نظرسنجی شبکه خبر: ۶۳ درصد موافق تعلیق غنیسازی
در یک نظر سنجی سایت اینترنتی شبکه خبر ایران بیش از ۶۰ درصد از کاربران گزینهی "چشمپوشی از غنیسازی در برابر لغو تدریجی تحریمها" را برگزیدند. شبکه خبر نتایج این نظر سنجی را از صفحهی نخست حذف کرد.
پایگاه اینترنتی شبکه خبر، شبکه شش صدا و سیمای جمهوری اسلامی، شامگاه سه شنبه، ۱۳ تیر بخش مربوط به یک نظر سنجی در مورد فعالیتهای هستهای ایران را از صفحهی نخست خود حذف کرد. ظاهرا علت این اقدام افزایش چشمگیر شمار موافقان با گزینهی "چشم پوشی از غنی سازی [اورانیوم در] مقابل لغو تدریجی تحریمها" بوده است.
تردید در مورد نتایح نخست نظر سنجی
"کدام شیوه را در قبال تحریم یکجانبه غرب ضد ایران ترجیح میدهید؟" این پرسشی است که در نظر سنجی سایت شبکه خبر طرح و برای پاسخ به آن سه گزینه ارائه شده است. چشم پوشی از غنیسازی در برابر لغو تدریجی تحریمها، اقدام تلافی جویانه ایران در بستن تنگه هرمز و مقاومت در برابر تحریمهای یکجانبه برای حفظ حقوق هستهای گزینههایی هستند که شرکتکنندگان در نظر سنجی میتوانستند یکی را انتخاب کنند.
سایت خبری فرارو در گزارشی که ساعت۱۲:۲۷ منتشر شد نوشت «تا زمان انتشار این خبر، گزینه یک ۲۴ درصد و گزینههای دوم و سوم هریک ۳۸ درصد از پاسخهای شرکت کنندگان در این نظرسنجی را به خود اختصاص دادند.» یکی از کاربران این سایت این نتایج را بازتاب نظر واقعی مردم نمیداند و مینویسد، مشخص است که عدهای از افراد خاص در این نظرسنجی شرکت می کنند. کاربر دیگری میگوید به گزینهی اول رای داده اما هر چه منتظر مانده نظرش ثبت نشده است.
رشد شتابان موافقان تعلیق
چند ساعت پس از انتشار این خبر سایت دیگربان با انتشار تصویری از سایت شبکه خبر نشان داد که شمار موافقان با چشمپوشی از غنیسازی به ۵۸ درصد رسیده و دو گزینهی بعدی به ترتیب ۲۲ و ۲۰ درصد آرای موافق کاربران را دریافت کردهاند. اندکی بعد یکی از کاربران سایت فرارو نوشت که ساعت پنج بعد از ظهر شمار موافقان گزینه اول به ۶۰ درصد رسیده است.
بازدید از سایت شبکه خبر نشان میداد که حدود یک ساعت بعد کسانی که با چشمپوشی از غنی سازی اورانیوم موافق هستند به ۶۲ درصد و اندکی بعد به ۶۳ درصد افزایش یافتهاند. در این میان درصد کسانی که با گزینهی آخر (مقاومت در برابر تحریمهای یکجانبه برای حفظ حقوق هستهای) موافق بودند به ۱۷ درصد کاهش یافته بود.
با شتاب گرفتن افزایش شمار موافقان با چشمپوشی از تعلیق غنیسازی که دقیقا برخلاف شعارهایی رسمی حکومت است، ظاهرا مسئولان شبکه خبر ترجیح دادند این نظر سنجی و نتایج آن را از صفحهی نخست حذف کنند.
سه بار تغییر موضوع نظرسنجی در چند ساعت
سایت شبکه خبر با حذف نظرسنجی یاد شده پرسش دیگری را به رای مخاطبان گذاشت که به طرح اخیر نمایندگان مجلس برای الزام دولت به بستن تنگه هرمز در واکنش به تحریمهای اتحادیه اروپا مربوط میشد. کاربران سایت امکان داشتند با این طرح مخالفت یا موافقت کنند یا گزینهی نظری ندارم را انتخاب کنند.
