بررسی روزنامه های صبح تهران؛ دوشنبه ۹ آبان

روزنامه های امروز صبح تهران عکس و گزارش هائی از دیدارهای رییس اقلیم کردستان عراق در تهران را در صفحات اول خود منعکس کرده و در گزارش های اصلی خود از گزارش مجلس درباره اختلاس بزرگ بانکی نوشته اند. نامزد شدن کتاب کلنل نوشته محمود دولت آبادی برای دریافت جایزه معتبر بوکر اسیائی موجب شده است که روزنامه ها در گزارش های خود یادآوری کنند که همین کتاب از وزارت ارشاد مجوز چاپ در داخل کشور را نگرفته است.

کیهان در صدر اخبار خود از قول رهبر در دیدار با رییس اقلیم کردستان عراق نوشته "همه در عراق به آمریکائی ها نه گفتند، کرد و عرب و سنی و شیعه"، روزنامه جمهوری اسلامی همین گزارش را با تیتر "مجبور شدن آمریکا به خروج از عراق برگ زرین این کشور است" منعکس کرده و قدس از زبان وزیر خارجه نوشته "وقت مذاکره با آمریکا نرسیده است".

سوال از رییس جمهور و سریال انصراف و امضا

مردم سالاری در تیتر اول خود خبر داده "سوال از رئیس جمهور در دستور کار مجلس" قرار گرفت اما بهمن کشاورز در سرمقاله شرق به همین موضوع پرداخته که در هفته های اخیر موضوع بحث های مفصل در محافل سیاسی است. نرسیدن امضاهای نمایندگان به حد نصاب برای سئوال، یا موضوع پس گرفتن امضا ها که به صورتی سریالی دنباله دار در آمده است.

این حقوقدان بر اساس قانون اساسی و آئین نامه داخلی مجلس نوشته اولا منظور از «منصرف شدن» این است که این یک‌چهارم پس از مطالعه گزارشی که پس از حضور نماینده رییس‌جمهور در کمیسیون تخصصی و استماع توضیحات او، تهیه و در اختیار نمایندگان سوال‌کننده قرار داده شده است، قانع شوند و «انصراف» خود را اعلام کنند. به عبارت دیگر، پیش از رسیدن فرآیند «سوال» به این مرحله، ظاهرا، امکان انصراف وجود ندارد. دوم: اینکه نمایندگان سوال‌کننده «تک‌تک» و انفرادا بتوانند اعلام انصراف کنند، تا حدی، قابل‌تامل است.

در ادامه مقاله شرق آمده در قانون اساسی و «آیین‌نامه داخلی مجلس» چیزی به اسم «پس‌گرفتن امضا» نداریم. در ماده ۱۳۲ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس، موضوع «استرداد طرح‌های قانونی» از جانب امضا‌کنندگان طرح پیش‌بینی شده که: اول: چیزی غیراز «پس‌گرفتن» یا «استرداد» امضاست. دوم: مشخصا مربوط به «طرح‌های قانونی» است نه چیز دیگر.

حاصل اینکه مقوله «پس‌گرفتن» یا «استرداد امضا» در هیچ موردی در قانون اساسی و آیین‌نامه داخلی تجویز نشده است و اگر منظور «انصراف از سوال» باشد، چنین اقدامی – اگر هم از جانب فردفرد سوال‌کنندگان ممکن باشد، پیش از ارجاع سوال به کمیسیون و استماع دفاع و توضیح نماینده رییس‌جمهور و تسلیم گزارش مربوط به آن به نمایندگان سوال‌کننده قانونی و قابل قبول نیست.

تجلیل از کتابی که در ایران خوانده نشده

شرق در گزارش اصلی خود نوشته وقتی خبر قرار گرفتن رمان «کلنل» محمود دولت‌آبادی در فهرست اولیه نامزدهای جایزه بوکرمن (بوکر آسیایی) را به ایشان دادیم، دولت‌آبادی گفت: «برای من خبر مهم، خبر انتشار کلنل در ایران است و فقط امیدوارم «کلنل» در وطنم مجوز بگیرد تا مردمی که به‌راستی «کلنل» را برای آنها نوشته‌ام، بتوانند این کتاب را به زبان مادری‌شان بخوانند.»

کتاب کلنل، امسال در حالی به‌عنوان اولین نماینده ادبیات ایران در فهرست جایزه بوکر آسیایی قرار گرفته که این رمان سه سال است در انتظار مجوز مانده است. دولت‌آبادی درباره آخرین وضعیت این رمان می‌گوید: «سه سال است که این رمان را به وزارت ارشاد فرستاده‌ایم اما تاکنون در بلاتکلیفی مانده و هیچ خبری از انتشار آن نیست. من از ناشرم هم خواستم به ارشاد برود و خبری از انتشار این کتاب بگیرد اما متاسفانه پیگیری‌های ما جوابی نداد و به راهی نرفت.»

