مشاور رامنی: باید حساب مردم ایران را با احمدی نژاد و روحانیون سوا کنیم

نورم کلمن، سناتور سابق و مشاور سیاست خارجی میت رامنی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در گفت‌وگو با بخش فارسی صدای آمریکا، دیدگاه‌های میت رامنی در مورد ایران و مسائل مهم جهانی را تشریح کرده است. بخشی از این مصاحبه به شرح زیر است:

سنگین‌ترین تحریم‌ها علیه ایران، در دولت باراک اوباما اعمال شده است. اخیرأ کنگره لایحۀ دیگری را برای تحریم ایران تحت عنوان «قانون کاستن از تهدید ایران» تصویب کرد. این تحریم‌ها از دید آقای رامنی چه اهدافی را دنبال می‌کنند؟ آیا این رویکرد درستی در قبال ایران است؟

هدف نهایی این است که ایران نتواند به سلاح هسته‌ای دست یابد. این تنها مصالح آمریکا یا اسرائیل نیست، در واقع مصلحت جهانی است. با سعودی‌ها صحبت کنید، اگر ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد، آنها به دنبال آن نخواهند بود؟ مصر چه کار خواهد کرد؟ به خودمان بیاییم، می‌بینیم چنان مسابقۀ تسلیحاتی راه افتاده که نمی‌شود کنترلش کرد.

این را به واقعیات درون ایران هم اضافه کنید. رهبری ایران را می‌گویم، نه مردم ایران. این دو را باید متفاوت از هم دانست. احمدی‌نژاد گفته که می‌خواهد اسرائیل را از صفحۀ روزگار محو کند. به سخنان مستبدان باید گوش داد و حرف‌هایشان را باور داشت.

برای همین‌هاست که ایران نباید سلاح هسته‌ای داشته باشد. اما چطور باید پیشگیری کرد؟ تحریم‌ها بخش عمده‌ای از تلاش‌های لازم در این زمینه هستند. مهم است بدانیم که کنگره این تحریم‌ها را به تصویب رسانده، وگرنه دولت آنقدر که باید، برای تحریم بانک مرکزی و صنعت نفت ایران فشار نمی‌آورد. این فقط بخشی از تلاش‌هایی است که در قالب به اصطلاح «همۀ گزینه‌های روی میز» صورت گرفته تا اطمینان حاصل کنیم ایران به سمت ساخت سلاح‌های هسته‌ای قدم برنمی‌دارد، چرا که اگر ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد، اوضاع دنیا بدتر خواهد شد.

آیا سیاست آقای رامنی مخالفت با هر گونه غنی‌سازی توسط ایران است؟

او با گفتن «نه» به این موضوع، خط قرمزی را در این ارتباط تعریف کرده، خیلی واضح و روشن. صحبت‌هایی بود از این که ایران می‌تواند تا حد مشخصی غنی‌سازی داشته باشد، اما در آن صورت، خیلی راحت می‌تواند تغییر مسیر بدهد، بخصوص این که ایران تاریخچۀ طولانی از سرپیچی از قوانین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته و به طور کامل شفاف عمل نکرده است.

نتیجه این شد که آقای رامنی اعلام کرد غنی‌سازی خط قرمزش هست. بنابراین فکر می‌کنم او در این زمینه، نسبت به دولت فعلی، رویکردی سختگیرانه‌تر داشته باشد. این دولت مدت‌ها فکر می‌کرد می‌تواند ایران را از رفتن به سوی سلاح هسته‌ای باز دارد و شاهد زنجیره‌ای از مذاکرات در این زمینه بوده‌ایم؛ در عین حال، ایران هم حرکتش را در مسیر خودش ادامه داده و به نقطه‌ای نزدیک شده که من اسمش را می گذارم «نقطۀ غیر قابل بازگشت». نقطه‌ای که هیچکس نباید واقعأ خواهان آن باشد؛ نه دولت آن را می‌خواهد و قطعاً آقای رامنی هم نمی‌خواهد. برای همین در اعمال تحریم‌ها محکم‌تر عمل خواهد کرد و همۀ گزینه‌ها را هم مد نظر خواهد داشت، چون می‌داند که این یک بازی نیست.

ایران هم باید بداند که دنیا و جهان متمدن اجازه نخواهد داد که به سمت سلاح هسته‌ای برود.

اما آیا شما، یا آقای رامنی، دغدغۀ این را ندارید که مردم ایران که تعلق خاطر بسیاری به آمریکا دارند، با این سختگیری‌ها و بویژه فشارهای اقتصادی، واکنش معکوس نشان بدهند؟

همین مایۀ نگرانی است. ما باید حساب مردم ایران را با احمدی‌نژاد، روحانیون و رهبری که ملت ایران را سرکوب می‌کنند سوا کنیم. فرصتی بعد از انتخابات به وجود آمد، فرصت انقلاب، ایرانی‌ها به خیابان‌ها ریختند.

