باورهای غلط در مورد تخممرغ
تخممرغ بدلیل دارا بودن 210 میلیگرم کلسترول در دهههای گذشته جایگاه مناسبی در سبد غذایی مردم نداشته است چون تصور میشد که با خوردن آن کلسترول خون افزایش یافته و در نتیجه بیماریهای قلبی-عروقی و خطر حملهی قلبی را افزایش میدهد.
این مقاله برگرفته از کتاب تخممرغ ،معجزهای در سفره توسط دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و با همکاری ستاد کشوری ترویج مصرف تخممرغ به چاپ رسیده و شما را با باورهای غلطی که در جامعه درباره مصرف تخممرغ رواج پیدا کرده است آشنا میکند .
امروزه مطالعات متعددی توسط محققین در مراکز معتبر و در طول سالهای متمادی بر روی افراد زیادی در کشورهای مختلف صورت گرفته و ثابت کردهاند:
1.خوردن تخممرغ حتی بیش از یک عدد در روز در بسیاری از مردم بدون ارتباط جنس،سن و نژاد آنها باعث افزایش کلسترول خون نشده و حتی برای قلب میتواند مناسب و مفید هم باشد.
2. تغذیه با تخممرغ نه تنها نسبت LDL:HDL که مهمترین شاخص برای تعیین احتمال خطر بیماریهای قلبی است را تغییر بسیار کمی میدهد و نه تنها بر روی احتمال بروز بیماریهای قلبی-عروقی اثری ندارد بلکه باعث کاهش پاسخهای التهابی در بدن میگردد.
3.خوردن تخممرغ در گروههای جمعیتی مختلف دنیا و یا در داخل یک گروه جمعیتی خاص ارتباطی با کلسترول ندارد. شواهد اپیدمیولوژیکی حاکی از آن است که سرانه مصرف تخممرغ در فرهنگهای مختلف ارتباطی با میزان بروز بیماریهای قلبی نداشته و حتی در بروز بیماریهای قلبی-عروقی در افرادی که یک تخممرغ در هفته و کسانی که یک تخممرغ در روز میخورند ارتباطی مشاهده نشده است.
4. آنچه که در تولید کلسترول خون در بدن نقش دارد اسیدهای چرب اشباع بویژه نوع ترانس است و نه کلسترولهای غذایی و در تخممرغ تنها یک سوم اسیدهای چرب آن از نوع اشباع بوده و کلسترولی هم که در اثر خوردن تخممرغ در بدن تولیدمیشود، از نوع HDL (کلسترول خوب)و LDL کم آتروژنیک است.
5.وجود فرآوردههای دامی خاص در رژیم غذایی بطور آشکار باعث کاهش احتمال بروز حملهی قلبی میشود.تخممرغ، محصولات لبنی و ماهی بطور غیر مستقیم باعث کاهش مرگ و میر ناشی از حملهی قلبی میشوند. مصرف مقادیر زیادی از این غداها 20 درصد خطر فوت در اثر حملهی قلبی را کم میکند
بدلیل یافتههای فوق از سالهای پیش توسط انجمن بینالمللی تخممرغ و بسیاری از کشورهای مطرح دنیا شعاری برای تشویق جوامع به بازگشت برای مصرف تخممرغ و بهرهبرداری کامل از ارزشهای تغذیهای این ماده غذایی کامل و بسیار مفید بدون ترس از کلسترول مطرح کردند: " An egg day is ok" و در ایران هم این شعار با عنوان "هر انسان سالم،یک تخممرغ در روز"معرفی شده است.
به چه افرادی بیشتر توصیه به مصرف تخممرغ میکنیم؟
مصرف تخممرغ در زنان باردار و شیرده ،کودکان و نوجوانان در حال رشد، ورزشکاران و کلیه بزرگسالان سالم و همچنین در دوران پس از بیماری بدلیل ارزش غذایی بالا توصیه میشود در این افراد مصرف یک تخممرغ در روز بلامانع است و در برخی موارد توصیه میشود بیشتر هم ممکن است انجام شود. تخممرغ از 8 ماهگی در کودکان قابل مصرف بوده و توصیه میشود تا یک سالگی 1 زرده کامل،یک روز در میان و از 2 سالگی به بالا یک تخممرغ در روز در برنامه ی غذایی کودکان وارد شود.
چه افرادی باید در مصرف تخممرغ احتیاط کنند؟
گرچه در برخی شرایط باید در مصرف تخممرغ کامل ملاحظاتی صورت پذیرد ولی بدلیل خواص ویژه و منحصر بفردی که در تخممرغ وجود داشته است و عدم مصرف آن میتواند کمبود ترکیبات ضروری مثل کولین ،لوتئین و گزانتین را بهمراه داشته باشد لذا نباید مصرف تخممرغ در هیچ گروه سنی حذف شود بلکه باید در موارد محدودیت مصرف ،مقدار مصرف آن با پزشک معالج کاهش یابد که حتی در بیماران مبتلا به دیابت ،فشار خون بالا و بیماری قلبی-عروقی تا حدود 3 عدد در هفته نیز پیشنهاد میشود.
البته در اینصورت باید از خوردن غذاهای چرب و پرنمک نیز همراه تخممرغ خودداری شود و روش پخت تخممرغ نیز بدون روغن صورت پذیرد که در اینصورت نه تنها خطری نخواهد داشت بلکه در این گرو ههای خاص مفید هم خواهد بود.