بررسی روزنامه های صبح تهران؛ دوشنبه ۲۵ مهر

روزنامه های امروز صبح تهران در عنوان های اصلی خود سخنان رهبر جمهوری اسلامی را در اجتماع مردم کرمانشاه نقل کرده و در گزارش های خود از این سفر به عنوان یک پیروزی بزرگ برای آیت الله خامنه ای و هشدار به منقدان وی یاد کرده اند. حمله به نظام سرمایه داری و انعکاس اعتراض های اروپا و آمریکا بخش دیگری از عنوان های اصلی این روزنامه هاست که در عین حال در صفحات اقتصادی خود از تصمیم ها و وعده های دولت انتقاد کرده و احتمال حذف پست ریاست جمهوری و انتخاب رییس دولت توسط مجلس را مطرح کرده اند.

"برخورد قاطع ایران با هر حرکت ناشایست آمریکا" تیتر اول تهران امروز است، کیهان "نظام سرمایه داری رامردم اروپا و آمریکا به آتش می کشند" در صدر اخبار خود آورده و ابتکار خبر داده "جنبش اشغال جهانی شد".

ابتکار در سرمقاله خود با تاکید بر این که در طول تاریخ، قدرتمندان تلاش بسیار کردند تا مرزها را پررنگ کنند و سیم‌های خاردار را با تراکم بیشتری دور مردم بکشند نوشته قدرتمندان خیلی زود دریافتند که پروژه دیوارکشی میان انسان‌ها شکست خورده است. این‌بار تلاش تازه‌ای را آغاز کردند: پاک‌کردن مرزها و برداشتن سیم‌های خاردار برای اتحاد با قدرتمندان آن طرف دیوار. همان‌که سبب تشکیل اتحادیه‌های منطقه‌ای و قاره‌ای شده است.

به نظر این روزنامه یکی از این اشتراکات، عدالت‌خواهی است. موضوعی که از چمران مسلمان و چه‌گوارای کمونیست چهره‌ای مشابه می‌سازد. همان‌که از گاندی هندی و ماندلای افریقایی شمایلی واحد به جهان معرفی می‌کند. همان درد مشترکی که این روزها خیابان‌های صنعا، منامه، قاهره و دیگر شهرهای عربی را شبیه خیابان‌های نیویورک، لندن، برلین، آتن و مادرید اروپایی و توکیو و هنگ‌کنگ آسیایی کرده است.

ابتکار نوشته این روزها مردم تلاش گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند تا بی‌توجه به منویات سران کشورهای خود، اتحادهای جهانی و منطقه‌ای راه بیندازند. آن‌ها فعلاً «حضور» را انتخاب کرده‌اند و این حضور است که میدان التحریر قاهره را به خیابان‌های مادرید و میدان مروارید منامه را به وال‌استریت نیویورک شبیه کرده است.

نتیجه این که: عدالت خواهی نخ تسبیحی است که دانه‌های مردان و زنان سیاه و سفید و زرد را به‌هم متصل کرده است، چه از تبعیض‌های سیاسی آحکام عرب به تنگ آمده باشند، چه از طمع شرکت‌های بزرگ نظام سرمایه‌داری غرب.

استقبال مردم و خط و نشان برای دیگران

"بیانات مهم رهبر انقلاب درباره اختیارات ولی فقیه، تحزب و انعطاف در مهندسی نظام" عنوان اصلی خراسان است، جام جم همین گزارش را با "نوسازی نظام یک ضرورت است" منعکس کرده، دنیای اقتصاد "تبیین مفهوم نوسازی نظام" را با اهمیت دیده، قدس نوشته "انعطاف در مهندسی نظام از ظرفیت های نظام اسلامی است"، اعتماد "احیای نخست وزیری طرحی محتمل برای آینده دور" را برگزیده و سیاست روز از قول رهبر جمهوری اسلامی نوشته "هر گونه تغییر در سیاست های نظام باید بر اساس اصول اسلامی باشد"

کیهان در سرمقاله خود در تحلیلی پیرامون سفر رهبر به غرب کشور بدون اشاره مستقیم به هاشمی رفسنجانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام نوشته حماسه بی نظیر کرمانشاه پاسخی دندان شکن به کسانی بود که از کاهش اعتماد مردم به نظام سخن می گفتند و با اظهارات بی پایه خود بر صدر اخبار رسانه های بیگانه می نشستند و به خیال خویش توصیه می کردند که باید اعتماد از دست رفته مردم به نظام بازگردانده شود! و برای بازگرداندن این اعتماد- به قول آنها کاهش یافته!- به نسخه ای اشاره می کردند که فلان تاریخ در نماز جمعه تهران ارائه کرده بودند! اکنون باید به این آقایان گفت؛ بهتر است در فکر نسخه ای برای توبه خود و پذیرش آن از سوی مردمی باشید که زلال اندیشه و بصیرت و استحکام پیمان آنان با ولی امر مسلمین را پاس نداشتید و در بزنگاه آزمون بزرگ فتنه آمریکایی- اسرائیلی ۸۸ از دوستان گسستید و با دشمنان همنوا شدید!

