بررسی روزنامه های صبح تهران: یکشنبه ۱۵ آبان

روزنامه های امروز صبح تهران در عنوان های اصلی خود از انصراف آمریکا از تحریم بانک مرکزی به عنوان ناتوانی آن کشور خبر داده و گزارش دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی را پیشاپیش محکوم و مقدمه ای برای حمله نظامی آمریکا و متحدانش به ایران خوانده اند. افزایش شدید بهای ارز های خارجی انتقادهای شدیدی را علیه بانک مرکزی و دولت در پی آورده است . این روزنامه ها در عین حال از تلاش اصولگرایان برای ایجاد یک اتحاد انتخاباتی یاد کرده اند. "دیپلومات ها در جمع انتخاباتی اصولگراها" تیتر اول اعتماد است و "ورود دولت به انتخابات پذیرفتنی نیست" در صدر اخبار تهران امروز آمده است.

احتمال ریزش باران های شدید دیگر در سراسر کشور گزارش دیگری از این روزنامه هاست.

بوی خوشی از گزارش آژانس به مشام نمی رسد

جام جم از "ناتوانی آمریکا در تحریم بانک مرکزی" خبر داده، ابتکار نوشته "تحریم بانک مرکزی منتفی شد" و فرهیختگان از قول وزیر خارجه ایران خطاب به آژانس بین المللی انرژی اتمی نوشته "مستندات خود را منتشر کنید".

حسام‌الدین کاوه در گزارش اصلی تهران امروز نوشته هیاهوی تبلیغاتی ـ رسانه‌ای آمریکا و متحدان غربی‌اش پیش از انتشار گزارش دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، نشان از آن دارد که بوی خیری از گزارش آمانو به مشام نخواهد رسید چرا که محمد البرادعی، در قالب یک تکنوکرات می‌کوشید تا حدودی خود را از نفوذ آمریکا برحذر دارد اما آمانوهیچ ابایی از این ندارد که سمت و سوی پرونده هسته‌ای ایران را از وضعیت کارشناسی به وضعیت سیاسی مبدل کند.

این روزنامه پیشاپیش پیش‌بینی کرده گزارش دبیرکل آژانس دستمایه تقویت اقدامات ضدایرانی کاخ سفید خواهد بود. این گزارش برای تحت نفوذ قرار دادن افکار عمومی و دولت‌های جهان تهیه شده تا دست آمریکا و متحدانش را برای انجام تحرکات تند و میلیتاریستی باز بگذارد.

صادق خرازی در مقاله ای در شرق در مورد فشارهای برنامه ریزی شده امریکا و اروپا پیشنهادهائی کرده که اصل آن توسل به دیپلوماسی مبتکرانه است که بر اساس این باید در موضوع هسته‌ای ضمن اعلام آمادگی برای مذاکره با ۱+۵ بدون فوت وقت طرح روسیه را که نواقصی نیز دارد به پیش ببریم.

به نظر معاون پیشین وزارت خارجه در این مقاله داشتن ابتکار در ماجرای اتهام ترور سفیر عربستان در آمریکا به ایران نیز نباید به کار تبلیغی اکتفا کرد و باید از طریق دیپلماسی مبتکرانه منطقه‌ای و بین‌المللی طراحی اخیر آمریکا را خنثی کرد. در این زمینه کار جدی با عربستان سعودی چه در قالب دو جانبه یا در قالب‌های دیگر ضروری است.

به نوشته مقاله شرق داشتن آمادگی نظامی برای مقابله با عملیات حتی ایذایی دشمن ضروری است. در عین این که نباید از سرو صداها و تبلیغات آمریکا و شرکا به وحشت بیفتیم، نباید توطئه آنها را دست‌کم بگیریم. جنگ‌طلبان مایلند حتی با وارد آمدن خسارات جانی و مالی فراوان به آمریکا در منطقه آشوب بر پا کنند. در شرایط فعلی سیاست تنش زدایی به ویژه با همسایگان می‌باید در اولویت سیاست خارجی کشورمان باشد.

اختلاس و درگیری دولت با دو قوه دیگر

شرق و آرمان از قول محمود احمدی‌نژاد در عنوان اصلی خود نوشته اند "چرا اتهام بازداشتی‌ها اعلام نشد".

