دور جدید مذاکرات هستهای ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی برگزار میشود
هرمان ناکارتس ریاست هیات مذاکرهکننده آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در دور پیشین گفتوگوها با ایران به عهده داشت
مذاکرات هستهای ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی امروز دوشنبه، ۲۵ اردیبهشت (۱۴ ماه مه) در وین برگزار میشود.
همزمان با آغاز مذاکرات هستهای در وین، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفته است که علت شکست مذاکرات پیشین هستهای ایران با گروه ۱+۵ نوع رفتار برخی کشورهای عضو این گروه بوده است.
آقای مهمانپرست به خبرگزاری فارس گفت: "اگر گروه ۱+۵ با قصد همکاری در یک فضای مثبت وارد مذاکرات بغداد (در روز سوم خرداد) شود، ما از هر گونه مذاکرهای استقبال می کنیم."
دور جدید گفتوگوهای ایران با نمایندگان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در شرایطی انجام میشود که درخواست کارشناسان آژانس برای بازدید از سایت بحثبرانگیز پارچین در تهران، همچنان بیپاسخ مانده است.
کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی سال گذشته در دو سفر جداگانه به تهران، درباره روند فعالیتهای هستهای ایران با مقامات این کشور گفتوگو کردند و خواهان بازدید از سایت نظامی پارچین در تهران شدند.
ولی با آن که ایران در اسفند ماه گذشته در بیانیهای اعلام کرد که به شرط تعیین چارچوب و "مدالیته" همکاری دو طرف، اجازه بازدید از سایت پارچین را به بازرسان آژانس خواهد داد، تاکنون امکان چنین بازدیدی فراهم نشده است.
ایران میگوید که پیش از این در سال ۲۰۰۵ میلادی به نمایندگان آژانس اجازه بازدید از پارچین را داده است و در آن زمان مشخص شده است که هیچ نشانهای از مواد هستهای در این سایت وجود ندارد.
کشورهای غربی همواره ایران را متهم کردهاند که برنامههای هستهای خود را با اهدافی نظامی دنبال میکند.
اما ایران با رد این ادعاها تاکید دارد که فعالیتهای هستهایش به منظور تامین منابع انرژی و با اهدافی صلحجویانه انجام میشود.
با این حال، مقامات آمریکا و اتحادیه اروپا به منظور واداشتن ایران برای صرفنظر از آن بخشی از برنامههای هستهای خود که "خطرناک" توصیف شدهاند، تحریمهایی را علیه این کشور اعمال کردهاند که تا دو ماه آینده اجرایی خواهند شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران این تحریمها را فاقد مبنای قانونی و ناعادلانه توصیف کرده و گفته است: "به غیر از تحریمهایی که براساس مصوبات شورای امنیت ملی اعمال شده، یکسری قطعنامهها و تحریمها به صورت یکجانبه از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی اعمال شده است."
'فعالیتهای مشکوک در پارچین'
در آستانه آغاز مذاکرات ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین، "شورای ملی مقاومت"، از گروههای مخالف حکومت ایران، روز شنبه، ۲۳ اردیبهشت، در گزارشی که به خبرگزاری رویترز ارائه کرد، مدعی شد که "۶۰ محقق و مهندس ایرانی زیر نظر وزارت دفاع ایران مشغول ساخت تسلیحات هستهای هستند."
در این گزارش آمده بود که ایران یک ساختار تحقیقاتی "جامع، پیچیده و به شدت مخفیانه" ترتیب داده است که از آن برای "ساخت تسلیحات هستهای" استفاده میشود.
انتشار این گزارش ابراز تردید دیپلماتها و تحلیلگران بینالمللی را به دنبال داشته است.
هرچند به تازگی یک موسسه آمریکایی نیز در گزارشی اعلام کرد که تصاویر ماهوارهای جدید از تاسیسات پارچین نشان میدهد که ایران فعالیتهای مشکوکی در محوطه این تاسیسات داشته است.
موسسه آمریکایی علوم و امنیت بینالمللی گزارش کرد که آثار فعالیتهایی در اطراف ساختمانی دیده میشود که در گذشته ظن آن میرفت محل استقرار محفظههای انفجاری مربوط به "آزمایشهای مرتبط با تسلیحات اتمی" بوده است.
در این گزارش تصریح شد که وجود حاشیههایی تیره در تصاویر ماهوارهای در کنار این ساختمان میتواند نشانه جریان آبی باشد که برای شستشوی ساختمان به کار رفته است.
امیدواری ۱+۵
مذاکرات دو روزهای که از امروز بین مذاکرهکنندگان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین برگزار میشود، مورد توجه مقامات کشورهای گروه ۱+۵ نیز بوده است.
گروه ۱+۵ شامل نمایندگان پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد یعنی آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین و روسیه، به علاوه آلمان است و کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ریاست هیات مذاکرهکننده با ایران را به عهده دارد.
گفتوگوهای ایران با ۱+۵ پس از ۱۴ ماه توقف، روز شنبه ۲۶ فروردین (۱۴ آوریل) در شهر استانبول در ترکیه از سر گرفته شد و قرار است دور آتی مذاکرات روز سوم خرداد ماه امسال در بغداد برگزار شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران فضای مذاکرات در آخرین دور گفتوگوها در استانبول را متفاوت از گذشته توصیف کرده و گفته است که در گذشته "گروه ۱+۵ به قصد مقابله و با سیاست پیششرط و فشارهای همزمان بحثهای خود را دنبال میکرد." اما در نشست استانبول "فضای مذاکرات مثبت بود."
رسانههای ایران روز گذشته به نقل از سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گزارش کردند که "زمان برای راهبرد فشار به پایان رسیده است و هر گونه اشتباه محاسباتی غرب مانع موفقیت گفتوگوها خواهد بود."
او آنچه را "ادعاهای واهی" و "اظهارنظرهای غیرمنطقی" برخی مقامات غربی خواند، غیرسازنده توصیف کرد و گفت که "در بغداد منتظر اقدام برای جلب اعتماد مردم هستیم."
در عین حال، کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه گذشته ابراز امیدواری کرد که مذاکرات پیش رو با ایران، مقدمات لازم را برای این کشور فراهم کند تا از برنامه هستهای بحثبرانگیز خود دست بردارد.
کاترین اشتون گفت که امید زیادی دارد که گفتوگوهای جدید، مقدمهای بر آغاز "روند توقف فعالیتهای هستهای تسلیحاتی ایران" باشد.