دانشگاههای مطرح دنیا دورههای رایگان آنلاین برگزار میکنند
در حالت عادی یک دوره تحصیلی چهار ساله در استنفورد ۱۶۰ هزار دلار برای یک دانشجو هزینه دارد اما این دورههای تازه رایگان است.
در این دانشگاه آنلاین که یودَسیتی کلیک Udacity نامیده میشود بیش از ۱۰۰ هزار دانشجوی علوم کامپیوتر تحصیل میکنند.
سباستین ترون، استاد دانشگاه استنفورد میگوید: هدف ما این است که امکانات تحصیل در سطوح بالا را برای همه فراهم کنیم. به طوری که هر کسی از هر جای دنیا بتواند در دانشگاه خوبی تحصیل کند. من با این موضوع که امکانات دانشگاهی خوب فقط در دسترس عده خاصی است٬ کاملا مخالفم.
هر واحد درسی عبارت است از تماشای یک سری دوره آنلاین و گذراندن چند امتحان و تکالیفی که باید انجام و فرستاده شود.
آقای ترون میافزاید: کلاسهای درس به شکل معمولش برای بسیاری از دانشآموزان مناسب نیست. سرعت تدریس برای آنها گاهی زیاد و گاهی هم کم است. آنهایی که سرعت یادگیریشان پایینتر است، با آن که کار بیشتری رویشان میشود، نمره پایینی میگیرند و به مرور زمان انگیزه خود را از دست میدهند. ما سعی داریم در یودسیتی کاری کنیم که هر فرد با سرعت خود پیش برود.
با این حال دانشجویان باید به یاد داشته باشند که دورههای دانشگاه استنفورد چندان ساده نیست. اما افرادی که پشتکار و علاقه کافی دارند که تا انتهای کار و گرفتن مدرک به پیش روند٬ به احتمال زیاد شغل خوبی در انتظارشان است چیزی که به تأمین بودجه یودسیتی هم کمک میکند.
سباستین ترون در این زمینه میگوید: برنامه ما این است که دانشجویان خوبمان را برای استخدام به کارفرماها معرفی کنیم و از شرکتها هم برای هر مورد خوبی که معرفی میکنیم، مبلغ کمی بگیریم. با توجه به این که خرج برگزاری کلاسهای آنلاین در مقایسه با کلاسهای معمولی خیلی پایینتر است٬ ما با همان مبلغ کم که از شرکتها میگیریم، میتوانیم همه هزینهها را تأمین کنیم.
گروهی از استادان دستچین شده استنفورد، کلاسهای یودسیتی را از کارگاهی برگزار میکنند که امکانات و فناوری پیچیدهای هم ندارد. عمده این تجهیزات شامل یک تبلت با یک دوربین و میکروفون است. بعد از ضبط تصاویر را به هم میچسبانند و روی وب میفرستند.
ممکن است حاضر نبودن در یک کلاس واقعی و یادگیری دروس به تنهایی چندان جالب نباشد اما آقای ترون معتقد است این روش آموزش بسیار مؤثر و کاراتر است:
من در کلاس واقعی نمیتوانم تک به تک از دانشجویان سؤال کنم تا ببینم درس را درست یاد گرفتهاند یا نه. من فقط سؤال را میپرسم و آن دو سه نفر که یادگیری بهتر و سریعتری دارند، دستها را بالا میبرند و بقیه عقب میمانند و به آن توجهی نمیشود.
تاثیرگذار بودن یودسیتی روی دانشجوها را نمیتوان انکار کرد. دانشجویان از گروههای سنی مختلف و از کشورهای گوناگون از بنگلادش و چین تا آفریقای جنوبی هستند. دامنه بزرگی از کارکنان بیمارستان تا مادرانی که به تنهایی فرزندانشان را سرپرستی میکنند و از پس هزینههای دانشگاه برنمیآیند را شامل میشود. بنیانگذاران یودسیتی معتقدند که همه این آدمها حق ادامه تحصیل دارند و این انگیزه راهاندازی این دانشگاه بوده است.
با توجه به استقبال جهانی از یودسیتی، تعداد دورههای آموزشی فشرده آنلاین روز به روز در حال افزایش است. یکی دیگر از این دورهها یودمی نام دارد که هدفش دموکراتیزه کردن آموزش است. یک نوع بازار رقابتی آموزش که هر کسی میتواند دورههای آموزشی خودش را با هزینهای که در نظر دارد روی سایت بگذارد.
دانشگاه فینیکس هم نمونه دیگری است که در ازای هزینهای مشخص دورههای آموزشی ارایه و در انتهای دوره مدرک معتبری به دانشجو میدهد.
دانشگاه امآیتی هم اخیراً اولین دوره آنلاین رایگانش را روی امآیتی اکس کلیک MITx گذاشته است که به زودی به تعداد این دورهها افزوده خواهد شد.
علاوه بر همه اینها حدود نیم میلیون کلاس آنلاین در هزاران رشته تحصیلی در بخش آیتیونز یو iTunesU برای کاربران اپل روی آیتیونز موجود است.
اما این دورههای آنلاین چگونه میخواهند با آموزش به شکل سنتی رقابت کنند؟
باربارا مینز٬ مشاور آموزشی، این دورهها را مکمل کلاسهای درس میداند نه جایگزینی برای آنها.
او میگوید: بسیاری از افراد هنوز نمیدانند که دقیقاً به دنبال چه هستند و چه رشتهای باید بخوانند. به ویژه جوانترها که هنوز هدف نهایی برایشان گنگ است. این افراد برای یافتن خود نیاز به محیط دانشگاه دارند و کلاسهای آنلاین به دردشان نمیخورد.
هدف دانشگاه استنفورد این است که دروس را با استانداردی بالا ارائه دهد. تعداد دورههای آنلاین در حال افزایش است اما آنها هنوز در مراحل اولیه کار هستند.
جان میشل استاد علوم کامپیوتر در دانشگاه استنفورد میگوید: ما هنوز به انتهای راه نرسیدهایم. هنوز در ابتدای راهیم و هنوز سؤالات بسیاری داریم. این که دقیقاً میخوایم چه کار کنیم؟ چگونه میتوانیم دروس را بهتر به جوانان دور دنیا ارائه دهیم و در عین حال از دانشجویان خود در اینجا هم حمایت کنیم؟ جهت و مسیرمان دقیقاً چیست؟
این اساتید عزم خود را جزم کردهاند که آموزش عالی را متحول کنند. آنها کاری را آغاز کردهاند که علیرغم نوپا بودن، رقیبی قدر برای روشهای آموزش سنتی است.