ایران ضرب الاجل نگرفت تا چین و روسیه راضی شوند

انتشار گزارش تازه آقای آمانو تنشها میان ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی را افزایش می دهد.

قطعنامه جدید شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی از ایران بخاطر ادامه برنامه اتمی جنجال برانگیزش انتقاد می کند، ولی ضرب الاجلی برای پاسخ دادن به سوالها درباره ابعاد نظامی این برنامه تعیین نمی کند.

در جریان نشست دو روزه شورای حکام که در وین، پایتخت اتریش، برگزار می شود، دیپلماتهای کشورهای بزرگ بر سر متن این قطعنامه ساعتها چانه زدند.

 بر اساس گزارشهای اولیه از متن پیش نویس قطعنامه، ایران بخاطر آنچه عدم شفافیت برنامه اتمی و ادامه غنی سازی اورانیوم خوانده شده، مورد انتقاد قرار گرفته است.

اما ابتدا اعلام شده بود که در متن نهایی، از ایران خواسته می شود به سوالهای آژانس تا نشست بعدی شورای حکام در مارس آینده "پاسخی معنادار" بدهد.

حالا این ضرب الاجل حذف شده و در عوض از آقای آمانو خواسته شده است که به اعضا درباره پیشرفت همکاری با ایران گزارش بدهد.

علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران چهارشنبه اعلام کرده بود که کشورش "نامه ای تحلیلی همراه با پاسخهای منطقی و عقلانی" به آژانس خواهد فرستاد.

برخلاف شورای امنیت که روسیه و چین می توانند قطعنامه های ناخواسته را وتو کنند، قطعنامه های آژانس با اکثریت آرا به تصویب می رسد.

از دسامبر ۲۰۰۶ تاکنون شورای امنیت سازمان ملل چهار دور تحریم علیه ایران وضع کرده است. در حالی که رهبران غرب می گویند این تحریمها "گزنده" بوده، مقامهای ایران ارزیابی ضد و نقیضی داشته اند. بعضی از آنها تحریمها را بی اثر خوانده، ولی گروهی دیگر تصویری یاس آورتر ارائه کرده اند.

واکنش اسرائیل

ایهود آزولی، نماینده اسرائیل در آژانس، ابراز امیدواری کرد که قطعنامه شورای حکام راه را برای ارجاع مجدد پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل هموار کند.

او گفت: "قطعنامه شورای حکام می توانست سختگیرانه تر باشد، ولی جادوی دیپلماسی همین است. اگر می خواهید همه همراه تان باشند، باید چیزی را فدا کنید. امیدوارم این قطعنامه زمینه قطعنامه های بعدی (شورای امنیت سازمان ملل) را میها کند."

بیم آن می رود که در صورت ادامه اختلاف نظرهای کشورهای بزرگ، اسرائیل به گزینه نظامی علیه تاسیسات اتمی ایران نزدیکتر شود.

ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، امروز اعلام کرد که کشورش نسبت به وضع تحریمهای تازه و نیرومند علیه ایران خیلی خوش بین نیست.

اعزام هیات به ایران

همچنین یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، می گوید که این سازمان قصد دارد هیاتی بلندپایه به ایران بفرستد تا به نگرانی ها درباره احتمال ساخت بمب اتمی از سوی جمهوری اسلامی رسیدگی کند.

او این پیشنهاد را امروز ۱۷ نوامبر در نشست دو روزه شورای حکام آژانس اعلام کرد. قدرتهای بزرگ جهان می کوشند در این جلسه درباره دور تازه تحریمها علیه ایران توافق کنند.

آقای آمانو گفت که در نامه ای خطاب به فریدون عباسی دوانی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، پیشنهاد اعزام این هیات را مطرح کرده است.

در متن سخنرانی مدیر کل آژانس که به دست خبرنگاران رسیده، آمده است: "پیشگیری از تکثیر تسلیحات اتمی یکی از اولویتهای اصلی آژانس بین المللی انرژی اتمی است. ما در سه سال گذشته، اطلاعات بیشتری دریافت کرده ایم که تصویری کاملتر از برنامه اتمی ایران ارائه می کند و نگرانی های ما درباره ابعاد احتمالی نظامی آن را افزایش می دهد."

هفته گذشته آقای آمانو گزارشی منتشر کرد که در ضمیمه آن مدارکی بود که به گفته او نشان می دهد ایران روی الگوهای رایانه ای کلاهک هسته ای و انفجارهای همزمان مواد منفجره بسیار قوی تحقیق می کند. ایران این مدارک را جعلی و بی اعتبار خواند و آقای آمانو را به سیاسی کاری و خوش خدمتی برای آمریکا و اسرائیل متهم کرد.

امروز مدیر کل آژانس در نشست شورای حکام گفت: "اطلاعات به دست آمده حاکی از آن است که ایران روی فعالیتهای مرتبط با تولید جنگ افزار اتمی کار کرده است."

ایران همواره تاکید کرده که برنامه اتمی اش صلح آمیز است وهمکاری خوبی با بازرسان آژانس دارد. اما آژانس می گوید که ایران از سال ۲۰۰۸ مانع از کار بازرسان روی "مطالعات ادعایی" درباره بمب اتمی شده است.

لحن صریح تر آمانو

آقای آمانو امروز از ایران خواست که بدون درنگ به هیات بلندپایه آژانس اجازه ورود بدهد و "اطلاعات مورد درخواست درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه اتمی اش را ارائه کند."

او عصر امروز در مصاحبه ای مطبوعاتی اعلام کرد که قطعات پازل اتمی ایران مشخص شده و ایران سوالاتی برای پاسخ دادن دارد.

آقای آمانو با اشاره به تجربه کردن اثرات دو انفجار اتمی در زادگاهش ژاپن اعلام کرد که متعهد به مبارزه با گسترش جنگ افزارهای هسته ای و هشدار دادن به دنیاست.

کسری ناجی، خبرنگار اعزامی بی بی سی فارسی به اجلاس شورای حکام، می گوید که لحن آقای آمانو صریح تر از قبل بود و شک و تردیدها از هفته گذشته، زمان انتشار گزارش آژانس، کمتر شده است.

ایران تاکنون شماری از بازرسان را به جاسوسی برای غرب متهم کرده و دسترسی آنها به تاسیسات اتمی را محدود کرده است.

احتمالا یکی از تاسیسات اتمی مورد درخواست این هیات در سفر آتی به ایران، صنایع مهمات سازی پارچین در تهران باشد.

در گزارش اخیر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی اظهار شده بود که تصاویر ماهواره ای مخزنی فولادی به اندازه یک دستگاه اتوبوس را در پارچین نشان می دهد که تنها کاربردش می تواند آزمایش روی مواد منفجره فوق قوی برای کاربردهای اتمی باشد.