چهارشنبه ۱۶ تیر ۱۳۸۹ - ۰۷ جولای ۲۰۱۰
در جستجوی ریشه‌های ایرانی؛
درنگی بر کارنامه خواننده‌های ایرانی‌تبار اسرائیل
چند خواننده اسرائیلی ایرانی تبار؛ از چپ و در جهت عقربه‌های ساعت: ریتا جهانفروز، خزی فانیان، امیر شاهسر و حنا جهانفروز
میترا فرهمند (اسرائیل)
رادیو فردا : گذری بر آگهی‌های هنری این روزهای اسرائیل نشان می‌دهد که با گذشت زمان بیشتری از دور شدن یهودیان ایرانی‌تبار از زادگاهشان، نه تنها از میزان علاقه آنها به ایران و زبان و هنر فارسی کاسته نشده، بلکه روند علاقه‌مندی یهودیان ایرانی مقیم اسرائیل و نیز بخش‌های دیگری از جامعه این کشور به مردم و هنر و ادبیات ایران بیشتر می‌شود.
یکی از نشانه‌های این علاقه، فعالیت و افزایش چشمگیر برنامه‌های هنری خوانندگانی در اسرائیل است که ریشه و تبار ایرانی دارند.
برخی از این خوانندگان اگر خود در ایران به دنیا نیامده‌اند، و تنها والدین و حتی پدربزرگ و مادربزرگ آنها زاده ایران بوده‌اند، ولی هنگامی که از آنها پرسیده می شود که تبار شما چیست، فوراً خود را «پارسی» (ایرانی) معرفی می‌کنند.
نام و آوازه ریتا جهانفروز، مشهورترین هنرمند کشوراسرائیل که یک «دیوا» محسوب می‌شود، سال‌هاست که از اسرائیل فراتر رفته است.
اجرای ترانه "گل سنگم" توسط ریتا در یکی از گردهمایی‌های یهودیان ایرانی‌الاصل اسرائیل
https://www.youtube.com/watch?v=RcdYphe69as
لینک دانلود مدیافایر
ریتا زاده تهران، که در هشت سالگی با والدین یهودی اصفهانی‌الاصل خود به اسرائیل رفت، بیش از چهل سال از عمر خود را در اسرائیل گذرانده است.
اما او پس از دهه‌ها درخشش در صحنه هنر اسرائیل و جهان، در حال تکمیل آخرین آلبوم خود است که همه ۱۲ ترانه آن به زبان فارسی است؛ دراین آلبوم او ترانه‌های مشهوری مانند «شانه» را که اولین بار پوران خوانده بود، و نیز آهنگ «گل سنگم» از هایده فقید را به سبکی جدید بازخوانی کرده است.
رادیو فردا به تازگی گزارش مشروحی درباره زندگی ریتا و فعالیت هنری وسیع او و آلبوم ایرانی‌اش تهیه کرده بود.
اما تنها ریتا نیست که کنجکاوی مردم اسرائیل را به ترانه و آواز ایرانی جلب میکند.
در خانواده بزرگ ریتا، هنرمندی بنام حنا جهانفروز، در سال‌های اخیر با صدایی ابریشمی و با سبکی بسیار زیبا، برخی از ترانه‌های ایرانی را اجرا میکند و بازسازی‌های او حالتی کاملاً جدید به ترانه‌های شناخته شده می‌دهد.
شنیدن ترانه‌های حنا حال و هوای عرفانی و خلسه‌وار در شنونده ایجاد میکند.
به نظر می‌رسد که صدای حنا جهانفروز برای مدیتیشن مناسب است. با همین سبک است که او آهنگ پرشوری مانند «درویش» از علی اکبر گلپا را به حالتی عرفانی و معنوی اجرا میکند.
ترانه درویش با اجرای حنا جهانفروز
https://www.youtube.com/watch?v=JMh5R0RSDb0
لینک دانلود مدیافایر
اما نام مورین نهدار، زنی که حدود ۲۰ سال است فعالیت هنری دارد، در سال‌های اخیر بیشتر به گوش رسیده است.
مورین نهدار، در زمانی که والدین یهودی اصفهانی‌اش به اسرائیل آمدند، طفلی خردسال بود.
اما شاید براساس اصل «هرکسی کو دور ماند از اصل خویش، بازجوید روزگار وصل خویش»، گفته معروف مولانا، مورین نیز به سرمنزل ریشه‌های ایرانی خود بازگشته است.
مورین نهدار نیز مانند حنا جهانفروز، بیشتر ترانه‌های عرفانی و فولکوریک ایرانی را میخواند.
