بررسی روزنامه های تهران - چهارشنبه سی ام آذر

روزنامه های امروز صبح در صفحات اول خود به استقبال شب یلدا رفته با چاپ عکس هائی از میوه های یلدائی درباره گرانی میوه و آجیل نوشته و یلدای امسال را در یکسالگی اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها، سخت ترین یلداها خوانده اند. خبرهای ضد و نقیض درباره روابط تجاری ایران و امارات، دلار و گرانی لحظه ای بهای آن که به معنای کاهش ارزش پول ملی ایران و ورود نیروهای انتظامی به بازار ارز از جمله دیگر مباحثی است که در این روزنامه ها مطرح شده است.

یلدا، زخم و مرهم

طرح هادی حیدری، صفحه اول شرق  

شرق در گزارش اصلی خود نوشته و حالا همین نزدیکی‌ها ایستاده است و تو ثانیه‌ها را شماره می‌کنی تا خورشید فردا؛ فردایی که گرم است و تابش نور ایزدی را از نگاه تو عبور می‌دهد و بر شانه‌های روحت هموار می‌کند. از قدیم گفته‌اند که در آخرین روز پاییز، بایست در زیر نجوای خورشید دوش‌بگیر از تابش نوری که آهسته گیسوانت را شانه می‌کند و آرام در تمنای صدایت قدم می‌زند، چون از فردا روز دیگری کوله‌بار خود را روی گونه‌های خورشید پهن می‌کند و تو می‌توانی دست در دست نور تا برج بزرگ آسمانت پهن شوی.

مقاله شرق چنین ادامه می یابد: در این گمانیم که‌ ای‌کاش می‌شد برشی از یک انار بزرگ را به سینه آسمان سنجاق کرد، که با رسیدن یلدا، حتی غبارگرفته‌ترین مردمان نیز می‌توانستند دستی در رویای دانه‌های سرخ ببرند و اندوه غیبت خورشید را در بلندترین شب سال فراموش می‌کردند. پس همتی کن و بیا. اینجا تهران است، پایتخت هزارسالگانی که درد دارند و هزارسالگانی که شادی روی گونه‌هایشان سرخ شده است. این یلدا می‌تواند یک اتفاق باشد که تو دست روی شانه زخم مرهم کنی و من بغض در نگاه تو از یاد ببرم. ‌ای‌کاش همه مردم شهر دانه‌های دل‌شان پیدا بود.

یلدای گران گران گران

جهان صنعت نوشته آشفتگی بازار مواد غذایی امشب به اوج خود می‌رسد. مردم شب یلدای امسال را در حالی دور هم جمع می‌شوند که اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها یک سالگی‌اش را جشن گرفته و این موضوع این شب طولانی را هم بی‌نصیب نگذاشته است، در این بین این رسم ایرانی به کام برخی‌ها همچون انارش ترش و به کام برخی دیگر همچون هندوانه‌اش شیرین است.

بازار سوء‌استفاده هم در این میان داغ داغ است، در این روزها کمتر کسی پیدا می‌شود که از وضعیت بازار میوه و آجیل رضایت داشته باشد. هرچند مردم چند سالی می‌شود که به این وضعیت عادت کرده‌اند اما بی‌تدبیری مسوولان تنظیم بازار باعث جولان بیشتر سودجویان در این روزها شده است.

تیتر و عکس صفحه اول جهان صنعت

ابتکار در سرمقاله خود نوشته چه تصور تکان‌دهنده‌ای است، وقتی می‌شنویم بر بلندای این شهر زنانی هستند که هزینه یک نوبت آرایشگاه و بزک آنان، حدود چهار میلیون تومان آب می‌خورد! شنیدن آن باورکردنی نیست، اما واقعیت دارد؛ از این دست بریزوبپاش‌ها و خوشگذرانی‌ها در کشور ما، به‌ویژه تهران، کم نیست.

به نوشته این مقاله گاهی قیمت یک‌وعده غذای فردی با دوست‌دخترش به سیصدهزارتومان می‌رسد؛ تهیه یک‌دست لباس مجلسی زنانه یا مردانه به میلیون‌ها تومان سرمی‌ساید و آن مدیران دولتی که از راه رانت‌های سیاسی و خویشاوندی یک‌شبه از هیچ به همه چیز می‌رسند و با خرید کارخانه یا شرکت یا امتیاز خاصی، ناگهان یک میلیون آنان به هزاران میلیون تبدیل می‌شود، آن که در آشفته‌بازار اقتصاد ایران و سیاست‌های آزمون و خطای مداومش، درحالی‌که پایشن را روی پای دیگر انداخته، در بهترین ویلاها و جای گرم و نرم، با یک تماس، قیمت سکه‌ها و دلارهای بی‌شمارشن ناگهان بی‌شمارتر می‌گردد.

