بررسی روزنامه های صبح تهران؛ دوشنبه ۷ آذر

بیشتر روزنامه های امروز صبح تهران با تیترهائی شبیه "بسیج سیاسی است اما سیاسی کار و جناحی نیست" سخنان رهبر جمهوری اسلامی را در دیدار با بسیجیان نقل کرده اند و کیهان برای همین گزارش این تیتر را برگزیده "امام بسیجیان از کالیفرنیا و نیویورک شنیده می شود". سخنان هاشمی رفسنجانی درباره گذشته و آینده دانشگاه آزاد، نگرانی از افزایش نرخ برابری دلار و کاهش فعالیت های بورس تهران از جمله دیگر مطالب روزنامه هائی است که تصمیم مجلس برای کاهش روابط با بریتانیا مهم ترین خبر امروز آن هاست.

کاهش سطح روابط و ابراز شادمانی ها

"سفیر انگلیس از ایران اخراج می شود" تیتر اصلی مردم سالاری است و دیگر روزنامه ها نیز در صفحات اول خود با عکس هائی از جلسه مجلس یاد کرده اند که به کاهش سطح روابط تهران و لندن شد.

جاوید قربان اوغلی در آرمان با تاکید بر این که کاهش رابطه یک مرحله پیش از قطع کامل روابط است که در عرف بین الملل آن را پایان دیپلماسی میگویند نوشته پایان دیپلماسی نیز به معنای آغاز جنگ است. اما بسیاری از راه و روشها را باید طی کرد و آزمود تا به این مراحل رسید. آیا در تصمیم جدیدی که برای کاهش رابطه ایران و انگلستان اتخاذ شده، این مراحل طی شده است؟

نویسنده با یادآوری سال های جنگ که همچنان سفارتخانه های کشورهای حامی عراق در تهران حضور داشتند نوشته از همه بالاتر، کشورهای حاشیه خلیج فارس به خصوص کویت و عربستان که صریحا با صدام اعلام هم کاری میکردند اما ما همچنان رابطه خود را با آنان حفظ میکردیم. نمایندگانی که بر طرح کاهش رابطه با انگلیس تاکید دارند بر کارش کنی های این کشور در سه اتفاق اخیر اشاره دارند، اتفاقاتی همچون گزارش آژانس، ترور سفیر عربستان و پرونده حقوق بشر ایران که انگلستان خیلی متفاوت از بقیه کشورها عمل نکرده است.

این دیپلمات سابق در مقاله آرمان نتیجه گیری کرده سیاست کاهش رابطه ایران و انگلستان با توجه به شرایط داخلی و مناسبات خارجی بوده است. چون بر اساس قاعده تحدید تا زمانی که پشتوانه اجرایی داشته باشد، کارآمد است. ضمن آن که با توجه به هماهنگی کشورهای اروپایی، کاهش رابطه با انگلستان احتمالا واکنش سایر کشورهای اروپایی را نیز به همراه خواهد داشت که گمان نمیرود دستگاه دیپلماسی ما در حال حاضر، خواهان کاهش یا قطع رابطه با کشورهای اروپایی باشد در این شرایط کاهش سطح روابط با انگلستان نیازمند دیپلماسی هوشمندانه است تا مانع حاشیه سازی انگلیس در روابط ایران با دیگر کشورهای اروپایی شویم.

نفت تحریمی و میدان های مشترک رها شده

حمیدرضا شکوهی در سرمقاله مردم سالاری درباره تحریم نفتی ایران و احتمال استفاده از نفت به عنوان حربه ای سیاسی نوشته سالهاست صنعت نفت ایران با تحریم های غرب دست و پنجه نرم می کند و واردات تجهیزات نفتی به کشور حتی با وجود قراردادهای مکتوب و قانونی بین ایران و طرف غربی، به بهانه تحریم، لغو می شود و اکنون سخن از تحریم خرید نفت از ایران به میان میآید. اما واقعا چه کسی از تحریم نفت ایران ضرر می کند؟

نویسنده با اشاره به این که چند کشوری که در بحران اقتصادی اخیر اروپا، با بیشترین چالش ها مواجه شده اند تمایلی به تبعیت از تصمیم تحریم خرید نفت ایران ندارند چرا که با توجه به طولا نی مدت بودن قراردادهای نفتی، امکان یافتن جایگزین برای خرید نفت به راحتی و در مدت زمان کوتاه امکان پذیرنیست. ضمن اینکه در شرایط فعلی نفت مازاد زیادی برای عرضه در بازار وجود ندارد. بنابراین تحریم نفتی ایران به راحتی امکانپذیر نیست.

مقاله مردم سالاری نتیجه گیری کرده تحریم نفتی ایران اگرچه در صورت عملی شدن در ظاهر، کاهش درآمدهای نفتی کشورمان را درپی خواهد داشت اما در صورت کاهش عرضه نفت ایران به بازار، به دلیل کاهش عرضه و ثابت بودن تقاضا، قیمت نفت افزایش می یابد و کاهش احتمالی عرضه نفت ایران، با افزایش قیمت حاصل از کاهش عرضه، جبران می شود و درآمد نفتی ایران چندان کاهش نمی یابد.