به نظر حسین شریعتمداری در این مقاله حماسه اخیر پیام کوبنده ای برای جریان انحرافی نیز داشت که با بهره گیری انگل گونه از رانت های ثروت- بخوانید بیت المال- و قدرت، هر از چندگاه با حاشیه سازی های سفارشی، به دشمنان امید از دست داده بیرونی و اصحاب از نفس افتاده فتنه ۸۸، تنفس مصنوعی می دادند.

و بالاخره نماینده ولی فقیه در کیهان در استقبال مردم پیامی هشداردهنده دیده و نوشته حماسه بی نظیر کرمانشاه و قم و... پیامی برای برخی از «خودباوران» در پی داشته و دارد. آنان که گاه به غفلت و یا به وسوسه اطرافیان، انگیزه رویکرد مردم به خویش را فراموش می کنند و به خاطر نمی آورند. مردم با ترازوی رهبری به ارزیابی مسئولان در هر جایگاه و رده ای که باشند، می نشینند و هرجا که میان عملکرد و مواضع مسئولان با رهبر و مقتدای خویش زاویه ای ببینند، بدون کمترین تردیدی، راه رهبری را برمی گزینند.

اتهام ترور و راه های مقابله با آن

اعتماد در مقاله ای نوشته این نخستین بار نیست که دولت تهران توسط ایالات‌متحده مسوول وقوع یک اقدام تروریستی معرفی می‌شود و آخرین بار هم نخواهد بود و تنها تفاوت آن با دفعات گذشته این است که امریکایی‌ها این‌بار ادعای خود را در چارچوب اقدام علیه امنیت ملی خود صورت‌بندی کرده‌اند؛ ادعایی که می‌تواند جرقه‌یی برای شعله‌ور شدن منطقه باشد، سناریویی که شروع آن نه با انتشار خبر دستگیری فردی متهم به ترور سفیر عربستان در واشنگتن که با اظهارات وزیر کشور عربستان (سومین مقام بلندپایه سعودی) در حدود یک ماه ونیم پیش کلید خورد.

این مقاله نتیجه گرفته به‌نظر می‌رسد تبدیل رابطه «رقابت» به «دشمنی» دستورکار اصلی طراحان این سناریو است که در صورت به‌دست آوردن هرگونه توفیق در آن می‌توانند گام‌های بعدی خود را در تحدید قدرت منطقه‌یی ایران مستحکم‌تر برداشته و اینگونه چیدمان جدیدی بر نقشه قدرت در خاورمیانه حاکم کنند؛ چیدمانی که کلید آن انزوای ایران و تبدیل الگوی رقابت به دشمنی میان «ایران و عربستان» و «ایران و ترکیه» است.

نویسنده مقاله اعتماد نتیجه گرفته وارد شدن به بازی سعودی‌ها و امریکایی‌ها در واشنگتن همان کنشی است که طراحان این سناریو منتظر آن هستند تا حساب همه ناکامی‌های منطقه‌یی خود را یکجا تسویه کنند. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد بهترین راهبرد «شکیبایی» سیاست خارجی ایران در برابر «ناشکیبی» رقبای منطقه‌یی است. باید سعودی‌ها را در سطوح فوقانی قدرت از طریق مقامات جمهوری اسلامی که روابط نزدیکی با راس هرم آل‌سعود در ریاض دارند، به گونه‌یی مجاب کرد که بهتر است رقابت‌های منطقه‌یی را در درون منطقه دنبال کنند.

شرق در مقاله ای نوشته مسوولان دولت نهم و دهم، کارنامه سیاست خارجی دولت‌های پیشین را مورد ارزیابی قرار دادند و از آن تحت عنوان «دیپلماسی انفعالی» یاد کردند و با تاکید بر اینکه برآیند «هزینه/فایده» این دیپلماسی تامین‌کننده منافع ملی نیست، راهکار «دیپلماسی تهاجمی» را جایگزین آن کردند. شاید در شرایط فعلی یکی از اقدامات موثر، بازخوانی دستاوردهای این دیپلماسی جایگزین شده طی سال‌های گذشته باشد.