ابتکار اظهار عقیده کرده این وقایع درحالی رخ می‌دهد که بسیاری از مردم همین شهر، شب‌های سرد زمستان را در جلوی بانک‌ها با رویای خرید چند سکه و فروش آن، به صبح می‌رسانند. آنان نیز می‌خواهند از دُرد این شراب بهره‌ای ببرند و از میخانه‌ای که مسئولان بانک مرکزی کشور گشوده‌اند، بی‌بهره نمانند و خمار خستگی خود را اندکی فرونشانند. این همه تطاول و دست‌درازی به کیسه بیت‌المال و پای‌کوبی و عشرت بر جنازه اکثریت را در نظر بگیرید و از این اقلیت ممتاز، لحظه‌ای به‌سوی اکثریت آسیب‌پذیر نگاهی بیاندازید.

بن بست در تجارت و اخبار

تیتر و عکس صفحه اول ابتکار

"دعوت ایران از آژانس" عنوان اصلی شرق است، جهان صنعت از "بن بست در رابطه تجاری ایران و امارات" نوشته، "توقف رابطه تجاری با امارات" تیتر اول دنیای اقتصاد است و تهرانامروز در صدر اخبار خود نوشته "ایران امارات را تحریم کرد".

مریم‌ موسی‌پور در تهران امروز نوشته با دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت، هرگونه مراوده تجاری ایران با کشور امارات متحده عربی تا اطلاع ثانوی ممنوع شد تا این بار ایران کشوری باشد که یکی از مهم‌ترین طرف‌های تجاری خود را تحریم می‌کند. این خبر درحالی اعلام می‌شود که امارات یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران محسوب شده و طی یک دهه اخیر، با تحریم ایران توسط بسیاری از کشورهای اروپایی، به راهی برای مبادلات تجاری ایران مبدل شده بود.

به نوشته این روزنامه امارات از راه ریفاینانس تجاری به ایران،‌ بسیار منتفع بود اما به نظر می‌رسد این انتفاع سبب نشده است که این کشور در برخی موارد از جهت‌گیری‌های ضد ایرانی بپرهیزد و همچنین طی این سال‌ها این کشور با کارشکنی‌های گاه و‌بیگاه،‌ مشکلاتی برای تجار ایرانی به‌وجود آورده است. اما به نظر می‌رسد، مواضع ضدایرانی اخیر این کشور بالاخره موجب شد تا ایران در برابر امارات موضع گرفته و با قطع روابط تجاری خود با این کشور، حداقل سود عایدی از این راه را برای امارات به صفر برساند.

تهران امروز از قول وزیر صنعت، معدن و تجارت از قطع مراودات با امارات نوشته و سفیر ایران در ابوظبی هم آن را تائید کرده و گفته تصمیم داخلی علت این موضوع بوده است.

دستاورد هدفمندی و کلاه دولت بر سر مجلس و مردم

"اسامی 79 نماینده امضاکننده سوال از رئیس جمهور" عنوان اصلی مردم سالاریاست و کیهان از "دستاورد هدفمندی یارانه ها، یک سال بعد از اجرا" گزارش داده است.

سعید کوشافر در سرمقاله قدس نوشته امروز سالروز هدفمندی یارانه ها بود , خیلی ها سال گذشته بیاد دارند که در چنین روزی چه استرس عجیبی در تمام مردم کشور وجود داشت , بسیاری از مردم برغم اعلام رقم دریافتی از محل یارانه ها نگران افزایش قیمتهای حاصل از این قانون بودند و برخی نیز در این اندیشه بودند که با مبالغ دریافتی از محل یارانه ها چه کنند؟

