دیه و زندان جواب نداد: اسید در برابر اسید

سایت عصرایران  می نویسد :

عصر ایران : "ساعت 18 و 45 دقیقه نخستین روز سال‌جاری مردمی که از بلوار اصلی تهرانسر رد می‌شدند، ناگهان صدای فریادهای دختری را شنیدند که مرتب تکرار می‌کرد: «سوختم سوختم.» این دختر در یکی از آلاچیق‌های بلوار روی زمین افتاده بود و از درد به خودش می‌پیچید. او دقایقی بعد به بیمارستان شهید مطهری منتقل شد و پزشکان بعد از معاینه اولیه متوجه شدند، دختر 18 ساله که «شیرین» نام دارد، قربانی اسیدپاشی شده است و مایع سوزاننده روی چشمان و صورت او ریخته شده است... ."

این اولین باری نیست که دختران کشورمان قربانی جنایت هولناکی به نام " اسیدپاشی" می شوند و احتمالاً آخرین مورد نیز نخواهد بود. اسید پاشی در سال های اخیر رواج رعب انگیزی داشته است و علاوه بر قربانیان اصلی که عمدتاً از ناحیه سر و صورت و چشم آسیب می بینند ، جامعه نیز جریحه دار می شود.

برغم این ، هنوز قوانین موجود در جامعه ما برای مقابله با اسید پاشی بسیار ناکارآمد و قدیمی است و این "عقب ماندن قانون از وضع موجود" باعث تشدید این جرم شده است.

طبق قوانین موجود ، برای جرم اسید پاشی ، حبس تا 5 سال و دیه و یا قصاص قابل طرح است. با این حال ، عملاً قصاص در اسید پاشی منتفی است زیرا طبق فقه و قانون ، قصاص باید دقیقاً با جنایت برابر باشد و از آنجا که هیچ تضمینی وجود ندارد که در قصاص اسیدپاشی ، فرد مجرم به اندازه قربانی آسیب ببیند ، حکم به قصاص اسیدپاش داده نمی شود.

نتیجه این وضعیت نیز مشخص است: فرد اسیدپاش ، بعد از این که قربانی خود را برای ابد از زندگی متعارف انسانی ساقط کرد ، چند سالی را به زندان می رود و سپس با پرداخت چند میلیون تومان به زندگی عادی برمی گردد ؛ انگار نه انگار که اتفاقی افتاده باشد! و این در حالی است که قربانی ، تا پایان عمر ، در عذابی دائمی به سر خواهد برد.

آمنه ، یکی از دخترانی که قربانی اسید پاشی شد

بنابراین تشدید مجازات اسیدپاشی به عنوان یک "جرم مستقل" ، از الزامات گریزناپذیر جامعه ماست. البته بسیاری از کارشناسان بر لزوم کار فرهنگی و ریشه یابی علل اسیدپاشی و درمان ریشه ها تأکید می کنند که قطعاً نظرات آنها محترم و صائب است اما در کنار عمل به توصیه های آنان - که ضمانت اجرایی هم ندارد - باید قانون نیز در این باره محکم و قاطع باشد.

بدیهی است که "پول" و "زندان" نتوانسته است اسیدپاشی را در جامعه ما از بین ببرد و شاید همین خفیف بودن مجازات باعث شده است افراد با خوف کمتری دست به اسید شوند.
بنابراین باید به سطوح بالاتری از مجازات اندیشید ، آن هم نه صرفاً برای مجازات مجرم که برای بازدارندگی.
در این خصوص دو سطح مجازات بالاتر برای این جرم قابل تصور است: اعدام ، مقابله به مثل.

از آنجا که اعدام سالب حیات است و نیز در مواردی مجرم دست از زندگی هم شسته ، بدان ناامید شده و حتی مرگ را رهایی از زندگی نکبت بار و شکست آلود خود می بیند ، مجازات اعدام توصیه نمی شود. به علاوه باید کوشید تا حد امکان از قوانین اعدام زدایی کرد.

 
طاهره ، یکی دیگر از قربانیان اسیدپاشی

اما "مقابله به مثل" می تواند بازدارندگی قابل توجهی در قبال تصمیم فرد برای اسید پاشی داشته باشد ؛ علت نیز کاملاً مشخص است: فرد اسیدپاش ، سوختن با اسید را فلاکتی بزرگ می داند و درست به همین دلیل است که از میان جنایت های مختلف ، اسید پاشی را انتخاب می کند و به صورت طرف مقابلش اسید می پاشد. حال اگر او بداند که این فلاکت بزرگ گریبانگیر خودش نیز خواهد بود ، در تصمیم خود برای اسیدپاشی مردد خواهد بود و ای بسا به خاطر "حراست از خودش در برابر اسیدپاشی" ، این کار را مرتکب نشود.

ذکر این نکته ضروری است که قانونگذار باید "مقابله به مثل" را نه از باب قصاص که به عنوان یک "مجازات مستقل" ، در نظر بگیرد چرا که در جرم اسیدپاشی ، تساوی آسیب در قصاص میسر نیست.

یکی دیگر از قربانیان اسیدپاشی
که جواب رد یه خواستگارش داده بود

شاید در نظر برخی ، مقابله به مثل در جرم اسید پاشی ، هولناک و غیرانسانی به نظر برسد ؛ طبیعتاً این مجازات مخوف است و اتفاقاً درست به همین دلیل است که قدرت بازدارندگی دارد.

نکته مهم این است: اگر قانون مقابله به مثل در اسید پاشی تصویب شود ، ممکن است چند "جنایتکار" با این روش مجازات شوند ولی قطعاً تعداد بسیار بیشتری "انسان بی گناه" که با ادامه شرایط فعلی ممکن است قربانی اسیدپاشی شوند ، نجات خواهند یافت و وجودشان در اسید ذوب نخواهد شد.

وانگهی وقتی مجازات مالی و زندان عملاً بازدارنده نیست و قصاص نیز قابلیت اجرا ندارد ، چه باید کرد؟ آیا باید دست روی دست گذاشت و منتظر ماند که کدام انسان بی رحم بر سر و صورت کدام دختر بی گناه اسید می پاشد و او را به خاک سیاه می نشاند؟

اگر اعلام شود که از این پس ، هر کس اسید بپاشد ، خود نیز به همین سرنوشت دچار می شود ، حتماً کاهش قابل ملاحظه این جنایت در جامعه را شاهد خواهیم بود زیرا هیچ کس دوست ندارد با سر و وصورت سوخته با اسید زندگی کند چه آن که در اغلب موارد ، این زندگی ، حتی از مرگ هم بدتر است.

کسانی که بر کرسی های سبز قانونگذاری تکیه کرده اند ، باید بدانند که اگر می توانند با تصویب این قانون ، زندگی افرادی را نجات خواهند داد ، ولی این کار را نکنند ، در جنایات بعدی شریک گناه محسوب می شوند.
واقعاً تا کی باید مجرمان اسید بپاشند ، دختران بسوزند ، رسانه ها تیتر بزنند و دادگاه ها به همین قوانین موجود بسنده کنند و دوباره و چندباره همین چرخه تکرار شود؟ آیا زمان اقدام فرانرسیده است؟!