بررسی روزنامه های صبح یکشنبه تهران - ۲۸ خرداد
روزنامه های امروز صبح تهران در حالی که تیرگی روابط ایران و سعودی به اوج رسیده از مرگ ولیعهد آن کشور به عنوان بحرانی در میان شاهزادگان خبر داده اند. درگیری روزنامه ها و دولت بر سر فساد مدیران، دفاع معاون اول رییس جمهور و روزنامه دولت از عملکرد مدیران دولتی، همزمان حمله تند رسانه های دولتی به یک وزیر سابق از جمله مطالب جنجالی این روزنامه هاست. همزمان در نشریات عمومی و اقتصادی کارشناسان و استادان رشته های اقتصادی در مقالاتی خطرات سیاست های بی پشتوانه علمی دولت را یاد آور شده اند.
گمانه زنی هائی درباره مذاکرات هسته ای فردای ایران و گروه پنج به اضافه یک ، انتخابات مصر و حدس هائی درباره آینده آن کشور و بالاخره وضعیت سوریه از جمله مطالب خارجی است که در این روزنامه ها آمده است.
صفحه اول فرهیختگان با این تیتر: "دومین پیر ولیعهد ملک عبدالله شاه نشده مرد"
مذاکرات مسکو و رقیبان ایران
مردم سالاری در سرمقاله خود با اشاره به مذاکرات فردای ایران و کشورهای پنج به اضافه یک در مسکو نوشته روسیه و چین هم خواهان بهبود اوضاع و روابط ما با غرب نیستند و به منافع ملی و استراتژیک خود می‌اندیشند و ما را پا در هوا می‌خواهند و وضع کنونی ما را مطلوب خود می‌دانند تا کالاهای بی کیفیت خود را به ازای در اختیار گرفتن ذخایر ما مبادله کنند. چون هر دو کشور می‌دانند که بهبود روابط ما با غرب آغازگرایش ما به غرب است، چون زیرساختهای صنایع ما سمت و سوی غربی دارد.
به نوشته این مقاله ترکیه هم که با جنگ ایران و عراق به سیری شکم رسیده، خواب امپراطوری عثمانی را می‌بیند، چشم دیدن بزرگی‌های ما را ندارد و از طرفی عربستان و دارو دسته اش نیز تاکنون در هیچ صحنه‌ای نبوده است که به زیان ما عمل نکنند چون می‌دانند که اگر ایران قامت راست کند، به زیان آنهاست. چون آنها نه به منافع ملی که فقط به حفظ سلطنت خود می‌اندیشند و خودشان مهم‌اند، نه ملت شان وگرنه حاضر نمی‌شدند که ذخایر ملت خودشان را به چوب حراج بسپارند.
مردم سالاری نتیجه می گیرد که به به سود آتیه ملت ما نیست که در برابر زورگویی‌های غرب و حیله گری‌های شرق و ناهمسایگی همسایگان، از منافع ملی تعریف شده خود ذره‌ای عقب‌نشینی کند. البته با تمام دنیا با زبان تدبیر و تصمیم درست، باید به تعامل رسید. امتیاز گرفتن و امتیاز دادن و به اصطلاح امروزی برد – برد، هم به سود ما و هم به نفع جهان است .
آب، دیپلماسی و بیابان‌زایی
مهدی میرزایی در مقاله ای در شرق به گزارش آژانس امنیت دفاعی آمریکا اشاره کرده که حوضه آبریز دجله و فرات را هنوز یکی از مکان‌هایی دیده که تنش‌های آبی در آن می‌تواند منجر به برخوردهای نظامی شود. در حالی که سال‌هاست افغانستان به‌رغم قرارداد ۱۳۵۲، به بهانه‌های مختلف از جمله خشکسالی، آب را بر هامون بسته یا فقط سیلاب‌های غیرقابل کنترل را به سمت ایران رها می‌کند و. از طرف دیگر، بادهای ۱۲۰ روزه معروف سیستان در هنگام پرآبی هامون، همانند یک سیستم خنک‌کننده، تمامی نواحی مرزی بین ایران و افغانستان را از نعمت خود بهره‌مند می‌کند و در هنگام خشکی، توفانی از شن برپا می‌کند.
