بررسی روزنامه های صبح تهران؛ سه شنبه پانزده فروردین
روزنامه های امروز صبح تهران به انتقادات خود از ترکیه ادامه داده و آن کشور را همسایه بد دانسته اند. گرانی و تورم، برداشت دوباره بانک مرکزی از حساب بانک ها برای تامین یارانه های نقدی، از جمله مهم ترین گزارش های این روزنامه هاست که در عین حال پیروزی آن سوا سوچی مدافع دموکراسی را در میانمار در صفحات اول خود منعکس کرده اند. آرمان در تیتر اصلی خود پرسیده "مرتضوی کار دست وزیر کار می دهد؟ و " نامه محرمانه هاشمی رفسنجانی به امام خمینی تیتر اصلی مردم سالاری است.
ترکیه، همسایه بد و کباب خوش طعم ترکی
"ناامیدی سیا از اجلاس ترکیه، حکومت سوریه ساقط شدنی نیست" گزارش اصلی کیهان است، رسالت از قول وزیر نفت نوشته "تحریم علیه نفت ایران شکست خورده است" و تهران امروز از "اخطار ایران به عربستان درباره سوریه" نوشته است.
صفحه اول کیهان
بهرام امیراحمدیان دراعتمادنوشته دیدار اردوغان از تهران دیداری با ویژگی‌های خاص و در برهه‌یی حساس انجام شد. روابط ایران با ترکیه در دو مورد اساسی تحت‌الشعاع قرار گرفته است. مورد نخست مساله استقرار سیستم رادار سپر دفاع موشکی در ترکیه است که ایران آن را تهدیدی علیه امنیت خود می‌داند. دولت ترکیه به ایران اطمینان داده است که اجازه نخواهد داد از امکانات و خاک این کشور برای حمله نظامی به ایران استفاده شود. مورد دوم مساله سوریه است که ایران از رژیم سوریه به عنوان متحد استراتژیک خود در منطقه دفاع می‌کند و مخالف هر گونه اقدام نظامی برای سرنگونی حکومت بشار اسد است.
به نوشته این مقاله ایران خواستار دادن فرصت به اسد برای پیاده کردن برنامه اصلاحات است. اما ترکیه با میزبانی کشورهای دوستدار مردم سوریه، که در آن تصمیم گرفته شده است شورای انتقالی تنها نماینده مورد قبول جامعه جهانی قلمداد شده و به ارتش آزادی‌بخش سوریه کمک شود، روابطش با ایران تیره شده است. ایران با هرگونه اقدام نظامی علیه حکومت سوریه مخالف است و هر گونه اقدام را دخالت در امور داخلی سوریه می‌داند. روسیه و چین نیز از این دیدگاه ایران در این راه پشتیبانی می‌کنند.
اعتماد اضافه کرده تصمیم ترکیه برای کاهش واردات نفت از ایران هم می‌تواند به تیرگی روابط دامن بزند. اما آنچه مسلم است ترکیه بداند آن است که کشور ترکیه همسایه دایمی ایران است و جایگزینی منافع درازمدت با همسایه‌یی قدرتمند چون ایران با منافعی زودگذر و شاید پرسود از غرب، نمی‌تواند از ارزش استراتژیک برخوردار باشد. به نظر می‌رسد ترکیه در بازی خطرناکی با ایران وارد شده است که در درازمدت به نفع هیچ یک از دو همسایه قدرتمند منطقه نباشد.
علی ودایع هم درسرمقالهمردم سالاری نوشته این موضع جالب اردوغان سرآغاز جنگ و جدل مهیج ترک ها و صهیونیست ها بود، نوع انتقادات سلسله وار آنکارا در مقابل جنگ طلبی های تل آویو در واقع فاز نخست پروژه بزرگ دیپلماسی ترکیه به سبک عثمانی بود. اردوغان که می دید راه پیوستن به اتحادیه اروپا دچار چالش های جدی است تصمیم گرفت به عنوان یک قدرت فرامنطقه ای که قدرت تاثیرگذاری بر شرق و غرب را دارد، راه خود را به سوی قاره سبز باز کند. در این بین دیپلمات نخبه ترک ها، احمد داوود اوغلو هم نقش مهمی ایفا می کند تا پس از حملات لفظی به اسرائیل نوک پیکان حملات ترکیه متوجه پکن شود.