اما به گمان من یکی از بزرگترین ناکامی‌های این دولت این بود که وقتی یک دختر جوان در یکی از خیابان‌های تهران بر زمین افتاد و غرق خون شد، این دولت نگفت که بهت زده شده، نگفت که مستبدان باید به زیر کشیده شوند و نگفت که از مردم ایران و فریاد آزادی‌خواهی آنها حمایت می کند.

بنابراین همیشه در کنار تحریم‌ها این موضوع هم مایۀ نگرانی ماست. چون می‌خواهید مردم در راهشان موفق شوند، اما در عین حال می‌خواهید رژیم را هم به نحوی مهار کنید؛ این کار دشواری است، شکی در آن نیست.

وقتی اولین نسیم بهار عرب در حقیقت از سمت ایران وزید، این دولت ساکت بود. از تونس آغاز نشد، از خیابان‌های تهران شروع به وزیدن کرد. فرصتی بود که با «سکوت مطلق» ما روبه‌رو شد. یادم می‌آید یک بار یکی از مخالفان شوروی سابق در مورد صحبت‌های پرزیدنت ریگان گفت که حرف‌های ریگان را آنها در درون سلول‌های زندان شنیدند، و پژواک آن سخنان این بود که مردم را از جا بلند کرد. اما این دولت، در جواب مردم ایران که می‌گفتند می‌خواهند از زیر یوغ استبداد بیرون بیایند، سکوت اختیار کرد.

به هر نظرسنجی که مراجعه کرده‌ام، دیدم که جوان‌های ایرانی به آمریکا علاقه‌مند هستند. باید هم علاقه‌مند باشند. آنها هم می‌خواهند که کشورشان «سرزمین فرصت‌ها» باشد؛ لیاقتش را هم دارند. فرهنگ پارسی، فرهنگی بسیار غنی و توانمند است، اما از رژیمی رنج می‌برد که ماهیت استبدادی دارد، مخالفانش را سرکوب می‌کند؛ مردم را در خیابان به قتل می‌رساند؛ و اجازه برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه را نمی‌دهد؛ چنین رژیمی باید تغییر کند، اما متأسفانه مردم در آنجا اسیر شر و فساد هستند.

امید من این است که آقای رامنی، در مقام رئیس جمهور، برای رفع این شر و حمایت از آزادی‌خواهی مردم ایران از هیچ کاری دریغ نخواهد کرد و اجازه نخواهد داد که مردم در زمانی که به کمک احتیاح دارند، تنها و منزوی بمانند.

آقای رامنی برای حمایت از اپوزیسیون داخل و خارج ایران چه برنامه‌هایی دارد؟

به اقداماتی متعادل نیاز است. چیزی که ما نمی‌خواهیم این است که اپوزیسیون داخل ایران، متهم شود که آلت دست آمریکا است. آقای رامنی از فریاد برای آزادی و جنبش‌های آزادی‌خواهانه حمایت می‌کند، اما باید به گونه‌ای عمل کنیم که این حمایت بار اضافه‌ای بر دوش مردم نگذارد و کار را برای کسانی که برای رسیدن به آزادی در ایران فعالیت می‌کنند، سخت‌تر نکند.

من در «موقوفه ملی برای دموکراسی» خدمت کرده ام و دائما با این مسائل سروکار داشته ام. ما از مخالفان استبداد و دیکتاتوری حمایت می‌کنیم، نه از هر اپوزیسیونی به معنای عامش. اپوزیسیونی که در برابر کسانی ایستاده که مردم را در خیابان می‌کشند، مخالفان را سرکوب می‌کنند و اجازۀ برگزاری انتخابات آزاد را نمی‌دهند، آقای رامنی از این اپوزیسیون به نحو مناسبی حمایت خواهد کرد.

آیا آقای رامنی برنامه‌هایی برای ترویج دموکراسی در ایران درنظر دارد؟

در این زمینه صحبت مشخصی نکردیم. اما همانطور که گفتم من در موقوفه ملی برای دموکراسی فعالم و به کارهایی که در آنجا می‌کنیم افتخار می‌کنم. آن نهاد، سازمان مناسبی برای همکاری است ... گروه‌هایی هم هستند که از تلاش‌های خودجوش عمومی برای ارتقای مهارت‌های مردم، برقراری حکومت قانون، دموکراسی و آزادی مطبوعات و امثال این‌ها حمایت می‌کنند.

به گمان من آقای رامنی همراه نیرومندی برای موقوفه ملی برای دموکراسی باشد.