افزایش نزدیکبینی کودکان در جوامع مدرن
تعداد افراد مبتلا به نزدیکبینی چشم در جوامع مدرنهر روز در حال افزایش است. تحقیقات نشان میدهند، بیش از همه کودکانی در معرض ابتلا به این نقص در بینایی هستند که مدت زمان کمی را در فضای آزاد میگذرانند.
نزدیکبینی یکی از عیوب بینایی است که بیشترین شیوع آن در آسیا است. در بسیاری از کشورهای آسیای شرقی تقریبا نود درصد دانشآموزان و دانشجویان نزدیکبین هستند و فقط میتوانند اجسامی را ببینند که در فاصلهای نزدیک قرار دارند. نزدیکبینی بیشتر در شهرهای بزرگ و در کشورهایی نظیر سنگاپور، چین، کرهجنوبی و تایوان دیده میشود.
اما به نوشته مجله تخصصی "لاسنت"، تعداد مبتلایان به این عارضه نه تنها در شرق آسیا، بلکه در آمریکای شمالی و اروپا هم در حال افزایش است؛ به طوری که از سال ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۴ شمار افراد نزدیکبین در آمریکا از ۲۵ به ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است. تحقیقات دانشمندان انگلیسی و آلمانی نشان میدهند که در اروپا هم وضعیت مشابهی وجود دارد.
نکته جالب توجه این است که این آمار در همه جوامع مدرن بالا نیست. به گفته فرانک شفل، کارشناس مرکز تحقیقات بیماریهای چشم دانشگاه "توبینگن" آلمان، آمار نزدیکبینی در استرالیا بسیار پائینتر و چیزی حدود ۱۵ درصد است. دانمارک هم اخیرا آماری مشابه و به نسبت پائین را منتشر کرده است.
اندازه کره چشم و مشکلات دید
به غیر از مسائل ژنتیکی، تجربههای بصری دوران کودکی هم میتوانند دید چشم را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار دهند. دید بیشتر افراد در دوران مدرسه کامل میشود. این اتفاق برای برخی هم در سالهای اول بزرگسالی میافتد.
یکی از دلایلی که باعث نزدیکبینی میشود، بزرگی کره چشم است. بعد از تولد کره چشم رشد میکند تا به اندازه ایدهآل برای دید نرمال برسد. اگر این روند به موقع متوقف نشود، عمق کره چشم بیشتر از حد عادی میشود. در نتیجه پرتوهای نور وارد شده به کره چشم، تصویر اجسام دور را به جای اینکه روی پرده شبکیه تشکیل دهند، در جائی جلوتر از شبکیه منعکس میکنند.
هر چقدر کره چشم بزرگتر و فاصله تصویر تا شبکیه بیشتر باشد، شخص دید ضعیفتری از اجسام خواهد داشت. برای مثال فاصله یک میلیمتری تصویر تا پرده شبکیه میتواند دید چشم را تا ۳ شماره کاهش دهد.
نور طبیعی رشد کره چشم را متوقف میکند
به اعتقاد دانشمندان، نور طبیعی در کاهش نزدیکبینیهای ناشی از رشد بیش از اندازه کره چشم مؤثر است
محققان در سالهای اخیر به این نتیجه رسیدهاند که اگر فرد ساعات کمتری را در معرض نور طبیعی فضای بیرون قرار بگیرد، احتمال ابتلا به نزدیکبینی به مقدار زیادی افزایش مییابد. نتایج به دست آمده از تحقیقات دانشمندان چینی نشان میدهد، رشد کره چشم یک کودک شش ساله که یک ساعت بیشتر از حد عادی در فضای آزاد به سر میبرد، به مراتب کمتر است.
دانستههای دانشمندان در مورد علت تاثیر نور طبیعی بر کاهش روند رشد چشم، هنوز کامل نیست. اما یکی از دلایل آن میتواند ارتباط میان نور خورشید و میزان دوپامین مغز باشد. دوپامین نوعی پیامرسان عصبی است.
بازیهای کامپیتری و خطرات آن
افزایش نزدیکبینی با کار از فاصله نزدیک هم ارتباط مستقیم دارد. به باور فرانک شفل هر چقدر فاصله چشم از اجسام مورد نظر کمتر باشد، میزان نزدیکبینی هم بیشتر میشود. او همچنین بازیهای کامپیوتری همراه را که در آنها فاصله چشم و دستگاه معمولا بسیار کم است، عامل به وجود آمدن نزدیکبینی در کودکان میداند. مطالعه طولانی از فاصله نزدیک و در فضایی کمنور هم نتیجه مشابهی دارد.
با توجه به اینکه امروزه در جوامع پیشرفته کودکان ساعتهای زیادی را در فضای مجازی و مقابل کامپیتر میگذرانند، کمتر در معرض نور طبیعی قرار میگیرند. در نتیجه دو عامل مهم که در ایجاد نزدیکبینی چشم و تشدید آن نقش دارند، دید آنها را به مرور زمان کاهش میدهد.