تصمیم کابینه اسرائیل برای احضار ۷۵ هزار نیروی دوره احتیاط

میترا فرهمند ( اسرائیل )

با گذشت سه شبانه روز از حملات متقابل اسرائیل و تشکل های مسلح فلسطینی در غزه، کابینه اسرائیل از قصد خود برای احضار ۷۵ هزار نفر از نیروهای نظامی دوره احتیاط این کشور خبر داد.
 
کابینه محدود امنیتی که تنها وزیران پست های حساس را در بر می گیرد، در آخرین ساعات شامگاه آدینه بیست و ششم آبان/ شانزدهم نوامبر، با تشکیل نشست اضطراری در وزارت دفاع در تل آویو با حضور بنیامین نتانیاهو نخست وزیر و اهود باراک وزیر دفاع برای احتمال ورود نیروهای پیاده نظام به نوار غزه، استفاده از دستکم ۷۵ هزار نفر از نیروهای دوره ذخیره را ضروری دانست.
 
در ساعاتی که نشست ۹ نفره کابینه محدود ادامه داشت، تصمیم به احضار ۷۵ هزار نیروی ذخیره می بایست به تصویب تمامی وزیران دولت برسد و لذا، دبیر دولت با تلفن، حتی با تماس با وزیران مذهبی که شب های شنبه بخاطر مقررات مذهبی با تلفن سخن نمی گویند، نظر آنان را جویا شد و از آنان تلفنی رای گیری کرد.
 
ژنرال بنی گانتس رییس ستاد کل ارتش اسرائیل دو روز پیش احضار ۳۰ هزار نفر از نیروهای دوره ذخیره را به طور اصولی تصویب کرده بود ولی تا ظهر روز آدینه عملاً تنها از ۱۶ هزار نفر از این نیروها خواسته شده بود که خود را به ارتش معرفی کنند؛ شماری از این نیروها در کاروان هایی شامل انواع خودروها، نفربرها و بولدوزرهای نظامی در کمربند پیرامونی غزه، در خاک اسرائیل، مستقر شده و منتظر فرمان کادر سیاسی هستند.
 
تصمیم به احضار کلی ۷۵ هزار نیروی دوره احتیاط پس از آن مطرح شد که بعدازظهر آدینه برای نخستین بار در تاریخ دهها ساله نزاع اسرائیلی- فلسطینی، دو فروند راکت شلیک شده از غزه به سوی اورشلیم (بیت المقدس) شلیک شد.
 
راکت شلیک شده به مناطق یهودی نشین اورشلیم اصابت نکرد بلکه در چند قدمی یک روستای فلسطینی درشرق بیت المقدس به یک وادی اصابت کرد که جراحت یا خسارتی به یهودیان یا فلسطینی های این منطقه وارد نکرد.
 
حماس مسئولیت پرتاب راکت به سوی اطراف بیت المقدس را بر عهده گرفت. بنظر می رسد که یهودی نشین موسوم به «گوش عتصیون» که بسیار نزدیک به اورشلیم است، هدف این حمله راکتی بوده است.
 
بیت المقدس یکی از مقدس ترین اماکن در جهان برای فلسطینی ها و عامه مسلمانان جهان محسوب می شود و نخستین قبله دنیای اسلام بوده است.
 
فلسطینی ها دهها سال است که زیر نام آزاد کردن بیت المقدس از «اشغال اسرائیل» به نزاع خونین با اسرائیل ادامه داده اند. افزون بر آن، صدها هزار فلسطینی مسلمان و هزاران مسیحی فلسطینی در بیت المقدس و اطراف آن زندگی می کنند و دهها دهکده فلسطینی درکرانه باختری، در چند قدمی شرق بیت المقدس قرار دارد.
 
شلیک راکت ها از غزه به سوی اورشلیم نشان می دهد که از این پس جان صدها هزار فلسطینی در شهر و حومه بیت المقدس نیز می تواند در معرض خطر موشک های شلیک شده از جانب برادران مسلح فلسطینی آنها در غزه باشد.
 
پیش از اصابت راکت ها به اطراف اورشلیم، راکت دوربرد دیگری برای دومین بار در تاریخ نزاع اسرائیلی- فلسطینی به سوی تل آویو در مرکز اسرائیل شلیک شد؛ راکت هایی که یک روز پیش از آن، پنجشنبه، به سوی مرکز اسرائیل شلیک شد، به آبهای دریای مدیترانه فرو رفته بود اما راکتی که ظهر جمعه به حومه منطقه تل آویو شلیک شد، به زمین خورد هرچند که در فضای باز فرود آمد و لذا تلفات یا جراحتی نداشت.
 
از آغاز عملیات نظامی که اسرائیل آن را «ستون ابر» نامیده است، تا شامگاه آدینه، پانصد راکت به اسرائیل شلیک شد که ۲۷۰ فروند آن از سوی سیستم دفاع ضد راکتی «گنبد آهنین» شکار شد؛ در این حملات گسترده راکتی نظر به موفقیت سیستم دفاع ضد راکتی، تنها سه اسرائیلی کشته و شمار محدودی نیز زخمی شده ولی خسارات مالی وارد شده است.
 
در سوی فلسطینی نیز آنها متحمل ۶۱۳ سورتی پرواز جنگنده های ارتش اسرائیل بوده اند. شمار تلفات فلسطینی به ۲۳ نفر افزایش یافته و حدود سیصد فلسطینی دیگر و از جمله دهها غیر نظامی زخمی شده و خسارات بسیار سنگینی وارد شده است.
 