نویسنده بعد از اشاره به سیاست های فعال ترکیه در مورد خاورمیانه نوشته بعض جاها هم ترک ها دچار اشتباه شدند از جمله در آنالیز انقلاب مردم لیبی . همین جاست که نویسنده دیپلماسی آناتولی یا سمفونی نوعثمانی را که دیپلمات های اردوغان به رهبری داوود اوغلومی نوازند و نت به نت پیش می روند؛ در همخوانی با کباب ترکی می بیند که با آرامی طبخ می شود و با مواضع رنگارنگ برای آنها دلچسب می شود.
مقاله مردم سالاری در نهایت می نویسد ترکیه از کنار اعتراضات کشورهایی نظیر بحرین و حاشیه نشین های خلیج پارس بی تفاوت می گذرد اما در پرونده سوریه خود را به زمین و زمان می کوبد. اردوغان علی رغم آن که از حمایت ایران از اصلاحات در سوریه آگاه است اما کمر همت به ساقط کردن بشاراسد بسته است. دیپلماسی اردوغان که تجلی رستاخیز روح امپراطوری عثمانی است، همانند کباب ترکی سرزمین آناتولی خاورمیانه را تحت تاثیر قرار می دهد.
تورم و بیکاری و دست دولت در جیب بانک ها
"مردم با گرانی و بیکاری مواجهند" گزارش اصلی جهان صنعت است، "بازهم واریز یارانه‌ها با پول بانک‌ها" تیتر اصلی شرق است، "بنزین هشتصد و چهل تومان" عنوان اول اعتماد، فرهیختگان خبر داده "تولید بنزین به ۶۸ میلیون لیتر می رسد"، "طرح مسکن ویژه برای تهران" در دنیای اقتصاد آمده و "تغییر شیوه پیش‌فروش سکه" در صدر اخبار ابتکاراست.
اعتماد تیتر اصلی خود را به بنزین هشتصد و چهل تومانی داده و نرگس رسولی درگزارش اصلیاین روزنامه نوشته روزهای پایانی اسفندماه ۹۰ بود که حرف و حدیث‌ها درباره افزایش قیمت بنزین بالا گرفت و زمزمه‌های بنزین هزارتومانی کم‌کم به یقین تبدیل شد به‌طوری که با صحبت‌های مختلف مسوولان بنزینی کشور برهمگان مسجل شد که خودروسوارهای ایرانی باید از نیمه فروردین ماه ۹۱، بنزین را لیتری هزار تومان بخرند؛ تا اینکه ظاهرا مجلس آخرین روزهای کاری سال ۹۰ حین تصویب دو دوازدهم بودجه مصوبه‌یی را هم به تصویب رساند که دست دولت را برای افزایش قیمت بنزین در سه‌ماهه ابتدایی ۹۱ بست و دولت را موظف کرد تنها در سه ماهه دوم سال ۹۱ قیمت بنزین را افزایش دهد آن هم تنها ۲۰ درصد.
صفحه اول جهان صنعت
گزارشگر اعتماد با اشاره به اعتصاب جایگاه داران بنزین نوشته در نهایت مذاکراتی انجام شد که بر اساس آن بنا بر مصوبه قانونی برنامه هدفمند کردن یارانه‌ها برای افزایش ۲۰ درصدی قیمت بنزین، در فاز دوم هدفمند کردن بنزین آزاد با محاسبه افزایش ۲۰ درصدی از ۷۰۰ تومان به ۸۴۰ تومان خواهد رسید نه هزار تومان ولی آنچه حائز اهمیت است، این است که در این مورد هیچ‌یک از مسوولان دولتی و حتی نمایندگان مجلس قیمت ۸۴۰ تومان را برای بنزین سال ۹۱ نام نبرده و همگی از بنزین هزار تومانی خبر داده‌اند.
