کشف اطلاعات تازه درباره سیاره‌ای که زمانی شبیه زمین بوده

عکس تزئینی است 

تلسکوپ فضایی «هابل» با کشف اطلاعات تازه‌ای در مورد سیاره‌ای که خارج از منظومه شمسی قرار دارد از دنیای ناشناخته این نوع سیاره‌ها پرده برداشت.

 
این سیاره که اولین بار در سال ۲۰۰۹ رصد شد «بی ۱۲۱۴ جی‌جِی» نام‌گذاری شده و از جمله اولین سیاره‌هایی است که در خارج از منظومه شمسی وجود نوعی اتمسفر را تایید می‌کند.
 
در سال ۲۰۱۰ دانشمندان توانستند ابعاد اتمسفر آن را اندازه‌گیری کرده و به این نتیجه رسیدند که جو این سیاره به احتمال زیاد از آب تشکیل شده است.
 
اکنون دانشمندان با استفاده از اطلاعات جدیدی که توسط تلسکوپ «هابل» جمع‌آوری شده می‌گویند که مختصات این سیاره و جو آن نشان‌گر وجود نوعی از سیاره‌هاست که در آنها حجم آب فراوانی وجود دارد و در اعماق یک اتمسفر ضخیم و مملو از بخار آب داغ قرار دارند.
 
یکی از دانشمندان مرکز فضا‌شناسی هاروارد می‌گوید که این نوع سیاره‌ها تاکنون کاملا ناشناخته بوده و بخش عمده‌ای از جرم آنها را آب تشکیل می‌دهد.
 
این سیاره بزرگ‌تر از کره زمین، ولی کوچک‌تر از سیاره اورانوس است. قطر آن ۲.۷ برابر کره زمین و تخمین زده می‌شود که وزن آن هفت برابر وزن کره زمین باشد. این سیاره در عین حال بسیار داغ است و هر ۳۸ ساعت یک بار در مدار یک ستاره در حال افول می‌چرخد. فاصله آن با ستاره محور حدود دو میلیون کیلومتر است و حدس زده می‌شود که درجه حرارت سطح این سیاره حدود ۲۳۰ درجه سانتی‌گراد باشد.
 
دانشمندان با استفاده از تلسکوپ فضایی «هابل» این سیاره را به هنگام عبور از مقابل ستاره محور خود مورد مطالعه قرار داده‌اند. در این موقعیت نور ستاره محور از اتمسفر سیاره عبور کرده و اطلاعاتی را در مورد مشخصات جو آن به دست می‌دهد.
 
برای این آزمایش‌ها از سنجش نور مادون قرمز در لحظه غروب در سطح سیارات استفاده می‌شود. معمولا غبار و گاز به نسبت توده‌های بخار آب در برابر نور مادون قرمز حساس‌تر و شفافیت بیشتری دارند. بنابراین با نور مادون قرمز می‌توان تشخیص داد که چه حجمی از اتمسفر این سیاره از بخار آب و چه میزانی از آن از توده‌های گاز یا غبار تشکیل شده است.
 
نتایج مشاهدات توسط تلسکوپ «هابل» نشان داد که جو این سیاره بسیار فشرده و اساسا از توده‌های بخار آب تشکیل شده است.
 
دانشمندان با استفاده از محاسبه وزن و حجم این سیاره توانستند میزان غلظت توده‌های بخار آب در جو این سیاره را تشخیص دهند که حدود دو گرم در هر سانتی‌متر مکعب است. غلظت آب مایع یک گرم در هر سانتی‌متر مکعب است و میزان غلظت متوسط جرم کره زمین حدود ۵. ۵ گرم در هر سانتی‌متر مکعب است. بنابراین از روی مقایسه غلظت مواد تشکیل‌دهنده سیاره جدید با کره زمین می‌توان دریافت که این سیاره حجم بیشتری از آب و حجم کمتری از لایه‌های سنگی و خاک دارد.
 
به همین خاطر ساختار درونی این سیاره در مقایسه با کره زمین بسیار متفاوت خواهد بود. در گرمای شدید و درجه فشار بسیار بالا در سطح این سیاره احتمالا پدیده‌های طبیعی بسیار نادری نظیر «یخ‌های داغ» یا «آب‌های در حال فوران» شکل می‌گیرند که برای ما ساکنان کره زمین بسیار عجیب‌اند.
 
دانشمندان حدس می‌زنند که این سیاره در گذشته احتمالا فاصله بیشتری با ستاره محور خود داشته و سطح آن از یخ پوشیده بوده، ولی به مرور فاصله آن با ستاره کمتر شده و حجم زیادی از این لایه‌های یخ آن ذوب شده و به آب و بخار آب بدل شده است. در یک چنین روندی احتمالا این سیاره مدتی در شرایطی قرار داشته که درجه حرارت آن مشابه کره زمین بوده است.