تحریم و افزایش قیمت ارز؛ دارو در ایران وارد دوران بحران شده است

نوسانات بهای دلار و یورو در بازار ارز ایران بر حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی دیگر هم اثر گذاشته و باعث افزایش قیمت‌ بسیاری از کالاها و خدمات شده است. در این میان افزایش محسوس قیمت دارو و کمیاب شدن برخی اقلام دارویی نیز بحرانی است که انجمن داروسازان و همچنین داروخانه‌های تهران درباره آن نگران‌اند.

 
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می گوید که نوسانات قیمت ارز هیچ اثری بر قیمت دارو نداشته است.
 
داروسازان ایران می گوید که «گرفتار شدن دارو در نوسانات شدید ارز، واردات دارو را متوقف می کند و این یعنی گرانی دارو و فشار به مردم.»
 
یک داروخانه دار در جنوب تهران به رادیو فردا می گوید: نزدیک به پنج هزار قلم دارو مشمول ناگهانی گرانی و چند باره شده اند.
 

داروخانه دار: معمولا هر ساله یک یا دو بار افزایش قیمت وجود داشته است اما امسال خیلی از داروها حتی تا پنج یا شش بار افزایش قیمت داشته اند.
نزدیک به پنج هزار قلم دارو شامل افزایش قیمت شده اند و نمی شود نام برد. اما این افزایش تقریبا در مورد تمام داروها صدق می کند. در مورد داروهای جانبی حتی تا ۶۰ درصد افزایش قیمت را دیده ایم ولی در مورد داروهای اصلی مثل داروهای قلبی، فشارخون و این قبیل داروها میزان رشد قیمت ها کمتر بوده اما در هر صورت افزایش کمتری در قیمت آنها هم وجود داشته است.
ممکن است در خبرها بگویند که قیمت دارو دو درصد یا پنج درصد افزایش پیدا کرده است. البته از جهتی دروغ نگفته اند ولی این پنج درصد افزایش در پنج مقطع زمانی تکرار شده است. برای همین هم می بینید که یک دارو گاهی تا ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش قیمت داشته است.»
 
کمبود و یا افزایش بی رویه قیمت دارو این روزها از داروهای ساده ای مثل قرص سرماخوردگی بزرگسالان تا داروهای پیچیده تر را در بر می گیرد.
 

داروخانه دار: با توجه به اینکه با کشورهای خوب دنیا ارتباط نداریم، مواد اولیه داروهای اصلی که خودمان در داخل کشور تولید می کنیم را نداریم. برای نمونه داروهای ساده ای مثل قرص های سرماخوردگی که مواد اولیه بهتری دارند، به ما که داروخانه شبانه روزی هستیم یک باره می بینید که فقط ۲۰ عدد سهمیه می دهند. چون مواد اولیه اش در کشور وجود ندارد. داروهای سنگین و پیچیده مثل داروهای سرطانی و بیماران خاص یا داروهای قلبی و اعصاب که جای خود دارد و مشکلات شان خیلی فجیع است.
اوضاع نابسامانی است. داروی تریانتین اچ که برای بیماران فشارخونی است در بازار پیدا نمی شود. داروی ارگوماتین سی که برای بیماران مبتلا به میگرن است الان در داروخانه ها موجود نیست.
یا داروی «تئوفیلان ریتارد» که مربوط به مشکلات تنفسی است الان در بازار موجود نیست و اینها چیزهایی است که با جان مردم سرو کار دارد. اسپری تنفسی «سرتاید» الان چندین و چند ماه است که توزیع نشده است. نمونه ایرانی آن هم اصلا کیفیتی ندارد که قابل استفاده باشد. متاسفانه هیچ جایی برای پاسخگویی در این مورد وجود ندارد.»
 
