رئیس کل بانک مرکزی ایران: به صلاح نیست برنامه ارزی خود را اعلام کنیم

آقای بهمنی می گوید به صلاح نیست که راه مقابله با بحران ارزی بانک مرکزی به رسانه ها گفته شود.

محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی ایران گفته بانک مرکزی برای ثبات بازار ارزی برنامه هایی دارد ولی "به صلاح نیست که این برنامه ها را در رسانه ها اعلام کنیم."

آقای بهمنی در عین حال به خبرگزاری مهر گفته که برنامه اصلی بانک مرکزی "تعدیل، تعادل و ثبات بازار ارز و قیمت هاست."

طی چند ماه گذشته، بازارهای ارز و طلا در ایران دستخوش نوسان بوده اما در روزهای اخیر، روند تنزل ارزش پول ملی ایران سرعت گرفته و در هفته گذشته ریال بخش قابل توجهی از ارزش خود را در برابر ارزهای معتبر از دست داده است.

نرخ دلار و دیگر ارزهای عمده در مقابل ریال به شدت افزایش پیدا کرد و قیمت هر دلار تا مرز ۱۸۰۰ تومان نیز رسیده بود ولی در آخرین روز هفته یعنی پنج شنبه پانزده دی در تهران، نرخ دلار در مرز ۱۶۰۰ تومان بوده است.

آقای بهمنی می گوید که "نرخ ها به طور حتم بیش از آنچه که در حال حاضر کاهش یافته است، با کاهش مواجه خواهد شد."

درخواست جلسه اضطراری

در پی تنش های اخیر در بازار ارز و سقوط ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی، الیاس نادران و احمد توکلی، دو تن از نمایندگان اصولگرای مجلس ایران، نامه ای به علی لاریجانی، رئیس مجلس، نوشتند و در آن، ضمن ابراز نگرانی از وضعیت بازار ارز در روزهای اخیر، از رئیس مجلس خواستند با تشکیل جلسه غیرعلنی رسمی، به بررسی این بحران و تصمیم گیری به منظور "نجات اقتصاد ملی" بپردازد.

نامه آقایان نادران و توکلی، که از منتقدان اصولگرای دولت محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری محسوب می شوند، در پی افزایش سریع نرخ ارزهای معتبر خارجی در برابر ریال برای رئیس مجلس ارسال شد.

آقایان نادران و توکلی در این نامه از بازار ارز به عنوان "یکی از ابزارهای مهم سنجش شرایط اقتصادی کشور" نام برده و افزوده اند که وضعیت این بازار "به مرحله ای بحرانی رسیده است."

این دو نماینده مجلس خطاب به رئیس مجلس گفته اند: "افزایش بی سابقه نرخ ارز و از آن فاجعه بارتر، نوسانات آن طی ماه های پائیز و به ویژه یکی دو هفته و روزهای اخیر، تمامی دلسوزان انقلاب و ایران را که علم و تجربه لازم برای آسیب شناسی وضع موجود را دارند به شدت نگران سرنوشت حال و آینده اقتصاد ملی کرده است."

الیاس نادران و احمد توکلی وضعیت کنونی بازار ارز را نتیجه سیاست اقتصادی دولت دانسته و گفته اند که "اکثر اقتصاددانان کشور که سال هاست از سیاست های ضد و نقیض، مدیریت ضعیف و بعضا مساله دار اقتصادی و اتلاف منابع به دست دولت انتقاد کرده اند" از شرایط کنونی بازار ارز تعجب نمی کنند.

در مقابل محمدرضا میرتاج الدینی معاون پارلمانی رئیس جمهور، این دو نماینده مجلس را به "نقد غیرمنصفانه عملکرد اقتصادی دولت" متهم کرده و نوشته که آنها "به جای امیدواری، یاس و ناامیدی، و به جای روحیه بخشی، دلسردی و ناتوانی را به جامعه القا کرده و ناخواسته آنان را که در کمین نظام اسلامی نشسته اند و به انتظار به ثمر نشستن تحریم ها و انواع فشارهای سیاسی و اقتصادی روزشماری می کنند، امیدوار ساخته اند."