به نوشته این مقاله درهمان روزها خیلی ها که گمان میکردند این طرح به قانون وسپس اجرایی نشود , و در ثبت نام اهمال کرده بودند به شدت در پی راهی برای ثبت نام بودند و بازار وعده دادن مسوولان از شیرینی ها احتمالی هدفمندی یارانه ها برای تمام اقشار از کارمند وکارگر گرفته تا بازاری و تولیدکننده به شدت داغ بود .دران روزها هنوز نه قبضی به دست مردم رسیده بود نه کسی میدانست دراولین قبضش چه مبلغی خواهد دید , بازار این قبیل گمانه زنی ها هم داغ بود و درهمین راستا و درمقابل ارقام نجومی که گمانه زنی میشد , اما بالاخره این ساز هدفمندی که دولت کوک کرده بود , صدایش درامد و قبوض دست مردم رسید و انگاه بود که خیلیها فهمیدند که یا انها مطابق الگو مصرف نمیکنند یا انچه میبینند با جداول ادعایی خیلی همخوانی ندارد .

قدس معتقد است هم اکنون هم هنوز نمایندگان براین باورند که دولت انها را دور زده و بیش از 20 درصد قیمتها را افزایش داده است , انها زمانی که اوضاع نابسامان صنایع رامیبنند به این باور میرسند که درجایی از هدفمندی یارانه ها اگر نگوییم خیانت , اما مجلس دورزده شده وسرشان کلاه رفته است .پارلمان بخش خصوصی نیز نظر مشابهی دارد.

گرانی دلار، دخالت پلیس و امنیتی ها

آرمان از قول احمدی نژاد نوشته "یارانه ها رفاه هشتاد در صد مردم را گسترش داد"، ابتکار "پاسخ احمدی نژاد به منتقدان اقتصادی" را در صدر اخبار خود آورده، حمایت در گزارش اصلی خود پرسیده "شیرینی هدفمندی به کام مردم یا مسئولان"، فرهیختگان خبر داده "دلار از 1500 تومان گذشت" و روزنامه جمهوری اسلامی در تیتر اول خود نوشته "قدرت نمائی دوباره نقدینگی سرگردان، دلار 1570 تومان".

خاطره وطن‌خواه در سرمقاله جهان صنعت نوشته دلار از مرز 1530 تومان گذشت. این مهم‌ترین خبر طی سه روز اخیر است که هر روز با افزایش قیمت‌ها داغ‌تر هم می‌شود. مردم مبهوت از گرانی دلار و سایر ارزهای خارجی هستند و دولت سکوت اختیار کرده است. حتی هجمه انتقادهایی که این روزها بانک مرکزی و در راس آن رییس کل بانک مرکزی را نشانه رفته هم باعث شکسته شدن سکوت محمود بهمنی نشده است.

اگر ابزارهای تنبیهی که برای صرافی‌ها به کار گرفته شد، نتیجه مثبت داشت که طبعا نرخ دلار امروز از مرز 1500 تومان فراتر نمی‌رفت .حتی سیاست‌های «وعده» به بازار مبنی بر عرضه ارز بیش از تقاضا هم نتوانست عطش خریداران را کم کند. اکنون گرانی ارز، لحظه‌ای شده است و مشخص نیست امروز یا فردا سرنوشت بازار ارز چه می‌شود اما قدر مسلم آنکه گران شدن نرخ ارزهای خارجی بر سیستم اقتصاد ایران تاثیر منفی خواهد گذاشت . حتی سرنوشت مهم‌ترین طرح اقتصادی کشور را که قانون هدفمند کردن یارانه‌هاست نیز تحت الشعاع قرار می‌دهد.

به نوشته جهان صنعت مهم‌ترین پیام گرانی نرخ ارز بی‌ارزش شدن پول ملی است.

نجمه آجربندیان هم در گزارش اصلی تهران امروز نوشته دلار 1530 تومانی پای نیروهای انتظامی را به بازار ارز باز کرد. هجوم دلالان به بازار ارز در خیابان منوچهری تهران هم کار را به دخالت نیروهای انتظامی کشاند و صرافی ها تابلوی قیمت‌هایشان ر ا صفر کردند . خیابان منوچهری تهران که روزانه با تقاضای کاذب ارز و دلالی مواجه بود دیروز با دخالت نیروی انتظامی جمع آوری شد.

در حالی بازار ارز تهران دستخوش حاکمیت نیروهای امنیتی شد که کارشناسان معتقدند این ورود نشان از بحرانی جدی در بازار ارزتهران دارد. اما در این میان آنچه روشن است این است که مهار بازار ارز از دست بانک مرکزی بیرون رفته و این نیروهای امنیتی هستند که باید برای کنترل بازار وارد عرصه شوند.