مورین همراه با گروه‌های هنری که بیشتر نوازندگان آن را هنرمندان ایرانی‌تبار تشکیل میدهند، از جمله «انسامبل اصفهان»، افزون بر هنرنمایی درگردهمایی‌های فرهنگی یهودیان ایرانی اسرائیل، رشته کنسرت‌هایی نیز برای آشنا کردن هرچه بیشتر سایر مردم اسرائیل برگزار میکند.
همین تابستان چند کنسرت مورین نهدار در اورشلیم در جریان بوده است.
خزی فانیان، خود در اسرائیل به دنیا آمده است اما از همان نوجوانی که صدایش در ترانه‌ها پخش شد، ترانه‌های ایرانی را اجرا می‌کرد.
خزی فانیان اکنون حدود دو دهه است که در اسرائیل هنرنمایی میکند و سفرهای او به لس‌آنجلس و سایر نقاط آمریکا نیز تنها علاقه او را به موسیقی ایرانی بیشتر کرده است.
موشه ساسون، یک یهودی اصفهانی‌الاصل، که ازاوان انقلاب ایران به اسرائیل مهاجرت کرد، در کنار تعلیم سنتورنوازی به علاقه‌مندان در اسرائیل و آهنگسازی، خود تا کنون چند گروه هنری ایجاد کرده است که هر یک از آنها سال‌ها پایدار بوده است.
امیر شاهسر، یک پناهنده ایرانی است که یهودی نبوده است. اما از زمانی که برای اجرای برنامه‌هایی به عنوان نوازنده به اسرائیل دعوت شده بود، در این کشور ماند و پیشرفت کرد و اکنون نه تنها خود خوانندگی میکند بلکه در کنار هنرمندان مشهور اسرائیلی غیرایرانی نیز به ویژه با نوازندگی ماهرانه فلوت، می‌درخشد.
امید، خواننده‌ای که از زمان دانشجویی در رشته معماری در ترکیه، در کاباره‌های ترکیه برنامه اجرا می‌کرد، مورد توجه هنرمندان یهودی ایرانی‌تبار قرار گرفت که به ترکیه سفر می‌کردند.
آنها امید را به اسرائیل بردند و او چنان محبوب شد که سال‌ها نیز در اسرائیل زندگی کرد و حتی آهنگ‌های عبری اجرا کرد، و حال نیز که سال‌هاست در لس‌آنجلس زندگی میکند، همانند بسیاری از هنرمندان ایرانی غرب، برای کنسرت به اسرائیل دعوت می‌شود.
هجوم عظیم مردم به یک کنسرت امید همین چند سال پیش حتی موجب شد که پلیس محل را ببندد زیرا از فروپاشی تالار و کشته شدن مردم نگران بود؛ خبری که رسانه‌ای شد.
پرویز خاوری که از در دهه‌های چهل و پنجاه خورشیدی در ایران خواننده بود، از همان آغاز انقلاب در اسرائیل، هنر خوانندگی را ادامه داد.
پرویز خاوری رستوران‌هایی را همراه با شب‌های موسیقی ایرانی اداره می‌کرد و میزبان کنسرت‌های متعددی از هنرمندان بزرگ ایرانی بود که او آنها را به اسرائیل می‌برد؛ از هایده و مهستی و حمیرا و معین گرفته تا خوانندگان دیگر.
کنسرت‌های بزرگی که با شرکت هزاران تماشاچی، به ویژه در دهه‌های هشتاد و نود میلادی در اسرائیل برگزار می‌شد، منبع درآمد مهمی برای بسیاری از این خوانندگانی بود که تازه از ایران گریخته و با وضع مالی نه چندان مناسبی و با تحمل سختی‌های زیادی، خود را اکثراً به آمریکا رسانده بودند.
شراره خاوری، دختر پرویز خاوری، هنرنمایی را در کنار پدرش در اسرائیل آغاز کرد و سپس همراه با خوانندگان دیگری، در گروه‌های هنری در لس‌آنجلس مشارکت کرد و سپس خود نیز آلبوم‌های مستقلی ارائه کرد.
شیلا سال‌ها در اسرائیل برنامه اجرا می‌کرد و سپس به نیویورک رفت و از آنجا راه خود را در آمریکا ادامه داد.
اما اکنون رویش هنرمندانی از ایرانی‌تبارهای اسرائیل که نسل سومی از مهاجران یهودی اسرائیل هستند و یا حتی اجدادشان پیشینه‌ای طولانی‌تر از زندگی در اسرائیل داشته‌اند، نشان می‌دهد ۳۲ سال خصومت سیاسی میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل، و بویژه شش سال اخیری که در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، عناد ایران و اسرائیل ابعاد تازه‌ای را درنوردید، هیچ اثر منفی در احساسات دوستی ایرانی‌تبارهای اسرائیل با زادگاه اجدادشان، ایران، نداشته است.
