بررسی روزنامه های تهران؛ دوشنبه ۲۵ بهمن ۸۹

مخالفت با مصر بعد شادمانی ها

روزنامه های نزدیک به حاکمیت در تهران، در ادامه گزارش های خود از مصر، به جای ابراز احساسات و نشان همدلی و شادمانی با مردم مصر، انتقاد از روند عمل شورای نظامی حاکم از آن کشور را آغاز کرده اند. روزنامه جمهوری اسلامی در تیتر اول خود از "استقبال آمریکا و رژیم صهیونیستی از سازشکاری شورای نظامی حاکم بر مصر" نوشته، کیهان از "اعلام روز خشم در لیبی، قیام مردم در الجزایر یمن و امارات" خبر داده، آفرینش در عنوان اصلی خود از قول رییس مجلس نوشته "آمریکا می خواهد انقلاب مصر را مصادره کند" و حمایت همین خبر را با تیتر "آمریکا با بندبازی نمی تواند آتش خشم جوانان مصر را خاموش کند" منعکس کرده است.

در همین حال مردم سالاری نوشته "ادامه کابوس دیکتاتورهای عرب با خشم ملت ها" و رسالت خبر داده "الجزایری ها خواستار برکناری بوتفلیقه شدند".

پیش گوئی آینده مصر و گلایه از انحراف ها

روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود نوشته پیش بینی‌ها درباره تلاش آمریکا برای منحرف ساختن انقلاب مردم مصر، درست از آب درآمد و ارتش که بعد از سقوط مبارک زمام امور را در دست گرفته قصد دارد حداقل تا شهریور ماه آینده در حاکمیت بماند و در بیانیه ای اعلام کرده به توافقنامه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای کشور پای بند می ماند.

به نظر این مقاله بیانیه نظامیان دارای پیام‌های روشنی برای آمریکا و اسرائیل است که نگرانی دولتمردان این دو کشور را نسبت به تحولات آینده مصر از بین می‌برند. اولین پیام اینست که مصر به قرارداد "کمپ دیوید" احترام می‌گذارد و پیام دیگر اینست که نظامیان مصری قصد دارند مصر را به راهی ببرند که در عین حال که دیکتاتور ساقط شده، دیکتاتوری همچنان برقرار باشد.

روزنامه جمهوری اسلامی تاکید کرده این ها با خواست مردم مصر که در تظاهرات میلیونی 18 روزه خود خواستار سقوط رژیم دیکتاتوری حسنی مبارک شدند کاملاً در تضاد است. آنها شرایط امروز را پیش بینی می‌کردند و می‌دانستند که بدون کنار رفتن همه‌ی اجزاء و اندام‌های رژیم حسنی مبارک به خواسته‌های خود که استقلال مصر و تأمین حقوق اساسی مردم و‌ آزادی‌های مشروع و قانونی است نخواهند رسید. اینکه میدان التحریر قاهره هنوز محل تجمع مردم است به دلیل همین نگرانی هاست، به نظر می‌رسد کشور مصر روزهای حساسی را پیش رو دارد.

کیهان در سرمقاله خود گمانه زنی کرده که غرب توطئه ای در مصر در پیش دارد که نگه داشتن مصر در اتحاد با غرب و اسرائیل از آن جمله است در حالی که به دنبال انتخابات آزاد در آن کشور تعریف تازه ای از روابط داخلی و خارجی ارائه خواهد شد در این تعریف با فرض اینکه توطئه غرب به نتیجه برسد، رابطه مصر و اسرائیل بحرانی می شود و مذهبی ها که در دوره های ناصر تا مبارک بشدت تحت کنترل بودند آزاد می شوند.

به پیش بینی این روزنامه به احتمال بسیار زیاد حکومت آینده مصر ترکیب معناداری از اسلام، انتخابات مردمی و دولتی منطقه محور خواهد بود یعنی در مصر ما با مدلی از حکومت که کاملاً همگرا با انقلاب اسلامی ایران است مواجه خواهیم بود. این مدل روند نسبتاً آرام انتقال از غرب به منطقه اسلامی- عربی را دنبال می کند و یک فرصت مهم برای کشورهای منطقه محور به حساب می آید.