بازهم واریز با پول بانک ها شرق
شرق که در تیتر اول خود خبر داده که دولت باز هم برای پرداخت یارانه ها دست در جیب بانک ها خواهد کرد در گزارش اصلیاش نوشته هنوز یک ماه از اولین برداشت شبانه بانک مرکزی از حساب بانک‌ها نگذشته که این اقدام بار دیگر تکرار شد و به این ترتیب این اتفاق در صدر مهم‌ترین خبرهای دیروز قرار گرفت. بانک مرکزی این‌بار نیز چون دفعه پیش، مبالغ کلانی را بابت ما‌به‌التفاوت ارز دریافتی از حساب بانک‌ها برداشت کرد. این اتفاق در حالی تکرار می‌شود که نمایندگان مجلس اقدام اخیر بانک مرکزی را خلاف قانون اعلام کردند و خواستار بازگرداندن وجوه برداشته‌شده به حساب بانک‌ها شدند.
محسن نریمان نماینده مجلس در همین مورد در شرق نوشته نمی‌توان پرداخت یارانه را به همین شکل ادامه داد. مبحث پرداخت یارانه‌ها باید به شکل هدفمند درآید و در پرداخت یارانه‌ها باید مکانیزم تخصیص اعتبار رعایت شود. یعنی به نسبت درآمد‌های حاصله از تفاوت‌های قیمت‌های حامل‌های انرژی یارانه‌ها توزیع شود، نه اینکه کمتر از ۵۰ درصد درآمد داشته باشیم و صددرصد درآمد را به این امر اختصاص دهیم. این مساله سبب می‌شود به مابقی بخش‌ها آسیب وارد شود و به طور مثال بخش‌های عمرانی اعتبار خود را دریافت نکنند و نیمه‌تمام رها شوند که در این صورت رکود حاکم می‌شود و چرخ‌های عمرانی کشور از حرکت باز می‌ایستد.
کارتون گرانی، جمال رحمتی، شرق
به نوشته این عضو فراکسیون اقلبت مجلس در حال حاضر مشکل اساسی این است که بحث یارانه‌ها به یک جدل سیاسی تبدیل شده و دولت هرگونه که بخواهد عمل می‌کند. به طور مثال یک زمان از پول‌های کسب شده از قبض‌های آب و برق یارانه‌ها پرداخت می‌شود، یک زمان از پول بنزین و زمانی دیگر از بانک‌ها برداشت می‌شود، در حالی‌که باید بودجه مشخصی داشته باشد. اما در حال حاضر این اتفاق نمی‌افتد و بیش از آنکه محل پرداخت یارانه‌ها مشخص شود، دولت اعلام می‌کند که می‌خواهد یارانه‌ها را افزایش دهد که این امر خود ضربه بزرگی به امر پرداخت می‌زند و خصوصا سبب افزایش تورم می‌شود؛ یعنی وقتی که اعلام می‌شود یارانه‌ها افزایش پیدا کرده، این امر بار روانی دارد و مطمئنا سبب می‌شود قیمت‌ها افزایش پیدا کند و این می‌شود ضربه زدن به اقتصاد.
به نوشته شرق از سویی دیگر وقتی رقم اعلام می‌شود و برای آن بودجه‌ای در نظر گرفته نشده باید از محل‌های مختلف منبع آن را جست‌وجو و بودجه لازم برای پرداخت یارانه‌ها را فراهم کرد، در حالی‌که باید بیش از چنین اعلام‌هایی منبع پرداخت یارانه‌ها مشخص شده باشد. از سویی دیگر برداشت بودجه یارانه‌ها از منابع دیگر خلاف قانون است و حق ندارند از دیگر اعتبار‌ها برای پرداخت استفاده کنند. طبق قانون پرداخت یارانه‌ها باید از درآمد‌های ناشی از افزایش قیمت‌های حامل انرژی باشد و غیر از این خلاف قانون است.
