آیا اتفاق اکتبر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را عوض می‌کند؟
در حالی که تنها چند هفته از مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا باقی است، رای دهندگان و رسانه ها چشم به راه "اتفاق غیر منتظره ماه اکتبر" هستند که می تواند سرنوشت مبارزات انتخاباتی را کاملا تغییر دهد. ولی این موضوع صرفا یک فرضیه موهوم است یا واقعیت دارد؟
مبارزات انتخاباتی باراک اوباما و میت رامنی، نامزد جمهوریخواهان از اوایل بهار سال جاری با اشتیاق و به طور جدی شروع شد و از آن هنگام تا کنون این رقابت بسیار تنگاتنگ بوده است.
اکنون رسانه ها از احتمال اتفاق تازه ای صحبت می کنند که می تواند انتخابات را از مسیر کنونی خود منحرف کرده و پیروزی یکی از دو رقیب را تضمین کند.
بعضی مواقع به نظر می رسد که این اتفاقات چنان به موقع رخ می دهند که برخی از ناظران این سئوال را مطرح می کنند که آیا توطئه ای در کار بوده و دولت یا مخالفان دولت طوری برنامه ریزی کرده اند که اوضاع به نفع آنان تمام شود؟
اکنون به شرح چند اتفاق غافلگیر کننده می پردازیم که به نظر می رسد در مبارزات انتخاباتی گذشته تاثیر گذاشته اند. ولی آیا این اتفاقات واقعا با برنامه قبلی بود و آیا نتیجه انتخابات را تغییر داد؟
سال ۱۹۷۲- 'صلح قریب الوقوع است'
کیسینجر ( نفر سمت راست) روابط تنش آلودی با نیکسون داشت ولی بعدا وزیر خارجه دولت او شد
سناریو: ریچارد نیکسون، رئیس جمهوری وقت آمریکا از حزب جمهوریخواه، برای پیروزی در دومین دوره ریاست جمهوری تلاش می کرد و در همین حال جنگ ویتنام جریان داشت. جورج مک گاورن، نامزد حزب دموکرات از مخالفان سرسخت این جنگ بود.
اتفاق غیرمنتظره: هنری کیسینجر، مشاور امنیت ملی ریچارد نیکسون در ۲۶ اکتبر اعلام کرد که جنگ ویتنام در شرف پایان است. بلافاصله هواخواهان حزب جمهوریخواه در راهپیمایی های خود پلاکاردهایی در دست گرفتند که نوید پایان فوری جنگ را می داد.
توطئه؟ جورج مک گاورن، اعلام این خبر را "یک فریب ظالمانه سیاسی" خواند. آنچه که مسلم بود صلحی در راه نبود.
نتیجه انتخابات: ریچارد نیکسون، برای بار دوم با رای قابل توجه پیروز شد. ولی آنچه که هنری کیسینجر، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته بود احتمالا تاثیری در نتیجه انتخابات نداشت.
از یک طرف جورج مک گاورن کاندیدای ضعیفی بود و از سوی دیگر، وضع اقتصادی آمریکا در زمان برگزاری انتخابات بسیار خوب بود و رشد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم سال ۱۹۷۲ به رقم باورنکردنی سالانه ۹ و ۸ دهم درصد رسیده بود.
سال ۱۹۸۰- گروگان های آمریکایی هنوز در ایران بودند
سناریو: در تاریخ ۴ نوامبر سال ۱۹۷۹ گروهی ایرانی به سفارت آمریکا در تهران یورش بردند و ۵۲ دیپلمات آمریکایی را به گروگان گرفتند. در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا سال بعد، جمهوریخواهان ادامه اسارت دیپلمات های آمریکایی را نشانه ضعف دولت جیمی کارتر از حزب دموکرات معرفی کردند.
سرخوردگی رای دهندگان از به گروگان گرفته شدن دیپلمات های آمریکایی، در شکست جیمی کارتر در انتخابات ریاست جمهوری بی تاثیر نبود
اتفاق غیرمنتظره: در حالی که برگزاری انتخابات نزدیک می شد به نظر می رسید که مذاکرات نمایندگان جیمی کارتر با مقامات ایران به بن بست رسیده است.
گری سیک، کارشناس سابق مسائل ایران در تیم امنیت ملی جیمی کارتر، می گوید تهران در ماه اکتبر گفتگوها را متوقف کرد و در تاریخ ۲۱ اکتبر محمد علی رجایی، نخست وزیر وقت ایران به طور غیر منتظره اعلام کرد تا هنگامی که جیمی کارتر در کاخ سفید است گروگان ها آزاد نخواهند شد.
