وقتی که رهبر ایران حاضر به مصاحبه نیست
دویچه وله : شماری از روزنامههای آلمانی گفتوگوی محمود احمدینژاد با شبکه دوم تلویزیون این کشور را تفسیر کردهاند. به باور یک مفسر کسی که بایستی با او مصاحبه شود، نه رئیسجمهور بلکه رهبر ایران است.
پیش از پخش این گفتوگو در شامگاه دوشنبه (۱۹ مارس) مخاطبان در گزارشی شاهد پیشزمینهی فعالیتهای هستهای ایران در سالهای اخیر و ابعاد حمله احتمالی نظامی اسرائیل به این کشور بودند. در همین حال گفته شد که تیم خبری این شبکه تلویزیونی از دو سال پیش برای انجام این گفتوگو درخواست کرده و به تازگی در تماسی غیرمنتظره از سوی دفتر ریاستجمهوری ایران این امر میسر شده است.
پس از در اختیار گذاشتن این اطلاعات، بینندگان شاهد گفتوگوی مجری سرشناس آلمانی با رئیسجمهوری بودند که به نوشتهی مفسر روزنامه "زوددویچه تسایتونگ" در عالم سیاست به استفاده از هر فرصتی برای تحریک کشورهای غربی و انکار فاجعه هولوکاست شهرت دارد.
به باور پاول آنتون کروگر پس با توجه به این پیشزمینهها و همچنین گزارشهای مستندی که کلاوس کلبر پیشتر در مورد فعالیتهای هستهای ایران تولید کرده، وی به خوبی از چالشهای گفتوگو با رئیسجمهوری همچون محمود احمدینژاد و ترفندهایش به ویژه هوشمندی وی در مورد تأثیر ابزاری نظیر رسانه بر افکار عمومی آگاهی داشته است.
اما نتیجه در نهایت همانگونه پیشمیرود که در گذشته نیز برای همکاران غربی این خبرنگار آلمانی پیش رفته است: محمود احمدینژاد به جای پاسخ دادن به سئوالات خبرنگاران هر پرسشی را با پرسشی دیگر در هم میآمیزد، با ترفندهای متفاوت از زیر پاسخگویی شانه خالی میکند و مسیر گفتوگو را به جهتی هدایت میکند که خود میپسندد.
"رئیسجمهوری نیازمند به توجه"
مفسر "زود دویچه تسایتونگ" عملکرد مصاحبهگر در قطع چندین باره سخنان محمود احمدینژاد و مجبور کردن وی به پاسخگویی را نیز در مجموع حربهی چندان موفقی در برخورد با رئیسجمهور و دیگر سیاستمداران ایرانی نمیداند. به نوشته او محمود احمدینژاد نه تنها در برخورد با خبرنگاران خارجی بلکه اخیرا در برابر نمایندگان مجلس ایران نیز از همین ترفندها استفاده کرده است.
به باور یکی از مفسران آلمانی محمود احمدینژاد، به ویژه پس از انتخابات بحثانگیز سال ۱۳۸۸رئیسجمهوری بدون قدرت است.
پرسش اساسی که مفسر این روزنامه آلمانی با نتیجهگیری از موارد مطرح شده با خوانندگان در میان میگذارد، این است که آیا چنین گفتوگوهایی با توجه به اصول خبرنگاری حرفهای ارزشمندند یا تنها عرصه را برای ابراز وجود رئیسجمهوری مستبد و یهودیستیز باز میکنند؟
به باور نویسنده این تفسیر، محمود احمدینژاد، به ویژه پس از انتخابات بحثانگیز سال ۱۳۸۸رئیسجمهوری بدون قدرت است. او خاطرنشان میکند، شاید به همین دلیل نیز محمود احمدینژاد با انجام این گفتوگو موافقت کرده تا به این وسیله بار دیگر جهان را متوجه خود کند.
مفسر روزنامه "زود دویچه تسایتونگ" نوشته را با ذکر یک نکته به پایان میرساند: قدرت در ایران در تمامی عرصهها از جمله برنامههای هستهای نه در اختیار رئیسجمهور بلکه به تمامی در دست رهبر این کشور است؛ مردی که پاسخها نزد اوست و هیچگاه نیز حاضر به گفتوگو با خبرنگاران نشده است.
"وهم خودبزرگ بینی"
آندرئا زایبل مفسر روزنامه "دی ولت" نیز در نظری مشابه اساس گفتوگو با "دیکتاتورهایی همچون محمود احمدینژاد، بشار اسد یا کیم یونگ اون" را کاری بیهوده میخواند که نتیجهای در پی نخواهد داشت.
او در تفسیری که بر این مصاحبه نگاشته، تأکید میکند که جهان غرب از مدتها پیش به خوبی چنین افرادی را میشناخته و سادهلوحانه خواهد بود اگر انتظار داشته باشیم که چنین رهبرانی حاضر هستند که در یک گفتوگوی تلویزیونی مکنونات ذهنی خود را آشکار کنند.
روزنامه "تاگس تسایتونگ" نیز در تفسیری بر این گفتوگو بر نفرتپراکنی محمود احمدینژاد بر ضد یهودیان تأکید کرده است. یکی از وظایفی که به باور مفسر این روزنامه از سوی خبرنگار آلمانی مورد غفلت قرار گرفته است، پاسخ قاطع به سخنان محمود احمدینژاد در انکار واقعه هولوکاست بوده است.
فیلیپ گسلر مفسر این روزنامه استفاده از افعال سوم شخص مفرد از سوی رئیسجمهوری ایران را زمانی که وی در مورد خود صحبت میکرده، نشانی محکم بر "وهم خود بزرگبینی" محمود احمدینژاد دانسته و مینویسد: «در این گفتوگو بیماری روانی رئیسجمهوری ایران بیش از پیش نمایان شد.»