چگونه میتوان از تاریخ برای مهار خطر ایران درس گرفت
+98
رأی دهید
-96
فرید زکریا، تحلیلگر هندی آمریکایی، در مطلبی که روزنامه واشینگتن پست منتشر کرده است مینویسد که این روزها در مباحث مربوط به ایران مفهوم جدیدی مطرح شده که «محدوده یا حوزه ایمنی» خوانده میشود.
این مفهوم که اولین بار در ماه گذشته از زبان اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، شنیده شد به این معناست که ایران به زودی در برنامه هستهای خود به موقعیتی خواهد رسید که دیگر اسرائیل قادر نخواهد بود ضربه کارایی به این برنامه وارد کند.
با وجود آن که اشاره به این مفهوم در مورد ایران ممکن است جدید به نظر برسد، ولی خود این مفهوم تازگی ندارد. بسیاری از کشورها همیشه این طور اندیشیدهاند که گویا فرصت بسیار ناچیزی برای اقدام دارند و تقریبا در اکثر موارد یک چنین روشی به فاجعه انجامیده است.
مثال برجسته آن تصمیم دولت آلمان در دهه اول قرن بیستم بود که در نهایت به آغاز جنگ جهانی اول منجر شد. در آن زمان فرماندهان ارتش آلمان فکر میکردند که رقیب اصلی آنها یعنی روسیه تزاری با چنان سرعتی در حال قدرتگیری است که به زودی میتواند قدرت نظامی آلمان را خنثی کند. آنها فکر میکردند که روسیه طی چند سال، احتمالا تا سال ۱۹۱۶، به قدرتی جهانی و استراتژیک بدل خواهد شد که مهار آن غیرممکن است.
به همین خاطر با بروز ناآرامیها در ناحیه بالکان در سال ۱۹۱۴ ژنرالهای آلمانی تصمیم گرفتند که قبل از آن که روسیه اصطلاحا به موقعیت یا «محدوده ایمنی» برسد وارد عمل شده و خاک فرانسه را که متحد اصلی روسیه بود اشغال کنند. تحت تاثیر این اقدام بریتانیا نیز علیه آلمان وارد جنگ شد و این فاجعه انسانی طی چهار سال بیش از ۳۷ میلیون قربانی گرفت.
فرید زکریا، تحلیلگر سیاسی و نویسنده، یادآوری میکند که به نظر وی حمله اسرائیل به ایران مسلما چنین فاجعهای را به بار نخواهد آورد، ولی تاکید میکند که تنظیم یک استراتژی مهم یعنی آغاز جنگ بر اساس تحلیلهای کوتاهمدت و کوتاهبینانه برای جلوگیری از پیشرفتهای فنی یک کشور دیگر میتواند فاجعهبار باشد.
فراموش نکنیم که بسیاری از سیاستمداران آمریکایی در آستانه حمله به عراق دقیقا با همین استدلال از جنگ علیه صدام حسین دفاع میکردند. آنها میگفتند نباید برای ادامه ماموریت بازرسان تسلیحاتی سازمان ملل متحد منتظر ماند. دلیلی که ارائه میدادند این بود که فرصت چندانی باقی نمانده وعراق ممکن است به زودی از سلاحهای غیرمتعارف خود برای تعرض به دیگران استفاده کند. نتیجه چنین سیاستی شتاب در آغاز جنگی شد که پس از ۹ سال هنوز پیامدهای فاجعهبار آن پابرجاست.
فرید زکریا میافزاید مقامات اسرائیلی همواره تاکید میکنند که آمریکا نمیتواند نگرانیهای آنان را درک کند و ایران خطری جدی برای موجودیت اسرائیل است. اما حقیقت این است که آمریکا به خوبی چنین حالتی را درک میکند. پس از جنگ جهانی دوم و آغاز دوران جنگ سرد آمریکا همواره خود را در خطر میدید و فکر میکرد که اتحاد شوروی خطری جدی برای موجودیت آمریکاست.