معاون رئیس جمهور با کنار هم گذاشتن برخی از برنامه های اقتصادی اجرا شده دولت، گفته است که در "شرایطی که هر روز شاهد پیشرفت های تازه ای در فناوری هسته ای و سایر عرصه های علمی و فنی هستیم، می توان سخن از بحران و رکود اقتصادی زد."

 

بازار ارز با سقوط کم سابقه ارزش ریال در روزهای اخیر مواجه بوده است

آقای میرتاج الدینی گفته که دولت برای کاهش نرخ ارز و کنترل نوسانات و تثبیت آن برنامه های مختلفی دارد و "به زودی جامعه اقتصادی شاهد آن خواهد بود."

آقایان نادران و توکلی خواسته اند که بر اساس ماده ۱۰۳ قانون آئین نامه داخلی مجلس، جلسه اضطراری تشکیل شود.

طبق ماده ۱۰۳ قانون آئین نامه داخلی مجلس، در شرایطی که شرایط امنیتی کشور ایجاب کند، مجلس می تواند به درخواست رئیس جمهور یا یکی از وزیران و یا ده تن از نمایندگان، برای رسیدگی به شرایط اضطراری جلسه غیر علنی تشکیل دهد و ماده ۱۰۳ به رئیس مجلس اجازه می دهد تا در موارد اضطراری، زمان و دستور کار جلسه را بیست و چهار ساعت پیش از برگزاری چنین جلسه ای اعلام و ابلاغ کند.

معاون رئیس جمهور به این دو نماینده مجلس توصیه کرده است که بروند و یک بار دیگر متن ماده ۱۰۳ آئین نامه داخلی مجلس را بخوانند که در دوران جنگ هشت ساله ایران و عراق "در شدید ترین تحریم ها و تهدیدها" درخواست جلسه اضطراری نشده در حالی که الان "شرایط بسیار عادی است."

آقای میرتاج الدینی خطاب به این دو نماینده مجلس گفته است که آیا تقاضای شما "ناخواسته باعث القاء شرایط اضطراری و روانی و تشدید وضعیت موجود نمی شود؟"

وضعیت نامعلوم

با وجود ادامه وضعیت متلاطم در بازار ارز، بانک مرکزی و دولت تاکنون برنامه مشخصی را برای کنترل بازار ارز ارائه نکرده اند.

تنها تغییری که ایجاد شده مربوط به ارزی است که به مسافران داده می شد.

پیش از این به هر مسافر خارجی دو هزار دلار ارز مسافرتی داده می شد که اکنون این رقم نصف شده است و به هر مسافر ایرانی عازم خارج تنها یک هزار دلار به عنوان ارز مسافری داده می شود که نرخ آن با نرخ رسمی دولت تفاوت دارد.

نرخ ارز مسافری در حال حاضر رقمی بین نرخ آزاد و دولتی است که در روز پنج شنبه پانزدهم دی ۱۳۵۲ تومان بود در حالی که هر دلار در بازار آزاد نزدیک به ۱۶۰۰ تومان معامله می شد.

آقای بهمنی گفته است که بانک مرکزی به هیچ وجه قصد حذف دلار مسافرتی را ندارد و "هیچگونه مشکلی در اخذ دلار مسافری وجود ندارد."

در حالیکه روند کاهش ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی در روزهای اخیر سرعت گرفته و باعث تردید در مورد سلامت اقتصاد کشور و توانایی حکومت در اداره آن شده است، مقامات و نهادهای دولتی، به خصوص بانک مرکزی جمهوری اسلامی که مسئول حفظ ارزش پول ملی است، در مورد این وضعیت و برنامه احتمالی سکوت کرده اند.

هفته گذشته ابراهیم درویشی، معاون نظارتی بانک مرکزی ایران افزایش قیمت ها را به حضور "دلالان و سودجویان" نسبت داده و گفته بود که مسئولان امنیتی جلوی این دلالان را خواهند گرفت و دو روز دیگر بازار ارز به ثبات می‌رسد.

به همین دلیل، این نظر مطرح شده بود که احتمالا دولت، که ظاهرا به دلیل فشار ناشی از پرداخت یارانه نقدی با کمبود نقدینگی در ماه های آخر سال مالی مواجه است، از وضعیت بازار ارز برای جذب نقدینگی و تامین بخشی از کمبود مالی خود بهره برداری کرده است.