مرمت روی بنای آرامگاه کوروش بسیار ناهمگون، انجام شده است. گردشگران داخلی و خارجی از سنگهای سفید به کار رفته، دچار حیرت میشوند و گمان میبرند این سنگها نوعی نماد یا کتیبه هستند.
این مرمت غیر کارشناسانه بارها و بارها مورد انتقاد باستانشناسان قرار گرفته و امروز نارضایتی به گردشگران نیز تسرّی یافته است. کارشناسان نسبت به ادامه مرمتهای غیراصولی، در سقف مقبره هشدار دادهاند.
چرخهای ماشینهای مسابقه روی تخت جمشید
«تخت جمشید» پیش از این نیز شاهد انجام عملیات باورناپذیر دیگری بوده است. برای نمونه، اواسط مهر ماه سال جاری عدهای در محوطه بیرونی مجموعه تخت جمشید، مسابقه رالی برگزار کردند.
در لحظات پایانی، خودرویی با سرعت بالای 170 کیلومتر، از نردههای مجموعه تخت جمشید، عبور کرد و با دو زن و یک مرد گردشگر برخورد کرد.
از مدتها پیش هیچ خودرویی اجازه تردد در حریم محوطه پاسارگاد را نداشته است، و اجازه برگزاری مسابقه اتومبیلرانی، توسط مسؤولان مجموعه، سؤالهای زیادی را مطرح کرده است.
ترکهای سی و سهپل
در نتیجه فعالیت قطار شهری، صدمات بسیاری به بدنه سی و سه پل اصفهان وارد آمد. اما مسؤولان شهری اصفهان به جای بررسی این مسئله، تلاش کردند که ترکهای پل را تکذیب کنند و یا آن را به دوران حکومت پهلوی نسبت دهند.
گنبدهای مسجد امام اصفهان، در آستانه سقوط
کاشیکاری مسجد امام در اصفهان، به آشیانه پرندهها تبدیل شده است. پرندگان در پشت این کاشیکاریها لانه کردهاند و برخی از قسمتهای گنبد نزدیک 60 سانتی متر بالا آمده است. ممکن است کاشیهای بالای قوس مسجد امام، فرو بریزد و به کاشیهای زیرین نیز آسیب وارد کند.
هزینه سنگین نگهداری از تاریخ، در روستای قلعه شور
کاروانسرای «قلعه شور» در نزدیکی اصفهان متعلق به دوران قاجاریه است که تاریخ مردم روستا را در دل خود نهفته دارد. متأسفانه در اثر عدم توجه به این بنای تاریخی، کاروانسرا در معرض تخریب قرار گرفته است.
اهالی روستای قلعه شور هر یک در حفاظت از بنای تاریخی، خود را مسؤول میدانستند؛ ولی مرمت بخشهای فروریخته سقف کاروانسرا و دیوارهای ترکبرداشته آن، نیازمند هزینه سنگینی است که از عهده پرداخت آن برنمیآیند.
بیسلیقگی اطراف پل جوئی
«پل جوئی» در اصفهان مربوط به عصر صفوی است که در سال 1065 هجری قمری بنا شده و دارای شکوه، نما و جلوه خاصی است؛ اما بیتوجهیهای بسیار، این پل تاریخی را تحت تاثیر آلودگی بصری اطراف قرار داده است.
حمام تاریخی، محل تجمع معتادان
حمام تاریخی «ملابابا»در شهرستان کازرون فارس یکی از زیباترین حمامهای تاریخی با بافتی زیبا و گچبریهای چشمنواز است. اما روند بیتوجهی به این بنا، صدمات زیادی به آن وارد نموده و اکنون متروکهای از آن باقی مانده است.
سازمان میراث فرهنگی، طی سالهای گذشته، تنها در ورودی حمام را با قفل و زنجیر مسدود کرده است. همین مسئله این بنای تاریخی را به محلی بکر برای تجمع افراد معتاد و انجام کارهای غیرقانونی، تبدیل کرده است.
تخریب خانههای تاریخی و ساخت مجتمع تجاری
دیوارهای خانه «شیخ بهایی» به دلیل رطوبت بسیار از بین رفته و تا تخریب کامل خانه، مدت زیادی باقی نمانده است. سازمان میراث فرهنگی اصفهان و همچنین شرکت آب و فاضلاب در مقابل تخریب این خانه تاریخی هیچ عکسالعملی نشان نمیدهند.