به نظر کیهان وضعیت رژیم صهیونیستی در این تحولات بیش از همه بحرانی است. در واقع این رژیم با مشکلی مواجه شده که حجم و اثر این مشکل برای آن ها کمتر از انقلاب اسلامی ایران که بگین آن را یک زلزله بزرگ با پس لرزه های طولانی تعبیر کرده بود، نیست. آنان با بیم و امید سخن می گویند و این نشان می دهد هنوز نمی دانند دقیقاً چه بر سرشان آمده است.

اما آفرینش در سرمقاله خود نوشته زمانی که عمر سلیمان معاون رئیس جمهوری حسنی مبارک با قرائت بیانیه‌ای از تلویزیون دولتی مصر خبر استعفای مبارک و سپردن اداره کشور به شورای عالی نیروهای مسلح این کشور را اعلام کرد این نه فقط تظاهر کنندگان میدان آزادی (التحریر) مصر بودند که خویش را در مرحله ای نوین از پیروزی می‌دیدند بلکه 85 میلیون مصری نیز وارد دورانی جدید از حیات سیاسی خود و کشورشان شدند.

به نظر علی رمضانی نویسنده مقاله هرچند اکنون هنوز به طور مشخصی اعلام نشده است دوران گذار و شورای عالی نیرو های مسلح به ریاست محمد حسین طنطاوی وزیر دفاع این کشور تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی چه برنامه هایی را برای اداره امور این کشور بعد از سرنگونی مبارک در نظر دارد، اما این روند مسلم است با انحلال پارلمان، سنا و دولت و سایر نهاد های برجا مانده روبرو خواهد بود و مصر در دورانی انتقالی از نظر سیاسی قرار خواهد گرفت و حتی ممکن است قانون اساسی این کشور نیز در جهت خواست میلیون‌ها مصری تغییر یابد.

آفرینش نوشته خاور میانه و مصر اینک وارد دورانی جدید شده است دورانی که می تواند تعادل قدرت و مناطق نفوذ قدرت‌های بزرگ و قدرت های منطقه ای را تغییر دهد و اثرات سیاسی اقتصادی و فرهنگی بسیاری دراین منطقه بر جا گذارد و نوع نگاه به اسرائیل را در منطقه با تحولاتی چند روبرو سازد و ساخت های اقتدارگرای خاورمیانه ای را هم با شکاف‌های تازه ای روبرو کند و عملا خاور میانه نوینی را بنیان نهد.

فضل الله یاری در سرمقاله ابتکار با اشاره به نقش رسانه ها در وقایع سه هفته گذشته نوشته در همه این سه هفته ای که مردم مصر، در میدان تحریر جمع شده بودند و علیه دیکتاتوری سی ساله مبارک شعار می‌دادند، ما هم، صدها هزار کیلومتر دورتر از آن‌ها خود را در خیابان‌های قاهره، سوئز و اسکندریه احساس می‌کردیم. فریاد "ارحل" آن‌ها را به زبان فارسی می‌شنیدیم. از سر کار که به خانه می‌رفتیم، به مدد رسانه‌ها گویی به میدان تحریر قاهره قدم گذاشته بودیم.

به نوشته این مقاله وقتی تحلیل گران انقلاب اسلامی ایران را در نبود این همه وسیله ارتباطی و تنها به واسطه دست به دست شدن نوارهای سخنرانی رهبری آن "انقلاب کاست" می‌نامند، طبیعی است که در زمانه تکنولوژی دیجیتال و عصر اینترنت هیچ انقلاب و تغییری بدون حضور عنصر رسانه امکان پذیر نباشد و این نقطه آغاز دشمنی متقابل دیکتاتوری و رسانه است.