داوود محمدی در ادامه مقاله شرق یادآوری کرده بهره‌مندی از دیپلماسی قوی، در گرو داشتن پشتوانه مردمی است. بنابراین در شرایط فعلی نیز از هر راهکاری که وحدت ملی و انسجام داخلی را افزایش دهد باید با آغوش باز استقبال کرد زیرا در تمامی محاسبه «هزینه- فایده» کشورهای رقیب برای اتخاذ سیاست‌ها و گام‌های عملی اعمال فشار علیه ایران، پایین و بالا بودن درجه همبستگی ملی، متغیری تعیین‌کننده و اثرگذار است.

ایران و سعودی، تهاجم یا جلب دوستی؟

افشین زمانی در تهران امروز نوشته خط و نشان کشیدن‌های برخی مقامات عربستانی و رسانه‌های گروهی این کشور مبنی بر اینکه به ادعای آنان آشوب‌طلبی از سوی حجاج قابل قبول نیست و با آن برخورد می‌شود، بیش از هر چیز این سوال را پیش می‌آورد که هدف از دامن زدن به چنین مسائل تنش‌زایی آن هم در ماه‌های حرام ذی‌القعده و ذی‌الحجه که طبق نص صریح دین مبین اسلام، هر نوع خونریزی و تنش در آن حرام است و این حرام بودن به طریق اولی شامل مقدس‌ترین شهرهای جهان اسلام یعنی مکه و مدینه می‌شود، چیست؟

نویسنده سرمقاله تهران امروز سپس خود به تحلیل هشدار ها پرداخته و نوشته ارتباط آشکار این تهدیدات با موج بیداری اسلامی که در بسیاری از مناطق جهان اسلام به راه افتاده است، قابل تشخیص است و از طرف دیگر دست‌های توطئه آمریکایی‌ها در اتهام‌زنی به ایران مبنی بر ادعای طرح ترور سفیر عربستان در آمریکا هم بی‌ربط با تلاش‌های تنش‌زای سعودی‌ها برای حاکم‌کردن جو امنیتی و خفقان بر مراسم حج نیست.

اما مردم سالاری در سرمقاله خود ابراز نظر کرده که گرچه تقابل سیاست های ایران و عربستان همواره دارای فراز و فرود بوده است اما رقابت این دو اغلب اوقات براساس اصول و عرف دیپلماتیک در ظاهر و رعایت قوانین نانوشته جنگ های سرد بود. اما بحرین آتش زیر خاکستر را شعله ور کرد. ریاض برای حمایت از شیخ نشین منامه خود را به زمین و زمان کوبید تا از پیروزی شیعیان و نیروهای اپوزیسیون سنی جلوگیری کند.

این مقاله بعد از اشاره به سیاست های هشدار دهنده آمریکا نوشته در باب عربستان سعودی باید در نظر داشت که این کشور مسلمان در عین رقابت جدی می تواند یک دوست باشد. در ریاض گروه هایی هستند که چشم انتظار مواضع تند از سوی تهران هستند و در مقابل گروهی دیگر نگران شعله های جنگی هستند که چشم همه را کور می کند. حال، هنر دیپلماسی را باید اینجا نشان داد و دل ریاض را به دست آورد و به آنها اثبات کرد، اتهام وارده از سوی واشنگتن چیزی نیست جز یک فیلم هالیوودی برای ادامه ریاست جمهوری باراک اوباما.

از حلوا خبری نیست

کیهان در ستون طنز "گفت و شنود" به خبر ساخت شانزده نیروگاه اتمی در عربستان توسط کره جنوبی پرداخته و نوشته موش توی سوراخ نمی رفت، جارو هم به دمش بسته بود! برای آل سعود که در سراشیبی تند سقوط دست و پا می زند، تصمیم به احداث ۱۶ نیروگاه اتمی خنده دار است.

گفتم: می خواهند وانمود کنند که اوضاع عربستان به اندازه ای آرام است که به فکر ایجاد ۱۶ نیروگاه اتمی نیز افتاده اند!
گفت: حیوونکی ها از نزدیکی سقوط خود آنقدر دلهره دارند و نگرانند که عقلشان نمی رسد برای رد گم کردن لااقل به احداث یک نیروگاه اشاره کنند، نه ۱۶ تا که مرغ پخته را هم به خنده می اندازد.

نویسنده ستون کیهان سرانجام لطیفه ای نقل کرده: یارو به همسرش گفت، برای ناهار حلوا درست کن! و همسرش گفت؛ نیم کیلو آرد بخر با ۵ کیلو روغن! یارو با تعجب پرسید؛ مگه چه خبره! برای نیم کیلو آرد که ۵ کیلو روغن لازم نیست و همسرش گفت؛ مرد حسابی! خودت هم که میدونی از حلوا خبری نیست، پس بذار چرب تر باشه.