این پرسشی است که در نظرسنجی حذف شده نیز مطرح شده بود و تنها ۱۹ درصد کاربران موافقت خود را با آن اعلام کرده بودند. این جایگزینی عجولانه نیز دوامی نیاورد و مسئولان شبکه خبر حدود ساعت ده شب به وقت تهران به کلی قید نظر سنجی در مورد پرونده هستهای ایران را زدند و به فوتبال روی آوردند. در این نظر سنجی از کاربران خواسته شده با توجه به انتخاب سرمربی جدید تیم پرسپولیس نظر دهند که این تیم در فصل آینده قهرمان میشود یا خیر.
تحریف پرسش اصلی
سوال برانگیزتر از اقدام شبکه خبر در مورد جایگزینی پی در پی موضوع نظر سنجیها، مطلبی است که در این سایت به عنوان جمعبندی نظر سنجی نخست منتشر شده است. این جمعبندی در صفحه نخست و صفحههای فرعی در دسترس نیست اما ممکن است هنوز از طریق گزینهی جستجوی سایت قابل مشاهده باشد. در این متن ابتدا سعی شده منظور از چشمپوشی از غنیسازی را موضوع غنیسازی اورانیوم با غنای ۲۰ درصد جلوه داده شود؛ در حالی که در پرسشی که کاربران در مورد آن نظر دادهاند هیچ اشاره به میزان غنای اورانیوم نشده بود.
نویسنده جمعبندی در ادامه مینویسد «این نظرسنجی در حالی منتشر می شود که پیش از این مسئولین کشور در خصوص احتمال مذاکره در خصوص حق غنیسازی ۲۰ درصد در صورت حذف عملی تحریمها سخن به میان آورده بودند.» سپس بخشی از سخنان محمود احمدینژاد در گفتگویی با شبکه فرانس ۲۴ نقل میشود که گفته «ایران اصراری به تولید اورانیوم ۲۰ درصدی نداشته و وقتی درخواستهای قانونیاش برای تأمین نیاز به اورانیوم با غنای ۲۰ درصد بیپاسخ ماند، به اجبار وارد این عرصه شد.»
بیاعتبار خواندن نظرسنجی خودساخته
شبکه خبر در بخش دیگری از این جمعبندی به اظهارات شمار دیگری از مسئولان ارشد ایران اشاره میکند که امکان گفتگو درباره توقف غنیسازی اورانیوم ۲۰ درصدی را منتفی ندانستهاند. در بخش پایانی این گزارش نویسنده شبکه خبر به کلی اعتبار نظر سنجی انجام شده توسط همین شبکه را زیر سوال میبرد و مینویسد «البته پیداست که نظر سنجیای که در آن فقط ۲ هزار نفر شرکت میکنند چه جایگاهی از اعتبار دارد و به هیچ وجه نمیتواند نظر و دیدگاه کل جامعه یا حتی بخش اعظمی از جمعیت انقلابی ایران را منعکس سازد.»
در اغلب نظر سنجیهای شبکه خبر شمار شرکتکنندگان عنوان نمیشود. در یکی دو موردی نیز که این تعداد ذکر شده چندان بیشتر از این نظر سنجی نبودهاند. به طور مثال در نظر سنجی در مورد حذف ۴ صفر و تغییر واحد پول کشور تعداد کاربرانی که در این باره نظر دادهاند اندکی بیش از دو هزار نفر بوده است.
مقاومت مردم، مخالفت مردم؟
ظاهرا دستپاچگی مسئولان سایت شبکه خبر بیارتباط با تعارض نتایج نظر سنجی با موضعگیری همزمان محمود احمدینژاد و نمایندگان مجلس در مورد این مسئله نبوده است. احمدی نژاد میگوید «باید در مقابل فشارها ایستادگی کرده ... و پاسخ سیاستهای خصمانه دشمن را با گذر مقتدرانه از تحریمها بدهیم.»
همزمان با این نظر سنجی ۲۲۰ نماینده مجلس نیز با انتشار بیانیهای تحریمهای جدید اتحادیه اروپا را محکوم کردند و مدعی شدند «ملت بزرگ ایران بارها ثابت نموده است که با اتکا با ذات اقدس الهی و بهرهگیری از توانمندیهای ملی، تحریمها به عنوان یک تهدید را به عنوان یک فرصت تبدیل کرده است.