و سرانجام مقاله ابتکار این که: داستان دیکتاتورها و رسانه‌ها از یک دشمنی متقابل حکایت می‌کند. دیکتاتوری مدت هاست، فهمیده رسانه "دشمن" نیست که "انکار" اوست. به همین خاطر است در مواقع بحرانی کمر به قتل آن می‌بندد. از آن سو هم رسانه (به ویژه رسانه‌های امروزی) به دلیل افسون زدایی از قدرت و شفاف سازی فضای عمومی به دشمن شماره یک دیکتاتوری بدل شده است و کژدم وار بی آنکه کینه ای در وجودش باشد با طبیعت خود به جنگ این اختاپوس هزاردستان می‌رود.

سازمان های جاسوسی عقب افتاده

در حالی که روزنامه های تهران کوشیده اند اشاره ای به موضوع مطرح در سایت های خبری و دعوت برای راه پیمائی روز دوشنبه نکنند اما لابه لای خبرها تهدیدها و تحلیل ها در این باره فراوان است. یکی از آن ها اظهارات رییس بسیج مستضعفین به نقل از ابتکار:

رئیس سازمان بسیج مستضعفین گفت: سازمان‌های جاسوسی غربی به دنبال این هستند تا فرد عقب‌افتاده‌ای را پیدا کنند که خود را در تهران آتش بزند و این کار را با شروع تحولات تونس و مصر شبیه‌سازی کنند.

به گزارش این روزنامه سردار محمدرضا نقدی با اشاره به حوادث سال گذشته بعد از انتخابات ریاست جمهوری گفت: آزمایش سال پیش، سخت‌ترین آزمایش جمهوری اسلامی بود و ملت و بسیجیان با سرافرازی از آن عبور کردند. بسیجیان نشان دادند، در پیچیده‌ترین شرایط کم نمی‌آورند؛ درحالی‌که بسیاری که احساس بزرگی می‌کردند، کم آوردند. خیلی‌ها هنوز هم، کم دارند؛ درحالی‌که ادعای سیاسی بزرگی دارند، به اندازه یک انسان دور از سیاست هم شعور سیاسی ندارند و اگر قبول کنیم، شعور سیاسی دارند، باید آن‌ها را حزب شیطان بنامیم و ما به آن‌ها لطف می‌کنیم و می‌گوییم شعور سیاسی ندارند.

به نوشته ابتکار وی در ادامه، خاطرنشان کرد: سازمان‌های جاسوسی غربی فکر می کنند اگر یکی خود را در تهران آتش بزند تحولات تونس و مصر شبیه‌سازی می شود. آن‌ها خیلی عقب‌افتاده‌اند و فکر می‌کنند، با تقلید از این کارها می‌توانند پیروز شوند.

حذف صفرهای پول و وعده های متناقض

"حذف صفرهای پول ملی؛ چاشنی تحول بانکی" تیتر اول قدس است، جام جم از قول رییس بانک مرکزی از "کاهش سود نرخ بانکی از سال آینده" نوشته، تهران امروز به بررسی "معادله پیچده نرخ تورم و دستمزدها" پرداخته، خراسان از "انتقاد شدید وزیر صنایع از نرخ سود تسهیلات بانکی در بخش تولید" خبر داده و جهان صنعت "گفته های ضد و نقیض درباره نرخ سود بانکی" را در صدر اخبار خود آورده است.

"معمای پس‌انداز، سرمایه‌گذاری و رشد در اقتصاد ایران" عنوان سرمقاله دنیای اقتصاد به قلم دکتر سید احمد میرمطهری است که در آن با تاکید بر این که تحقق رشد اقتصادی متضمن تجهیز منابع مالی و انباشت سرمایه از طریق افزایش حجم پس‌انداز ملی و ازدیاد میزان سرمایه‌گذاری‌ها است، نوشته شده پس‌انداز و سرمایه‌گذاری رابطه‌ای مستقیم و موثر با رشد اقتصادی دارند.