ویدیوکلیپ طنزی که یک جوان ایرانی‌تبار همین هفته‌های اخیر در اینترنت گذاشت، با این مضمون فکاهی که دختران زیبارو و خوش‌هیکل و لختی اسرائیلی را به هیچ می‌گیرد و با دختری خانه‌دار و مهربان عشق و حال میکند که عموزاده‌هایش از ایران و با هواپیمای ایران‌ایر از تهران به تل‌آویو فرستاده‌اند!، در همان هفته‌های نخست، ده‌ها هزار بیننده داشت.
فرود آمدن هواپیمای ایران‌ایر در این ویدیوکلیپ خنده‌دار این احساس را می‌دهد که گویی خط ایران به سوی اسرائیل برقرار است، اما چنین نیست و این تنها یک رؤیا برای ده‌ها هزار ایرانی‌تبار مقیم اسرائیل است که ایران و اسرائیل را دوست دارند و اگر یکی از دو کشور را پدر خود میدانند، آن دیگری را مادر خود تلقی می‌کنند.
آخرین بار که نه ایران‌ایر، بلکه العال، مسیر تهران – تل آویو را طی کرده بود، زمستان سال انقلاب ایران، ۳۲ سال و نیم، بود.
 ARTEMIS-SW - فرانسه - پاریس | ایرانیان یهودی تنها یهودیان مهاجر اسرائیل هستند که ایرانیت و هویت ایرانی برایشان در مرحله ی اول قرار دارد درود بر انها و بلایشان به سر کور وکچلهای تازی رژیم که از ایرانیت تنها زبان فارسی مشخصه ی انهاست و تمام خوی توحش را از اجداد تازی خود به ارث برده اند/ | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| khosh bavar - ایران - یزد | حتما لیاقت " اینگونه " فرهنگ و هنر و تمدن را نداشتیم که انها از ما و یا ما از انها خداحافظی کردیم !? | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| SarayeAzadi - انگلیس - لندن | واو ..."ریتا"خواننده پریروی ایرانی-اسراییلی چه صدای گرم و دلنشینی داره! آهنگ خواننده ی بزرگ زنده یاد هایده ی عزیز «گل سنگم» رو بسیار زیبا خواند. واقعا لذت بردم. "حنا" هم صداش زیبا و دلپذیره. بقول دوستام "ای ول"...عالی بود. میرسی. با آرزوی موفقیت روزافزون برای این دو خواننده عزیز ایرانی و همه ی ایرانیان در سراسر جهان. به امید آزادی ایران و برگزاری کنسرت این عزیزان در ایران. بگو آمین. | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| sourena.de - آلمان - اشتوتگارت | امیدوارم این عزیزان روزی در ایران کنسرت اجرا کنند و شادی بخش فضای کشورمون بشوند. پاینده ایران و ایرانیان آزاده | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| porharfi - هلند - آرنم | صدای ریتا و حنا .از صدای خوانندگان مسلمان ایرانی لس آنجلسی خیلی زیباتره! | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| romano - ایران - تهران | ایرانی از زمان زرتشت درویش مسلک و عاشق بود بعد از محمد هم این راه رو ادامه داد من پارسیم و پارسا. حالا سرگردونه و دنبال مرغ امید باید بگرده همون سیمرغی که از دستش داد. جالبه بنده خدا از ایران رفته داره فغان ایران سر می‌کشه اما آذرباییجانی خودمون می‌ره رای مِی ده اسم پول پارسی نشه!؟ عجبا که یکروزی تا مرز بیزانس هم زیر سم اسبهای پدرانشون رفته حالا کاسه داغتر از آش ترکهای آسیای صغیر شدن نمی‌دونم شاید زرتشت هم کنار رود ارس آرزوی پان ترک داشته. ملتی که تاریخ خود را نداند باید آنرا تکرار نماید. حداقل تعصب و سختگیری دین یهود اینجا شیرینه برخلاف تعصب شیعه که این روزها پست مزه تر از مغز خوراک مارهای زحاکه. دستت درد نکنه حنا کارت زیباست مثل اصالتت. امید به روزی که حنا ها رنگ خانه پدری را حنایی نقاشی کنند یکی با صدا یکی با زیبایی یکی دیگه هم با عشق. | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| مستانه شرق - المان - هایدلبرگ | با تشکر از سایت برای خبر رسانی و زحماتی که میکشید..... به امید روزی که مرزها از میان انسانها و دین ها برداشته شوند ، و همه مسالمت امیز در کنار هم زندگی کنند و هر کس دینش و اعتقاداتش را در حریم خصوصی اش برای خود نگه دارد و به اعتقادات دگر اندیشان احترام بگذارد و انها را هم قبول