یک سفر خوشمزه!
به شما یک سفر بسیار خوشمزه پیشنهاد میدهیم، سفری که هر زمان یادش افتادید نمک آن را حسابی در دهانتان مزه کنید.نام این روستا «لیقوان» است؛ حدستان کاملا درست بود اینجا خاستگاه پنیر لیقوان است.
پس قصه سفر خود را با طعم خوشمزه پنیر شروع میکنیم. نام لیقوان در کجای سرزمین سرمست ترانه و شور قرار گرفته است؟ آذربایجان شرقی. برای رفتن به آن جا لازم است که از دروازه تهران ـ تبریز خارج شوید و چیزی بیش از 30 کیلومتر از سمت جنوب تبریز مسافت طی کنید.
در این مسیر شما از دو روستای بسیار زیبا و با طراوت «هروی» و «بیروق»، عبور میکنید که هر کدام از دور دست نمای یک تابلوی خوش آب و رنگ نقاشی را دارد که در قاب چشمانتان جای میگیرد. باور کنید هر کدام از این روستاها خود وسوسهای هستند برای ماندن و دیدن، اما قرار و میعادگاه ما لیقوان است پس با خیالی شاعرانه پیش میرویم.
لیقوان تنها نام یک روستا یا برند یک کالا نیست؛ لیقوان بخشی از فرهنگ و تمدن ایران است که تاریخی تابناک پشت سر خود نهان دارد. چنان که گفته و نوشتهاند این روستا یکی از کهنترین آبادیهای آذربایجان شرقی است که قدمت آثار مکشوفه آن به دوران پس از میلاد و اوایل اسلام بازمیگردد.
لهجه آنها نیز جای پژوهشهای زبان شناختی بسیار دارد البته این را هم اضافه کنم که نام لیقوان چند بار تغییر یافته است.
آن گونه که نقل شده، ابتدا نام روستا «لوان» بوده و پس از تغییر به لیقوان تبدیل شده است. این روستا آب و هوای سرد زمستانی و تابستانهایی خوش آبوهوا و معتدل دارد. نام رودخانه این روستا «مهران» است که از کوههای جنوبی لیقوان آرامآرام سرازیر و همگام نیز دل اهالی شاد میشود و باغاتشان سیراب. این رودخانه، ماهی هم دارد، آن هم از نوع قزلآلا.
اگر شما بتوانید و شانس بیاورید ماهیکباب خوشمزهای خواهید خورد. لطفا به فکر بردن تور و قلاب ماهیگیری نباشید! رود بیوقفه همچون ذهن سیال ما پیش میرود تا شاید راهی به سمت دریا بیابد و ذهن ما اما به ناکجاآباد میل رفتن دارد!
کنار همین رودخانه آبهای گوارایی از دل زمین میجوشد که به دلیل شرایط اقلیمی یکی از بهترین و غنیترین آبهای معدنی این سرزمین است. حالا پای همین رودخانه چند کوه استوار و باصلابت در ذهن خویش مجسم کنید، این همان رشته کوههای سهند است که نامش میان کوههای ایرانزمین نگین سبزی است.
درست اینجا میتوان به سبزینه گیاه گوش داد و آن را فهمید. گیاهانی دارد با خواص زیاد؛ پونه، بابونه، قارچ و... که به فصلش میتوان از آنها بهره برد اما کرم کوه به همین جا ختم نمیشود؛ آب گرمش یکی از معروفترین و بهترینهاست.
این آب از زیر زمین میخروشد و با تغییرهایی که به وسیله بقایای آتشفشان در آن اتفاق میافتد خاصیت آن را دوچندان میکند. این آب گرم در فاصله 10 کیلومتری لیقوان از جانب جنوب قرار گرفته است.
دوباره پنیر
مردمان صبور و خوشذوق لیقوان در دامن طبیعت، درخت کاشته و دام پرورش دادهاند چنان که محصولاتشان شهره آفاق شد. به دلیل این که دامداری در آنجا رونق خوبی دارد محصولات لبنی باکیفیتی نیز تولید میشود که پنیر آن سرآمد همه محصولات است.
کافی است بدانید که در این منطقه حدود 15 کارخانه پنیرسازی فعال است و در سال صدها تن پنیر از شیر خالص گوسفندان محلی به سراسر کشور صادر میکند. در چند سال اخیر جشنوارهای به نام «پنیر لیقوان» در اینجا برگزار میشود که قدردانی کوچکی است از اهالی. پنیر لیقوان در مزه نظیر ندارد.
مردمانش هم البته در مهربانی و مهمان نوازی بیمثالند با این همه و با وجود این که لیقوان علاوه بر محصولاتش، توانمندی تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری را دارد.