این اقتصاددان یادآوری کرده: در نظرسنجی‌ای که بانک مرکزی برای یک دوره شش ماهه از جامعه شهری به عمل آورده، از جمله پرسش‌ها دلیل نداشتن حساب بانکی است و 64 درصد جامعه آماری مورد بررسی در پاسخ گفته‌اند که «پولی نداریم که در حساب‌های بانکی بگذاریم» که این جواب همراه با کسری بودجه خانوار گویای پایین آمدن سطح درآمد خانوار است که بازتاب آن تقلیل پس‌انداز خصوصی است و معمولا در چنین مواردی افراد با پس‌انداز منفی که همان استفاده از وجوه پس‌اندازی قبلی است، سعی در حفظ میزان مصرف خود می‌نمایند و برآیند نهایی تقلیل بیشتر حجم پس‌انداز خصوصی است.

به تاکید سرمقاله دنیای اقتصاد مشکل کمبود پس‌انداز مختص ایران نیست و بسیاری از کشورهای جهان با این پدیده مواجه هستند، اما زمزمه‌های کسری بودجه دولت و اعلام عدم تحقق بخشی از درآمدهای مالیاتی در سال جاری و ترجیح تامین بودجه جاری به جای عمرانی و همچنان مهیا نبودن بودجه سال 1390 و عدم اطلاع از سرمایه‌گذاری‌های دولت در سال آتی و مشکلاتی که متصدیان امور نفتی کشور در اجرای سرمایه‌گذاری‌های خود بعضا به رسانه‌ها اعلام کرده‌اند جای تامل دارد.

در پایان این مقاله آمده فراموش نشود که اصلاح ساختار اقتصاد ایران با اجرایی شدن قانون هدفمندی یارانه‌ها تمام نمی‌شود، بلکه این آغاز راه برای دیگر اصلاحات ضروری در اقتصاد کشور است.

مهدی عباسی در سرمقاله مردم سالاری به گفته ای از رییس دولت اشاره کرده که "موضوع اشتغال را تا پایان دولت دهم حل می کنیم" و به دنبال آن نوشته اصولا داشتن شغل، همواره یکی از مهمترین دغدغه های قشرجوان ایرانی بوده است، به طوری که همواره درصدر مشکلات کشور، بیکاری جای دارد. برهمین اساس است که در هر انتخاباتی، وعده ریشه کن کردن بیکاری همواره در برنامه های کاندیداها جای می گیرد.

به نوشته این مقاله اما اظهار نظر جدید محمدرضارحیمی به عنوان معاون اول دولت، مبنی براینکه در سال آینده قرار است دو برابر امسال، فرصت شغلی ایجاد شود، با چند پرسش جدی روبرو است. اول آنکه بهتر است دولت، حال که 11 ماه از سال می گذرد، ابتدا گزارشی از میزان ایجاد فرصت های شغلی در سال جاری ارائه دهد تا مشخص شود آیا وعده امسال دولت محقق شده است؟

در ادامه سرمقاله مردم سالاری آمده بسیاری از بنگاه های اقتصادی کشور، با مشکلات و دغدغه های فراوانی روبرو هستند که سبب شده یا فعالیت خود را تعطیل کنند یا با تعدیل نیرو به دنبال کاهش هزینه ها باشند. لذا بهتر است دولت، دست به اقداماتی بزند تا شاهد افزایش نرخ بیکاری در کشور نباشیم. در پایان نیز، ای کاش معاون اول دولت، اعلام می کرد که با چه برنامه ریزی و درچه حوزه ها و عرصه هایی قرار است در سال آینده، ایجاد فرصت های شغلی، دوبرابر سال جاری شود.

تصویر دکتر غنی نژاد

دنیای اقتصاد در ابتدای مصاحبه مفصلی با موسی غنی‌نژاد از وی به عنوان اقتصاددان طرفدار اقتصاد غیر دولتی یاد کرده و نوشته وی در این گفت و گو ابتدا میان هدفمندی یارانه‌ها و اصلاح قیمت‌ها تفاوت قائل شده و گفته است «علائم نشان می‌دهد سیاست دولت واقعا اصلاح قیمت‌ها نیست، چرا که در سایر بازارها همچنان در مقام قیمت‌گذاری است و این رفتار در بازار پول، کار و کالاها و خدمات به وضوح مشاهده می‌شود».