بدارد.... | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| raha1984 - المان - هامبورگ | یهودیان و ارامنه ایران واقعا ایران و ایرانی دوست هستند !! من دوستهای یهودی و ارمنی زیاد داشتم و دارم دوستشون دارم چون خودشون رو ایرانی میدانند ! زنده باد ایرانی ایران دوست ازهر قوم و هر زبان و مرگ و ننگ بر دشمنان ایران و ایرانی | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| aria-aria-nl - هلند - روتردام | به نظر من هر چی باشن ایرانی هستند و ما ایرانیان و پارسیان هر جا باشیم به وطنمون افتخار میکنیم و نظر من اینه که از عربها خیلی بهترند. | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| hardman - کویت - کویت | به به عجب صداهایی /هر ایرانی با هر کیش و مذهبی دلش برای وطنش تنگ میشه | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
| mehrdad.n.l - هلند - امستردام | امید دارم همه ی ایرانیان غزیز با هرگرایش دینی زبانی قومی سیاسی و گرایش جنسی به میهن برگردنند .د ر ائین ما همه انسان هاعزیزند و حق حیات دارند .ملاک خرد است و صلح دوستی ما .در یک حکومت ملی و سکولار همه در کنار هم خواهیم بود . ائین ما چهار اصل دارد : خدا . خرد . انسان . میهن | جمعه 7 مرداد 1390 |
|
|
Dionysos - فرانسه - پارسی
|
بسیار زیبا بود. امیدوارم زودتر ایران از چنگال ناجمهوری اسلامی خلاص بشه تا تمام ایرانیها بیخدا یا باخدا در کنار هم با صلح و آرامش زندگی کنند. خیلی لذت بردم. صدای گیرایی داره. پاینده باشید |
شنبه 8 مرداد 1390 |
|
|
arashbehdin - امریکا - اتلانتا
|
ریتا خواننده بسیار قابلی است و نوای زیبای و آسمانی دارد. درود بر این بانوی هنرمند، بانوی دیگری نیز هست که در رقص استاد است و رقص های ایرانی را بسیار هنرمندانه اجرا میکند. مگر اینها هنر ایرانی را زنده نگاه دارند. ناگفته نماند که اینها در دانشگاه های اسراییل هنر خوانده اند. یادمان نرود در ایران مردمی مذهبی به اینها ناسزا میگفتند چون مسلمان نبودند. و ببینید چون از این محیط عقب مانده مذهبی بیرون رفته اند، چگونه در کشورهای دیگر پیشرفت کرده و هنر ایرانی را زنده نگاه داشته اند. |
شنبه 8 مرداد 1390 |
|
|
arashbehdin - امریکا - اتلانتا
|
romano - دوست گرامی، میبینی که این یهودیان ایرانی تبار اسیر دستگاه تبلیغات یهودیگری غربی نشده و به سرزمین زادگاه خود که شاید هم در کودکی آنرا ترک گفته اند، چگونه افتخار کرده و در پاسداری هنر آن میکوشند. ببینید روشنفکری اینها را، با این که دین و نژاد و زبان خود را داشته و یکی از برترین اقوام جهان از دید دانش و هنر و سرمایه و قدرت هستند، اما درباره ایران و یک درویش اسلامی اواز میخواند، در حالیکه درویش بودن در ایران گناه است و رژیمی های بیسواد و نادان هر سخن بی مایه و بی ارزشی را که به مغز کوچکشان برسد به ایران و تاریخ ایران نسبت میدهند. |
شنبه 8 مرداد 1390 |
|
|
ehsanusa - ایران - تهران
|
ماشاللا خوب مونده. از 8 سالگی رفته اونجا و بیشتر از 40 ساله که اونجاست. یعنی بین 48 تا 50 سال رو داره و بزنم به تخته مثل دخترای 27 ، 8 ساله میمونه.خدا حفظش کنه. اگه تو ایران بود الآن باید منتظر عزراییل مینشست!!!! |
شنبه 8 مرداد 1390 |
|
|
behrooz sokhoon - انگلیس - لندن
|
romano - ایران - تهران.درود بر شما و این را به سخنان دلنشین واندیشه برانگیز شما بیافزایم که اذری ها ترک نیستند و زبان اذری پس از چیرگی سلجوقیان در یک دوره زمانی چند صد ساله به زانو درامد اگرچه تا همین 200 سال پیش مردم تبریز هنوز به اذری سخن می گفتند.امروز ازمایشهای بسیار ژنتیکی همه نشانگر انند که اذری ها پارسی و مانند دیگر مردم ایران بویژه اصفهان هستند وکمترین خویشاوندی نژادی با ترکان اسیای میانه یامغول یا ترکیه ندارند. |
شنبه 8 مرداد 1390 |
|
|
Royan - آلمان - آلمان
|
ehsanusa - ایران - تهران اجرا قدیمی بود مال زمان عزالدین قصاب است. |
شنبه 8 مرداد 1390 |
|
