کاهش نیمی از ارزش ریال، بارزترین نشانه از متزلزل شدن اقتصاد ایران

دنیس راس

میترا فرهمند ( اسرائیل )

دنیس راس، از اعضای ارشد در تیم مشاوران باراک اوباما، می گوید که همه درخواست های اسرائیل در زمینه برقراری تحریم های فلج کننده علیه جمهوری اسلامی ایران جامه عمل پوشیده است و تمامی مطالباتی که اسرائیل برای تحریم صنعت نفت، بانک مرکزی و سایر گام ها علیه ایران مطرح کرده بود، اکنون برقرار است.
 
 
آقای راس در مصاحبه ای با هاآرتص، که در شماره چهارشنبه این روزنامه اسرائیلی منتشر شده است، می گوید که «فشارهای بی سابقه ای بر ایران وارد شده است و این، تمامی خواسته های اسرائیل بوده است تا سران ایران مسیر برنامه هسته ای خود را تغییر دهند.»
 

آقای راس  بیش از دو دهه از دیپلمات های ارشد آمریکا در منطقه خاورمیانه و از فعال ترین دیپلمات های دخیل در روند گفت و گوهای سیاسی اسرائیلی – فلسطینی بوده است.
 
 در آغاز به کار دولت باراک اوباما، آقای راس به عنوان یکی از مجریان اصلی سیاست های خارجی آمریکا در امور ایران در وزارت خارجه در واشنگتن عمل می کرد.
 
 
دنیس راس به هاآرتص گفته است که تحریم های مورد نظر اسرائیل علیه ایران، به خوبی «عمل» می کند و برای آن نمونه هایی آورده است.
 
 
به گفته آقای راس، کاهش نیمی از ارزش پول ایران «آن هم تنها در شش هفته»، بارزترین نشانه از متزلزل شدن پایه های اقتصاد ایران است.
 
 
آقای راس افزوده است «از منظر تاریخی اگر به این کاهش شدید پول ایران نگریسته شود، باید گفت که همه حکومت هایی که ناچار شده اند با چنین سقوط آزاد ارزش پول خود دست و پنجه نرم کنند، تا گردن در گرداب غرق شده اند.»
 
 
آقای راس گفته است «ایرانی ها می بینند که تنها سخن از بی ارزش شدن پول شان نیست؛ می بینند که اروپایی ها بزودی خرید نفت از ایران را تحریم خواهند کرد؛ می بینند که چگونه حتی چینی ها نیز خریدهای نفتی خود از ایران را به نیمی کاهش داده اند و خوب می دانند که تازه مقامات چین هم دارند که از ایران باج گیری می کنند تا هر چه بیشتر بهای نفت صادراتی برای چین را ارزان تر حساب کنند؛ ایرانی ها خودشان می بینند که چگونه هندی ها هم ممکن است تصمیماتی مهم بگیرند.»
 
 
آقای راس موضع هند  گفته است «هند می خواهد بر اساس معیارهای خود، بخشی از جامعه جهانی باشد.»
 
 
به گفته آقای راس، در هر حال، هند نیز گفته است که زمانی که شرایط  پرداخت پول نفتی که از ایران در یکسال اخیر گرفته است، فراهم شود، ۴۵ درصد این بدهی را با روپیه هندی خواهد پرداخت و این بدین مفهوم است که ایران با همین پول هندی که می گیرد، از خود هند باید کالا بخرد (وگرنه پول هندی که گرفته فعلاً باید در هند بماند و حق انتقال آن را هم به ایران ندارد).
 
 
این دیپلمات تازه بیرون آمده از کاخ سفید که به گفته خود هنوز مورد رایزنی دولت اوباما قرار دارد، به هاآرتص می گوید «بنا بر این، می بینید که تحریم های برقرار شده علیه ایران چنگ و دندان خوبی دارد و حسابی عمل می کند و می رود که پشت ایران را خم کند و این، دقیقاً همه خواسته های اسرائیل در طول مسیر طولانی تلاش های دیپلماتیک (در برابر طرح های هسته ای ایران) بود.»
 
 
آقای راس افزوده است «اسرائیل پیوسته تکرار می کرد که "تحریم ها باید فلج کننده باشد"؛ حال چنین شده است؛ این تحریم ها دارد ایران را افلیج می کند؛ ممکن است که کاملاً بر عملکرد سران ایران (در تغییر هدف برنامه هسته ای این کشور) اثر داشته باشد و بی دلیل نیست که ناگهانی، سران ایران از "لزوم بازگشت به میز مذاکرات با گروه ۱ + ۵" سخن می گویند و یا تکرار می کنند که آماده مذاکرات برسر پیشنهاد روسیه (طرح موسوم به «گام به گام») هستند.
 