به نوشته این روزنامه اقتصاد دان طرف مصاحبه درباره اینکه چرا اصلاح قیمت انرژی منجر به افزایش قیمت‌ها نشد معتقد است، «اصلاح قیمت انرژی به خودی خود تورم زا نیست، بنابراین اصلا تعجب نکردم از اینکه قیمت‌ها پس از اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، چندان افزایش نیافت».

غنی نژاد در بخشی از این مصاحبه با اشاره به لزوم اصلاح نرخ ارز اعلام کرده «به اعتقاد من ما در کلیت ماجرا چاره‌ای جز اصلاح یا به عبارتی بهتر افزایش نرخ ارز نداریم» و سپس نتیجه گیری کرده است «اگر دولت ناگزیر به اصلاح قیمت ارز شود و در واقع واردات افزایش قیمت پیدا کند، آنگاه شاهد افزایش قیمت‌ها خواهیم بود.» وی همچنین تاکید کرده «با ادامه وضع موجود و اصرار دولت بر قیمت‌گذاری در تمامی بازارها، چشم‌انداز کوتاه مدتی برای پایان این رکود و خروج از این شرایط نمی‌توان متصور شد.»

در بخش دیگری از مصاحبه دنیای اقتصاد دکتر غنی نژاد گفته به اعتقاد من مقوله‌ای به نام هدفمندی یارانه‌ها در چارچوب اقتصاد بازار یا همان اقتصاد رقابتی، عبارتی بی معنا است؛ چرا که همه جای دنیا همه یارانه‌ها هدفمند هستند. پیش از این یارانه‌ها به صورت قیمتی پرداخت می‌شد و با تغییرات اخیر یارانه‌ها در قالب نقدی توزیع می‌شود، در هر دو صورت هم برای آنها اهدافی تعریف شده است و هدفمند توزیع می‌شوند، بنابر این باید پذیرفت که با تغییر مجاری پرداخت یارانه‌ها یا قالب توزیع آنها در اصل مساله تفاوتی ایجاد نمی‌کند، در حالی که اصل بر این است که یارانه‌ها اساسا نباید پرداخت شود، چرا که اگر قرار است به اقشاری کمک شود، این کمک‌ها باید خارج از چارچوب قیمتی باشد. نام این قالب غیرقیمتی هم هدفمندی یارانه‌ها نیست.

مریم باستانی‌ در سرمقاله جهان صنعت نوشته نرخ تورم شاخصی است که به متغیرهای اقتصادی بستگی دارد، برخی کارشناسان معتقدند که رابطه مستقیمی با پایه پولی دارد. در ایران آنچه نرخ تورم را بر شاخص‌ها می‌نشاند، بررسی تغییرات 359 قلم کالا و خدمات در یک دوره زمانی است که در گروه‌های مختلف دسته‌بندی می‌شود. از گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها گرفته تا کالای با دوامی مثل مسکن.

به نوشته این مقاله نمی‌توان پیش‌بینی کرد که نرخ تورم در سال آینده چه میزان خواهد بود. با این حال آقای بهمنی، رییس کل بانک مرکزی در اظهارات اخیر خود عنوان کرده که نرخ تورم سال آینده 13 درصد خواهد بود. اگر این اظهارات آقای رییس کل را به حساب شکستن جو تورم انتظاری بگذاریم، شاید بهتر بود آقای رییس کل نرخی را نزدیک به پیش‌بینی‌های قبلی خود اعلام می‌کرد چرا که ایشان وعده داده بود که نرخ تورم تا پایان امسال هفت درصد می‌شود.

سرمقاله جهان صنعت در نهایت نوشته اگرچه این نرخ محقق نشد اما فاصله بین پیش‌بینی نرخ تورم هفت درصدی تا 13 درصدی شش درصد است. بنابراین از کسی که سکان سیاست‌گذاری پولی و مالی کشور را برعهده دارد، انتظار می‌رود که حداقل در پیش‌بینی‌های خود تا به این حد نوسان نداشته باشد.

ادغام وزیران یا وزارتخانه ها

یک روز پس از وداع پر حاشیه وزیر راه دولت احمدی نژاد و در حالی که روزنامه ها همچنان از ادغام وزارت خانه ها می نویسند سیاست روز در گزارش اصلی خود "کرسی‌های وزارتی را زیر ذره‌بین ادغام" دیده است.