تعطیلات تمام نشده
جام جم در تیتر اصلی خود نوشته "تعطیلات تمام شد؛ ادارات همچنان نیمه‌تعطیل". به نوشته این گزارش باوری وجود دارد که می‌گوید تعطیلات در ایران زیاد است، باوری که حتی سبب شد بحث ساماندهی تعطیلات در ایران به کار کارشناسی در مجلس شورای اسلامی برسد و نتیجه برخلاف تصور همگان شود.
بر اساس این گزارش بر این اساس اگر در روزهای ۵ تا ۱۲ فروردین و حتی ۱۴ و ۱۵ همین ماه به دنبال انجام کاری اداری هستید احتمال اینکه بتوانید به نتیجه برسید، بسیار کم است. در مدارس نیز روز ۱۴ فروردین کلاس‌های درس نیمه‌تعطیل است و دانشجوها هم اولین روز تحصیلی در سال جدید را معمولا اولین شنبه بعد از ۱۳ فروردین درنظر می‌گیرند.
سحر افاضلی درشرقنوشته است:
خب تعطیلات عید چه جوری گذشت؟
بد! اصلا خوش نگذشت!
چرا؟
هیچی. بعد از پنج سال دخترعموم رو دیدم، خیلی ناراحت شدم.
چرا ناراحت شدی؟
بچه که بودیم هر دو یه مدرسه می‌رفتیم. من همیشه از اون باهوش‌تر و زرنگ‌تر بودم. من رفتم دانشگاه درس خوندم فوق لیسانس گرفتم اون به زور یه فوق‌دیپلم گرفت. وقتی بچه بودیم همه میگفتن چقدر شما بامزه‌اید عین هم! هم‌قد و قواره فقط یکی‌مون بور بود یکی مشکی! اما الان اون کجا و من کجا!؟
مگه اون الان کجاس؟
هیچی دکتر. با سینه و دماغ و گونه عمل‌شده توی یه بنز دودر نشسته و با یه شوهر پولدار داره دنیا رو می‌گرده حالا من زمین تا آسمون با اون فرق دارم!
خب مگه ارزش آدم‌ها به این چیزاس؟
پس به چیه دکتر؟ به همین چیزاس دیگه. زیبایی، رفاه، امکانات، خانواده خوب!
خب تو باید به این فک کنی که خودت چه چیزایی داری؟
من؟ من هیچی! هر روز دارم پیرتر و تنها‌تر میشم. این‌همه درس خوندم اما نمی‌تونم با فوق لیسانس علوم سیاسی پول دربیارم! ۳۰سالگی رو هم رد کردم و هنوز شوهر ندارم و نمی‌تونم حتی یه پراید بخرم! واقعیت اینه!
به هر حال خیلی چیزا جبره! بالاخره باید قبول کرد آدما با هم فرق دارن خودت هم گفتی اون بور بوده تو مشکی! تفاوت همین چیزاس دیگه! سخت نگیر!
چقدر غیرمنطقی
کارتون حسن کریم زاده، اعتماد
محمدحسین روانبخش که ستون وی از مدت ها قبل در مردم سالاری دیده نمی شود در اولین نمونه در سال نونوشته: در دنیا آدمهای عجیب و غریب فراوانی پیدا می شوند که اصلا وجود آنها برای مغز ما ، قابل هضم نیست ! لابد در خبرها خوانده اید که به دنبال شدت گرفتن جنجال‌ها در خصوص پایان نامه جعلی دوره دکتری رئیس‌جمهوری مجارستان، وی اعلام کرد که از سمت خود کناره گیری می‌کند.
نویسنده مردم سالاری به طعنه نوشته خدا را شکر که ما در مجارستان زندگی نمی کنیم و در ایران هستیم .می پرسیدچرا ؟ کافی است فقط کمی تا قسمتی اینجا و آنجا را با هم مقایسه کنید: اینجا هنوز بعضی ها داعیه دار هستند که مرحومی که به خاطر مدرک تقلبی توسط مجلس استیضاح شد و ازوزارت برکنار شد ، مظلوم بوده است ! اینجا هنوز درباره مدرک بعضی مسئولان عزیز و محکم نشسته بر صندلی حرف و حدیث وجود دارد ، ولی آنها هرگز احساس نمی کنند که یک مساله شخصی کشور را نابود می کند !