انفجار کارخانه مهمات در سودان: جنگ پنهان ایران و اسرائیل
حمله به کارخانه اسلحه‌سازی در خارطوم، پایتخت سودان، در هفته گذشته که بسیاری آن را کار اسرائیل می‌دانند نشانه‌ای است از احتمال تشدید رویارویی‌های پنهانی ایران و اسرائیل بر سر مسیرهای انتقال اسلحه به گروه‌های اسلام‌گرایی که در مرزهای اسرائیل فعال‌اند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی از قاهره می‌نویسد که هنوز هم این حادثه که طی آن چهار نفر کشته شدند در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. اما برخی از کار‌شناسان معتقدند که این رویداد نشان می‌دهد که حکومت ایران می‌کوشد تا از مسیر سودان سلاح‌های پیشرفته‌تری را برای گروه حماس یا حزب‌الله لبنان ارسال کند. در مقابل اسرائیل نیز در فضای کنونی تشدید تنش بر سر برنامه‌های هسته‌ای ایران با قاطعیت بیشتری می‌خواهد از این اقدامات ایران جلوگیری کند.
اکثر کار‌شناسان امور نظامی در اسرائیل و کشورهای عربی می‌گویند که حمله چهارشنبه شب گذشته به کارخانه اسلحه‌سازی «یرموک» همان طور که دولت سودان مدعی شده کار اسرائیل بوده است. ایران به عنوان نشانه‌ای از اتحاد خود با سودان در روزهای گذشته یک ناوگروه خود را به بندر اصلی سودان در سواحل دریای سرخ اعزام کرد. سخنگوی نیروهای مسلح سودان هم اعلام کرد که ملاقات‌هایی بین فرماندهان نظامی دو طرف صورت گرفته است.
در همین حال وزارت خارجه سودان هرگونه ارتباط ایران با تاسیسات اسلحه‌سازی «یرموک» را تکذیب کرده و می‌گوید که دولت ایران برای تامین نیاز خود یا متحدان آن کشور به تولید اسلحه در سودان نیاز ندارد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس از قول کار‌شناسان امور دفاعی می‌نویسد که اهمیت سودان برای ایران نه کارخانه‌های اسلحه‌سازی آن، بلکه مناطق صحرایی وسیع آن کشور است که بهترین پوشش برای انتقال تسلیحات به نوار غزه و از مسیر صحرای سینا است که دولت مصر کنترل چندانی بر آن ندارد.
دولت اسرائیل از مدت‌ها پیش گفته بود که ایران از این مسیر برای انتقال اسلحه به گروه‌های فلسطینی استفاده می‌کند. در سال ۲۰۰۹ نیز یک کاروان حامل اسلحه در مناطق صحرایی سودان مورد حمله هوایی قرار گرفت که بسیاری از کار‌شناسان آن را کار اسرائیل دانستند.
اما چه عواملی باعث شده است که اکنون اسرائیل با اقدامی جسورانه‌تر یک کارخانه اسلحه‌سازی متعلق به دولت سودان را در قلب خارطوم پایتخت این کشور هدف حمله قرار دهد؟
یک موسسه ماهواره‌ای آمریکایی می‌گوید تصاویر بعد از حمله به این کارخانه نشان می‌دهند که شش شیار تقریبا بیست متری در محوطه فضای باز این کارخانه ایجاد شده است. این ثابت می‌کند که در این حمله هوایی تسلیحات و مهمات بسیار قوی منفجر شده‌اند. به طوری که تحت تاثیر آن دو ساختمان این تاسیسات نابود شده و قطعات مهمات به فاصله بسیار دوری پرتاب شده‌اند.
مقایسه تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از حمله هوایی نشان می‌دهند که تعدادی کانتینر در این محوطه نگهدای می‌شده که در حمله نابود شده‌اند. کسی دقیقا نمی‌داند که محموله یا تسلیحات داخل این کانتینر‌ها چه بوده است.
برخی از کار‌شناسان نظامی اسرائیل می‌گویند که به احتمال زیاد دولت اسرائیل از وجود خطری جدی در این کارخانه مطلع شده است. برخی دیگر می‌افزایند که احتمالا این محموله‌ها حاوی تسلیحات جدید و پیشرفته‌تری بودند که ایران قصد داشته به نوار غزه قاچاق کند. شاید این تسلیحات مربوط به دفاع ضدهوایی بوده یا موشک و راکت‌های نیرومندتری بوده‌اند.
یک ژنرال بازنشسته ارتش مصر می‌گوید به احتمال زیاد هدف از این حمله هوایی نابود کردن موشک‌های دوربردی بوده که برای گروه حماس و حزب‌الله لبنان ارسال می‌شوند و در این کارخانه زیر نظر کار‌شناسان ایرانی تولید می‌شوند.
در این میان کار‌شناسان اسرائیلی می‌افزایند که پس از مسدود شدن دسترسی گروه حماس به بنادر در سال‌های اخیر ایران می‌کوشد راه‌های دیگری برای انتقال اسلحه به دست حماس پیدا کند. مسیر سودان شرایط را برای اسرائیل پیچیده کرده و به همین خاطر در سال‌های اخیر شاهد واکنش‌های جسورانه‌تر اسرائیل بوده‌ایم.
خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌افزاید در شرایطی که تنش بر سر برنامه‌های هسته‌ای ایران افزایش یافته و هر دو طرف خود را برای وقوع رویارویی نظامی آماده می‌کنند انتقال تسلیحات ایران به گروه‌هایی نظیر حماس و حزب‌الله می‌تواند بخشی از تدارکات ایران برای به کارگیری این گروه‌ها در مقابله نظامی با اسرائیل باشد.
انفجار کارخانه مهمات‌سازی در خارطوم نکته دیگری را نیز برجسته می‌کند و آن همکاری‌های نظامی و استراتژیک ایران و سودان است که از زمان کودتای سال ۱۹۸۹ و روی کار آمدن حکومت عمر البشیر آغاز شده است. ایران یکی از تامین‌کنندگان تسلیحات حساس و پیشرفته سودان است.
اما در حالی که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد در کارخانه «یرموک» تسلیحات ایرانی تولید میشود، شواهدی در دست است که نشان می‌دهد برخی از کارگران این کارخانه در ایران آموزش دیده بودند. برخی نیز ادعا می‌کنند که تعدادی از کار‌شناسان ایرانی در این تاسیسات مشغول به کارند.
اکثر کار‌شناسان می‌گویند که حمله هوایی به این کارخانه را باید یک عرض اندام بسیار جدی از سوی اسرائیل تلقی کرد که نشان می‌دهد این کشور در شعاع بزرگی از محدوده امنیتی خود توانایی و اراده لازم برای انجام چنین حملاتی را دارد. این پیامی بسیار صریح برای ایران و سودان بود.