ابتکار در سرمقاله خود نتیجه جدال مجلس و دولت را در موضوع اختلاس بزرگ بانکی دو بر هیچ به نفع دولت اعلام کرده و نوشته اختلاس کلان کنونی اگرچه سراسر زیان بوده و چون آتشفشانی در خرمن اعتماد مردم افتاده، با وجود این، دست‌کم نتیجه مصاف چندماهه اخیر دولت و مجلس را تا حدودی مشخص کرد. دولت بهار امسال را با برگ‌ریزان و بادهای مخالف شروع کرد و بهارش خزان شد؛ اما برعکس، فصل پاییز برایش بهاری گشت. رئیس دولت، در اولین فصل، مهره‌های خود را به‌خوبی نراند و دست روزگار را خوب نخواند. همین غفلت در تصمیم سبب شد تا منتقدان وی در مجلس تمام‌قد هجوم آورند و حساب کهنه را پاک کنند. نتیجه این شد که قریب به یک‌صد نفر از نمایندگان تصمیم گرفتند از رئیس‌جمهور سؤال کنند و بر پای تصمیم خود امضا زدند.

سرمقاله این روزنامه تاکید کرده در پی اختلاس، مجلس غرشی کرد تا خودی نشان دهد. طرح استیضاح وزیر اقتصاد در مجلس مطرح شد. احمدی‌نژاد به‌شدت مخالف این استیضاح بوده و تأکید کرده که آقای حسینی و سایر همکارانش پاک پاک‌اند. امیدواریم که همین‌گونه باشد و احتمالاً همین‌طور است. اگر غیرازاین بود، چرا مجلسیان کوتاه آمدند و شمشیر کشیده خود را در شکم خود فرو بردند؟

ابتکار احتمال داده چیزکی در میان باشد؛ زیرا مردم چیزها می‌گویند. به‌هرحال آنچه حاصل این کشمکش و زورآزمایی بوده، این است که مجلس نتوانست ثابت کند که در رأس امور است، بلکه با این شکست سخت نشان داده که از رأس و اصل و اسب افتاده و در این بازی قهر و آشتی، دو هیچ به دولت باخته است.

صبا آذرپیک در گزارش اعتماد با طرح این سئوال که چرا جهرمی مدیرعامل بانک صادرات دستگیر نمی‌شود؟ نوشته اشاره مستقیم محمود احمدی‌نژاد به حاشیه امن جهرمی مدیرعامل بانک صادرات در ماجرای اختلاس از سوی بسیاری از چهره‌های اقتصادی و سیاسی مجلس هم مهم عنوان شده و آنها هم معتقدند که آدرس احمدی‌نژاد درست بوده و هیچ یک پاسخ مشخصی برای آن ندارند که چرا با وجود تاکید اسناد و مدارک به متخلف بودن مدیرعامل بانک صادرات هنوز وی دستگیر نشده است.

احمدی‌نژاد در جمع طرفدارانش در ستادهای انتخاباتی و حسینی وزیر اقتصاد در جمع نمایندگان مجلس هر دو نوک پیکان‌شان را به سمت جهرمی مدیرعامل بانک صادرات برده بودند و به نوعی آدرس او را به عنوان یکی از چهره‌های در امان مانده از جواب پس دادن در موضوع اختلاس معرفی کردند. احمدی‌نژاد که گفته بود چرا پورمحمدی قائم‌مقام بانک مرکزی را دستگیر می‌کنند اما مدیرعامل بانک صادرات را نمی‌گیرند و می‌گویند او مقصر نیست و شعبه مقصر است.

به گزارش اعتماد حرف‌هایی که تاکنون سندی برای آن ارایه نشده و شاید به همین دلیل رسانه‌ها به خاطر بار حقوقی، از انتشار آن معذورند. اما در پس این میزان شایعه و ابهام حالا این مقام اول اجرایی کشور است که دارد با این سخنان هم قوه‌قضاییه را به چالش می‌کشد و هم آدرسی می‌دهد که سبب خواهد شد سوالی که وی طرح می‌کند در افکار عمومی هم باز نشر شود.

شرق هم در گزارش اصلی خود نوشته انتقادات محمود احمدی‌نژاد از عملکرد دستگاه قضایی در موضوع پرونده اختلاس سه‌هزار میلیارد تومانی در حالی در جشنواره شهید رجایی مطرح شده که پیش از این نیز اظهارات غیررسمی شدید‌اللحنی در برخی از سایت‌ها به نقل از احمدی‌نژاد در انتقاد به قوه‌قضاییه منتشر شده بود.