جلال ستاری در شرق با ابراز تاسف از این که ما ایرانی ها کتاب کلنل را نخوانده ایم نوشته وقتی به محمود دولت‌آبادی و آثارش فکر می‌کنم، آنچه در آثار محمود دولت‌آبادی بیش و پیش از هر چیز به چشم می‌آید و البته شاخصه اصلی آثار اوست، تصاویر بسیار دلپذیر و دقیقی است که در رمان‌هایش از مردم فقیر و زحمتکش روزگار ما ساخته است؛ مردمی که روزی‌شان را با کار پرزحمت و بسیار دشوار به دست می‌آورند و روزگار سختی دارند. شاخصه دیگر آثار دولت‌آبادی این است که داستان‌هایی که می‌نویسد، برخلاف غالب داستان‌های ادبیات ما، مربوط به ایالات است نه تهران. خراسان و ایالات دیگری که کمتر در ادبیات ما به آن پرداخته شده است؛ جاهایی دور از پایتخت، تهران.

این مترجم و متفکر در مقاله خود ابراز تاسف کرده که چرا کتاب کلنل که امروز کاندیدای جایزه بوکرمن است، در ایران تاکنون امکان انتشار نداشته است و جای بسی تعجب و تاسف که ما هنوز کلنل را نخوانده‌ایم.

اختلاس بزرگ، پای مجلسیان هم گیر افتاد

"قرائت مهم تر از متن" عنوان گزارش شرق درباره ورود مجلس به ماجرای اختلاس بزرگ است، اعتماد با تیتر "بررسی ارتباط بروجردی با پرونده اختلاس" به همین موضوع پرداخته، ابتکار از "نسخه مجلس برای اختلاس بزرگ" نوشته و تهران امروز از "احراز تخلف وزارت اقتصاد در اختلاس بزرگ" خبر داده است.

صبا آذرپیک در گزارش اصلی اعتماد نوشته روزگار به کام علاءالدین بروجردی نیست. او که زمانی نیم نگاهی به خیابان ملل برای صندلی وزیر امور خارجه داشت، این روزها باید برای رسانه‌ها واسطه بفرستد که «بازجویی شده و بازداشتی در کار نبوده است.» تنویر افکار عمومی مشغله دیروز آقای رییس کمیسیون امنیت مجلس بود. او در گفت‌وگو با سایت‌ها و خبرنگاران توضیح می‌داد که بازداشت نشده و اصلا سهامدار شرکت زاگرس خودرو بروجرد نبوده یا ارتباط او با گروه آریا و ماجرای اختلاس تنها نوشتن یک «سفارشنامه بوده» آن هم با سربرگ کمیسیون برای کمک به مردم بیکار حوزه انتخابیه‌اش.

به نوشته گزارشگر اعتماد کار به جایی کشید که دیروز در کمیسیون امنیت ملی جلسه فوق‌العاده تشکیل دادند و به گفته حسین سبحانی‌نیا، عضو این کمیسیون، دو نماینده از اعضای کمیسیون پیشنهاد برکناری بروجردی را مطرح می‌کنند و حتی مدعی می‌شوند رییسی که پایش به احضار باز شود نباید دیگر رییس امنیتی‌ترین نهاد مجلس باشد و باید برود، هر چند لابی‌ها نمی‌گذارد و حامیان بروجردی با این استدلال که وقتی خلافی «ثابت نشده» نباید کسی را متهم کرد، او را از زیر تیغ حذف نجات می‌دهند.

روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود با اشاره به گزارش مجلس درباره اختلاس بزرگ نوشته در این اسناد به وضوح، دستورات و زیرنویس‌هایی وجود دارد که نشان دهنده حمایت مقامات بالاتر از حد وزرا و رئیس بانک مرکزی به زیردستان خود مبنی برهمکاریهای فراقانونی با متخلفان پرونده اخیر است. با این حال، در گزارشی که روز گذشته در صحن علنی مجلس قرائت شد، اشاره‌ای به این دستورات غیرقانونی و صادر کنندگان آنها نشده بود.

