تولید انبوه پهپاد آمریکایی توسط ایران؛ از ادعا تا واقعیت
ایران تهدید کرده است که هواپیمای بیسرنشین آمریکایی را پس از رمز گشایی به تولید انبوه خواهد رساند. می‌پرسیم، هواپیمای بیسرنشین «آر کیو ۱۷۰» چه قابلیت‌هایی دارد و تهدید ایران تا چه اندازه عملی است؟
ایران مدعی شده است به زودی هواپیمای بیسرنشین آمریکایی که در اختیار دارد را رمزگشایی می‌کند و آن را به تولید انبوه خواهد رساند. تارنمای پرخواننده اشپیگل آنلاین در مقاله‌ای مفصل به بررسی قابلیت‌های فنی هواپیمای بیسرنشین آمریکایی و عملی بودن ادعای ایران پرداخته است.
اشپیگل آنلاین برای تهیه این مقاله با ۱۴ کارشناس تولید مواد، ارتباطات، اینفورماتیک و تکنولوژی رادارها و زمینه‌های فنی دیگر در مورد توانایی‌های «آر کیو ۱۷۰» گفتگو کرده است.
اطلاعات رسانه‌ها در مورد «آر کیو ۱۷۰»
آنچه تا کنون در مورد «آر کیو ۱۷۰» در رسانه‌های مختلف جهان منتشر شده حاکی از آن است که این هواپیما، مدرن‌ترین هواپیمای بیسرنشین جاسوسی است. «آر کیو ۱۷۰» قادر است ساعت‌ها تا ارتفاع ۴۵ هزار پا پرواز کند و رادارگریز است.
یک مرکز هدایت هواپیماهای بیسرنشین
این نوع هواپیما بیسرنشین کاربرد نظامی ندارد و بر خلاف نوع دیگری از هواپیماهای بیسرنشین آمریکایی برای شلیک موشک از آن استفاده نمی‌شود.
ساخت «آر کیو ۱۷۰» سال ۲۰۰۴ میلادی آغاز شد.
اواخر سال ۲۰۰۹ پس از آنکه اطلاعاتی در مورد وجود یک هواپیمای فوق پیشرفته جاسوسی به رسانه‌ها درز کرد، دولت آمریکا در اختیار داشتن «آر کیو ۱۷۰» را تأیید کرد.
البته آمریکا اطلاعات فنی این هواپیما را حتی در اختیار متحدان خود در ناتو نیز قرار نداده است. مقاله فنی تارنمای اشپیگل آنلاین در مورد این هواپیما در دو محور خلاصه میشود: نخست فن‌آوری رادارگریزی و دیگری آویونیک یا الکترونیک هواپیما بیسرنشین آمریکایی.
دانش ساخت بدنه و تهیه پوشش خارجی
تکنولوژی و موادی که سطح خارجی «آر کیو ۱۷۰» را می‌پوشانند، این پرنده از مدار سایر هواپیماها و رادار خارج می‌کند.
تکنولوژی رادارگریز برخورد و بازگشت امواج به بدنه پرنده را تحت تأثیر قرار می‌دهد و آن را از تیررس امواج رادارها خارج کند. به عقیده کارشناسانی که با اشپیگل آنلاین گفتگو کردند کپی‌برداری و ساخت این تکنولوژی بی‌ترید به زمان بسیار زیادی نیاز دارد.
دانش ساخت بدنه هواپیما و پوشش خارجی آن کم و بیش شناخته شده است. فرم خارجی هواپیما که فرم آیده‌‌آل پرواز نیست، ساختار مناسبی برای گریز از امواج رادارها دارد. اطلاعاتی که آمریکا در این زمینه دارد هنوز هیچ‌کشور دیگری در اختیار ندارد.
مواد اولیه مورد نیاز پوشش خارجی بدنه به عقیده متخصصان آلمانی موادی هستند تقریبأ در تمام دنیا یافت میشود. البته در این نیز تردیدی نیست که آمریکا در زمینه تولید بهترین ترکیب از این مواد پیشتاز است.
نکته قابل توجه اینجاست که ایران حتی اگر با آنالیز دقیق موفق شود ترکیب و درصد این مواد را تشخیص دهند هیچ تضمینی برای تهیه و تولید موفق ترکیب نهایی پوشش خارجی این هواپیماها ندارد.
تردید در توانایی ایران در استفاده از ناوبری الکترونیک «آر کیو ۱۷۰»
محور دوم ناوبری الکترونیک (آویونیک) هواپیماست. این محور شامل تکنولوژی پرواز و هدایت هواپیماها از راه دور است.
نرم‌افزار تکنولوژی پرواز و برقراری ارتباط با مرکز، رمزگذاری شده است. گشودن این رمز میتواند اطلاعات فنی بسیار باارزشی در اختیار ایران قرار دهد.
بخشی از بدنه هواپیما که احتمالأ آسیب دیده، پوشانده شده است
پرسش بزرگ اینجاست که آیا ایران قادر است بدون کمک کشوری سومی به عنوان مثال روسیه یا چین این اطلاعات را آنالیز و سپس از آنها استفاده کند؟
«آر کیو ۱۷۰» قادر است در شرایط خاصی مستقل عمل کند و در صورت قطع ارتباط با مرکز سیستم کنترل خودکار خود را فعال کند.
اگر چنین نرم‌افزای سالم در اختیار ایران باشد میتواند اطلاعات آموزنده‌ای در برداشته باشد.
ادعای هک کردن هواپیمای بیسرنشین آمریکایی به این مفهوم است که ایران وارد ناوبری الکترونیک هواپیما شده است و با نرم‌افزار مورد استفاده در آن آشنایی دارد که به عقیده کارشناسان ادعای بسیار بزرگی است.
اثبات دقت بالای آمریکا در جمع‌آوری اطلاعات از ایران
در محور دوم نکته قابل توجه اینجاست که «آر کیو ۱۷۰» دارای حس‌گرهای (سنسور) با ارزشی از جمله دوربین،دستگاه‌های شنود و اندازه‌گیری است که در سنجش اشعه رادیواکتیو یا ذرات شیمیایی کاربرد دارند.
اگر این حس‌گرها سالم بدست ایران افتاده باشند بیش از همه به جمهوری اسلامی ایران نشان میدهند که آمریکاییها با چه دقتی اطلاعات جمع‌آوری می‌کنند.
برخی از این حس‌گرها، به عنوان مثال دوربین‌ها قابل خریداری هستند. مهمترین حس‌گر اما دستگاه‌های اندازه‌گیری اشعه رادیواکتیو و ذرات شیمیایی است که مشخص نیست در هواپیمایی که اکنون در اختیار ایران است، قرار داشتند یا خبر.
در نهایت آنچه مشخص است این است که ضرر از دست دادن این هواپیما بیسرنشین برای آمریکا کمتر از اقدام برای تخریب آن در خاک ایران بوده است.