مسئولیت ذوق زدگی و ناراحتی مردم

"بودجه ۹۰ بدون بخشنامه تدوین می شود" تیتر اصلی جهان صنعت است و مردم سالاری در تیتر یک خود پرسیده "چرا سهام عدالت بعد از انتخابات ۸۸ توزیع نشد؟"

محمد حسین روانبخش با یادآوری انفجار پالایشگاه آباد در زمان سرپرستی موقت احمدی نژاد بر وزارت نفت نوشته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی صبح دیروز در مراسم تجلیل از کارکنان پالایشگاه آبادان که با حضور وزیر نفت در ساختمان وزارت نفت برگزار شد با ذوق زدگی منحصر به فردی اعلام کرد که عامل آن حادثه، غیر فنی و براثر ذوق زدگی عوامل پالایشگاه بوده است !

نویسنده مردم سالاری نوشته راستش ما هرچه جست وجوکردیم و مخمان را به کار انداختیم نفهمیدیم ذوق زدگی از چی و چرا و چگونه ؟!اما پس از مرور اظهار نظرهایی که همان زمان منتشر شد فهمیدیم داستان چه بوده . پس از آن انفجار چند نفر از صاحب نظران از جمله نمایندگان مجلس اعلام کردند که عجله برای افتتاح زود هنگام و عدم توجه به هشدارهای داده شده ، آن فاجعه را پدید آورده بود و همین علتها را اگر از زاویه ای دیگر نگاه کنیم معنی ذوق زدگی می دهد . بالاخره بعضی مدیرها ذوق داشته اند و می خواستند ذوقشان را به مدیران بالاتر نشان بدهند، مدیران بالاتری هم ذوق داشته اند و می خواستند ذوقشان را به منتقدان نشان بدهند; این جوری شده که ذوق تو ذوق شده و یکباره بر سر این ذوق زدگی، انفجار به وجود آمده و چند نفر را کشته و مجروح کرده است!

سئوال های دیگر این مقاله به طعنه این است: مقصر این ذوق زدگی غیر فنی کیست؟ ولی انگار از این سوالها نباید پرسیده شود. می دانید که نمایندگان مجلس هم از این سوالها پرسیده اند اما کسی توجه به آن نکرده تا جایی که یکی از نمایندگان استعفا داده است! پس بهتر است به همین نکته اکتفا کنیم که ذوق زدگی بوده و موضوع را به فراموشی بسپاریم، در این روزگار عجیب و غریب این جوری برای همه مردم همیشه در صحنه بهترتر است.

سیاست روز ستون طنز خود را به گفته های وزیر اقتصاد درباره اختلاس سه هزار میلیارد تومانی اختصاص داده و خطاب به وزیر نوشته ما یعنی بخشی از مردم از شما سپاسگزاریم که به فکر ناراحتی مردم هستید. تشکر ویژه داریم، اما ناراحتی مردم با تغییر واژه‌ها کم و زیاد نمی شود. چه فرقی دارد اختلاس و سوء استفاده مالی و تسهیل مال از راه غیر قانونی و... همه اینها ناراحت کننده است.
ناراحتی مردم زمانی بیشتر می‌شود که برای شندرغاز پول باید کلی ضامن و چک و سفته رو کنند و اگر دیرکرد داشته باشند، از زیر سنگ هم باید جور کنند و برگردانند. اما آن دانه درشت ها به راحتی می توانند بدهکاری شان را ماله بکشند و هیچ‌کس هم برایش مهم نیست.

ناراحتی مردم از این است که برای وام چند میلیونی باید بارها و بارها تا بانک بروند و گردن کج کنند تا شاید جواب مثبت بگیرند، اما بعضی‌ها انگار دست در جیب خودشان می‌کنند و هر وقت دلشان خواست وام می گیرند.

ناراحتی مردم از این است که ۱۰۰ سال دیگر هم نمی توانند چنین رقم‌هایی را (حالا فرقی نمی کند ۳هزار میلیارد باشد یا ۲ هزار میلیارد) از نزدیک ببینند، اما بعضی‌ها با سفارش و پاراف و نامه نگاری به راحتی برمی‌دارند و می روند.

ناراحتی مردم از این است که یک نفر به راحتی می‌خزد و خودش را به کانادا می رساند و بعضی ها هم مثل تماشاگرها ایستاده اند و تماشا می کنند.

سیاست روز در انتهای ستون طنز خود از وزیر اقتصاد پرسیده آیا اس ام اس های به ظاهر خنده دار مردم را خوانده اید؟ لطیفه هایی که می سازند و با اعداد بازی می کنند را چطور؟ این‌به ظاهر شوخی ها اوج ناراحتی مردم است آقای وزیر!