تمام آن چه امروزه مقامات اسرائیل در مورد ایران میگویند در دوران جنگ سرد از زبان رهبران آمریکا و درباره خطر اتحاد شوروی شنیده میشد. از نظر آمریکا اتحاد شوروی و اقمار آن بزرگترین خطر برای دموکراسی و جهان آزاد تلقی میشدند. آمریکاییها فکر میکردند که رهبران اتحاد شوروی گروهی جاهطلب، متجاوز و بیرحم هستند که تنها هدف آنها نابودی غرب است.
درست به همان شکلی که امروزه رهبران اسرائیل از حمله نظامی پیشدستانه برای مهار خطر ایران صحبت میکنند، در سالهای دهه ۱۹۴۰ نیز بسیاری از سیاستمداران و ژنرالهای آمریکایی میگفتند قبل از آن که اتحاد شوروی پس از جنگ با آلمان بتواند خود را تثبیت و تحکیم کند باید به آن کشور حمله کرد. این شعارهای جنگطلبانه فقط مختص سیاستمداران تندرو نبود، بلکه حتی روشنفکران صلحطلبی نظیر برتراند راسل نیز از آن دفاع میکردند.
فرید زکریا در ادامه تحلیل خود در روزنامه واشینگتن پست برای تشریح فضای سالهای پس از جنگ و خصومت آمریکا و متحدانش با اتحاد شوروی بخشی از سخنان هرولد نیکلسون، دیپلماتی بریتانیایی، را در سال ۱۹۴۸ نقل میکند که به گفته فرید ذکریا یکی از ملایمترین و محتاطترین دیپلماتهای آن دوره بود.
«احتمالا حقیقت دارد که روسها خود را برای نبرد نهایی جهان آماده میکنند و در حال تهیه و تولید جنگافزارهایی هستند که با کمک آن بتوانند اروپای غربی را نابود کرده و با اشغال آسیا و سایر نقاط جهان آمریکا را به مرز نابودی بکشانند. اگر چنین چیزی روی دهد مسلما جان به در بردگان از این حملات خواهند گفت که همه ما به خاطر پیشگیری نکردن از این حالت بسیار احمق بودهایم. البته این امکان نیز وجود دارد که این خطر بگذرد و بتوان از طریق صلحآمیز صلح را برقرار کرد، ولی احتمال آن بسیار ناچیز است.»
فرانسیس متیوز، فرمانده نیروی دریایی آمریکا، نیز در ماه اوت سال ۱۹۵۰ در بخشی از سخنرانی خود گفت: «آمریکا با آغاز یک جنگ تعرضی علیه اتحاد شوروی در حقیقت آغازگر صلح خواهد بود.»
فرید زکریا یادآوری میکند که در نهایت و پس از گذشت چند دهه تمام دولتهایی که زمانی خطر جدی برای موجودیت آمریکا و غرب تلقی میشدند از اتحاد شوروی گرفته تا دیکتاتورهای آسیایی و آفریقایی بر اساس هراس متقابل و در پیش گرفتن سیاست مهار رو به زوال گذاشتند.
با وجود آن که بسیاری در آمریکا حکومت ایران را بیمنطق و دیوانه قلمداد میکنند باید گفت که در مقایسه با رژیمی نظیر حکومت مائوتسه تونگ در چین رژیم ایران بسیار معقولتر به نظر میرسد. در چند دهه اخیر هزاران مورد از بمبگذاریهای انتحاری توسط سعودیها، مصریها، لبنانیها، فلسطینیها و پاکستانیها انجام شده است، ولی حتی در یک مورد شاهد بمبگذاری انتخاری توسط ایرانیها نبودهایم.
