قتلعام ارتش سوریه در نزدیکی دمشق
ارتش سوریه به دنبال حمله سراسری به شهر داریا، دست به "قتل عام" زد. جسد حدود ۴۰۰ زن و کودک و مرد یافته شدهاند. جمهوری اسلامی ایران میکوشد با فعال کردن جنبش غیرمتعهدها، رژیم بشار اسد را در قدرت نگاه دارد.
نیروهای ارتشی که از بامداد شنبه (۲۵ اوت) برای اجرای عملیات "پاکسازی" وارد داریا شده بودند، عده زیادی از اهالی شهر، از جمله زنان و کودکان را به گلوله بسته و سپس در حیاط و زیرزمین خانهها رها کردهاند.
منابع خبری وابسته به مخالفان گفتهاند که تنها در مسجد ابوسلیمان دارانی ۱۲۲ جسد یافته شده است. عده زیادی از زنان و کودکان و سالمندان به این مسجد پناه برده بودند. عوامل رژیم پس از محاصره مسجد آن را با گلوله تانک و توپ ویران کردند. آنها همچنین گفتهاند که نیروی هوایی ارتش نیز در عملیات سرکوب و کشتار فعال بوده است.
خبرگزاری دولتی سوریه از پایان عملیات "پاکسازی" و تسلط کامل ارتش بر داریا گزارش داده است. این خبرگزاری گفت: «ارتش داریا را از بقایای گروههای تروریستی که به کشتار هموطنان ما دست زده بودند، پاک کرد.»
یکی از کانالهای وابسته به نظام بشار اسد اجساد زیادی را بر کف خیابانها نشان داده و در تفسیر گفته است که "تروریستها مسئول قتل این بیگناهان هستند".
رژیم اسد؛"غده سرطانی"
عبدالباسط سیدا، رئیس شورای ملی سوریه
عبدالباسط سیدا، رئیس شورای ملی سوریه که در ترکیه مستقر شده است، در استانبول از سکوت جامعه جهانی در قبال جنایتهایی که در سوریه صورت میگیرد، انتقاد کرد.
او در کنفرانس مطبوعاتی در استانبول گفت که یاریهای غیرتسلیحاتی و پشتیبانیهای دیپلماتیک دردی از ملت سوریه درمان نمیکند و جهان باید "این غده سرطانی" را ریشه کن کند.
دولت بریتانیا کشتار در داریا را به شدت محکوم کرد. الستر برت، معاون خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت امورخارجه بریتانیا با انتشار بیانیهای گفت که رژیم سرکوبگر سوریه به ناظران مستقل اجازه نمیدهد از واقعیت فجایع در داریا مطلع شوند.
او تأکید کرد که بیشک جنایتهای فجیعی در داریا صورت گرفته و جامعه بینالمللی باید در برابر این گونه اعمال وحشیانه واکنشی سریع نشان دهد. او گفت که فاجعه داریا تنها حلقهای از زنجیره اقدامات بیشمار رژیم سوریه در پایمال کردن حقوق بشر است. وی افزود که در این باره با اخضر ابراهیمی، نماینده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب گفتوگو کرده است.
تلاش برای "حل بحران"
نبیل عربی، دبیرکل اتحادیه کشورهای عرب در کنفرانسی مطبوعاتی در قاهره گفت، از رژیم سوریه و مخالفان آن دعوت کرد به کشتار و خونریزی پایان دهند و با هم وارد گفتوگو شوند.
او افزود کسانی که انتظار دارند با قهر و خشونت پیروز شوند، سوریه را به سوی جنگی بزرگ سوق میدهند. نبیل عربی ابراز امیدواری کرد که "صدای عقل غلبه کند و دو طرف تلاشهای میانجیگری" را بپذیرند.
دولت مصر اعلام کرده است که میکوشد کنفرانسی چهارجانبه برای حل بحران سوریه با شرکت مصر و ایران و عربستان و ترکیه تشکیل دهد. به نظر رئیس جمهور مصر، این کشورها دارای نفوذ قابل توجهی در سوریه هستند.
یک سخنگوی وزارت خارجه مصر به خبرگزاری رویترز گفت که مصر گفتوگوهای اولیه را با سران و مسئولان سه کشور دیگر شروع کرده است.
یاسر علی، سخنگوی ریاست جمهوری مصر در یک کنفرانس مطبوعاتی در قاهره در این باره توضیح داد. او در پاسخ به پرسشها گفت: «به نظر ما ایران نه تنها بخشی از مشکل نیست، بلکه میتواند به حل مشکل کمک کند.»
محمد مرسی، رئیس جمهور مصر در اجلاس مکه که اخیرا برگزار شد، پیشنهاد کرده بود که برای رسیدگی به بحران سوریه کمیته مشترکی با حضور ایران، مصر، عربستان و ترکیه تشکیل شود.
