پیروزی یا روزهداری؛ "رضای خدا" در کدام است؟
همزمانی رقابتهای المپیک ۲۰۱۲ در لندن با ماه رمضان منجر به بحث و گفتگوهای زیادی دربارهی موضوع روزهداری ورزشکاران مسلمان شده است. صاحبنظران فقه اسلامی در این مورد نظرات ضد و نقیضی دادهاند.
روزه گرفتن در جریان مسابقات یا به تعویق انداختن آن؟ این پرسشی است که ذهن صدها ورزشکار مسلمان را در المپیک لندن مشغول میکند. در این دوره از رقابتهای المپیک نزدیک ۳۵۰۰ ورزشکار مسلمان حضور دارند.
دین اسلام تنها در موارد معدودی مسلمانان را از روزه گرفتن معاف میکند: بیماری، بارداری و مسافر بودن. اما ورزشکار حرفهای بودن در میان این موارد نیست.
هنگاهی که زمان برگزاری المپیک لندن اعلام شد، بسیاری از کشورهای اسلامی به همزمانی آن با ماه رمضان اعتراض کردند. اما کمیته بینالمللی المپیک با به تعویق انداختن بازیها موافقت نکرد و اعلام کرد که رقابتهای المپیک مراسمی سکولار است.
چشمپوشی از وظایف شرعی در راه وطن؟
ورزشکاران مسلمان در این میان به مقامات مذهبی کشور خود روی آوردند و با نظرات مختلفی روبهرو شدند. به طور مثال در مراکش فتوایی صادر شد که به ورزشکاران اجازه میدهد روزهی خود را به خاطر مسابقات ورزشی به تعویق اندازند. صدور این فتوا بیشتر بر این دیدگاه تکیه دارد که موفقیتهای ورزشی، افتخاری بزرگ برای وطن و به تبع آن مورد رضایت خداوند است.
با این وجود فوتبالیستهای تیم ملی مراکش تصمیم گرفتند که این وظیفهی دینی خود را علیرغم همزمانی ماه رمضان با المپیک به جا آورند. یاسین بونو، دروازهبان این تیم میگوید: «روزه گرفتن وظیفهی شرعی ماست. خداوند در روز بازی به ما کمک خواهد کرد.» اما این تیم در مرحلهی مقدماتی حذف شد. تصمیم فوتبالیستهای مراکشی مبنی بر روزه گرفتن حین المپیک، ارتباط آشکاری با نظر برخی از مقامات مذهبی این کشور دارد که اعتقاد دارند برای شکستن روزه هیچ عذری موجه نیست و هیچکس مجبور نیست ورزش کند.
به تعویق انداختن روزه؛ عملی ناپسند
تعبیرات متفاوت مقامات مذهبی باعث شده که ورزشکاران ندانند که تصمیم درست کدام است و به همین دلیل از صحبت کردن دربارهی این موضوع خودداری کنند. زیرا در مجموع بین مسلمانان به تعویق انداختن روزه عمل پسندیدهای به شمار نمیآید. لجی دوکوره، قهرمان دوی بامانع فرانسوی میگوید که بسیاری از ورزشکاران ترس دارند که به این دلیل مورد انتقاد قرار بگیرند و انگشتنما شوند.
دوکوره که اصالتا اهل سنگال است خود تصمیم گرفته که روزه گرفتن را به زمان پس از بازیهای المپیک موکول کند. عدهی دیگری نیز راه این ورزشکار فرانسوی را پیش گرفتهاند و قصد دارند پس از پایان مسابقات روزه بگیرند. توفیق مخلوقی، دونده الجزایری نیز به این دسته تعلق دارد. او دیروز (چهارشنبه ۸ اوت) در مسابقه دومیدانی ۱۵۰۰ متر به مدال طلا دست یافت.
بر اساس گمانهزنیهای موجود حدود ۲۵ درصد از ورزشکاران مسلمان در جریان مسابقات المپیک لندن روزهدار هستند. سباستین کو، رئیس کمیته بینالمللی المپیک، یک سال پیش قول داده بود که ساعات کاری و منوی غذا رستورانها را منطبق با احتیاجات ورزشکاران مسلمان در ماه رمضان تنظیم کند. عرضهی غذا به طور ۲۴ ساعته از سوی رستورانها در لندن و موجود بودن انواع غذاهای حلال نشاندهندهی وفاداری سباستین کو به قول خود است.