آرین، اولین بانک مجازی ایران، کاستی‌ها و ابهام‌ها
آرین، اولین بانک مجازی ایران، کاستی‌ها و ابهام‌ها
کمتر از یک ماه دیگر، فعالیت‌های اولین بانک مجازی کشور با نام «آرین» شروع خواهد شد. این در شرایطی است که موانع متعددی چون سرعت پایین اینترنت و شبکه‌ی نوپای بانکداری الکترونیکی ایران آینده‌ی بانک مجازی را مبهم جلوه می‌دهد.
دی ماه ۱۳۸۹، رسانه‌های ایران در خبر کوتاهی از آغاز به کار اولین مجمع عمومی هیات موسسان اولین بانک مجازی در ایران خبر دادند. در پی تصویب مجوز تاسیس بانک‌های مجازی در کشور از سوی شورای پول و اعتبار کشور، بانک «آرین» به عنوان اولین بانک مجازی درخواست تاسیس را ابلاغ کرده و بعد از موافقت شورای پول و اعتبار با این درخواست بخش خصوصی، اقدامات لازم برای راه‌اندازی اولین بانک مجازی در ایران آغاز شد.
بانک‌های مجازی در جهان غرب حالا تاریخچه‌ای ۲۰ ساله دارند. با ظهور اینترنت و گسترش استفاده و قابلیت‌های آن، بانک‌ها به تدریج به این نتیجه رسیدند که می‌توان از هزینه‌های خدمات بانکی حضوری و حجم بالای نیروها کاست و در عوض با راه‌اندازی خدمات بانکی اینترنتی، بخش عمده‌ای از این خدمات را در اختیار کاربر قرار داد.
اما اولین بانک مجازی که تمام خدمات آن از طریق اینترنت، تلفن‌های همراه و خودپردازها صورت می‌گیرد، در سال ۱۹۹۵ در ایالات متحده‌ی آمریکا افتتاح شد. بانک‌های مجازی جز دفاتر مرکزی، شعبه‌های بانکی ندارند و همه‌ی خدمات آن‌ها به شکل آنلاین یا از طریق دستگاه‌های خودپرداز ارائه می‌شود.
دویست میلیارد تومان سرمایه برای افتتاح اولین بانک مجازی ایران
غلام‌حسین اصغرزاده زعفرانی، مدیرعامل بانک «آرین» که به عنوان اولین بانک مجازی ایران مجوز فعالیت را بیش از یک سال پیش دریافت کرده است، در گفت‌وگویی با هفته‌نامه «عصر ارتباطات» اعلام کرده است که فعالیت‌های این بانک از شهریور ماه سال جاری، یعنی کمتر از یک ماه دیگر آغاز خواهد شد.
بانک مرکزی اعلام کرده که بانک‌های مجازی باید لااقل ۲۰۰ میلیارد تومان سرمایه برای مرحله‌ی پذیره‌نویسی در اختیار داشته باشند
مدیرعامل بانک «آرین» اعلام کرده است که سرمایه‌ی اولیه‌ی این بانک ۲۰۰ میلیاردتومان خواهد بود. این در حالی است که چندی پیش بانک مرکزی کل کشور، با اعمال تغییراتی در مصوبه بانک‌های مجازی اعلام کرد که سرمایه‌ی اولیه فعالیت بانک‌های مجازی باید لااقل ۴۰۰ میلیون تومان باشد. اصغرزاده زعفرانی اعلام کرده است که بانک مرکزی به آن‌ها به عنوان اولین بانک مجازی مهلت داده است تا سرمایه‌ی خود را تا پایان سال، به ۴۰۰ میلیارد تومان افزایش دهند.
بانک «آرین» تنها متقاضی بانک مجازی با ارائه خدمات کامل الکترونیکی بود که پذیره‌نویسی‌اش با ۷۰ میلیارد تومان سرمایه به تصویب شورای پول و اعتبار رسید و دیگر متقاضیان تاسیس بانک‌های مجازی در ایران که بنا به اخبار خبرگزاری‌ها تعدادشان کم نیست، باید لااقل ۲۰۰ میلیارد تومان سرمایه برای مرحله‌ی پذیره‌نویسی در اختیار داشته باشند.