مردم سالاری در نوشته ای از محمد حسین روان بخش پرسیده "ادغام وزارت یا تقسیم وزیر؟"

متن این نوشته چنین است:

طرح اجرای "زوج و فرد " شدن تردد خودروها در سراسر تهران مدتهاست که در حال بررسی است اما دولت دریک اقدام ضربتی، بدون وقت گذاشتن برای بررسی و تحلیل و این جور کارهای بدون خاصیت، فورا این طرح را درباره یکی از وزیران خود به اجرا گذاشت تا همه یاد بگیرند که چه جوری باید کار کرد!

روز شنبه وزیر مسکن و شهرسازی و سرپرست وزارت راه و ترابری گفت: از این پس روزهای زوج به وزارت مسکن و شهرسازی و روزهای فرد به وزارت راه و ترابری می روم.

خبرنگارها هم که گاهی سوالهایی از مقامات می پرسند که در آن هزار حرف نگفته است، از وی سوال می کنند روزهای جمعه به کدام وزارتخانه خواهد رفت؟ که نیکزاد (که احتمالا قبلا به این موضوع فکر نکرده بود و شاید هم یاد تعطیلی روز جمعه و نماز جمعه و در خدمت خانواده بودن نبود) پاسخ داد: در این روز کارهای عقب افتاده انجام خواهد شد.

با توجه به این ابتکار بی نظیر در سطح کهکشان راه شیری، این سخن مهم به شرح زیر تفسیر می شود:

1- با توجه به طرح زوج و فرد وزیر، در صورت سقوط هواپیما یا سوانح ریلی و جاده ای در روزهای زوج مسوولیت آن به عهده وزیر نیست و مجلس شورای اسلامی حق هیچ گونه سوال، استیضاح و... از وزیر را ندارد.

2- حضور سه روز در هفته یک وزیر در یک وزارتخانه، با حضور دائمی اش هیچ فرقی ندارد! (تا به حال خیال می کردیم رئیس داشتن یا نداشتن سازمان ملی جوانان، توفیری در وضعیت آن سازمان ندارد اما حالا متوجه شدیم وزیر داشتن یا نصف وزیر داشتن یک وزارتخانه هم همان حکم را دارد).

3- در دو وزارتخانه راه و مسکن، از این به بعد "کار امروز را به فردا موکول کردن" به هیچ وجه وجود ندارد و این یک پیشرفت دیگر برای دولت است. البته ممکن است در این دو وزارتخانه، از این به بعد "کار امروز را به پس فردا موکول کردن" پیش بیاید!

4- پیش از این صحبت از ادغام وزارت راه و ترابری با وزارت مسکن وشهرسازی بود، اما با توضیحات راهگشای وزیر، معلوم شد موضوع ادغام دو وزارتخانه به موضوع تقسیم وزیر (یا همان طرح زوج و فرد کردن وزیر) تغییر پیدا کرده است.

بازی با تیتر ها

- ابتکار در بازی با تیتر روزنامه ها نوشته:

نیکزاد: سه روز به وزارت مسکن می‌روم سه روز به وزارت راه [اگه سوانح جاده ای و هوایی در روزهای حضور در وزارت مسکن باشه به من هیچ ربطی نداره]

- حسینیان: باید دشمن شناس خوبی باشیم [ببینین من و رسایی و کوچک زاده به کسانی بد وبیراه می‌گیم]

- هواشناسی تهران: خبری از بارش تا پنجشنبه نیست [ولی احتیاطا چتر همراه داشته باشید. هواست، نمی‌فهمه که. دیدی یهو بارونی شد]

- فروزنده: وحدت میان سران قوا از نان شب واجب‌تر است [بابا بذار همون نون شب واجب تر باشه که لااقل پیدا می‌شه !]

- انتقاد یک نماینده مجلس از عملکرد وزارت جهاد [حیف که هر چندسال یه بار میشه استیضاح کرد.]