حرکت انصار ایران، مسئول عملیات انتحاری چابهار، کیست؟
دویچه وله : عبدالستار دوشوکی، رئیس مرکز مطالعات بلوچ – لندن، در گفتوگو با دویچه وله به تقسیم گروه "جندالله" به دو گروه "حرکت انصار ایران" و "جیشالحسین" اشاره میکند و میگوید: «این گروهها در کشتار خودشان هم خبرگی ویژهای دارند.»
به گزارش رسانههای ایران، گروه "حرکت انصار ایران" مسئولیت عملیات انتحاری روز جمعه (۲۸ مهر / ۱۹ اکتبر) در "مسجد امام حسین" چابهار را که به کشته شدن دو عضو بسیج انجامید، پذیرفته است. پس از این عملیات انتحاری وبلاگ گروه "حرکت انصار ایران" با انتشار تصاویری از "حمزه سراوانی" او را همان کسی معرفی کرد که با جلیقه انفجاری دو نفر را در چابهار کشته و نام این عملیات را "استون -۱ (رعد)" نامید.
دو سال پیش نیز در روز چهارشنبه ۲۴ آذر ۱۳۸۹ یک انفجار انتحاری در مسجد جامع شهر چابهار دستکم ۳۳ کشته به جای گذاشت. چند روز بعد گروه "جندالله" با انتشار اطلاعیهای در وبسایت خود، مسئولیت آن عملیات تروریستی را بر عهده گرفت.
عبدالستار دوشوکی، رئیس مرکز مطالعات بلوچ – لندن، در گفتوگو با دویچه وله به جوانب مختلف عملیات انتحاری چابهار پرداخته است.
دویچه وله: به گزارش خبرگزاریهای ایران، گروهی موسوم به "حرکت انصار ایران" مسئولیت حمله تروریستی مسجد امام حسین در چابهار را به عهده گرفته است. چه اطلاعی از این گروه دارید؟ فکر میکنید این گروه چه ارتباطی با "جندالله" دارد؟
عبدالستار دوشوکی: بعد از دستگیری و اعدام رهبر "جندالله"، عبدالمالک ریگی، خود گروه "جندالله" مقداری متشتت و پراکنده شد. در آذرماه سال پیش دو گروه مختلف از آن جدا شدند که یکی از آنها "حرکت انصار ایران" بود و دیگری گروه کوچکتری به نام "جیشالحسین".
"حرکت انصار ایران" در همان ماه اعلام موجودیت کرد، ولی قریب یک سال بعد از اعلام موجودیت نتوانسته بود عملیاتی را انجام بدهد تا اینکه این عملیات در چابهار صورت گرفت. این گروه در حقیقت بخش جداشدهای از گروه "جندالله" است و خود گروه "جندالله" الان چندان فعال نیست.
سال ۸۹ نیز یک انفجار انتحاری در نزدیکی همین مسجد حداقل ۳۹ کشته بر جای گذاشته بود. فکر میکنید با کشته شدن "دو عضو بسیجی شهر چابهار" در واقعه اخیر، عملیات انتحاری یا انفجار از این دست میتواند ادامه داشته باشد؟ بعد از اعدام عبدالمالک ریگی، سرکرده گروه "جندالله"، حادثه چابهار تا چه حد احیای حرکاتی از این نوع در گذشته است؟
عبدالستار دوشوکی، رئیس مرکز مطالعات بلوچ
به هرحال همواره بزرگترین حربه گروههای تکفیری- جهادی - که از یک منظر شدیدا متعصب و مذهبی هستند و از منظر دیگر خشونت و تروریسم را به عنوان عامل اصلی محرکه خویش بهکار میبرند، مثل "جندالله"، "جیشالحسین" یا "حرکت انصار ایران" - خشونت، آن هم خشونت در شکل کشتار جمعی نظیر بمبگذاری انتحاری است. آنها همیشه خواهان چنین عملیاتی هستند.
بستگی دارد که چه امکاناتی هم در داخل ایران و هم در آن سوی مرز در اختیار این گروهها گذاشته شود. آنها مایلند همان بحثی که سالهای پیش بوده، یعنی عملیاتی که از طریق جندالله صورت میگرفت و کشتارهای جمعی به صورت بمبگذاری انتحاری را ادامه بدهند. اینها هم بخشی از همان شاخه جندالله هستند که عملیات چابهار را حدود ۲۲ ماه پیش انجام دادند و منجر به کشته شدن قریب ۴۰ نفر از افراد بیگناه شدند.
به امکاناتی که این گروهها ممکن است داشته باشند اشاره کردید. توان و امکانات "جندالله" یا گروههایی که از دل جندالله برآمدهاند، مثل همین گروه موسوم به "حرکت انصار ایران" را تا چه حد میبینید؟
این گروهها در داخل بلوچستان ایران پایگاه مردمی ندارند، چون شدیدا به دنبال جنگ، درگیری و نفاق بین سنی و شیعه هستند. وانگهی آنها در کشتار جمعی خودشان هم خبرگی ویژهای دارند. مردم با بمبگذاری انتحاری شدیدا مخالف هستند و آن را بهترین شیوه برای احقاق حقوق مردم اهل سنت و مردم بلوچ نمیدانند؛ به خصوص که معمولا بمبگذاریها و عملیات انتحاری این گروههای مسلح و خشونتگرا تمایزی بین بلوچ و فارس یا بلوچ سیستانی و شیعه و سنی نمیگذارد. ما دیدیم که در همین عملیات اخیر چابهار از دو کشته شده، یکی سنی است، دیگری شیعهمذهب، یکی سیستانی و دیگری بلوچ است. در نتیجه بلوچ و سیستانی بهطور مساوی مورد خشونت قرار گرفتهاند. در عملیات ۲۲ ماه پیش در چابهار نیز به همین صورت تعداد زیادی از اهل سنت کشته شدند و ادعای این گروه که برای احقاق حقوق اهل سنت مبارزه میکند، با این روشهای خشونتآمیز و کشتار جمعی، مورد قبول مردم بلوچ نیست.
علاوه بر آن ایدئولوژی تکفیری و جهادی و همبستگی و همفکری این گروهها با گروههای جهادی در پاکستان و افغانستان، عملکردشان هم در بلوچستان باعث ضرر میشود و به همین دلیل هم ما میبینیم که جامعه روحانیت اهل سنت در بلوچستان و به خصوص مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، شدیدا این عملیات را محکوم کرده و گفته است که این یک عملیات تروریستی است که توسط نیروهای وابسته به استکبار جهانی صورت گرفته و شیعه و سنی را به صورت یکسان مورد هدف قرار داده است.
قشر روشنفکر و تحصیلکرده بلوچ دربارهی حوادثی از این دست چه فکر میکند؟
این گروههای تکفیری- جهادی شدیدا با روشنفکری و روشنگری مخالف هستند و واقعا به عهد دیگری تعلق دارند. به همین دلیل نیروهای روشنفکر و قشر تحصیلکرده بلوچ شدیدا با اینگونه عملیات و کشتارهای دستهجمعی مخالف هستند و آنها را محکوم کردهاند. کما اینکه در عملیات پیشین، بیش از ۳۰ نفر از هیات علمی بلوچ دانشگاههای سیستان و بلوچستان آن عملیات را محکوم کردند. در نتیجه روشن است که نیروهای روشنفکر بلوچ هیچگونه سنخیتی با تفکر، ایدئولوژی و عملکرد مرگبار این گروهها ندارند.