بنابراین وقتی گفته می شود اروپا از تحریم نفت ایران ضرر می کند، نه یک شعار سیاسی است و نه یک تعارف اقتصادی.

هما کبیری در گزارشی در تهران امروز نوشته تا به حال وزیر نفتی در ایران نبوده که وقتی برای گرفتن رای اعتماد به خانه ملت می‌رود، توسعه میدان‌های مشترک را در راس برنامه‌هایش اعلام نکرده باشد. با این حال ایران هنوز نتوانسته آنطور که باید و شاید، به توسعه میدان‌های مشترکش با کشورهای همسایه بپردازد. عده‌ای از کارشناسان معتقدند کشورهای همسایه ایران به دلیل اینکه منع قانونی استفاده از قراردادهای مشارکت در تولید را ندارند، در توسعه میدان‌های مشترک موفق‌تر عمل می‌کنند. در مقابل، عده‌ای هم معتقدند که شکل قرارداد مانعی برای توسعه نیست و اشکال اساسی در نوع مدیریت مدیران صنعت نفت است.

گزارشگر این روزنامه با اشاره به این که رستم قاسمی هم از زمانی که بر صندلی وزارت نفت تکیه زد، بر توسعه هشت میدان مشترک با این کشور همسایه تاکید ویژه داشته نوشته ۱۴ میلیارد بشکه نفت درجا، حدود ۹ درصد از ذخایر نفت خام کشور مشترک با میدان‌های عراق، رقم کمی نیست که بتوان از آنها چشمپوشی کرد یا توسعه این میدان‌ها را بیش از این به تعویق انداخت. هر چند آمارهای غیررسمی نشان می‌دهد که شرکت ملی نفت ایران طی صد سال گذشته، بیش از ۲۰۰ میلیون بشکه نفت از میادین مشترک با عراق برداشت کرده، اما در حال حاضر به طور متوسط روزانه ۱۱۵ هزار بشکه نفت از این میادین برداشت می‌شود و هنوز جا برای برداشت بیشتر وجود دارد.

در پایان گزارش تهران امروز آمده در حال حاضر هشت میدان نفتی دهلران (ابوغریب شمالی)، نفت شهر (نفت خانه)، پایدارغرب (جبل فوقی)، آذر (بدری)، آزادگان (مجنون)، یادآوران (نهر عمر)، آبان یا دهلران (ابوغریب جنوبی) و اروند بین ایران و عراق مشترک است و هنوز دو میدان از این هشت مورد، تعیین تکلیف نشده است. در مورد میدان‌های مشترک ایران و عراق خبرهای ضدونقیض زیادی منتشر می‌شود. از جمله اینکه تولید عراق با قراردادهایی که این کشور با شرکت‌های برتر نفتی دنیا امضا کرده، تا ۲، ۳ سال آینده به ۱۱ و نیم میلیون بشکه در روز می‌رسد.

بورس در ضعف، دلار در اوج

"اعلام ساز وکارهای حل اختلافات قوا" عنوان اصلی تهران امروز است، جهان صنعت از قول محمود احمدی نژاد در تیتر اول خود نوشته "دولت به تولید پول تزریق نمی کند" و دنیای اقتصاد از "بازار مسکن بعد از تحول مالیاتی" خبر داده است.

احسان رضاپور در سرمقاله جهان صنعت نوشته شرایط فعلی بورس تهران به دلیل متاثر شدن از حاشیه‌های منفی تحریم‌ها در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از سوی کشورهای اروپایی که حمایت آمریکا را نیز به دنبال خود دارد اوضاع خوبی را سپری نمی‌کند. در این فضا سهامداران نیز با اسیر شدن در جو منفی حال حاضر و ایجاد... صف‌های فروش به این التهاب دامن می‌زنند و زمینه‌ساز افت بیشتر بازار در همه معاملات می‌شوند. رشد قیمت ارز و سکه طلا نیز باعث شده بخش قابل اعتنایی از مردم با انتقال سرمایه‌های خود از بازار بورس به بازار ارز و سکه در شکل‌گیری افت این روزهای شاخص کل نقش داشته باشند و به عنوان یک نماد مهم که روند کلی معاملات را نشان می‌دهد، تاثیر‌گذار باشند.

به نوشته این مقاله انتظاری که این روزها از بازار سرمایه وجود دارد، این است که با ایجاد راهکارهایی حداقل در این شرایط هم بازده بین ۸ تا ۱۰ درصد در بازار سرمایه برای سهامداران قابل تحقق باشد. با نگاهی به قیمت سهام شرکت‌ها این درصد از تحقق بازدهی حداقل حتی در این شرایط بحرانی نیز وجود دارد.