زمینه "همکاری" ایران و مصر
وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی گفته است که طرحی برای حل بحران سوریه تهیه کرده که آن را در نشست کشورهای غیرمتعهد در تهران طرح خواهد کرد. علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه گفته است: «ابتکار عمل ایران برای حل بحران سوریه بر اساس پیشنهاد کوفی عنان و نیز تصمیمات سابق اتحادیه عرب تهیه شده و دارای نقاط مشترک زیادی با راهحلهای پیشنهادی سابق برای حل بحران سوریه است.»
ایران برای پیشبرد اهداف سیاسی خود در سوریه، به ویژه به پشتیبانی مصر نیاز دارد و آماده است روابط خود با مصر را بهبود بخشد، هرچند از جانب مصر تمایل زیادی دیده نشده است. مصر آشکارا گفته است که خواهان کنارهگیری بشار اسد است، درحالیکه جمهوری اسلامی بر حمایت از رژیم اسد تکیه میکند.
حمایت همه جانبه از رژیم سوریه
روز شنبه (۲۵ اوت/۴ شهریور) یک هیئت پارلمانی ایران عازم سوریه شد. علاءالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، پیش از حرکت به سوریه گفت که هدف از سفر هیئت پارلمانی ایران به سوریه "گسترش همکاریها و رایزنی با مسئولان این کشور برای توسعه بیش از پیش روابط دوجانبه" است.
علاء الدین بروجردی در دیدار با بشار اسد رئیس جمهوری سوریه تاکید کرد امنیت سوریه، امنیت ایران است و دو کشور منافع مشترکی با یکدیگر دارند. بروجردی بر حمایت مستمر ایران از دولت و ملت سوریه در تمام سطوح و ادامه رایزنی با دمشق درباره هرگونه طرح و ابتکاری برای خروج سوریه از بحران کنونی تاکید کرد.
در برابر بشار اسد بر تغییرناپذیر بودن "مواضع اصولی و مقاوم کشورش" تأکید کرد و قیام مردم را "توطئهمزدوران بیگانه" دانست. اسد گفت که بحران فعلی در این کشور توطئهای علیه کل منطقه است. او گفت که "به هر قیمت" این "توطئه" را خنثی خواهد کرد.
مقامات سوریه برای رهایی گروگانهای ایرانی در سوریه قول همه گونه یاری دادند. بروجردی درباره ایرانیان ربوده شده در سوریه گفت: «اسد از زمان ربوده شدن این افراد دستور تشکیل کمیتهای را برای پیگیری موضوع صادر کرد و این کمیته در تلاش گسترده برای آزادی ایرانیان و رسیدن به راه حل در این ارتباط است. اعضای این کمیته به اسد گزارشهای مستمری ارائه میکنند.»
روز شنبه، چهارم اوت (۱۴ مرداد)، گزارش شد که یک گروه مسلح در سوریه ۴۸ شهروند ایرانی را در دمشق ربوده است. این گروه مسلح بعدا در یک فیلم ویدئویی مدعی شد که افراد ربوده شده اعضای سپاه پاسداران هستند که برای کمک نظامی و اطلاعاتی به نیروهای دولتی سوریه اعزام شده بودند. ایران این ادعاها را رد کرده و تنها برخی از افراد را اعضای پیشین سپاه پاسداران دانسته است.
پیرو پشتیبانی قاطع و صریح رهبر جمهوری اسلامی از رژیم سوریه، حجتالاسلام حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بر حمایت ایران از رژیم بشار اسد تأکید کرد و گفت: «امروز سوریه به نیابت از مجموعه دشمنان رژیم صهیونیستی در خط مقاومت ایستاده و ما وظیفه داریم سوریه را حمایت کرده و نگذاریم خط مقاومت شکسته شود.»
روز یکشنبه همچنین علی حیدر، وزیر آشتی ملی سوریه، با سعید جلیلی، دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران، دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدار جمهوری اسلامی بار دیگر بر حمایت همهجانبه از رژیم سوریه تأکید کرد.
در این شرایط سازمانهای امداد بینالمللی از وضعیت ناگوار آوارگان سوری گزارش دادهاند. به ویژه با تشدید حملات زرهی و هوایی نیروهای ارتشی، موج فرار از شهرها ابعاد گستردهای به خود گرفته است.
روزانه هزاران نفر از شهروندان سوریه به سوی مرزهای ترکیه و اردن سرازیر میشوند. گروههای مدافع حقوق بشر از دولت عراق خواستهاند که مرزهای خود را به سوی آوارگان سوری باز کند. مقامات عراقی از دو هفته پیش مرز بوکمال را بستهاند تا از سیل ورود پناهجویان سوری جلوگیری کنند.