رواننژندی فرزند بر اثر ناراحتی مادر
بر اساس تحقیقی تازه کارکرد ژنتیکی نوجوانانی که مادرانشان در زمان بارداری مورد خشونت خانگی قرار بگیرند، تغییر مییابد؛ به این معنا که تهدیدی که نوزاد در حالت جنینی تجربه میکند، میتواند در کل زندگی او تاثیرگذار باشد.
آیا مادرهای باردار احساسات خود را به جنین منتقل میکنند؟ این سوالی است که اخیرا دانشمندان پیگیری کردند. محققان دانشگاه کنستانس (Konstanz) آلمان به این نتیجه رسیدند که زنان بارداری که زیر فشار روحی هستند، این ناراحتی را به جنین خود منتقل میکنند. این انتقال در فعل و انفعالات ژنتیکی و همچنین در رفتار بعدی این کودکان تاثیر میگذارد. دانشمندان برای انجام این تحقیق، ساختار ژنی کودکانی را زیر ذرهبین بردند که مادرانشان در زمان بارداری قربانی خشونت در خانه بودند.
تغییر در فعل و انفعالات ژنتیکی نه در ساختار ژن
دانشمندان تا کنون احتمال میدادند که بین ناراحتی روحی مادران باردارو رفتار فرزندان آنها رابطهای وجود دارد. اما یافتهی علمی جدید در این رابطه آن است که در ساختار ژن فرزندان این مادران تغییری ایجاد نمیشود، بلکه فعل و انفعالات ژنتیکی آنها دگرگون میشود. این دانشمندان نتایج تحقیق خود را در نشریهی علمی Translational Psychiatry منتشر کردند.
یکی از این محققان میگوید: «این کودکان در زندگی آیندهشان آسیبپذیری بیشتری در رابطه با استرس و بیماریهای روحی پیدا میکنند». به گفتهی آنان، این فرزندان معمولا ترسوتر و از کنجکاوی کمی برخوردار هستند.
آمادگی سریعتر برای فرار یا نبرد
یکی از دانشمندان دانشگاه کنستانس میگوید: «بدن مادر به جنین خود خبر میدهد که او در یک محیط خطرناک و تهدیدآمیز بزرگ خواهد شد. به همین دلیل این کودکان در شرایط سخت سریعتر فرار میکنند یا اینکه سریعتر دست به نبرد میزنند. در حالی که کودکان دیگر در همین شرایط ممکن است آرام بمانند و در وحلهی اول شرایط را وارسی کنند و بسنجند».
دانشمندان این تغییرات ژنتیکی را در کودکانی در سنین بین ۱۰ تا ۱۹ سال یافتند که مادرانشان در زمان بارداری مورد خشونت قرار گرفته بودند. محققان برای انجام این تحقیق دادههای ۲۵ مادر با فرزندانشان را بررسی کردند. از این ۲۵ مادر، ۸ مادر ذکر کردند که در زمان بارداری از طرف شریک زندگی خود از لحاظ روحی و جسمی مورد خشونت قرار گرفته بودند.
اعلام پژوهشهای بیشتر در این زمینه
اما در این مسئله همچنان چند پرسش بی جواب مانده است. یکی اینکه شرایط مادر از چه زمانی به بعد قادر به تاثیرگذاری روی ژنهای کودک است؟ همچنین اینکه استرس مادر از چه حدی میتواند روی جنین تاثیرگذار باشد؟ دانشمندان توضیح میدهند که نتایج این پژوهش هنوز نهایی نیست و تاکید میکنند که در آینده تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام خواهند داد.