 
اما هاآرتص نیز به آقای راس گفته است: «اگر از منظر تاریخی حرف می زنید، پس می دانید که از دید تاریخی نیز، زمانی که یک حکومت مصصم به داشتن بمب اتمی برمی آید، بسیار دشوار است که این هدف را تغییر دهد.»
 
 
در پاسخ به این نظر، بنا به باور آقای راس وقتی سُنبه پُر زور باشد، حتی سران ایران نظر خود را تغییر می دهند.
 
 
آقای راس گفته است «ایرانی ها (سران جمهوری اسلامی ایران) نمی توانند از سختی هایی که در آن گرفتار شده اند، غافل بمانند؛ در گذشته نیز دیده ایم که وقتی فشار زیاد بود، تغییر نظر می دادند؛ حتی (آیت الله) خمینی "جام زهر را سر کشید". مگر او می خواست که جنگ با عراق با این وضع تمام شود؟ نه. ناچار شد! خود او گفته بود که ما تا هر زمان لازم باشد، می جنگیم. اما مجبور شد که پایان جنگ را قبول کند.»
 
 
آقای راس می گوید که در قضیه کشتار مخالفان سیاسی حکومت ایران در اروپا (به دست مهره های اعزامی از سوی نهادهای اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران) نیز، «زمانی که اروپا قاطعانه در برابرشان ایستاد و آن ها را به تحریم های جدی تهدید کرد، سران ایران دیدند که کشتن این مخالفان ارزش آن بهای سنگینی را که باید حکومت شان بپردازد، ندارند و این کار را قطع کردند.»
 
 
آقای راس به هاآرتص یادآور می شود که همین رهبران ایران بودند که ناچار شدند که غنی سازی اورانیوم را برای دوره ای متوقف کنند.
 
 
اشاره آقای راس به نتایج پیمان «سعد آباد» (یا «پیمان پاریس») است که در سال ۱۹۹۳ در زمان ریاست جمهوری سید محمد خاتمی با امضای حجت الاسلام حسن روحانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی ایران با کشورهای اروپایی بدست آمد. آقای روحانی از آن زمان به بعد نیز بارها تأکید کرده است که آن پیمان با حمایت کامل و بی قید و شرط آیت الله علی خامنه ای امضاء شد و بدون نظر رهبر این کار صورت نمی گرفت؛ پیمانی که محمود احمدی نژاد آن را «ننگ» دانسته بود.
 
 
این در حالی است که در هفته های اخیر آیت الله خامنه ای تأکید کرده است که مسیر کنونی در برنامه هسته ای ایران ادامه خواهد یافت و «ذره ای عدول از این مسیر صورت نخواهد گرفت»؛ نظری که احمدی نژاد نیز آن را تکرار می کند.
 
 
ایران در تأسیسات جدید غنی سازی اورانیوم خود در «فُردُو» در دل کوههای قم نیز به فعالیت پرداخته و به غنی سازی اورانیوم با غنای ۲۰ درصد پرداخته است و چهارشنبه نیز این سایت مهم هسته ای را رسماً افتتاح می کند.
 
 
 بنا به گفته ژنرال آویو کوخاوی، رییس رکن اطلاعات ارتش اسرائیل، ایران تا ماه پیش، اورانیوم غنی شده کافی برای تولید چهار بمب تهیه کرده بود و این میزان هر روز نیز افزایش می یابد.
 
 
در هر حال، آقای دنیس راس در ادامه مصاحبه خود با هاآرتص، با تأکید بر این امر که «وقتی اوباما می گوید همه گزینه ها بروی میز است، پس حتماً چنین است»، اما می افزاید که گزارش های فزاینده در مورد اختلاف نظرهایی که میان اسرائیل و آمریکا بر سر موعد ضد ضربه شدن تأسیسات هسته ای ایران بروز کرده است، «شاید با این هدف است که هر چه بیشتر انگیزه بدهد تا مهره های بیشتری از جامعه جهانی را به پیوستن به تحریم ها علیه ایران تشویق کند.»
 
 
اظهارات آقای راس در روزنامه هاآرتص در روزی منتشر شده است که یک روز پیش از آن، لئون پانه تا، وزیر دفاع آمریکا، در جریان ادای شهادت در کمیسیون تسلیحاتی سنا در کنگره واشینگتن، گفت که اسرائیل هنوز برای یک حمله به تأسیسات هسته ای ایران تصمیم نگرفته است؛ سخنانی که تکرار اظهارات باراک اوباما در مصاحبه ده روز پیش رییس جمهوری آمریکا با شبکه «ان. بی. سی» بود.