سیاست تندروانه آمریکا ایران را به سمت جنگ طلبی سوق خواهد داد
ولی نصر، پژوهشگر ارشد در موسسه «بروکینگز» و استاد علوم سیاسی در دانشگاه «تافتز» در آمریکا، در مطلبی که در بخش دیدگاه های سایت خبری «بلومبرگ» به چاپ رسیده، هشدار می دهد که تنش و تخاصم بین ایران و آمریکا به مرحله ای رسیده که حتی بدون تمایل دو طرف یک رودررویی نظامی ممکن است به وقوع بپیوندد.
وی می گوید هشدار تازه فرماندهان نظامی ایران که گفته اند ناوهواپیما بر آمریکایی نباید به خلیج فارس برگردد را باید جدی گرفت. یک چنین اظهاراتی نشان می دهد که ایران آماده نبرد است.
به گفته آقای نصر، دور جدید تشدید تنش در روابط ایران و غرب از زمانی آغاز شده که دولت آمریکا و متحدان اروپایی آن کشور با استناد به گزارش تازه آژانس بین المللی انرژی اتمی تحریم و اقدامات تنبیهی جدیدی را علیه ایران به اجرا گذاشتند. این اقدامات موقعیت رژیم ایران را تهدید کرده و در مقابل آنها با هدف بسیج نیرو و جلب حمایت افکار عمومی در داخل کشور اقدامات خود را برای نمایش قدرت آغاز کردند.
این استاد علوم سیاسی می گوید شکی نیست که تحت تاثیر این فضای تنش آلود حکومت ایران بر سرعت پیشبرد برنامه های هسته ای خود که از نگاه آنها مهمترین عامل بازدارنده برای حمله به ایران و مهمترین تضمین برای بقا حکومت محسوب می شود، خواهند افزود.
« ولی نصر » سپس می افزاید که قدرت های غربی برای پرهیز از به شکست انجامیدن سیاست های تندروانه خود علیه ایران باید از منظر حکومت آن کشور به این اوضاع بنگرند. طی ماههای اخیر سفارت بریتانیا در تهران مورد حمله قرار گرفت، ایران ادعا کرد یک هواپیمای شناسایی و بدون سرنشین آمریکا را به فرود وادار کرده و با تهدید به مسدود کردن تنگه هرمز هشدار داده که بهای نفت را به ۲۵۰ دلار در هر بشکه افزایش خواهد داد.
پژوهشگر موسسه بروکینگز می نویسد این اقدامات سرکشانه حکومت ایران، از یک تغییر مهم حکایت دارد. تا همین اواخر حکومت ایران در برابر تشدید تحریم های خارجی واکنشی نشان نداده و با وجود اقدامات خرابکارانه و پنهانی در تاسیسات هسته ای و حتی ترور دانشمندان خود سکوت اختیار کرده بود. اما این اقدامات نگرانی شدیدی ایجاد کرده و حتی نیروهای امنیتی آن کشور را به هراس انداخته بود.
وی می گوید حاکمان ایران در عین حال نگران پیامد تحریم های اقتصادی و محدود شدن دسترسی ایران به بازارهای بین المللی اند. اوضاع اقتصاد ایران به شدت رو به وخامت می رود و ارزش برابری واحد پول ایران طی هفته های اخیر به شدت کاهش یافته است. تحت تاثیر این وضعیت حکومت ایران مجبور شده چندین طرح زیرساختی مهم از جمله در حوزه صنعت نفت و گاز را کنار بگذارد.
ولی نصر در ادامه تحلیل خود که در شبکه خبری «بلومبرگ» منتشر شده می افزاید این شرایط نارضایتی در جامعه ایران را تشدید کرده وحکومت به شدت نگران تکرار حوادثی نظیر اعتراضات پس ازانتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ است. از نگاه حکومت ایران سیاست فعلی آمریکا ، یعنی تشدید تحریم های بین المللی و تمرکز روی مسئله حقوق بشر در سازمان ملل متحد، با هدف تغییر رژیم در ایران تنظیم شده است.