به نوشته این مقاله البته ممکن است بنابر شنیده‌ها نسخه‌های دیگری که توسط کمیسیون اصل ۹۰ تهیه شده، حاوی این نام‌ها و دستورات باشد که به فراخور مصلحت از ارائه آن در صحن علنی خودداری شده است، اما این سئوال و ایراد به چنین اقدامی وارد است که افکار عمومی که در یک ماه گذشته به صورت کامل در جریان گستردگی تخلفات و نقش برخی مقامات در آن قرار گرفته، تا چه حد با شنیدن نسخه قرائت شده از گزارش کمیسیون اصل ۹۰ قانع می‌شود؟ آیا این گزارش که در آن به نام بردن از وزیر اقتصاد، رئیس کل و قائم مقام بانک مرکزی و برخی معاونان و مدیران میانی اکتفا شده است، پاسخگوی مطالبه افکار عمومی خواهد بود؟

پوریا عالمی هم از ستون کاناپه اعتماد پیداست که تصمیم داشته علاءالدین بروجردی را روی کاناپه بنشاند اما منتها ستون کاناپه و علاءالدین به علت «مشکلات کاملا فنی» حذف شد! جاشون خالی نباشه...

این طنز نویس به طعنه نوشته به مصطفی کواکبیان نماینده مجلس و مدیر روزنامه راضی شده بود که با آن هم موافقت نشد.

"خب ما چه کار کنیم؟ هر کسی از یک جهتی با مسوولان روزنامه مماس است! مماس هم نباشند فامیل از کار درمی‌آیند و از لحاظ اخلاقی هم درست نیست ما آنها را بیاوریم‌شان روی کاناپه. واقعا چه کار کنیم؟ چه طور طنز بنویسیم؟ اسفندیار رحیم‌مشایی را نیاوریم، آقای احمدی‌نژاد را نیاوریم، برادران لاریجانی را نیاوریم، علاءالدین بروجردی را نیاوریم، پناهیان و رسایی و منصور ارضی و غیره را هم نیاوریم، مصطفی کواکبیان را هم نیاوریم؟ یک دفعه بفرمایید برویم کریم باقری و استاداسدی را بیاوریم روی کاناپه".

آب افتادگی خیابان های تهران

در دومین روز از بارندگی هائی که موجب آب افتادگی خیابان های تهران شد، روزنامه ها دیگر کمتر گزارشی از واقعه دارند اما کارتونیست ها این سوژه را رها کرده اند.

تورم و تحریم و ذوق زدگی پیشرس

یحیی آل اسحاق در مقاله ای در مردم سالاری نوشته واقعیت این است که در حال حاضر اقتصاد ایران با سر فصل هایی نظیر تورم، تحریم و رکود در صنعت دست و پنجه نرم می کند. تمامی این سرفصل ها به واسطه سیاست هایی است که می توان آن را با صفت نامتعادل بودجه ای و پولی جمع بست تا نمایان شود. مشکلات پیش روی تولید کشورمان در حالی روبه افزایش است که هر کدام از این موانع به تنهایی در کشورهای توسعه یافته چالشی بزرگ خوانده شده و مسوولین را به رفع سریع آن وامیدارد.

وزیر پیشین بازرگانی در این مقاله به عنوان نمونه به مسائل بانکی و سیستم انقباضی دولت در ارائه تسهیلات و هدفمندسازی یارانه ها اشاره کرده که برمشکلات بخش تولید بیش از پیش افزوده است. بالا رفتن قیمت تمام شده ناشی از آزاد سازی یارانه حامل های انرژی در شرایطی که بنگاه های تولیدی جهان در یک رقابت تنگاتنگ سعی در کاهش قیمت محصولات خود دارند عرصه رقابت با محصولات مشابه خارجی را برای تولیدات ایرانی سخت و سخت تر می کند. برخلاف ادعای مسوولین دولتی ، تبعات ناشی از هدفمندی به قدری است که هم اکنون بسیاری از واحدهای انرژی بر از ادامه حیات خود بازمانده و دیگر واحدها نیز علاوه بر پرداخت هزینه های گزاف برای مصارف سوخت و انرژی، ناچار به تهیه مواد اولیه خود با قیمت های بسیار بالا هستند.

به نوشته مردم سالاری مشکلات به همین جا ختم نمی شود. بسیاری از تولیدکنندگان کشور هیچ تمایلی برای دریافت تسهیلات ندارند، چرا که توان آنان برای بازپرداخت توامان اصل و فرع تسهیلات پایین است. کسانی می توانند از تسهیلات استفاده کنند که بتوانند برنامه ای کاربردی برای میزان و نرخ فروش و میزان هزینه داشته باشند. از طرفی، تفاوت این دو وجه باید منطقی و متناسب با شرایط بازپرداخت تسهیلات باشد.