این گزارش به نقل از احمدی‌نژاد آورده از شش سال قبل اعلام کردیم که در سیستم بانکی اشکالاتی وجود دارد و باید اصلاح شود اما برخی‌ها به جای اینکه دولت را در زمینه رفع این ایرادات یاری کنند، تلاش کردند تا اختیارات را از دولت بگیرند که مبادا دولت اصلاحاتی انجام دهد. متاسفانه عده‌ای قلیل که نمی‌خواهند سیستم بانکی و دیگر ساز‌و‌کارهای اداری شفاف شود، در این زمینه به شدت با دولت مقابله کردند که امروز نتیجه آن را می‌بینیم.

ابراهیم رها در ستون طنز خود در اعتماد بیانیه ای صادر کرده و در آن نوشته:

ما از عذرخواهی حسینی، وزیر اقتصاد، اعلام حمایت همه‌جانبه می‌کنیم. خیلی کاربردی و پرفایده است، یعنی اگر پس‌فردا کل برق مملکت در فصل سرما، یک هفته قطع شد و یک عده یخ زدند و مردند و یک عده هی فکر کردند شب است هی خوابیدند ظهر بیدار شدند بروند دنبال کارشان(!) وضعیت ترکید و اقتصاد پوکید و... وزیر نیرو می‌آید مجلس صدایش را صاف می‌کند و می‌گوید: ببخشید دیگه حالا مگه چی شده. طوری نیست که ببینید من چه خوبم چه ماهم، عذرخواهی کردم...

به نوشته طنزنویس اعتماد بعد رییس مجلس هم می‌گوید ای جووووونم و سپس نمایندگان مجلس می‌گویند تورو خدا خودت رو ناراحت نکن، تو رو خدا خودت رو تا این حد اذیت نکن، ما دلشو نداریم این صحنه‌های فجیع رو ببینیم. ما طاقت نداریم... آدم بگوید هی وای من؟ بگوید هورا هورا هورا؟ بگوید... می‌خواهید سر و ته همه چیز را هم بیاورید، دیگر چرا شوخی می‌کنید؟!

افزایش نرخ ارز، فشار بر طبقات فقیر

افزایش شدید بهای ارز و کاهش بهای پول ملی موضوع مقالات و گزارش هائی در تمام روزنامه های امروز است جمهوری اسلامی در سرمقاله خود نوشته کاهش روند رو به رشد سپرده‌های بانکی از حدود ۹ درصد در نیمه نخست سال ۸۹ به حدود ۴ درصد در ۶ماهه اول سال جاری، تنها گوشه‌ای از حجم نقدینگی سرگردان در جامعه را نشان می‌دهد که در پی رکود حاکم بر بازار سرمایه و نااطمینانی‌های فراوانی که هدفمندی یارانه‌ها در بخش تولید پدید آورده، مانند شبح هولناکی بر فراز اقتصاد ایران می‌چرخد و در مقاطع مختلف، خود را به دیوارهای بازارهایی مانند سکه، طلا، ارز، آهن و... می‌کوبد تا سودی به چنگ آورد و یا حداقل ارزش خود را حفظ کند. از این رو بااعمال سیاست تزریق سهمیه بندی شده ارز توسط بانک مرکزی، دارندگان نقدینگی معطل و بیکار به این بازار هجوم بردند و بدین ترتیب، زمینه ایجاد بازارهای چند نرخی و سوداگرایانه پدید آمد.

به نظر این روزنامه تداوم اختلاف نظر مسئولان، کارشناسان و فعالان اقتصادی بر سر نرخ واقعی و اسمی ارز در بازار ایران که مدت‌ها است سایه سنگین خود را بر اقتصاد کشور گسترانیده، سرانجام از حوزه تئوریک نظری به مرحله عمل رسوخ کرد.

روزنامه جمهوری اسلامی به عنوان مثال نوشته درست زمانی که رئیس کل بانک مرکزی برای چندمین بار از عزم این بانک برای کاستن نرخ ارز خبر می‌دهد، قیمت ارز در بازار فرعی ۱۰۰ تومان افزایش یابد یا محدودیت‌های جدیدی در حوزه ارز مسافرتی اعمال شود. در این شرایط به نظر می‌رسد تمامی نهادهای مسئول و حوزه‌های مرتبط باید در اقدامی ضربتی، ضمن ترجیح دادن منافع ملی بر منافع صنفی و سیاسی، به هم فکری بپردازند و بازار ارز را از وضعیت نگران کننده فعلی خارج کنند.