توطئه؟ در سال ۱۹۸۶ ابوالحسن بنی صدر رئیس جمهور سابق ایران که در تبعید به سر می برد، گفت افرادی از حزب جمهوریخواه، در سال ۱۹۸۰ در پاریس با عوامل دولت ایران ملاقات کرده بودند.
گری سیک، بعدا ادعا کرد که رونالد ریگان، نامزد جمهوریخواهان قول داده بود در صورتی که جمهوری اسلامی ایران آزاد کردن گروگان ها را به بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا موکول کند، دولت آمریکا به ایران که با عراق در حال جنگ بود اسلحه خواهد فروخت.
ولی بازرسان کنگره آمریکا نتوانستند شواهد معتبری را مبنی بر معامله پنهایی رونالد ریگان با ایران برای تاخیر در آزادی گروگان ها پیدا کنند.
نتیجه انتخابات: رونالد ریگان در انتخابات سال ۱۹۸۰ با اکثریت آرای قابل توجهی پیروز شد و در همان روز ادای سوگندش، ایران گروگان ها را در ازای دارایی های مسدود شده خود آزاد کرد.
تردیدی نیست که بحران گروگانگیری به حس غرور ملی آمریکاییان لطمه زده و به رونالد ریگان بهانه دیگری داده بود تا رهبری و لیاقت جیمی کارتر را مورد سئوال قرار دهد.
ولی برای رای دهندگان آمریکایی موضوع مهمتر این بود که اقتصاد آمریکا در سراشیبی افتاده و در دومین سه ماهه سال ۱۹۸۰ تولید ناخالص داخلی این کشور به سرعت رو به کاهش بود.
سال ۲۰۰۰- دستگیری جورج بوش به دلیل رانندگی در حال مستی
تعداد آرای نامزدهای ریاست جمهوری دو حزب در انتخابات سال ۲۰۰۰ آنقدر به هم نزدیک بود که چندین هفته طول کشید تا نتیجه انتخابات اعلام شود
سناریو: جورج بوش که در آن موقع فرماندار ایالت تگزاس بود، نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود و با ال گور، معاون رئیس جمهوری و نامزد دموکرات ها در رقابت می کرد و فاصله طرفداران دو رقیب قابل توجه نبود. اقتصاد آمریکا سالم به نظر می رسید و بودجه آمریکا مازاد داشت. جنگ سرد پایان یافته و هنوز یک سال به حملات ۱۱ سپتامبر به آمریکا باقی مانده بود.
اتفاق غیرمنتظره: خبر بازداشت جورج بوش در سال ۱۹۷۶ به خاطر رانندگی در حال مستی، درست پنج روز قبل از رای گیری انتشار یافت. ولی طرفداران جورج بوش بلافاصله گفتند که این خبر توسط هواداران ال گور به خارج درز کرده و زمان انتشار آن به منظور وارد کردن حد اکثر لطمه به مبارزات انتخاباتی جورج بوش بوده است. خود جورج بوش گفت که دموکرات ها به "سیاست های کثیف" متوسل شده اند.
توطئه؟ برگزارکنندگان مبارزات انتخاباتی ال گور، مسئولیت این کار را انکار کردند و هیچ مدرکی در دست نیست که نشان دهد دموکرات ها عامل درز این خبر بوده اند.
نتیجه انتخابات: در یکی از رقابتی ترین انتخابات در تاریخ آمریکا، ال گور توانست ۵۰۰ هزار رای بیش از رقیب خود به دست آورد ولی دادگاه عالی آمریکا شمارش مجدد آرای مورد اختلاف را در فلوریدا متوقف کرد و ۲۹ رای انتخاباتی این ایالت را به جورج بوش واگذار کرد که به پیروزی او انجامید.
جورج بوش از مدت ها پیش به مشکل اعتیاد به مشروبات الکلی، اذعان کرده بود و یک روز قبل از انتخابات، نظرسنجی نشان می داد که از هر ۱۰ آمریکایی ۸ نفر بر این عقیده اند که این مشکل دیرینه، ارتباطی به مبارزات انتخاباتی ندارد.
۲۰۰۴- ویدیوی تازه بن لادن
سناریو: آمریکا درگیر جنگ عراق بود. جان کری، نامزد دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا روی خشم رای دهندگان از جنگ حساب می کرد در حالی که جورج بوش علیه هر گونه تغییر مسیری هشدار می داد.