به نوشته این مقاله . در طرف غرب ایران، موضوع کمی پیچیده‌تر است. پنج سال متوالی است که عراق در حال بازسازی طبیعی هورالعظیم است، اما به جز تغییرات سریع اولیه، عایدی مشخص دیگری نداشته است. از طرف دیگر ترکیه نیز سال‌هاست که منابع آب کشورهای سوریه و عراق از دو رودخانه دجله و فرات را در پشت سدهای خود انباشت کرده و می‌کند. کار به جایی رسید که دولت سوریه، عملا به عبدالله اوجالان، رهبر معترضان رادیکال کرد، کمک نظامی و مالی می‌کرد و به او اجازه ایجاد پایگاه نظامی در سوریه را داد به شرط آنکه در مقابل ترکیه بایستد.
جمعبندی مقاله شرق چنین است که اگرچه منابع آب نقش مهمی در ریزگردها، وزش توفان‌های شن و حتی شروع بیابان‌زایی دارد اما در واقع حل مساله فقط از طریق بحث‌های فنی منابع آب نیست. حل مساله نیازمند دیپلماسی مناسب از طرف کشورهای درگیر این معضلات است. به عقیده من، اگر موضوع ریزگردها مربوط به کشور عراق یا اردن باشد، با وضعیت فعلی در سوریه، امکان حل موضوع نیست. عراق همانند سوییس، کشوری است که کمترین حجم آب در داخل کشور را داراست و به شدت وابسته به آب‌های دیگر کشورها. از طرف دیگر، می‌توان با همین دیپلماسی، منابع آب هامون را به آن بازگرداند.
مدالی که شبانه رسید
کارتون فیروزه مظفری، اعتماد
فریدون مجلسی در مقاله ای در اعتماد با اشاره به هنرمندانی که امسال از ملکه بریتانیا مدال گرفته اند و علت این انتخاب و برجستگی هر یک از آن ها در هنرشان نوشته تقدیم نشان از سوی ملکه نیز عملی فرمایشی و تجملی نیست، بلکه او فقط حامل و ارائه‌دهنده افتخاری است که تصمیمش را کارشناسان و استقبال‌کنندگان بی‌شمارش گرفته‌اند، و او فقط نماد ملی ابراز آن سپاس است.
نویسنده سپس اشاره کرده که یکی دو روز پیش استاد کسایی نوای ساز خودش را صلا گفت و نیمه شب بر خاک شد! یعنی با سنتی عجیب و اخیر! معمولا سنت‌ها ریشه در اعصار دارند، اما چندی است که خاکسپاری نیمه‌شبانه نیز سنت شده است! به یاد آوردم ایرج قادری سینما‌گر را که هنوز چند روزی از خاکسپاری نیمه‌شبانه‌اش نگذشته است، و اکنون نوبت استاد کسایی بود.
مقاله اعتماد با این کلمات پایان می گیرد گفتم شاید این هم نوع قدرشناسی و سپاسگویی ایرانی است. یعنی ما که نباید هر غلطی آنها خصوصا این انگلیسی‌هامی‌کنند، بکنیم. ما باید به آنچه خود داشت توجه کنیم! فکر می‌کنم حکمتش در این است که برای هنرمند شب شاعرانه‌تر است!
مبارزه با فساد با سخندانی
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود نوشته مردم همواره، به خصوص در دنیای امروز، بیش از آن که به "گفته ها" توجه کنند و آنها را آویزه گوش قرار دهند، به "رفتارها" می‌نگرند. وقتی مردم چند سال شعار "مبارزه با مفاسد و مفسدان اقتصادی" را از مسئولان مملکتی می‌شنوند ولی در مقام عمل، "ایستادگی در برابر دستگاه قضایی" در رسیدگی به اتهامات فساد اقتصادی اطرافیان شان را مشاهده می‌کنند، چه قضاوتی خواهند داشت؟
به نوشته این مقاله وقتی در برهه‌ای از زمان "سخن گفتن از قانون و پای بندی بدان" را از مسئولان مملکتی می‌شنوند ولی در برهه‌ای دیگر، "بی اعتنایی به قانون" و "سکوت در برابر قانون شکنان" را مشاهده می‌کنند، چه می‌گویند؟ جز این که "شعار قانون دادن" فقط ابزاری است برای پیشبرد اهداف خود و خارج کردن رقیبان از صحنه؟
هوا گرم شد و پلیس فراوان
سیدعلی محقق در سرمقاله ابتکار نوشته همه ساله با شروع فصل گرما و پا به پای اولین تغییرات دما، حال و هوای خانه‌ها، کوچه‌ها و خیابان‌ها عوض می‌شود و همه به پیشواز فصل گرما می‌روند. چند سالی است که استقرار انواع خودروها و موتورسیکلت‌های سبزرنگ گشت ارشاد و حضور پررنگ مأموران -زن و مرد- مبارزه با بدحجابی در میادین، خیابان‌های اصلی شهر، پارک‌ها، مراکز تجاری و فرهنگی و... هم به نشانه‌های از راه رسیدن فصل گرما اضافه شده‌اند؛ نشانه‌هایی که حتی قبل از دماسنج‌ها و کولرها گرم شدن هوا را به جوان‌ترهای شهر گوشزد می‌کنند.
