علیجانی: اعتراض‌ها در تهران خودجوش به نظر می‌رسند

مهرداد قاسمفر 

رادیو فردا :رضا علیجانی، فعال سیاسی در گفت‌وگو با رادیو فردا، اعتراض‌های روز چهارشنبه دوازدهم مهرماه در تهران را بیشتر خودش جوش می‌داند تا حرکتی سازمان‌یافته.
 
رضا علیجانی به پرسش‌های رادیو فردا در باره علل و دلایل این اعتراض‌ها پاسخ می‌دهد.
 
عده‌ای اتفاقات روز چهار شنبه تهران را خودجوش می‌دانند؛ برخی نیز آن را یک جریان هدایت شده از سوی مخالفان احمدی‌نژاد تلقی می‌کنند برای اینکه مسبب اصلی مشکلات اقتصادی را دولت نشان بدهند و نه سیاست‌های رهبری و سپاه.
 عده دیگری هم خود تیم احمدی‌نژاد را محرک اصلی می‌دانند برای منحرف کردن فشارهایی که این روزها بر تیم او وجود دارد. نظر شما در این باره چیست؟
 
این مسئله نیاز به اطلاعات ریز و  خبرهای جزیی دارد که هنوز در دست نیست. اما این که خود دولت بخواهد این تجمعات را راه بیاندازد من فکر می‌کنم خیلی زود باید این گزینه را از دایره احتمالات خارج کرد چون در واقعیت امر هم بسیاری از شعارها بر علیه احمدی‌نژاد بوده است.
 
من بعید می‌دانم که نیروهای امنیتی بخواهند برای تسویه حساب ‌های سیاسی که راه‌های ساده‌تری هم برای آن وجود دارد، با یک انبار باروت قابل اشتعالی مثل انبار نارضایتی اقتصادی مردم بازی کنند. من این حرکت را بیشتر خودجوش می‌دانم و حداقل بحث اصلی و غالب را خودجوش تلقی می‌کنم.
 
اما این که خود بازاری‌ها هم این تجمع را راه انداخته‌اند را من زیاد قوی نمی‌دانم. در تصویر ویدیویی که من الان می دیدم مردم شعار می‌دادند و بازاری ها را دعوت به بستن مغازه‌ها می کنند و از بازاری با غیرت حمایت می‌خواهند.
 
بنابر این مجموعه خبرها را که کنار هم می‌گذاریم من گزینه احتمال خودجوش بودن این حرکت را قوی‌تر از بقیه گزینه‌ها ارزیابی می‌کنم.
 
این نوع حرکت‌های واکنشی نسبت به وضعیت اقتصادی کشور چقدر تداوم خواهد داشت و اگر تداوم داشته باشد چه تاثیراتی می‌تواند بر آرایش قدرت بین گروه‌های سیاسی فعلی فعال در تهران به جای بگذارد؟
 
این ناامنی روانی ناشی از نوسانات قیمت‌ها و افزایش بیش از حد و جهشی آنها قابل پیش‌بینی و قابل حدس است که به نتایجی منتج  خواهد شد.
 
اگر روند تحولات اقتصادی به همین شکلی پیش برودمنافع روزمره اقشار فقیر و حقوق بگیر را تهدید خواهد کرد، و حتی منافع تجار وبرخی اقشاری را که رانتی در کنار قدرت رشد کرده‌اند را هم تهدید می‌کند.
 
اینجا یک پیوندی می خورد بین اقشار فقیر و متوسط و احیانا اگر این پیوند با شعار سیاسی و مطالبات مردم برقرار شود می تواند اساسا قفل حرکت در ایران را باز کند.
 
اما من این حرکت را با ریتمی آرام و آهسته می بینم. به هر حال این مسئله می تواند جنبه امنیتی پیدا کند و تاثیری که روی مناسبات سیاسی می گذارد، گسترده خواهد بود.
 
اولا حکومت را به شدت به ترس خواهد انداخت. چراغ های خطر را برای حکومت روشن خواهد کرد و طبیعتا بر روی مناسبات سیاسی هم این تاثیر را خواهد گذاشت که معطوف می شود به خواسته ها و مطالبات اقتصادی مردم و این البته می تواند فرصت جدیدی برای جنبش دموکراسی خواه در ایران باشد.
 
اما در عین حال می تواند عصبانیت نیروهای امنیتی و شدت برخورد آنها را تشدید کند و این مسئله شروع بازی با یک آتشی خواهد بود که آینده‌اش از هم اکنون کمی پیش بینی‌ناپذیر است.