تداوم جو امنیتی در ارومیه و تبریز در پی تجمع اعتراضی دوشنبه

عکس مربوط به اعتراضات سال گذشته

گزارش‌ها از تبریز و ارومیه حاکی از «تداوم جو امنیتی» در این دو شهر در شمال غربی ایران در روز سه‌شنبه، دوم خردادماه، و یک روز پس از آن است که اعتراض مردم به خشکی دریاچه ارومیه با دخالت پلیس به خشونت کشیده شد.

 
در پی فراخوان فعالان مدنی آذربایجان، ده‌ها تن در شهرهای ارومیه و تبریز عصر روز دوشنبه، اول خردادماه، دست به تجمعی در اعتراض به به خشک شدن دریاچه ارومیه زدند که این تجمع با دخالت نیزوهای انتظامی جمهوری اسلامی به خشونت کشیده شد.
 
در همین زمینه، ارگان خبری انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران، آداپ، گزارش کرده است که نیروهای انتظامی با استفاده از باتوم، گارد موتورسوار، پرتاب گلوله‌های رنگی و گاز اشک‌آور سعی در پراکنده کردن تجمع معترضان داشته‌اند.
 
دو فعال مدنی آذربایجان در شهرهای تبریز و ارومیه در گفت‌وگو با رادیوفردا از بازداشت تعدادی از شرکت‌کنندگان در این تجمعات خبر داده‌ و هر دو از تداوم جو امنیتی در تبریز و اورمیه در روز سه‌شنبه خبر داده‌اند.
 
بر اساس گزارش سایت‌های مدافع حقوق بشر در آذربایجان ایران، تعداد بازداشت‌شدگان روز دوشنبه ارومیه بالغ بر ۱۰۰ نفر است که این افراد به مراکز امنیتی و انتظامی منتقل شده‌اند.
 
این گزارش‌ها همچنین از جو امنیتی بسیار سنگین در تبریز خبر می‌دهند.
 
طبق گزارش‌ها، روز دوشنبه در تبریز نیز تجمعات پراکنده‌ای خصوصا در حوالی چهارراه آبرسان انجام شد که با مداخله پلیس مواجه شدند.
 
به گفته شاهدان عینی، فضای این شهر در اطراف بازار، راسته کوچه، فلکه ساعت، و خیابان شهناز به شدت امنیتی است.
 
منابع خبری همچنین از بازداشت حسین احمدیان در شهر مراغه، علی حامد ایمان، مدیرمسئول روزنامه توقیف شده شمس تبریز، افسانه توقیر، دبیر کانون آذربایجان‌شناسی دانشگاه تبریز، و محمد اسکندرزاده در شهر تبریز در ساعات پیش از آغاز تجمعات روز گذشته خبر داده‌اند.
 
این دومین سال پیاپی است که تجمعات اعتراضی در چند شهر استان آذربایجان به خاطر «بی‌توجهی» مسئولان به خشک شدن دریاچه ارومیه با واکنش شدید نیروهای امنیتی و انتظامی مواجه می‌شود.
 
سال گذشته، ده‌ها تن از معترضین به خشک شدن دریاچه ارومیه بازداشت و با احکام سنگین حبس، شلاق و جریمه نقدی مواجه شدند.
 
در واکنش به این اعتراضات، محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور ایران، سال گذشته اعتراض مردمی به خشک شدن دریاچه ارومیه را «برخی سروصداهای بلند شده» توصیف کرد و ضمن طبیعی دانستن خشک شدن این دریاچه گفت: «دریاچه ارومیه هر ۵۰۰ سال با چنین شرایطی روبه‌رو می‌شود.»
 
معضل دریاچه ارومیه
 
دریاچه ارومیه، شورترین دریاچه جهان، هم‌اکنون نیمی از آب خود را از دست داده و در برخی از نقاط آب آن حتی تا ۱۰ کیلومتر نیز پسروی داشته است.
 
کار‌شناسان مستقل علت خشکی این دریاچه را سدسازی بی‌رویه بر روی رودهای منتهی به این دریاچه دانسته و می‌گویند در صورت بازکردن دریچه این سد‌ها امکان ممانعت از این فاجعه زیست‌محیطی که حیات بیش از پانزده میلیون نفر از ساکنان اطراف آن را تهدید می‌کند وجود دارد.
 
اما در صورت ادامه روند فعلی تخمین زده می‌شود که دریاچه ارومیه تا سه سال آینده خشک شود که، به گفته محمدباقر صدوق، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، «در این صورت ۱۰ میلیارد تن نمک به صورت گرد و غبار و توفان بر سر ۶ میلیون نفر ساکن مناطق اطراف خواهد ریخت».
 
دولت احمدی‌نژاد در واکنش به گسترش اعتراضات مردمی ۱۷ شهریورماه سال گذشته اعلام کرد که ۹۵۰ میلیون دلار برای احیای دریاچه ارومیه اختصاص داده است، اما هنوز گزارشی از اقدامات عملی دولت منتشر نشده است.
 
مهرماه سال گذشته، محمدعلی موسوی، رئیس دادگستری آذربایجان غربی، با متهم کردن معترضان به خشکی دریاچه ارومیه به «سیاسی‌کاری و لجاجت با نظام» گفت: «حامیان این اعتراض کسانی هستند که معتقدند می‌توان علیه خدا هم راهپیمایی کرد.»
 
دولت احمدی‌نژاد تاکنون چندین طرح برای مقابله با خشک شدن دریاچه ارومیه مطرح کرده است، انتقال آب دریای خزر و رود ارس و رودخانه زاب به دریاچه ارومیه یکی از این طرح‌ها بوده است که نیاز به توافق با کشورهای آذربایجان، ترکیه و عراق دارد.
 
طرح دوم که بیشتر مطرح بوده بارورسازی مصنوعی ابر‌ها بوده است، موضوعی که خبرگزاری مهر نیز روز سه‌شنبه، ۲ خرداد، در گزارشی به آن پرداخت.
 
بنا بر این گزارش، سجاد برشنده، معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی، به این خبرگزاری گفته است که در حوزه آبریز دریاچه ارومیه ابر‌ها به روش «ژنراتور زمینی» بارور خواهد شد، البته با این شرط که دولت حمایت مالی کند و تا شهریورماه، ابزار و دستگاه‌های لازم خریداری و نصب شود، «وگرنه این پروژه به سال آینده محول خواهد شد».
 
اسفندماه سال گذشته، برنامه زیست‌محیطی سازمان ملل متحد، یونپ، طی گزارشی در مورد عواقب زیست‌محیطی خشک شدن دریاچه ارومیه هشدار داد و اعلام کرد که ارتفاع سطح آب دریاچه از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۱ به میزان ۷ متر پایین افتاده و بر اساس تصاویر ماهواره‌ای مساحت آن در این بازه زمانی از ۶۱۰۰ کیلومتر مربع به ۲۳۶۶ کیلومتر مربع کاهش یافته است.
 
این گزارش با اشاره به سکونت ۷۶ میلیون جمعیت در شعاع ۵۰۰ کیلومتری دریاچه ارومیه، اظهار نگرانی کرده است که این دریاچه دچار سرنوشتی همانند فاجعه دریاچه «آرال» شود.
 
دریاچه آرال در آسیای میانه که از چند دهه قبل کاملا خشک شده باعث شده است که مردم منطقه با فاجعه توفان‌های نمک مواجه شوند.