بانک «آرین» هدف از تاسیس این بانک را «تاسیس بانکی پیشگام در ارائه خدمات بانکی الکترونیک» اعلام کرده بود. این بانک بنا به مصوبه‌ی تاسیس بانک‌های مجازی هیچ شعبه‌ای نخواهد داشت و بنا به گفته‌ی مدیرعامل این بانک، دستگاه‌های خودپرداز تازه‌ای برای این بانک سفارش داده شده است که قابلیت جابجایی تا سقف ۲۰ میلیون تومان برای آن‌ها درنظر گرفته شده است. این درحالی است که سقف جابجایی مالی در دیگر بانک‌ها بنا به مصوبه‌ی بانک مرکزی کشور، ۱۵ میلیون تومان است.
موسسان اولین بانک مجازی ایران، گروه مخاطب اصلی خود را مشتریان جوان اهل استفاده از فن‌آوری و امکانات دیجیتال و آن‌هایی که صرف وقت و هزینه برایشان اولویت دارد، تعریف کرده‌اند.
موانع بر سر راه بانک‌های مجازی
اولین بانک مجازی کشور در شرایطی آغاز به کار خواهد کرد که تاکنون نه اطلاع‌رسانی‌های شفافی درباره‌ی خدمات و ویژگی‌های این بانک از سوی مسئولان به شهروندان ارائه شده است و نه تبلیغات منسجمی.
خدمات بانکی الکترونیک در ایران هم هنوز نوپا محسوب شده و در کشور چندان فراگیر نیست
پیش از این محمود خاوری، مدیرعامل بانک ملی در اظهارنظری کوتاه درباره‌ی بانک‌های مجازی گفته بود:« بانک‌های مجازی نقش بانک‌های فعلی را خواهند داشت، با این تفاوت که با تشکیل این بانک به جای اینکه مشتری به صورت مستقیم به بانک مراجعه کند، می‌تواند از طریق رایانه یا تلفن همراه امور بانکی خود را انجام دهد.»
با این‌حال روسای بسیاری دیگر از بانک‌های کشور در اظهارنظرهای متفاوتی به مبهم بودن مصوبه‌ی شورای پول و اعتبار درباره‌ی تاسیس بانک مجازی در کشور اشاره کرده و خواستار شفاف شدن مرزهای این بانک‌ها با خدمات بانکی الکترونیکی شده بودند.
بانک مجازی در ایران در شرایطی آغاز به کار خواهد کرد که خدمات بانکی الکترونیک در ایران هم هنوز نوپا محسوب شده و در کشور چندان فراگیر نیست. با اینکه دولت در ایران بورکراسی وسیع و پیچیده‌ای دارد، سیستم بانکی الکترونیکی کشور هنوز پیشرفته نیست و از استانداردهای جهانی فاصله دارد.
سرعت اینترنت در ایران، بسیار پایین‌تر از میانگین جهانی سرعت است و بنا بر آمار رسمی حاکمیت، کمتر از ۵ درصد کاربران در ایران به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند و بقیه‌ی کاربران هنوز از اینترنت «دایال آپ» با سرعتی بسیار پایین استفاده می‌کنند.
شبکه‌ی اینترنت تلفن‌های همراه ایران نیز خدمات پیشرفته و بسامانی ندارد و همین سیستم پر اشکال فعلی نیز در مواقع بحرانی قطع شده و عملن امکان یک تماس تلفنی ساده را نیز از کاربر سلب می‌کند. با مجموع این دشواری‌ها مشخص نیست که استقبال از بانک مجازی در ایران و ارائه خدمات از سوی این بانک به مشتریان چطور خواهد بود.
با این،حال کمتر از یک ماه دیگر فعالیت‌های بانک «آرین» آغاز شده و بنا به گفته‌ی مدیرعامل این بانک، از دوشنبه‌ی هفته‌ی آینده نیز سهام این بانک در بورس تهران عرضه و به فروش خواهد رسید.
|