روایت های شهروندان:معترضان در خانه می مانند

جرس: بیلبوردهای انتخاباتی در شهرهای کوچک و بزرگ ایران خودنمایی می کند و پوسترها و تراکت های کاندیداهای نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی همه جا دیده می شود اما این بیلبوردها نشانه گرما و شور و هیجان انتخابات نیست. شهروندان به ویژه در شهرهای بزرگ اعتنایی به انتخابات نشان نمی دهند و در محاوره های کوچه و بازار نیز چندان سخنی از انتخابات نیست. چنان که به قول یکی از کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک " مردم بیشتر دوست دارند درباره اختلاسات صحبت کنند تا درباره انتخابات."

عمده گروه های هوادار جنبش سبز از ماه ها پیش تکلیف خود را با انتخابات مجلس روشن کرده اند. از نظر آنها دلیلی برای شرکت در این انتخابات وجود ندارد اما برای عدم شرکت، دلایل بسیار است. "سید مصطفی تاجزاده" عضو زندانی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی که اکنون در حال گذراندن دوران محکومیت خود بابت مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 است در نامه ای از زندان اوین، بر 13 مورد به عنوان دلایل عدم شرکت در انتخابات تاکید کرده است.او از عدم رسیدگی به شکایات فعالان سیاسی اصلاح طلب از "کودتاچیان انتخابات ۸۸، "انتصاب مجدد آقای جنتی و دیگر متخلفان انتخابات پیشین"،" تداوم دخالت های غیرقانونی نیروهای نظامی و امنیتی در انتخابات آتی و تلاش برای مهندسی آن"،"حبس خانگی غیرقانونی دو نامزد انتخابات گذشته (آقایان موسوی و کروبی)"،"،انحلال غیرقانونی احزاب اصلاح طلب جبهه مشارکت ایران اسلامی و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی"،" توقیف و تعطیلی اکثر قریب به اتفاق مطبوعات منتقد حاکمیت تک صدایی" تداوم حاکمیت نظامی و استمرار فضای پلیسی و امنیتی"،" صدور احکام فرمایشی و فله ای قضایی علیه مخالفان انتخاباتی گذشته"، تقلیل جایگاه رهبری نظام به رهبری یک جناح (اقتدارگرا)" و" بی توجهی به پیشنهادهای دلسوزانه و حداقلی خاتمی" به عنوان عوامل زمینه ساز عدم شرکت اصلاح طلبان در انتخابات مجلس یاد کرده و گفته که برای "مقابله با حکومت دروغ و فساد و بی لیاقتی"،" جلوگیری از استقرار دیکتاتوری مطلقه فردی"و " افشای مجلس بله قربان گویی که هیچ نقش مهمی در کنترل و امحای فقر، بیکاری، بزه های اجتماعی، انزوای بین المللی و پاسخ گو کردن ارکان حکومت و رهبری نظام ندارد" در "انتخابات نمایشی و غیر آزاد دوازدهم اسفندماه" شرکت نمی کند و رای نمی دهد.

انتظار تا رسیدن به فصل انتخابات آزاد
 

فضای شبکه های اجتماعی هوادار جنبش سبز هم طی روزهای اخیر مملو از نوشته ها و پوسترهایی بوده که مضمون واحدی درباره عدم شرکت در انتخابات را بازتاب می دهد.یکی از کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک که در انتخابات های قبلی از فعالان ستادهای اصلاح طلبان بوده، اکنون در صفحه خود نوشته است:" چقدر آرامش این لحظه رو دوست دارم. استرسی نیست. نگران رای و نظر هیچ احدالناسی نیستم. تکلیف خودمم هم معلومه. اگه می شد فردا از کارم مرخصی بگیرم . به خونه تکونی ادامه می دهم..." یکی از روزنامه نگاران هم که در انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 از فعالان ستاد میرحسین موسوی بوده، درباره تفاوت این انتخابات با انتخابات های گذشته به "جرس" می گوید:" شب قبل از انتخابات برای ما همیشه بی خوابی بود حداقل از سال 76 که شروع کردیم به فعالیت ستادی تا خرداد 88 شب های انتخابات برای ما شبی دیگر بود، هیجان بود و بی خوابی و نفس هایی که در سینه حبس می شد تا فردای انتخابات و پایان رای گیری.هرچند که از خرداد 84 همه چی تغییر کرد و کم کم دلسردتر شدیم و دور تر، اما بازهم در انتخابات شرکت می کردیم، راه اصلاح طلبی از صندوق های رای می گذرد این باور ما بود، اصلاحات پارلمانتاریستی باور ما بود. اما خرداد 88 تمام معادلات ما را برهم زد، نه اینکه باورمان را از صندوق های رای از دست داده باشیم و بخواهیم از انتخابات عبور کنیم، نه اما به این باور رسیده ایم که انتخابات با این ساز و کار دیگر فایده ای ندارد. انتخابات باید آزاد برگذار شود، باید سلامت انتخابات را تضمین دهند، باید تضمین دهند که فردای انتخابات بازداشت نمی شویم، کشته نمی شوند."
 

