اتحادیه اروپا: تحریمها علیه ایران لغو نمیشوند
اتحادیه اروپا لغو تحریمها علیه ایران در جریان مذاکرات جاری را منتفی دانسته است. همزمان جمهوری اسلامی خواهان رفع تحریمها قبل از مذاکرات بغداد شده و از شفافسازی برنامه اتمی و راهحل «برد- برد» سخن گفته است.
وزیر خارجه دانمارک که روز دوشنبه ( ۱۶ آوریل)، در جمع خبرنگاران سخن میگفت در پاسخ به سوالی درباره احتمال کاهش تحریم ها علیه ایران همزمان با جریان مذاکرات، گفت: «اگر ما به ایران بگوییم که احتمالا بخشی از تحریم ها را لغو خواهیم کرد وضعیتی خطرناک ایجاد خواهد شد.»
علیاکبر صالحی: غرب تا مذاکرات بغداد «در جهت اعتمادسازی حرکت کند» و «در این مسیر نسبت به رفع تحریمها اقدام نماید.»
سوندال گفت: «ایران قهرمان جهان در انجام مذاکرات دور و دراز است که نهایتاَِ هم به نتیجهای نمیانجامد.»
وزیر خارجه دانمارک این سخنان را درحالی بیان کرد که همزمان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی از جهان غرب خواست که در زمان باقیمانده تا مذاکرات بغداد «در جهت اعتمادسازی حرکت کند» و «در این مسیر نسبت به رفع تحریمها اقدام نماید.»
"مذاکرات استانبول، نقطه عطف"
علیاکبر صالحی نشست استامبول را نقطه عطفی در گفتوگوهای گروه ۵+۱ و ایران دانست. نمایندگان پنج کشور عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل، و آلمان روز شنبه (۱۴ آوریل/ ۲۶ فرودین) با هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در استامبول دیدار و گفتگو کردند.
نمایندگان دو طرف پس از این دیدار، ضمن مثبت خواندن فضای مذاکرات استانبول از توافق بر سر ادامه گفتوگوها در نشست بغداد خبر دادند. دور پیشین گفتگوهای گروه ۵+۱ و ایران ۱۵ ماه پیش در استانبول به دلیل پافشاری ایران بر ادامه غنیسازی اورانیوم بینتیجه ماند.
علیاکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه (۱۶ آوریل/ ۲۸ فروردین) در گفتوگو با ایسنا، دلیل شکست گفتوگوها در ۱۵ ماه پیش را "نبود نیت حل موضوع از سوی طرف مقابل" دانست.
"بسته پیشنهادی ما نفی نشده است"
نمانیدگان گروه ۵+۱ و ایران مذاکرات استامبول را مثبت و سازنده خواندند
هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی در دور پیشین گفتوگوها با یک بسته پیشنهادی راهی مذاکرات استامبول شده بود که شامل پیشنهاداتی از جمله برای حل مشکلات اقتصادی جهان، حل و فصل مسائل بینالمللی و خلع سلاح جهانی میشد.
علیاکبر صالحی روز دوشنبه در پاسخ به پرسشی در مورد این بسته پیشنهادی گفت: «این بسته پیشنهادی هنوز پا برجاست و نفی نشده است. ممکن است در یک جلسه بندهایی مورد بحث قرار گیرد، اما پرداختن به یک بند به معنای نفی دیگر بندها نیست.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در این گفتوگو مدعی شد که ایران ۱۵ ماه پیش نیز خواستار ادامه گفتوگو بود اما غرب گفتوگو را دنبال نکرد. صالحی افزود: «امروز آنها به مذاکرات بازگشتهاند، ما نبودیم که به مذاکره بازگشتیم، زیرا ما از ابتدا قائل به مذاکره بودیم.»
همکاری در چارچوب معاهده ان.پی.تی
علیاکبر صالحی ضمن تأکید بر اینکه ایران "اهل شفافسازی، گفتوگو و برون رفت برد-برد" است، افزود: «ظاهرا آنها از دید خود نگرانیهایی نسبت به فعالیت هستهیی ما دارند و ما نیز از دید خود حق و حقوقی برای خود قائلیم. ما حاضریم شرایط رفع نگرانیهای ساختگی را که آنها در ذهن خود ایجاد کردهاند فراهم کنیم، زیرا به کار خود اطمینان داریم.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی معاهده ان.پی.تی را چارچوب همکاری طرفین اعلام کرد. کاترین اشتون، مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا نیز پس از دیدار روز شنبه اعلام کرد که گروه ۵+۱ با ایران توافق کرده است که محور گفتوگوها معاهده عدم گسترش تسلیحات هستهای (ان.پی.تی) خواهد بود.
کاترین اشتون گفت:«معاهده ان.پی.تی پایه گفتوگوهای جدی خواهد بود تا این اطمینان حاصل شود که ایران به تعهداتش بر اساس این پیمان عمل میکند».
سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هستهای ایران نیز روز دوشنبه در گفتوگو با شبکه تلویزیونی سی.ان.ان این توافق را "یکی از توافقهای خوب" خواند و گفت: «ما مثل همیشه اعلام کردیم که آماده هستیم تا همه تکالیفی را که در ان.پی.تی ذکر شده است انجام بدهیم و متناسب با آن از تمام حقوقی که در ان پی تی ذکر شده برخوردار باشیم.»
سعید جلیلی در پاسخ به سوالی در مورد آمادگی ایران برای توقف غنیسازی اورانیوم ۲۰ درصد در جهت اعتماد سازی، نیاز ایران به سوخت ۲۰ درصدی برای ایزوتوپهای پزشکی را مطرح کرد. او افزود: «ما امروز معتقدیم که اعتماد سازی برای ایرانیها باید ساخته شود.»
وزیر خارجه ایران روز دوشنبه ضمن اشاره به این توافق گفت: «حقوق کشورها در این معاهده مشخص است. ما از آنها خلع سلاح را میطلبیم و آنها از ما میخواهند که هیچگاه به سمت فعالیتهای غیرصلحآمیز نرویم. از دیدگاه ما این چارچوب مناسبی است.»
درخواست رفع تحریمها تا سوم خرداد
علیاکبر صالحی از توافق دو طرف برسر تنظیم نقشه راهی خبرداد که تعیین کننده طرح گام به گام تا نشست بغداد (۲۳ ماه مه / ۳ خرداد) خواهد بود. او در این مورد افزود: «بر مبنای آن یک گام ما برمیداریم و یک گام همزمان نیز آنها برمیدارند.»
صالحی در عین حال گفت: «تفسیر و جزئیات این طرح به آینده موکول میشود.» وی همچنین با اشاره به فتوای آیتالله خامنهای در مورد «حرام بودن سلاح هستهیی» این فتوا را فقهی دانست که بر مبنای مقاصد سیاسی صادر نشده است.
صالحی گفت: «این فتوا مبانی علمی، فقهی، اصولی و اخلاقی دارد که میتواند در جهت تقویت ان.پی.تی و خلع سلاح موثر باشد.» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی از جهان غرب خواست که در زمان باقیمانده تا مذاکرات بغداد «در جهت اعتمادسازی حرکت کند» و «در این مسیر نسبت به رفع تحریمها اقدام نماید.»