آیا واقعا حکومت ایران حتی اگر طی چند سال آینده به سلاحی خطرناک دست پیدا کند برای تعرض از آن استفاده خواهد کرد؟
فرید زکریا تحلیل خود را با نقل قولی از گیدئون راس، سردبیر نشریه «فارن افرز» به پایان میبرد: «اسرائیل با تصمیم و گزینههایی روبهرو است که آمریکا و بریتانیا حدود شش دهه پیش با آن روبهرو بودند. امیدواریم که اسرائیل نیز بتواند این نکته را دریابد که در دوران سلاحهای هستهای داشتن امنیت مطلق غیرقابل حصول است و اگر نمیتوان از دستیابی دشمنان آن کشور به سلاح هستهای جلوگیری کرد تاریخ نشان داد که در پیش گرفتن راهکار مهار دشمن بهتر از آغاز جنگی پیشگیرانه است، چون به اندازه جنگ فاجعهبار نخواهد بود.»
arsalAn72 - منچستر - انگلیس
شیرین سخن، اینرا خودشان میدانند، قضیه بر سر انرژی مفت و ارزن است، قضیه بر سر مصرف و آزمایش تسلیحات نظامی جدید و دپو شده در زراد خانه هاست. کشمکشهای منطقه در درگیریهای احتمالی، بازار تسلیحات را فراهم میاورد، ولی از طرفی غرب دیگر توان دفع شوک نفتی را ندارد.
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 16:35
afshin71741 - تهران - ایران
عزیزم اونیکه خطرناکه کشور آمریکا هست که اینور اونور حمله میکنه و مردم رو میکشه یه فکری به حال اربابت بکن که مالیخولیایی جنگ داره.
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 16:36
fery1 - آمستردام - هلند
با سلام باقی ماندن جمهوری اسلامی ارزوی همه کشورهای پیشرفته میباشد .انها از بودن جمهوری اسلامی سود سرشار خود را میخواهند واین همه داد وبیداد فقط برای سود سرشار خودشان است و این مردم ایران هستند که باید توان این نادانی ها را بپردازند. امزیکا تا قبل از جمهوری اسلامی در جوزه خلیج فارس یک سفارت خانه داشتند ودر طول 33 سال گذ شته بیشترین استفاده مالی را داشته اند . پس چرا اجازه بدهند که جمهوری اسلامی از پا بیفتد .
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 15:30
akbarjeni_shikar - برلین - المان
در اینکه ما در ایران نه جمهوری داریم، نه اسلامی هست و نه ایرانی بودن حکومت مشخص است شکی نیست، ولی به دور از جبهه گیری در مقابل عملکرد دولت ایران، باید منصفانه گفت که غرب داره زور میگه، اصلا گیریم که ایران هم بمب اتم بسازه، آیا واقعا احمقانه نیست که بخواد از بمب استفاده کنه و خودش ، خودشو نابود کنه؟؟ اگه دقت کنیم ۳۲ ساله که میخوان به ایران حمل کنن و همیشه این گزینه نظامی رو میز امریکاییها بوده. آیا این تحقیر یه ملت نیست؟ که بگن، ما میزنیم؟؟؟ اصلا کی به این دولتهای غرب اجازه داده که تعیین تکلیف واسه ما بکنن.میدونم الان به من هم ساندیسخور لقب میدان بعضی از دوستان اینجا ولی، بیایید کمی فکر کنیم، اینا چی میخوان از جون ما، شاه و بردن، اینا رو آوردن، و حالا هم اینا رو نمیخوان و میخوان دوباره یکی دیگه رو بیارن، تا کی ما باید موش آزمایشگاهی این دول غرب باشیم؟؟؟؟
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 17:44
سهیل ایرانی - اصفهان - ایران
به عنوان یک مخالف رژیم باید بگم، این اصلا مهم نیست که غربیها چه دلیلی برای فشار بر ایران داشته باشن (این دلیل حتی میتونه احمقانه باشه)، مهم اینه که این فشار وجود داشته باشه چون به نفع مردم ایران.