اعتماد در ابتدای مصاحبه ای که با بیژن زنگنه وزیر پیشین نفت انجام داده از وی پرسیده ‌تقریبا بیش از صد سال ازاکتشاف نفت در ایران می‌گذرد. در این مدت، ‌اقتصاد و سیاست کشورعملا به صنعت نفت و درآمدهای نفتی گره خورده است. به نظر شما این درآمدهای نفتی چه تاثیری بر اندیشه‌های سیاسی و اقتصادی در سطح حاکمیت، مردم و نخبگان داشته است؟

مهندس زنگنه در ابتدای مصاحبه خود با اعتماد تاکید کرده بعضی‌ها می‌گویند اگر ما نفت نداشتیم، مثل ژاپن می‌شدیم و این نفت عامل عقب ماندگی ماست. این مساله همیشه در نظر من هست، ضمن اینکه بعداً‌ درباره مشکلاتی که نفت ایجاد کرده تاکید خواهم کرد، می‌خواهم بگویم ما هیچگونه اشتراک فرهنگی و اقتصادی و تشابه ژئوپلیتیکی با ژاپن نداریم و درست نیست ادعا کنیم در صورتی که نفت نداشتیم –چون ژاپن هم نفت نداشت- ما مثل ژاپن می‌شدیم. بلکه من احتمال می‌دهم در آن صورت ما مثل افغانستان می‌شدیم. چون افغانستان در تاریخ، فرهنگ و زبان بسیار بیشتر به ما شبیه است تا ژاپنی که هیچگونه شباهتی به ما ندارد.

به گفته این مدیرعالی رتبه دولتی گرچه این ادعا هم گزاره‌یی قابل اثبات نیست، اما قابل تصورتر است. به هر حال اگر نفت نداشتیم، ‌بسیاری از چیزهایی که امروزه داریم را هم نداشتیم. دانشگاه‌ها، ‌آموزش و سطح امروزی زندگی و رفاه مردم با تزریق پول نفت بوده است.

محمد حسین روانبخش در ستون طنز مردم سالاری نوشته سوم خرداد سال جاری ، زمانی که پروژه افزایش ظرفیت تولید بنزین در پالایشگاه آبادان با حضور احمدی نژاد در حال افتتاح بود، انفجاری در آن پالایشگاه رخ داد که چند هفته قبل علت آن " ذوق زدگی " اعلام شد. این سوژه از آن سوژه هایی است که نباید به سادگی از دستش داد و حالا حالاها ما با آن کار داریم! دیروز خبر دیگری منتشر شد مبنی بر اینکه افتتاح فاز دوم پالایشگاه شازند که قرار بود امروز افتتاح شود (و در واقع آن هم پروژه ای مربوط به افزایش ظرفیت تولید بنزین است و احتمال ذوق زدگی در آن می رود!) لغو شده و به تعویق افتاده است.

به نوشته مردم سالاری علت این لغو هم بنابر اعلام برخی مسئولان استانداری استان مرکزی، بررسی های پیش بینی هواشناسی بوده است که سفر محمود احمدی نژاد را به تعویق انداخته و این تعویق هم افتتاح پالایشگاه را به تعویق انداخته است، اما دو روز پیش خبرگزاری مهر خبر داد بامداد ۶ آبان ماه فاز دوم طرح توسعه پالایشگاه نفت امام خمینی شازند به دلایل نامشخصی دچار آتش سوزی و انفجار شده است .

این طنزنویس تاکید کرده برای همین هم باید اعلام کنیم که پای یک ذوق زدگی دیگر در میان است و به همین دلیل هم علت لغو این مراسم را از طرف خودمان " ذوق زدگی پیش از وقت" اعلام می کنیم ; اگرچه هواشناسی هم گاهی اوقات درست پیش بینی می کند!

رکورد جهانی سرعت اینترنت

ابراهیم رها در ستون طنز اعتماد به طعنه نوشته ما با سرعت اینترنت به‌طور کل مخالفیم. شکر خدا با تلاش شبانه‌روزی مسوولان (تلاش شبانه را خیلی در جریان نیستیم اما در روزانه‌اش شک نداریم) ما توانستیم به دستاورد بزرگ دیگری دست یابیم. مشاهده می‌کنید که هر لحظه یک دستاورد دارد فرومی‌رود توی... توی چشم ما!

به نوشته این طنزنویس: اعلام شده ما جزو ۱۰ کشور صاحب پایین‌ترین سرعت اینترنت در جهان هستیم. اگر این خبر مسرت‌بخش هورا هورا هورا ندارد، چی دارد؟ عده‌یی که برای اموری اینچنین هم هی وای من سر می‌دهند، بدانند دست یافتن به چنین رتبه‌هایی یک‌شبه حاصل نشده و کلی زحمت و همت در پشت خود دارد. ما منتظر یک تلفن هستیم تا یک آدم بی‌ربطی را رسما از وسط به دو قسمت مساوی تقسیم کنیم. این جمله آخر کاملا جدی بود.