در تازه ترین حمله هوایی اسرائیل، یک فروند پهپاد («پرنده هدایت پذیر از راه دور») که حماس آن را متعلق به خود دانست، در آسمان غزه در حالی که به پرواز در آمده بود، روز جمعه از سوی جنگنده های اسرائیلی منهدم شد؛ تا کنون استفاده حماس از پهپاد سابقه نداشت. ارتش اسرائیل اعلام کرد که انباری نیز از اشیا پروازی دیگر حماس را شناسایی و منهدم کرده است.
 
اگر مردم غزه با رنج ناشی از حملات هوایی اسرائیلی از دیرباز آشنا بوده اند اما عواقب حملات راکتی به اورشلیم و تل آویو در طرف اسرائیلی وضع غریب و تازه ای به وجود آورده است؛ خیابان های تل آویو و اورشلیم شامگاه جمعه به طرز غریبی خلوت بود و برای نخستین بار در تاریخ این کشور حتی رقابت های ورزشی در مرکز اسرائیل در این آخر هفته کاملاً لغو شده است و همه بیمارستان های کشور آماده باش گرفته اند.
 
وزارت امنیت داخلی اسرائیل ارزیابی کرده است که این بحران ممکن است دستکم هفت هفته دیگر طول بکشد.
 
هفت هفته دیگر تقریباً با تاریخی مصادف است که اندکی پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی اسرائیل خواهد بود.
 
در همین حال، ژنرال ذخیره شائول موفاز رهبر اوپوزیسیون اسرائیل و وزیردفاع پیشین و رییس پیشین ستاد کل ارتش اسرائیل، شامگاه آدینه درمصاحبه با شبکه اول تلویزیون این کشور گفت «وارد کردن نیروی پیاده نظام به غزه، باید آخرین گزینه باشد».
 
وبسایت خبری «وای.نت» نوشته است که نتانیاهو در همین حال آگاه است که ریخته شدن خون سربازان اسرائیل باردیگر در غزه، بر انتخاب مجدد او اثرات منفی جدی خواهد داشت.
 
در این میان، حملات جدید فلسطینی ها از غزه علیه تل آویو و بیت المقدس، تنها مدت زمان کوتاهی پس از پایان بازدید چند ساعته هشام قندیل نخست وزیر مصر از غزه انجام شد.
 
گفته شده بود که مصر آقای قندیل را برای تلاش جهت برقراری آتش بس به غزه اعزام کرده بود.
 
در پی بازگشت آقای قندیل به قاهره، محمد مرسی رییس جمهوری مصر در یک سخنرانی بسیار تند به اسرائیل نسبت به وخیم تر کردن اوضاع هشدار داد.
 
همزمان، رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه نیز روز جمعه در یک سخنرانی در استانبول و در آستانه سفر به قاهره، از اسرائیل شدیداً انتقاد کرد و به این کشور اخطار کرد که در صدد بحرانی ترکردن امور برنیآید.
 
در همین حال، یمن نیز اعلام کرده است که یک مقام ارشد این کشور، احتمالاً نخست وزیر یمن، روز شنبه به غزه می رسد تا با مردم غزه همبستگی نشان دهد. همچنین از آمدن وزیرخارجه تونس و نیز چند مقام ارشد از سایر کشورهای عرب به غزه سخن رفته است.
 
سازمان ملل نیز از آغاز سفر قریب الوقوع بان گی مون دبیرکل سازمان به اسرائیل و مصر خبر داده است.
 
در همین حال، آمریکا تا کنون نقشی بسیار ضعیف و کمرنگ در این بحران از خود بروز داده است و هیلاری کلینتون وزیرخارجه آمریکا که در آخرین هفته های کاری خود در این مقام است، روز جمعه تنها به پاسخگویی تلفنی به آویگدور لیبرمن همتای اسرائیلی خود و به نکوهش شدید حملات راکتی فلسطینی ها بسنده کرد.
 
در این میان، علی اکبر صالحی وزیرخارجه ایران جمعه اعلام آمادگی کرد که به غزه سفر کند.
 
همزمان، منصور حقیقت پور عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران نیز جمعه گفت که هیاتی از این کمیسیون برای سفر به غزه آماده می شود.
 
ناظران می گویند که آمدن هیات ایرانی به غزه به آن بستگی دارد که مصر به مقامات ایران اجازه ورود به مصر و سپس رفتن از مصر به غزه را بدهد؛ امری که در نبود مناسبات میان مصر و ایران ممکن است عملی نشود.
 
هیات های ایران بارها در گذشته نیز خواسته بودند که به غزه بروند اما حکومت حسنی مبارک به سختی با این امر مخالفت می کرد و حکومت محمد مرسی نیز هنوز مناسبات قطع شده از سی و چهار سال پیش با ایران را از سرنگرفته است.
 
همزمان، مجید نامجو وزیر نیروی ایران که جمعه در سفری غیر منتظره به لبنان، با حسن نصرالله در یک مکان مخفی دیدار کرد و در باره حمایت از «مقاومت» با وی گفت و گو کرد. اما هنوز ارتباط دقیق این دیدار با رخدادهای تنش جاری در منطقه روشن نیست.
 
آقای نصرالله شامگاه پنجشنبه نخستین رهبر عربی بود که برای نخستین بار از وجود راکت های ایرانی ساخته شده در سپاه پاسداران ایران با نام «فجر ۵» در دست نیروهای مسلح فلسطینی سخن گفت و آنرا مایه مباهات برای «مقاومت» و عامل تغییری جدی برای غافلگیر کردن عدوی اسرائیلی توصیف کرد.
 
همزمان، دهها هزار ایرانی نیز روز جمعه با تظاهرات ضد اسرائیلی در تهران و شهرهای متعدد دیگر ایران، از دولت خود خواستند که به فلسطینی ها یاری برساند.