ابتکار با تشریح اوضاع شهرها و افزایش جرم و جنایت نوشته در چنین اوضاعی آیا اجرای طرح‌های دائمی تشدید برخورد با گسترش مواد مخدر در مدارس، دانشگاه‌ها و پارک‌ها، برخورد دائمی و نه مقطعی با اراذل و اوباش و شبکه‌های کلاهبرداری سازمان یافته و یا حتی کیف‌قاپی‌ها باید اولویت اول نیروی انتظامی باشد یا صرفاً مقوله فرهنگی مبارزه با بدحجابی؟
سئوال این است که: آیا بهتر نیست به جای اینکه پتانسیل وسیعی از نیروهای پلیس در شهرها صرفا برای رسیدگی به مو و مانتوی زنان سازماندهی شوند، این منبع انسانی به گونه بهینه تر توزیع شوند و بخش بیشتری از این پتانسیل صرف مبارزه دائمی و بی‌وقفه با سیر روزافزون دزدی، گران‌فروشی و احتکار و ده‌ها ناهنجاری موثر دیگر گردد؟
دولت و نقشه اش برای انتخابات گذشته
تیتر و عکس صفحه اول اعتماد
عباس عبدی در مقاله ای در اعتماد با اشاره به طرح دولت برای پرداخت ۲۸ هزار تومان یارانه نقدی به مردم در آستانه انتخابات نوشته ولی این ایده به دلایلی شکست خورد، از جمله ردصلاحیت گسترده نامزدهای انتخاباتی این گروه، پرداخت و افزایش یارانه‌ها را برای آنها بلاموضوع کرد چون می‌خواستند در جریان تبلیغات انتخاباتی به عنوان برگ برنده از آن استفاده کنند. اما در هر حال این وضع ادامه یافت تا آنکه در سال جدید و با تاخیر دوماهه، لایحه بودجه تصویب شد و اما حالا دولت اجرای آن را متوقف کرده است.
به نظر نویسنده مقاله تا اینجای کار مساله مهمی نیست، و آنچه رخ داد، حداقل در فضای سیاسی و اقتصادی ما قابل پیش‌بینی بود. ولی مساله مهم، موضوع افزایش ۲۰ تا ۲۵ درصدی قیمت نان است، بدون آنکه تفاوت قیمت مذکور به حساب یارانه‌های مردم اضافه شود. درحالی که در مرحله اول به ازای افزایش قیمت نان، یارانه‌های متناسبی را به حساب مردم واریز کردند. معنای این رویداد چیست؟ می‌توان گفت سنگ لق یارانه‌ها آشکار شده است.
البته اتفاق دیگری هم در حال رخ دادن است که تقویت‌کننده لق شدن سنگ بنای پرداخت یارانه‌هاست زیرا قبلا یارانه‌های هر ماه در ابتدای آن پرداخت می‌شد، بعدا به دلایلی که چندان روشن نبود، به یکباره به ۱۲ هر ماه منتقل شد (انتخابات مجلس هم در دوازدهم اسفندماه برگزار شد!) این رویداد در ماه گذشته با چند روز تاخیر بیشتر پرداخت شده است، و اگر همین طور ادامه یابد، به منزله آن است که فاصله‌های پرداخت از ۳۰ روز بیشتر خواهد شد و به معنای دیگر از مبلغ یارانه‌ها کاسته می‌شود.
نویسنده مقاله اعتماد درنهایت اظهار نظر کرده متاسفانه کشمکش‌های درونی گروه‌های سیاسی، تا به آن حد خطرناک و غیرمنطقی شده که تاثیرات سیاست‌های اقتصادی خود بر زندگی مردم را فراموش کرده‌اند و این سیاست‌ها به گروگان‌های هر کدام علیه دیگری تبدیل شده است.