شاهین شایان آرانی، کارشناس مالی و ارزی در این خصوص به تهران امروز می‌گوید: ورود نیروهای امنیتی به بازار ارز اتفاقی است که در دهه 70 نیز تجربه کردیم . در آن زمان هم به دلیل افزایش قیمت دلارو نوسان بسیار دربازار ارز نیروهای انتظامی برای مقطعی کوتاه وارد عرصه شدند و عوامل مزاحم را که مانع تاثیر سیاست های کنترلی بانک مرکزی بر بازار می شد ند جمع کرده و ثبات و آرامش را به بازار بازگرداندند. او در ادامه تصریح می کند : این روزها تکرار تجربه دهه 60 و 70 در اقتصاد کشورمان بسیار دیده شده است.

مسعود بیرمی در مردم سالاری نوشته سال گذشته در چنین روزهایی بود که رییس کل بانک مرکزی به مردم توصیه می کرد که وارد بازار ارز نشوند و این افزایش قیمت ها را حباب قیمتی دانست و قول می داد که قیمت ارز را کاهش خواهد داد ولی آنچه که بازار از خود نشان و قدرت خود را به این نهاد پولی تحمیل، کاهش ارزش ریال به میزان چهل درصد از سال گذشته تا به امروز در بازار غیر رسمی بوده است که در اینجا با دو گزینه مواجهیم:

اول اینکه بانک مرکزی رفتاری غیرشفاف با مردم داشته و این افزایش ها هدفمند بوده و بهر دلیل ممکن (افزایش صادرات غیرنفتی، تامین بودجه دولت، تامین مالی طرح هدفمندسازی یارانه ها و...) نهاد پولی و دولت خواهان افزایش نرخ ارز بوده که این موضوع با افزایش یکصدو ده تومانی یک شبه نرخ دلار در تابستان امسال دور از انتظار نیست و بانک مرکزی با اطلاعیه ها، سخنرانی ها و... قصد آرام سازی انتظارات روانی را داشته و کنترل بازار عملا نمایشی بوده است

هوای آزاد اشتنشاق کنید

طرح فیروزه مظفری، شرق

محمد حسین روانبخش در مردم سالاری نوشته دیروز، قبل از ظهر احمدی نژاد به صراحت اعلام کرد : موافق گرانی ارز نیستم و بازار سکه و ارز ساماندهی خواهد شد. بعد از ظهر اما قیمت دلار با بیش از 50 تومان افزایش، به بالاتر از 1500 تومان صعود کرد تا معلوم شود که واقعا بازار سکه و ارز ساماندهی خواهد شد ! این در حالی بود که خبرگزاری ها اعلام کردند: بانک مرکزی حداقل تا دو روز آینده برنامه ای برای ساماندهی این بازار ندارد تا اینکه معاون ارزی این بانک از سفر خارج از کشور بازگردد و سیاست جدید ارزی را اعلام کند. صاحب نظران سیاسی- اقتصادی هم در جواب این خبرگزاری ها گفتند: زیاد جوش نزنید! بودن یا نبودن معاون ارزی خیلی فرقی در اصل ماجرا نمی کند ; ولی دعا کنید وقتی معاون مربوطه به سلامتی از سفر خارج از کشور برگشتند سیاستی را اعلام نکنند که قیمت دلار 2000 تومان را رد کند!

به نوشته طعنه آمیز این روزنامه دیروز روز تصریح بود و به همین مناسبت احمدی نژاد تصریح کرد: برخی ها اصرار دارند که بگویند که شرایط کشور بحرانی است و اینها جنگ روانی است. صاحب نظران با توجه به این تصریحات، تصریح کردند که کاملا درست است، هر وقت قیمت هر دلار به بیست هزار تومان رسید آنوقت شاید بتوان گفت که شرایط کشور کمی به بحران نزدیک شده است. البته در آن صورت باز هم ممکن است همه دنبال جنگ روانی باشند!

در پایان طنز مردم سالاری آمده دیروزهمچنین پالایشگاه نفت اصفهان دچار حادثه شد و آلودگی هوای اصفهان شدت گرفته، این شهر به شدت دچار پدیده وارونگی هوا شد که این ماجراها، احتمالا ربطی به جنگ روانی ندارد. توصیه ما به تهرانی ها، اصفهانی ها و شهروندان سایر شهرهای آلوده این است که در راستای مبارزه با جنگ روانی، این روزها تا می توانید در هوای آزاد نفسهای عمیق بکشید!