مسوول فنی داروخانه دیگری در غرب تهران بیش از هر چیز بر کمبود داروی مهم و حیاتی انسولین تاکید می کند. داروهای اعصاب، داروهای فشارخون و داروهای قلب؛ و به گفته این عضو جامعه داروخانه داران ایران، لیستی بلندبالا.
 

مسوول فنی یک داروخانه: من بخواهم دانه دانه برایتان بگویم باید یک لیست بالا قیمت بدهم. قیمت انسولین سه هزار و ۵۰۰ تومان شده که مقدار آن هم در بازار به اندازه لازم نیست و ما به عنوان یکی از مهمترین داروها دچار کمبود انسولین هستیم
نمونه خارجی آن وارد بازار شده است که قیمت آن شش هزار و ۵۰۰ تومان است . یعنی آنچه جایگزین اش شده است با قیمت خیلی بالاتری است.
داروی اعصاب دپاتین که یک داروی خارجی است که پیش از این یک جعبه آن ۱۳ هزار تومان بوده ولی الان به ۱۶ هزار تومان افزایش پیدا کرده است. افزایش قیمت داروهای خارجی خیلی بیشتر از داروهای ایرانی بوده است. به عنوان مثال قیمت داروی سیتالوپرام هگزال خارجی بالا رفته است.
داروی نیتروگلیسرین زیرزبانی که احتمالا می شناسید، مدت خیلی زیادی نمونه ایرانی آن در بازار موجود نبود. نمونه خارجی آن را با قیمت خیلی بیشتری وارد کردند ولی الان باز هم نمونه ایرانی آن وارد بازار شده است.
همه می دانند که داروی نیتروگلیسرین زیرزبانی برای مبتلایان به بیماران قلبی یک داروی ضروری است و نبود آن موضوع مرگ و زندگی است. این دارو مدتی اصلا در بازار موجود نبود. مریض مجبور بود که نمونه خارجی آن را تهیه کند که یک جعبه ۳۰ تایی آن پنج هزار و ۵۰۰ تومان قیمت داشت. این در صورتی است که قیمت ایرانی آن یک جعبه ۱۰۰ تایی، چهار هزار تومان قیمت دارد.
 
راهکاری که ظاهرا داروخانه ها با آن سر می کنند، سهمیه بندی داروست.
 

همان داروخانه دار: ما الان هنوز که هنوز است با کمبود انسولین ایرانی مواجه ایم. حتی نمی توانیم به تعدادی که پزشک در نسخه تجویز کرده است به بیمار تحویل بدهیم. خودمان آن را سهمیه بندی کرده ایم تا حداقل به هر بیماری یک یا دو عدد انسولین برسد.
 
دلیل نایابی، کمیابی و افزایش قیمت چندباره و چندباره داروها، تحریم یا نوسان بازار ارز، هر چه که باشد، مخاطب مستقیم بحران دارو شهروندان اند. چه آنها که دارو می خواهند و چه آنها که دارو می فروشند.
 

صاحب داروخانه ای در جنوب تهران: کسی که در این میان آسیب می بیند، مردم و به خصوص اقشار آسیب پذیرند و کسانی که داروخانه دارند. سر و صدای مردم را کسی نمی شنود. مقامات نمی شنوند. بلکه ما که مستقیم با مردم سرو کار داریم می شنویم. آنها در مواجه با کمبود دارو به داروخانه ها بدبین می شوند و فکر می کنند این یک چیز خودسرانه است و برنامه ای از طرف داروخانه هاست. من هم اگر جای یک شهروند عادی بودم باور نمی کردم که طی سال یک دارو چندین و چند بار افزایش قیمت داشته باشد.
 
هدفمندشدن یارانه ها، گران شدن حامل های انرژی و افزایش دستمزد از دلایلی بود که متولیان سلامت شهروندان تا پیش از این به عنوان دلایل افزایش قیمت دارو از آن یاد می کردند. دلایلی که این روزها تحریم های بین المللی و نوسانات بازار ارز هم به آن اضافه شده است.