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 17:46
lotus713 - شیراز - ایران
آهای دشمن ایران(هر کی باشه داخلی یا خارجی):. چو ایران نباشد تن من مباد بدین بوم و بر زنده یک تن مباد
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 18:46
pesare_sheytoonn - انکارا - ترکیه
افشین ۷۱۷۴۱ من نمیدونم تو کی میخوای دست از این حرف ها بر داری کی مردم رو میکشه ؟؟۵۰۰۰ نفر خاوران یادته ۵۰۰۰ نفر سوریه چی ؟؟ کل از ۳۰ سال تا الا شما ۴۰۰۰۰ نفر رو کشتن تو برو یه فکری واسه اربابت بکن اینقدم واسش دم تکون نده
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 19:00
pesare_sheytoonn - انکارا - ترکیه
حرف شما درسته این به خاطر اینکه اینجا نفت داره و کشور های نفتی و همسایه های انها باید زیر سایه دول بزرگ زندگی کنن جنگ یا تهدید باعث میشه قیمت نفت بالا بره نفتم بالا بره همه چیزبالا میره اینا میخان با حظور خود مانع جنگ بینه کشور های نفت خیز بشن ایران فکنم تنها کشوری باشه که بعد از فرو پاشی شوروی پشت پرده اهنین رفت الانام روس ها نمیخاد این جایگاه رو از دست بده واسه همینه پشت خامنه ای و بشار موندن مردم باید بدونن که فقط یه ایرانی به فکره ایرانه (ملا ها رو ادام حساب نکنید )
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 19:16
soheil220 - آرهوس - دانمارک
چه عجب یه ادم حسابی اینجا پیدا شد یه نظر بده
یکشنبه 30 بهمن 1390 - 19:53
persianspider - مشهد - ایران
چگونه میتوان از تاریخ برای مهار خطر ایران درس گرفت" تاریخ نشون داده که هروقت شیر خفته ی ایران رو بیدار کردید دنیا به هم ریخته..یادمه چند سال پیش تو یه کلاب تو یه جائی شبیه تایلند یه چنتا امریکأیی شامل سیاه و سفید با یه چنتا آسیأی دعواشون شد بعدش از جا بلند شدند رو به همه گفتند :tiny dick asians بین اونا ایرانی و عرب و هندی هم بود..رفیق من که مشهدیم بود از جاش بلند شد به یارو گفت have you seen pershian dick??میخوای نشونت بدم ببینیش؟ یارو دید ما ایرانی هستیم بیخیال شد..manzoor ر اینه که تنها کسایی که جلو یارو وایستادند همین ایرانیا بودند !.
دوشنبه 1 اسفند 1390 - 00:45
پریستوک - تهران - ایران
akbarjeni_shikar - برلین - المان حرف شما درست و غرب نباید مانع پیشرفت ایران در زمان شاه می شد. اما اونچه که 50 هزار بار گفتیم، 50 هزار بار دیگم می گیم ولی تا حالا جوابی نشنیدیم: شما که خودت راضی نیستی تو جمهوری اسلامی زندگی کنی و تحملشون کنی چی؟! چه طور از غرب می خوای اینا رو تحمل کنن وقتی مجبور نیستن و قدرتشو دارن که .. و چه طور از مردم توقع داری که از این زالو صفتان حمایت کنن؟! آیا پیشرفت ج.ا گامی در جهت رفاه مردم ایران و اسایش مردم دنیا است یا گامی در جهت رفاه مشتی گدا گشنه و اجنبی عرب ( منهای هموطنای عرب خودمون ) و روس و چینی و توسعه و ترویج اسلام (جهل و خرافات) که تهدیدی برای غرب محسوب می شه و گسترش تروریسمه ؟! چی می شد ج.ا هم همگام با اکثریت دنیا و غرب در راستای پیشرفت و تکنولوژی که صرف رفاه و آسایش مردم خودش و مردم دنیا بشه گام بر می داشت؟ این همه هزینه ای که تو این سال ها صرف حمایت از تروریسم شد اگه مصرف صلح آمیز داشت، الان نمی گم در حد اروپا ولی حداقل در حد ترکیه که با سرعت سرسام آوری رو به پیشرفته می رسیدیم.
