گزارش درباره کاهش بازدهی سانتریفوژهای ایران

ایران می گوید که برنامه غنی سازی این کشور در حال پیشرفت و گسترش است

یک سازمان تحقیقاتی غیردولتی در آمریکا می گوید که بازدهی نسل اول سانتریفوژهای ایران در تاسیسات نطنز، کاهش یافته است.

موسسه علوم و امنیت بین المللی ( آی اس آی اس) در واشنگتن می گوید که تحریم های بین المللی و فرسوده شدن نسل اول دستگاه های غنی سازی ایران به کاهش کارآیی این سانتریفوژها منجر شده است.

 ایران برنامه های اتمی خود را صلح آمیز می داند و غنی سازی اورانیوم را حق مسلم خود می داند.

کشورهای غربی، ایران را به تلاش برای کسب ظرفیت تولید سلاح هسته ای متهم کرده اند و شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز خواهان توقف غنی سازی اورانیوم در ایران شده است.

موسسه آی اس آی اس می گوید که تولید اورانیوم غنی شده با غلظت سه و نیم درصد در نطنز به حدود ۱۵۰ کیلوگرم در ماه افزایش پیدا کرده است، اما متخصصان ایرانی برای دستیابی به این میزان، از دستگاه های سانتریفوژ و اورانیوم خام بیشتری استفاده می کنند.

بنا بر این تحقیق که بر اساس گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی تدوین شده است، کارشناسان هسته ای ایران طی سال گذشته ۴۸۲۰ سانتریفوژ برای سطح تولید جاری استفاده می کردند ولی هم اکنون مجبورند که از ۵۸۶۰ دستگاه بهره برداری کنند.

بر اساس این گزارش، هر دستگاه سانتریفوژ آی آر- ۱ پیش از این، از هر ۱۰ کیلوگرم گاز هگزافلوراید اورانیوم حدود یک کیلوگرم اورانیوم غنی شده با غلظت سه و نیم درصد تولید می کرد اما در حال حاضر برای تولید این میزان، به حدود ۱۳ کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم نیاز دارد.

دیوید آلبرایت، مدیر آی اس آی اس و تهیه کننده گزارش مذکور، به بی بی سی فارسی گفته است که برنامه غنی سازی اورانیوم در نطنز با موانع جدی رو به روست.

او گفت: "چیزی در این سانترفیوژها در حال فرسوده تر شدن است که ابدا ارتباطی با گسترش برنامه غنی سازی ایران ندارد. ما احتمال می دهیم که سانتریفوژهای نطنز در حال کهنه شدن هستند و بسیاری از آنها در آینده نزدیک قابل استفاده نخواهند بود."

سانتریفوژهای مورد نظر دیوید آلبرایت نسل اول دستگاه های غنی سازی اورانیوم است که آی آر- ۱ نام دارد.

ایران برای تولید انبوه این نوع سانتریفوژ به موادی نظیر آلیاژهای آلومینیوم و فولاد ماراژین نیاز دارد که شورای امنیت فروش آنرا به ایران ممنوع اعلام کرده است.

علی رغم این محدودیت ها، متخصصان ایرانی در سال های گذشته سانتریفوژهای جدیدتری تولید کرده اند از جمله مدل هایی که به آی آر- ۲ و آی آر - ۴ شهرت یافته است.

آی اس آی اس می گوید که تعدادی از این سانتریفوژها در حال حاضر در نطنز نصب شده اند.

گزارش ها حاکیست که ایران قصد دارد از هزاران سانتریفوژ جدیدش طی سال میلادی آینده بهره برداری کند، به خصوص در مرکز هسته ای فردو در حوالی قم.

دیود آلبرایت گفت بعید می داند که در داخل ایران توان تولید انبوه این سانتریفوژها وجود داشته باشد.

او گفت: "این دستگاه های غنی سازی هم به مواد اولیه ای نیاز دارد که در سراسر جهان به شدت تحت کنترل است. ما دقیقا نمی دانیم که ایران قبل از آنکه تحریم های بین المللی اعمال شود چه مقدار از این مواد را جمع آوری کرده، اما به نظر من، این مواد فقط برای ساخت چند هزار دستگاه سانتریفوژ پیشرفته کافیست."

یکی از این مواد فیبرهای کربنی مخصوصی است که آمریکا سخت در تلاش است از صادرات آن به ایران جلوگیری کند.

مدیر موسسه آی اس آی اس انتظار دارد که روند راه اندازی سانترفیوژهای پیشرفته تر ایران از سرعت زیادی برخوردار نباشد.

او می گوید که ارزیابی های آتی آژانس بین المللی انرژی اتمی از این سانترفیوژها را به دقت دنبال خواهد کرد، زیرا دامنه برنامه غنی سازی ایران تا حد زیادی به کیفیت این دستگاه ها بستگی خواهد داشت.