ابتکار در ستون تیترهای پنهان خود نوشته:
- انتقاد شدید امام جمعه بناب: کجای دنیا نان ۱۰۰ تومانی یک شبه ۱۶۵ تومان می‌شود؟ [ مگه ایران خودمون چشه؟]
- رئیس بانک مرکزی: قبول داریم تورم زیاد است اما بد از بدتر بهتره! [شما بدترین رو ندیدین!]
- رحیمی: دیگر جرات نمی‌کنم بگویم وضع مردم خوب است [بابا خواستم یه روحیه‌ای به مردم داده باشم !]
تولید در چنبره ورشکستگی
تیتر اول برخی از روزنامه ها گفته های تهدیدآمیز وزیر صنایع است که از کارخانجات تولیدی پرسیده چرا از تولید خود کاسته اند و در عین حال گزارش شده که برخی از کارخانه ها به دلیل بدهی شان به سازمان های آب و برق تعطیل شده اند در حالی که میلیارد ها از دولت طلبکارند.
درست در همین روز فرخ قبادی در سرمقاله دنیای اقتصاد به نظرسنجی‌اتاق بازرگانی ایران و مرکز پژوهش‌های مجلس اشاره کرده که نشان می دهند بنگاه‌های اقتصادی، کمبود نقدینگی و مشکلات دریافت تسهیلات بانکی را بزرگ‌ترین معضل پیش روی خود ارزیابی می‌کنند. این مساله دلایل مختلفی دارد که کمبود منابع و قفل شدن تسهیلات بانکی از جمله مهم‌ترین آنها است.
به نظر این کارشناس اقتصادی اما تا آنجا که به واحدهای تولیدی، به ویژه در بخش صنعت، مربوط می‌شود، افزایش شدید هزینه‌های تولید و در نتیجه نیاز به سرمایه در گردش بیشتر این واحدها در این رابطه از اهمیت کمتری برخوردار نیست. از زمان هدفمند سازی یارانه‌ها در زمستان سال ۸۹، هزینه‌های تولید در واحدهای صنعتی به میزان حیرت انگیزی افزایش یافته به طوری که در دوره ۱۶ ماهه، تولیدکنندگان صنعتی با افزایش هزینه‌ای معادل ۶/۸۱ درصد مواجه شده‌اند.
به نوشته دنیای اقتصاد بانک‌ها با کمبود منابع مواجهند و رغبتی هم ندارند که این منابع محدود را در اختیار بنگاه‌های تولیدی قرار دهند. تولیدکنندگان صنعتی از تامین مواد اولیه مورد نیاز خود ناتوان مانده‌اند، با ظرفیت پایین فعالیت می‌کنند، نیروهای خود را تقلیل می‌دهند، توانایی بازپرداخت بدهی‌های بانکی خود را ندارند و به گونه‌ای روزافزون ورشکست می‌شوند و از میدان به در می‌روند.
تولیدات جدید پیشرفته
محمدحسین روانبخش در ستون طنز مردم سالاری نوشته پیشرفت ما آنقدر سریع است که نه تنها تعجب جهانیان را برانگیخته، خودمان را هم کشته است! بعد از اینکه خبر رسید بر اساس پیشرفت‌های صورت گرفته، دیگر در شیر خوراکی فقط آب وجود ندارد و احتمال وجود کمی تا قسمتی وایتکس در شیرهای مصرفی وجود دارد، چشممان به جمال خبر دیگری روشن شد که نشان می‌داد فقط شیر نیست که این روزها شامل پیشرفت ما شده است ، بلکه آب‌لیموها هم مقداری آب کاه دارند!
نویسنده با این تفاسیر، جدیدترین محصولات پیشرفته کشور را که در آینده نزدیک تولید می‌شود ، به شرح زیر خدمت معرفی کرده :
۱- رب گوجه فرنگی جدید : مخلوط پوره سیب زمینی و بادمجان . این محصول بوسیله آب انار سرخ شده و با چند درصد رب واقعی خدمت شهروندان ارائه می‌شود.
۲- روغن نباتی جدید: مخلوط مایع ظرفشویی تاریخ مصرف گذشته و کشک.
۳- پنیر جدید: گچ سفید خوراکی و افزودنی‌های مجاز غیر خوراکی . برای رفاه حال شهروندان مقداری ماست هم به آن اضافه می‌شود تا پنیر از دایره لبنیات خارج نشود.
۴- آب میوه جدید: آب لیموی کاه دار با آب پرتقال و تکه‌های چی‌توز .
۵- رب انار جدید: قیر خوراکی، پشم شتر و تولیدات جالب و ترش‌مزه.
کارتون روز
کارتون حسن کریم زاده، شرق