دوشنبه 1 اسفند 1390 - 05:24
پریستوک - تهران - ایران
در ضمن اینم اضافه میکنم این قدر از اصطلاح 32 ساله که می خوان استفاده نکنید. چون همه می دونیم واقعاً تا امروز این طور نمی خواستن و همیشه در حال تهدید لفظی فوق العاده ضعیف و هشدار و تذکر بوده واسه پیشگیری از چنین روزی. و اگر واقعاً می خواستن و اراده می کردن می دونید که الان دیگه نامی از ایران وجود نداشت. ولی امروز واقعاً می خوان و می دونیم که این خواسته رو عملی می کنن. سال 2003 که آمریکا به عراق حمله کرد تازه می خواستن بعد از تموم شدن دغدغه عراق مساله ایران و بررسی کنند و راجع به ایران به تازگی تصمیم جدی گرفتن و من و شما خوب می دونیم با شعار های پوچ و توخالی ج.ا هیچ دردی دوا نمی شه و الان دیگه خیلی دیر شده!
دوشنبه 1 اسفند 1390 - 05:35
Dara va sara - پرت - استرالیا
akbarjeni_shikar - برلین - . بجایه اینکه به دیگران بگی که کمی فکر کنن. از خودت به پرس که ایا فکر کرده ای قبل از اینکه کامنت بگذاری؟ ساندیس خوردن به ریش گذاشتن و بسیجی بودن نیست. به همان سطحی نگریستن مسائل میباشد..یا به عبارت دیگر به همان کوته نگریستن میباشد. آدم حسابی. کمی ان ذهن گچ گرفته ات را باز کن ببین . این ملا کثافت یه دونه اینترنت در اختیارش هست و انرا هروقت دلش میخواهد به مردم خودش میدهد و هر وقت دلش نمیخواهد ان را قطع میکند. با مردم خودش هزاران بار با تهدید صحبت میکند. با مشدو لگد جواب منطق را میدهد... 33 سال که پول این مردم خرج جنگ و کشتار کرده. حالا تو صحبت از اعتماد به ملا میکنی و از کار غرب شاکی هستی ؟بابا تو چه رویی داری رفتی المان زندگی میکنی و صحبت از تعیین و تکلیف میکنی ؟ کاسه کوزتو جمع کن برگرد برو تو ایران تو راهپیمای شرکت کن که لاعقل یه چیزی هم گیرت بیاد. حیف از ان المان که تو زندگی میکنی.
دوشنبه 1 اسفند 1390 - 05:45
kokex - فرانکفورت - آلمان
سهیل ایرانی - اصفهان - ایران. خیلی بی خردی که فکر میکنی برای غرب ملتها مهم هستند
دوشنبه 1 اسفند 1390 - 06:25
mmaziyar - تهران - ایران
با وجود آن که بسیاری در آمریکا حکومت ایران را بیمنطق و دیوانه قلمداد میکنند باید گفت که در مقایسه با رژیمی نظیر حکومت مائوتسه تونگ در چین رژیم ایران بسیار معقولتر به نظر میرسد. در چند دهه اخیر هزاران مورد از بمبگذاریهای انتحاری توسط سعودیها، مصریها، لبنانیها، فلسطینیها و پاکستانیها انجام شده است، ولی حتی در یک مورد شاهد بمبگذاری انتخاری توسط ایرانیها نبودهایم. من با این خیلی موافقم...
دوشنبه 1 اسفند 1390 - 06:42
akbarjeni_shikar - برلین - المان
دارا و سارا - پرت - استرالیا............. اگه بخوام جوابت و بدم میشم مثل خودت، پس در مقابل افرادی مثل تو فقط باید سکوت کرد و خندید
دوشنبه 1 اسفند 1390 - 12:14
akbarjeni_shikar - برلین - المان
پریستوک - تهران - ایران... من در اول کمنتم نوشتم که هیچ اعتقادی به این حکومت و درست بودنش ندارم ولی چیزی که مهمه اینه که آیا حاضریم که ایران ، عراق یا افغانستان دوم بشه؟؟ آیا همینجوری که نویسنده این مقاله نوشته فقط از ترس اینکه اتفاقی بیفته وارد یه مرحله جدید بشیم که دیگه برگشت نداشته باشه؟ دوست عزیز امیدوارم که دیر نشده باشه، واقعا امیدوارم....در ضمن من ایران هم میام و وضعیت رو از نزدیک شاهدم..
دوشنبه 1 اسفند 1390 - 12:38