این روزنامه نگار در تاکید بر انسداد سیاسی کشور می گوید:"ما تا زمان رسیدن به انتخابات آزاد دیگر در انتخابات شرکت نمی کنیم، کف خواسته ها همان خواسته های سید محمد خاتمی است " آزادی انتخابات" و آزادی انتخابات نیز در گرو آزادی زندانیان سیاسی، آزادی مطبوعات و احزاب، اصلاح ساختار شورای نگهبان، تضمین سلامت انتخابات و عدم دخالت نظامیان است همان که بزرگان اصلاح طلب بارها بر آن تاکید کردند." او حس خود از درباره انتخابات مجلس نهم را نیز این گونه توصیف می کند:"برای ما شب انتخابات شب سردی شده سرد تر از این شب های زمستونی، به یاد ندارم این شب را انقدر بی خیال و آروم، به دور از هر خستگی سپری کرده باشم." یکی دیگر از فعالان اصلاح طلب هم در پیامی با مضمون مشابه در صفحه فیس بوک خود نوشته:"چه حال خوبی است وقتی انتخابات هیچ ربطی بهت نداره... وقتی نزدیک انتخابات به موقع میری بیرون و به موقع بر می گردی. دیگه شب نخوابی نداری، استرس نداری، حرص نمی خوری، موبایلت الکی زنگ نمی زنه، دنبال سخنران نمیدوی، پول کم نمیاری." یکی از روزنامه نگاران اصلاح طلب هم در صفحه فیس بوک اش در بیان دلایل عدم شرکت در انتخابات گفته:"زمانی میزان رای ملت بود و امروز نیست پس چرا بی خود پای صندوق های رای برویم در حالیکه نماینده ها انتخاب شده اند، بروند و کارشان را بکنند همان که در این چند سال پس از آخرین مجلس مردمی یعنی مجلس ششم کردند. تا انتخابات، آزاد نشود و با به تعبیری تا به انتخابات آزاد نرسیم انتخابات به قول آقا مصطفی(تاجزاده) رسوا است و مارا با آن کاری نیست.صبر می کنیم تا انتخابات آزاد باز دوباره ماییم و شهری پر از شور و ستاد و صندوق ها ی رای."

سرمای شهر در شب انتخابات

سردی فضای انتخابات مجلس نهم اتفاقی نیست که فقط در شبکه های اجتماعی مجازی قابل رویت باشد. روایت های شهروندان از شهرهای کوچک و بزرگ بر سردی این انتخابات صحه می گذارد.یکی از روزنامه نگاران ساکن تهران در بیان مشاهدات خود از فضای عمومی پایتخت به "جرس" می گوید:" جمهوری اسلامی که برای تمسخر فراخوان های اعتراضی سبزها مردم حاضر در خیابان های شهر را جمعیتی معرفی می کرد که به قصد خرید نوروزی بیرون آمده اند اکنون خود گرفتار این ادعایش شده است. به گفته او "اخبار صدا و سیما مدام تکرار می کند که ساعات کمی تا آغاز انتخابات باقی مانده اما مردم بی توجه به این تبلیغات مشغول خرید و رسیدگی به کارهای معمول خود هستند. نه اینکه چون در این شب تبلیغات ممنوع است اوضاع بدین شکل باشد بلکه در روزهای گذشته هم که طبق روال معمول انتخابات پیشین، میادین و خیابان های پر رفت و آمد شهر معمولا پر می شد از تراکت پخش کن ها و تجمعات کوچکی که به بحث و گفت و گو در باره نامزدها می پرداختند این بار خبری از این مسائل نبود." او با اشاره به فراخوان شورای هماهنگی راه سبز امید برای تحصن خانگی در روز انتخابات به نشانه همراهی با رهبران در حصر جنبش سبز می گوید:" در عصر پنج شنبه حضور نیروی انتظامی در سطح شهر بیشتر از همیشه محسوس بود. گویی آن هراس همیشگی نیروهای امنیتی از اینکه احتمال تحرکات غیر مترقبه ای از سوی مخالفان وجود دارد مرتفع نشده است. مردم بی خیال انتخابات هستند و با وجود آنکه می دانند حکومت در هر صورتی جشنی خودساخته برپاخواهد ساخت رغبتی برای رفتن به پای صندوق های رای ندارند. در این بین هر کس می تواند در بین اقوام و دوستان خود کسانی را پیدا کند که تصمیم گرفته اند این جمعه در منزل در خدمت خانواده هایشان باشند و اینگونه دوازدهم اسفند را از سر بگذرانند."یکی دیگر از روزنامه نگاران هم در گفتگو با "جرس"،مشاهداتش از فضای شهر در شب انتخابات را این گونه توصیف می کند:" ‫فضای ‬‫شهر شباهتی به یک فضای انتخاباتی نداره.‫این ها را در مقایسه با مجلس قبلی می گویم و اصلا به ریاست جمهوری کاری ندارم‬.‫بیشترین حجم تبلیغات انتخاباتی تهران در میدان ولی عصر و انقلاب مشاهده می شود.‫تبلیغاتی که عده ای موظف به پخش انواع تبلیغات بودند و چون کسی این ها را نمی گرفت از هر طرف خودشان روی زمین پخش می کردند‬."‫این روزنامه نگار با اشاره به بی علاقگی عمومی برای گفتگو درباره انتخابات مجلس می گوید:"در فضاهای عمومی بحث انتخابات حتی مطرح نمی شود یا اگر کلامی پیش می آید، اکثریت خواستار تغییر موضوع هستند.با این شرایط ‫به نظرم حتی آن جمعیت ثابتی که پای صندوق می آمدند هم در انتخابات مجلس ریزش خواهند داشت. او ابراز عقیده می کند که "مساله صرفا سرخوردگی یک گروه و طبقه از انتخابات نیست بلکه جو کنونی ‫جو سرخوردگی عمومی است‬." این روزنامه نگار در بیان مشاهداتش از فضای شهر در فاصله یک روز مانده به انتخابات می گوید که " گویاترین تصویر را در میدان انقلاب تهران دیدم. زمین یک دست کاغذی و پر از عکس‬.‫همه جور عکسی‬.‫زن و مرد‬.‫کاغذهای رنگی‬.‫گلاسه‬.‫سیاه و سفید‬.‫این کاغذها دایم اضافه می شد‬ و جمعیت از روی انتخابات رد می شد‬."