مهدی تقوی در مقاله ای در شرق نوشته بر اساس آنچه در خبرها آمده است و خرید و فروش بازار و صف صرافی‌ها نیز گواه بر آن است، در حال حاضر قیمت دلار حدود ۱۳۴۰ تومان است. این افزایش قیمت دلار و بی‌ارزش شدن ریال ایران می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد که نگارنده به دو مورد آن اشاره می‌کنم. اقتصادی که فقط نفت صادر می‌کند و در مقابل آن بیشتر محصولات مورد نیاز را وارد می‌کند، معمولا دچار چنین مشکلاتی می‌شود. حجم واردات ما چهاربرابر صادرات است.

این کارشناس به بررسی سیاست های بانک مرکزی پرداخته و از جمله نوشته ممکن است بانک مرکزی یکی از این دو حالت را در نظر گرفته باشد، یعنی بگذارد قیمت دلار به ۱۴۰۰ تومان برسد که بعد به یکباره دلار را وارد بازار کند که در این صورت سفته‌باز‌ها بیچاره می‌شوند که البته این در صورتی است که بانک مرکزی سیاستش این باشد که عده‌ای را از گردونه خارج کند و دیگری این است که بر این تصور است که اکنون زمان مناسبی برای مصرف‌کردن ذخایر ارزی نیست و باید صبر کند.

پوریا عالمی در ستون کاناپه اعتماد جمله احمدی نژاد را نقل کرده که اگر این دولت نیم‌ساعت فرصت حرف زدن داشته باشد قیمت سوراخ موش می‌رود بالا.

نویسنده کاناپه اضافه کرده یک موشی سرش را از سوراخ دیوار آورد بیرون و گفت: «خاک به سرم. یعنی سوراخ موش هم مثل خونه آدمیزاد می‌خواد گرون بشه؟ آخه چرا؟ آخه چرا؟ ما چه گناهی داشتیم؟ چه کار بدی کرده بودیم... ما که داشتیم زندگی‌مون رو می‌کردیم... آقای احمدی‌نژاد شما چی کار به سوراخ ما داری؟ برای چی می‌خوای قیمتش رو ببری بالا؟ یک موش و یک سوراخ. چرا انگشت تو سوراخ ما می‌کنید، بگذارید همین‌طوری بماند وضع سوراخ موش. بعد هم. حالا چرا سوراخ موش؟ ما چه کار بدی کردیم؟ از قدیم گفتند دیوار موش دارد موش گوش دارد. ولی توی این سال‌ها ما هر چی شنیدیم از این گوش شنفتیم از آن گوش در کردیم. چیزی گفتیم؟ به کسی چیزی گفتیم؟ باعث بی‌ثباتی شدیم؟ چیزی را به خطر انداختیم؟ اسناد و مدارک را افشا کردیم؟ نکردیم که. ما توی دیوار همه جا هم هستیم. موش هستیم دیگر. از دیوار اتاق‌ها و بایگانی‌های وزارت کشور و وزارت اطلاعات بگیر تا صندوق ذخیره ارزی. همه جا هستیم. ولی موش‌های خوبی هستیم. از دیوار صدا درآمد در این شش سال، از ما موش‌ها صدا درآمد؟ درنیامد که. آخه برای چی به سوراخ ما گیر می‌دهید؟ چرا می‌خواهید درباره سوراخ ما حرف بزنید؟ که گران شود؟ برای چه؟ بعد هم طبق قانون سوراخ هر موش حریم خصوصی و شخصی‌اش محسوب می‌شود و نمی‌شود درباره‌اش کسی صحبت کند یا انگشت کند توش و گیر بدهد بهش.

جمله دیگر رییس جمهور که اعتماد آن را نقل کرده چنین است: سرزده به روستایی محروم در خراسان جنوبی رفتم، وقتی رسیدم می‌خواستم زمین دهان باز کند و بروم زیر زمین، ما مسوولیم و این همه فقر؟! عده‌یی دارند منفجر می‌شوند از بسکه خورده‌اند و...

موش سرافکنده شد و رفت توی سوراخش. من گفتم: «از آقای محمودرضا خاوری و شرکا خبر دارید؟» آقا احمدی‌نژاد گفت: «نه. چطور شدند؟»گفتم: «از بس که خورده‌اند دارند منفجر می‌شوند. الان دولت کانادا آماده‌باش کامل است که منفجر نشوند. چون همسایه سلین دیون است و ممکن است با این انفجار آسیبی به سلین دیون برسد.»