احمدی نژاد: مالیات پول زور نیست

آقای احمدی نژاد گفته که پرداخت مالیات مهمترین جلوه مشارکت در اداره کشور است

محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران گفته که مالیات پول زور نیست و باید برای اداره کشور مالیات داد و پرداخت مالیات، بزرگترین جلوه مشارکت در مدیریت کشور است.

آقای احمدی نژاد که در "همایش تبیین طرح تحول نظام مالیاتی" سخن می گفت انتخابات را جلوه ای از مشارکت توصیف کرده و گفته "پرداخت مالیات مهمترین جلوه مشارکت در اداره کشور است."

آقای احمدی نژاد با طرح این پرسش که برخی می گویند چرا باید مالیات بدهیم "مالیات پول زور است و به انحای مختلف تلاش می کنند از زیر آن فرار کنند، گفته که اداره کشور هزینه دارد و هر فعال اقتصادی باید مالیاتش را بدهد.

دولت ایران بخش عمده درآمدهای خود را از محل صادرات نفت تامین می کند و این درآمدها نوعی بی نیازی به درآمدهای مالیاتی را به دنبال داشته و برای همین تا در طول سالها دولت تلاش چندانی برای دریافت مالیات نشان نداده است.

غیر از این به عقیده کارشناسان اقتصادی، ذهنیت ریشه داری در میان ایرانی ها برای فرار از پرداخت مالیات وجود دارد که بخشی از آن به تعالیم روحانیون فعلی حاکم بر ایران بر می گردد که پیش از انقلاب ۱۹۷۹ به ترویج آن مشغول بودند.

روحانیون در آن دوران پرداخت مالیات را حرام می دانستند و برخی نیز بر اساس این تعالیم، پرداخت وجوهات اسلامی مانند خمس و ذکات را به جای پرداخت مالیات پذیرفته بودند و اکثر بازاریان از همین طریق معاملات خود را شرعی جلوه می دادند.

همان بازاریان اکنون در مقابل پرداخت مالیات مقاومت می کنند چنانکه بعد از اجرای قانون مالیات بر ارزش افزده برخی از بازاریان نظیر طلا فروشان و پارچه فروشان در مقابل پرداخت این مالیات مقاومت کردند.

موانع دریافت مالیات

قاچاق گسترده کالا یکی از مشکلاتی است که مالیات واردات را از دسترس دولت دور می کند. برآوردهای رسمی حاکی است که سالانه نزدیک به بیست میلیارد دلار کالا به صورت قاچاق و خارج از مرزهای رسمی وارد ایران می شود و دولت نمی تواند از آنها مالیات بگیرد.

به غیر از این، روش سنتی مالیات گیری و استفاده از قوانین و مقررات قدیمی باعث شده که دولت نتواند سهم مالیاتی خود را به اندازه ای برساند که بودجه عمومی اش را از مالیات تامین کند.

البته تفکر مالیات گریزی در میان اکثر مردم به نوعی وجود دارد و تلاش چند سال گذشته دولت برای دریافت مالیات بر ارزش افزوده نتوانسته تاثیری در این تفکر ایجاد کند.

محمدرضا فرزین معاون وزیر اقتصاد گفته که "متاسفانه نه تنها ۴۱ درصد اقتصاد کشور از مالیات معاف هستند، بلکه اطلاعات آن‌ها نیز در دسترس نیست."

دولت سعی دارد با تغییراتی در روش های مالیات گیری، بتواند تور مالیاتی خود را برای بالابردن درآمدهایش گسترده تر کند و برای همین دو سال است که قانون مالیات بر ارزش افزوده را با وجود مخالفت های برخی صنوف اجرا کرده است.

شواهد نشان می دهد که باوجود تلاش ها برای افزایش سهم مالیات در بودجه سالانه، هنوز بسیاری از ایرانیان پرداخت مالیات را باور ندارند.

آقای احمدی نژاد گفته که "ممکن است کسی بگوید که پول می دهیم اما خوب خرج نمی شود اما باید بدانید که در این پنج الی شش سال اخیر کارهای بزرگی شده است."

سهم مالیات در بودجه سالانه هنوز بسیار پائین است و سازمان مالیاتی ایران همان میزان پیش بینی شده در بودجه سالانه را نمی تواند جمع کند.

در سالهای اخیر میزان درآمدهای مالیاتی افزایش پیدا کرده و از حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۸۴ به بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۸۸ رسیده است. با توقف انتشار گزارشهای رسمی از سوی بانک مرکزی ایران، مشخص نیست که در سال گذشته خورشیدی میزان دریافت مالیات چقدر بوده است.

در لایحه بودجه سال گذشته میزان مالیات بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان بوده و در لایحه سال جاری نیز میزان مالیات بیش از ۳۹ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است.

دولت افزایش مالیات در چند سال اخیر را افزایش کارایی روشهای مالیات گیری و رونق اقتصادی مربوط می داند اما منتقدان می گویند که افزایش درآمدهای نفتی و دریافت مالیات های معوق شرکت های دولتی باعث افزایش درآمدهای مالیاتی شده است.