در چنین شرایطی دستیابی به سلاح هسته ای برای حکومت ایران اهمیت بیشتری پیدا می کند. ایران خواهد کوشید تا نمونه لیبی، یعنی اعمال فشار برای فلج ساختن حکومت و سپس دعوت از نیروهای خارجی برای دخالت در جنگ، در مورد حکومت آن کشور اتفاق نیافتد. به همین خاطر حاکمان ایران به هر وسیله ای سعی خواهند کرد موقعیت خود را حفظ کرده تا روزی که به سلاح هسته ای دست پیدا کنند.
ولی نصر معتقد است که سران حکومت ایران طی سال گذشته مشغول تصمیم گیری در مورد نحوه مقابله با فشارهای غرب بوده اند. برملا شدن توطئه ترور سفیر عربستان در واشنگتن نشان می دهد که شاید بخش هایی از حکومت ایران طرفدار رویارویی مستقیم با غرب هستند. همزمان تلاش های محمود احمدی نژاد از جمله آزاد کردن دو زندانی آمریکایی در آستانه سفر وی برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل نتوانست در گشودن راهی برای تماس مستقیم با آمریکا و کاهش تنش موثر واقع شود.
به گفته این تحلیلگر سیاسی، در ماههای اخیر مجالس قانونگذاری آمریکا به سمت اتخاذ سیاست های تندروانه تری علیه ایران حرکت کرده اند. دولت باراک اوباما نیز تحت فشار مجالس و همینطور محافل و نیروهای طرفدار اسراییل مجبور شد لایحه مربوط به تحریم بانک مرکزی و مجازات شرکت های خریدار نفت ایران را امضا کند.
از نگاه ایران اعمال چنین تحریم هایی که مهمترین منبع درآمد خارجی کشور را هدف گرفته اند اعلام جنگ به حکومت آن کشور تلقی می شود. در این شرایط اگر حملات مشکوک دیگری به تاسیسات نظامی و یا کارشناسان ایرانی صورت بگیرد فضای تنش آلود امروزی تشدید خواهد شد.
وی می گوید از نگاه آمریکا حکومت ایران منزوی ، ضعیف و درگیری مشکلات اقتصادی شدید به نظر می رسد. واشنگتن معتقد است که تحولات موسوم به « بهار عربی» افکار عمومی خاورمیانه را به ضرر ایران تغییر داده است.
آقای نصر که از مشاوران سابق دولت آمریکا در امور افغانستان نیز بود، می نویسد اما در مقابل آنچه که رهبران ایران می بینند و می اندیشند این است که آمریکا و اروپا از نظر اقتصادی بسیار ضعیف اند، چین و روسیه در اعمال فشار بیشتر بر ایران با غرب همراهی نخواهند کرد، آمریکا با عجله عراق را ترک کرده و در فکر خروج از بحران افغانستان است و همزمان مناسبات آمریکا و پاکستان به شدت تیره شده است. رهبران ایران معتقدند که روبرو شدن با پیامد تحولات اخیر در خاورمیانه برای آمریکا بسیار دشوارتر از ایران خواهد بود.
ولی نصر در بخش پایانی مطلب خود توضیح می دهد که به همین خاطر رهبران ایران معتقدند که تا زمان دستیابی به امکانات لازم برای تولید سلاح هسته ای قادر خواهند بود که در برابر فشارهمه جانبه غرب ایستادگی کنند. متاسفانه سیاست آمریکا درعمل تشویق این راهکار خصمانه و ستیزه جویانه حکومت ایران منجر می شود و بنابراین امکان وقوع جنگ را افزایش می دهد. در برخورد با معضل ایران گزینه های ساده ای وجود ندارد، اما سماجت نکردن در پیشبرد سیاستی که محتوم به شکست است می تواند نقطه آغاز خوبی برای یافتن راه حل های بهتر باشد.