و سرانجام مقاله جهان صنعت این است که شرایط روزها‌ و هفته‌های آینده می‌تواند برای سهامداران بورس تاثیر‌گذار باشد تا این وضعیت یا به سرانجام مطلوبی منتهی شود یا اتفاقات دیگری رخ دهد. همانند همیشه بهترین توصیه به سهامداران نیز نگاه بلند‌مدت و عدم تاثیر‌پذیری صرف در این شرایط بوده و بهتر است فعالان بازار با درایت و دور‌اندیشی اقدام به خرید و فروش سهام کنند.

محمدصادق جنان‌صفت در سرمقاله دنیای اقتصاد سخن وزیر اقتصاد را به یاد آورده که چندی پیش به مردم توصیه کرد ارز نخرند و اگر خردند و قیمش کاهش یافت گلایه نکنند و نوشته اگر چنین سفارش تاکیدآمیزی از سوی یک مقام اقتصادی در شرایط عادی و در جامعه‌ای رقابتی بیان می‌شد انتظار این بود قیمت ارز به سمت پایین می‌افتاد و شاهد کاهش قیمت ارزهای معتبر به ویژه دلار بودیم. اما در ایران نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه بازار ارز قیمت‌ها را در جهت عکس توصیه وزیر اقتصاد به سمت بالا کشاند.

نویسنده اقتصاددان یاد آور شده بدترین پیامد عدم تحقق توصیه موکد وزیر اقتصاد این بود که شماری از شهروندان که می‌توانستند در فردای روزی که وی گفته بود دلار ارزان می‌شود این کالا را خریداری کنند متوقف شده و اکنون باید همان ارز را با قیمت‌های بالاتر خریداری کنند. اگر حتی یک فرد عادی که نیاز فوری به هزار دلار داشت و امروز باید دلار را با قیمتی بالاتر خریداری کند از توصیه وزیر زیان دیده باشد، چه کسی باید این زیان را جبران کند؟ آیا شهروندان از این پس می‌توانند و باید به توصیه‌هایی از قبیل آنچه وزیر گفت، اعتماد کنند؟

سرمقاله دنیای اقتصاد سرانجام پرسیده بازار ارز چه خواهد شد؟ و تاکید کرده اگر مقام‌های مسوول ضمن پوزش از شهروندان به دلیل توصیه‌هایی که در عمل نقض شد به صورت روشن درباره آینده ارز سخن نگویند، باید منتظر واکنش شدیدتر از سوی تقاضا باشیم. اکنون که ۴ نرخی کردن نرخ ارز نیز پاسخ نداده و التهاب بازار فروکش نکرده است، تک‌نرخی کردن ارز - که یکی از وعده‌های وزیر اقتصاد در هفته گذشته بود – چاره‌کار است. مردم حق دارند بدانند نرخ ارز چگونه تعیین می‌شود تا بتوانند براساس آن برای کسب‌و‌کار خود برنامه‌ریزی کنند.

محمد حسین روانبخش در ستون طنز مردم سالاری نوشته دلار همچنان دارد گران می شود ولی هنوز آمریکای جهانخوار تسلیم نشده است ! بانک مرکزی آنقدر قدرت دارد که حتی می تواند با بالا بردن قیمت دلار در مقابل ریال ، ضربه محکمی به اقتصاد آمریکا بزند و خدمتی به مردم همیشه در صحنه ایران کند. مطمئن باشید اگر دلار کمی دیگر بالا برود ، احتمالا آمریکا به زانو در می آید!

نویسنده بعد از اشاره به بهای طلا در بازار تهران نوشته بورس تهران هم مدتی است که دچار افت شاخص است و بر اساس آمار ظرف دو ماه گذشته، سهامداران گرامی به طور متوسط ۱۰ درصد ناقابل ضرر کرده اند. لابد مسئولان محترم عقیده دارند اشکال ندارد چون این سهامداران دارند یارانه نقدی می گیرند، در عوض مشت محکم به دهان آمریکای جهانخوار می خورد!

سرانجام ستون طنز مردم سالاری این که: با تشکر از این همه زحمات مسوولان، ما از طرف مردم خواهش می کنیم این عزیزان این همه تلاش و کوشش طاقت فرسا نکنند و خودشان را این همه به دردسر نیندازند و لطفا کمی تا قسمتی به آمریکای جهانخوار رحم کنند. دلار را بیشتر گران نکنند، طلا را بیشتر گران نکنند و سرمایه های مردم را بیشتر از این دچار ضرر نکنند!

تیترهای پنهان

ابتکار در ستون طنز خود با نقل جمله هائی از مسئولان نکته ای بر آن ها افزوده:

- رحیمی: تا الان نشنیده ام حتی دشمنان از بسیح شاکی باشند [ الان اینکه گفتی خوبه یا بده؟]

- احمدی نژاد: بعضی ها گفتند که من گفتم در کشور فقیر نداریم اما من این را نگفتم [ من کلا خیلی از حرف هایی که زده ام را نگفته ام]

- خزانه‌دار کل کشور: کسری بودجه نداریم [ مگر اینکه هزینه ها بیشتر از درآمدها باشه]

- علت دیدار داماد احمدی‌نژاد و فرزند هاشمی [ یه سری مسائل بود]

- وزیر علوم: اهل انصراف نیستم [ کلا من اهل آمدنم]