نظر برخی از تحلیلگران این بود که اسامه بن لادن سعی می کرد در نتیجه انتخابات سال ۲۰۰۴، بی تاثیر نباشد
اتفاق غیرمنتظره: کمتر از یک هفته مانده به انتخابات، شبکه تلویزیونی الجزیره نوار اسامه بن لادن را پخش کرد که در آن او جورج بوش را مورد تمسخر قرار داده و به طور ضمنی تهدید می کرد. او همچنین به آنچه تقلب آرا در فلوریدا می خواند و نیز کسری بودجه آمریکا اشاره می کرد.
جورج بوش، بلافاصله با استناد به این پیام به آمریکائیان هشدار داد که تنها او می تواند امنیت آمریکا را تضمین کند.
توطئه؟ هیچ دموکراتی این ادعای عجیب را نکرده که جورج بوش به نحوی با رهبر القاعده تبانی کرده بود. در حقیقت طرفداران جان کری، سعی می کردند از این ویدیو استفاده کنند و به رای دهندگان یادآوری کنند که جورج بوش قادر نبوده بن لادن را دستگیر کرده یا او را به قتل برساند.
نتیجه انتخابات: جورج بوش به راحتی توانست درانتخابات پیروز شود.
۲۰۰۸- رکود اقتصادی
سناریو: در طول تابستان این سال باراک اوباما، نامزد دموکرات ها تنها اندکی از جان مک کین، رقیبش از حزب جمهوریخواه جلوتر بود. ولی پس از آن که سناتور مک کین برای معاونت خود، سارا پیلین، را برگزید این انتخاب، شور و هیجان تازه ای در مبارزات انتخاباتی جان مک کین ایجاد کرد و سبب شد که در ماه سپتامبر در نظرسنجی ها بر باراک اوباما پیشی گیرد.
نظرسنجی ها نشان می داد که رای دهندگان، واکنش باراک اوباما را به بحران اقتصادی، به برخورد جان مک کین با این بحران، ترجیح می دادند
اتفاق غیرمنتظره: واقعه خلاف انتظار از ماه سپتامبر شروع شد یعنی هنگامیکه بحران اقتصادی آمریکا شروع شد. ابتدا بانک سرمایه گذاری لیمن برادرز، ورشکست شد و در پی آن از ارزش شاخص صنعتی داو جونز، در اولین هفته ماه اکتبر ۱۸ درصد کاسته شد. در تاریخ ۳ اکتبر بیکار شدن ۱۵۹ هزار نفر در آمریکا اعلام شد.
نتیجه: کسانی که هنوز تصمیم نگرفته بودند و نیز رای دهندگانی که قاطعانه از جان مک کین، حمایت نمی کردند، سیاست های اقتصادی جمهوریخواهان را مسبب بحران فزاینده اقتصادی دانستند. تحلیلگران می گویند جان مک کین روحیه خود را باخته بود در حالی که باراک اوباما تصویر شخص آرام و کارآمدی را به دست می داد.
در هفته های آخر مبارزات انتخاباتی، باراک اوباما به طور محسوسی در نظرسنجی ها بر رقیبش پیشی گرفت و البته در انتخابات پیروز شد.
آیا یک اتفاق غیرمنتظره در ماه اکتبر می تواند نتیجه انتخابات را تغییر دهد؟هر مبارزه انتخاباتی ممکن است در هفته های نهایی شاهد توطئه چینی باشد ولی کارشناسان علوم سیاسی تردید دارند که این تمهیدات نتیجه انتخابات را تغییر دهد. در مبارزات انتخاباتی اتفاقات بسیار زیادی می افتد و نمی توان نتیجه انتخابات را به اتفاق بخصوصی ارتباط داد چون تا ماه اکتبر بیشتر رای دهندگان نامزد مورد نظرشان را انتخاب کرده اند.
جیمز کمپیل، استاد علوم سیاسی دانشگاه بوفالو در آمریکا می گوید که ممکن است یک استثناء وجود داشته باشد و آن اخبار اقتصادی نومیدکننده و نگران کننده ماه های سپتامبر و اکتبر سال ۲۰۰۸ بود. او می افزاید:" یک چنین اتفاقاتی می افتد ولی بسیار نادر است. چیزی که برای رای دهندگان مهمتر است، وضعیت و شرایط کشور قبل از شروع مبارزات انتخاباتی است."