خانه شیخ بهایی، به دلیل معماری زیبای آن در فهرست آثار تاریخی میراث فرهنگی ثبت شده است؛ ولی هیچکس مسؤولیت ساماندهی آن را نمیپذیرد.
خانه «نواب صفوی» هم در اثر بیتوجهی در آتش سوخت. «بنای تاریخی صداقت» مربوط به دوران قاجار، در محدوده تاریخی سنگلج تهران تخریب شد. همچنین «خانه دائی جان ناپلئون»، «خانه پروین اعتصامی» و «سرای میچی» بنابر رأی دیوان عدالت اداری از فهرست آثار ملی خارج شدند تا توسط مالکان به مجتمعهای تجاری تبدیل شوند.
تخریب قلعه 400 ساله و تهدید جان مردم
«قلعه تاریخی روستای گرمدره»، قدمتی 400ساله دارد و مربوط به دوره قاجاریه است. این قلعه شامل پنج برج دیدهبانی بوده که در اثر بی توجهی سه برج آن تخریب شده و دو برج دیگر نیز در معرض نابودی هستند.
داخل قلعه، مدرسهای ابتدایی ساخته شده است و ریزش دیوارها جان دانشآموزان این مدرسه را تهدید میکند. اهالی روستا معتقدند که در روستایشان یکی از جاذبههای گردشگری وجود دارد ولی برای مسؤولان میراث فرهنگی، ارزشی ندارد.
خط خوردن پل گرگر از فهرست آثار یونسکو
بخشهایی از «پل تاریخی گرگر» در اثر بارندگیهای بهار فرو ریخت و حیات سازههای آبی شوشتر، وضعیت نگرانکنندهای یافت. خبر این اتفاق به سازمان جهانی یونسکو هم رسید. فعالان میراث فرهنگی گمان میبرند که این اثر تاریخی به زودی از فهرست آثار جهانی یونسکو، خارج شود.
زمین فوتبال در قلعه تاریخی شوش
شهرداری شوش در «قلعه تاریخی شوش» اقدام به ایجاد فضای سبز کرده است. پیش از این نیز در محوطه این اثر تاریخی 12 تیرک زمین فوتبال تعبیه شده بود.
محدوده فضای سبزی که شهرداری اکنون مصالح خود را در آن ریخته است، جزو املاک و حریم محوطه و قلعه تاریخی شوش محسوب میشود.
تخریب و باز هم تخریب
شهر ساسانی «ایرانگرد شاپور» که به ایوان کرخه مشهور است، در معرض نابودی بیشتری قرار گرفته است.
محوطه تاریخی «رستم-کواذ» یا «رستم-قباد» مربوط به دوره ساسانیان است که در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بود. این شهر باستانی به دلیل خاکبرداری، راهسازی، گودبرداری و حفاریهای غیرمجاز در معرض تخریب قرار گرفته است.
تپه ساسانی به «نام آسیه آباد» بخشی از شهر هرمز اردشیر است که در مرکزیترین نقطه اهواز قرار دارد. این محوطه باستانی امروزه محلی برای تخلیه زبالهها و نیز برپا کردن دکلهای مخابراتی شده است.
«بازار تهران» نیز همواره با خطر نابودی و آتش سوزی روبرو است. چندی پیش دو پوشش قاجاری ۲۰۰ ساله در بازار کفاشان از بین رفت. «سرای تاریخی دلگشا» با ۱۳۰ سال پیشینه، به درخواست مالک خصوصی از فهرست آثار ملی خارج شد تا جای خود را به مجتمع تجاری دهد.
همچنین در راستای طرح ایجاد مراکز تجاری و اقامتی در محدوده آرامگاه شاه چراغ در هفت هکتار از بافت تاریخی شیراز، 87 خانه تاریخی، چندین حمام و مسجد قدیمی با ارزش نیز تخریب شدند.
اینها همه اشاراتی گذرا و کوتاه به رخدادهایی است که درددل باستانشناسان و گلایه فعالان میراث فرهنگی کشور است. نابودی و تخریب آثار و بناهای تاریخی با حجم بالای آن، این سوال را در ذهن کارشناسان باستانشناسی ایجاد کرده است؛ «بودجه سازمان میراث فرهنگی کشور کجا خرج میشود؟»
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|