بررسی روزنامه های صبح تهران – یکشنبه سوم بهمن
تیترهای اول
"مذاکرات استانبول بدون توافق پایان یافت" در روزنامه خراسان، "ایران باج نداد مذاکرات بی نتیجه ماند" در کیهان، "پایان مذاکرات استانبول" در دنیای اقتصاد و جهان صنعت، "دست رد بر سینه آمریکا" در تهران امروز، "مخالفت ایران با مذاکره مستقیم با آمریکا" در ابتکار و "چرا دویست کلاهک اتمی در اروپا مستقرست" در رسالت تیترهای اول روزنامه های امروز صبح درباره دومین روز مذاکرات هسته ای استانبول است.
جام جم در صدر اخبار خود نوشته "موج تونسی در پایتخت های عربی" و "موج انقلاب تونس از جهان عرب فراتر رفت" عنوان اصلی روزنامه جمهوری اسلامی است.
قدس از "خبر خوش رئیس جمهور برای کارمندان" نوشته، سیاست روز از "مخالفت شورای نگهبان با استدلال های دولت" خبر داده، آفرینش از قول رییس دولت نوشته "مدیریت پروازی توهین به ملت است"، مردم سالاری تاکید کرده "جناح های سیاسی موجود، مخاطب دبیر شورای نگهبان نبودند" و حمایت از "ویژگی های ساختار اداری کشور" گزارش داده است.
گزیده مقالات
مذاکرات بی نتیجه
تهران امروز در گزارش اصلی خود نوشته اظهارات طرفین حاضر در مذاکرات هسته ای استانبول اگر چه حاوی برخی ابراز امیدواریها در تداوم گفتوگوهای هستهای است اما نشان میدهد که برخلاف برخی خوش بینی، رسیدن به توافق ولو به صورت نسبی هم چندان راحت نیست و تصور اینکه عنقریب اتفاق مهمی در عرصه مذاکرات هسته ای رخ خواهد داد، چندان منطبق بر واقعیت نیست.
به نظر این گزارش دلیل هم کاملا روشن است، از یک سو ایران برای گفتوگوها از منطقی پیروی میکند که به گفته مذاکره کننده ارشد ایران بر گرفته از حقوق مسلم ایران در عرصه فنآوری صلح آمیز هستهای است و در همان حال اعضای گروه 1+5 هم دقیقا می خواهند درباره همین موضوعات یعنی حقوق هستهای ایران مذاکره کنند. حقوقی که ایران آنرا غیر قابل مذاکره اعلام کرد اما در عین حال آمادگی خود را برای اعتماد سازی بیان داشت .
تهران امروز تاکید کرده درخواست های ایران برای جهانی سازی خلع سلاح هستهای و ممانعت از اشاعه تکنولوژی هسته ای نظامی می توانست به عنوان موضوعات مشترک مبنای مذاکرات قرار گیرد، لیکن در دقیقه پایانی این طرفهای ایرانی هستند که در صدد تغییر جهت و موضوعات مذاکرات بر میآیند و همین مسئله هم به بروز مشکل در رسیدن به نتیجه ملموس منجر میشود. اینکه کاترین اشتون در پایان مذاکرات ابراز دلسردی میکند در واقع این ابراز دلسردی بدان خاطر است که اعضای 1+5 در مورد آنچه را که میخواهند به ایران دیکته کنند، به مقصود نرسیده اند.
دعوا با آمریکاست
کیهان بر خلاف دو روز گذشته که با شادمانی از پیروزی ایران در مذکرات هسته ای استانبول می نوشت، در سرمقاله امروز تاکید کرده ذهن های ماتریالیست بی خبر از حقیقت و باطن عالم درک نمی کنند که اگر می فهمیدند همچنان سر به صخره انقلابی که 32 سال پیش در چنین روزهایی از ایران پدیدار شد، نمی کوفتند و نمی شکستند.
این روزنامه با تکرار این ادعا که مشکل ایران با آمریکاست نوشته مذاکرات دو روزه در کاخ چراغان اسلامبول هم سرآمد. توافق یا عدم توافق، تفاوت چندانی در نقشه اصلی چالش ایجاد نمی کند. معضلات ابرقدرتی که چک برگشتی "پایان تاریخ" و عواقب تلخ آن روی دستش باد کرده، نه در کاخ چراغان و نه در هیچ کاخ دیگری حل شدنی نیست، که تازه بحران های زنجیره ای به مثابه دهانه آتشفشان سر باز کرده اند. اکنون پرونده انبوهی از بحران های نیمه کاره و لاینحل، پیش روی کاخ سفید گشوده است ولو جامه گول زنک "مذاکره" و "دیپلماسی" بر تن آن بحران ها کرده باشند.
به تاکید کیهان شهر اسلام- اسلامبول- جمعه و شنبه، چراغانی عزت اسلام را در "کاخ چراغان" خود دید. قریب 40 روز پیش در عاشورای حسین(ع) نیز همین شهر "یاحسین" را فریاد کرد، حال آن که غرب 80 سال کوشیده بود درخت اسلام را از بیخ و بن در ترکیه برکند. خیال پردازی نمی کنیم. ترکیه و دیگر کشورهای اسلامی راه فراوان تا اسلامی شدن دارند. اما این هم حقیقتی انکارناپذیر است که انقلاب اسلامی جای تا جای خاورمیانه بزرگ ریشه دوانده و کشور به کشور سربرآورده است.
دلسردی گروه 1+5
محمد صفری در سیاست روز با اشاره به این که مذاکرات هسته ای یک روز بعد از آغاز با همه ابراز امیدواری ها به دلسردی رسیده سئوال کرده دلسردی اعلام شده از سوی خانم اشتون از سر چیست؟
نویسنده با یادآوری این که در این دور از مذاکرات، آمریکا درخواست دیدار دو جانبة هیأت ایرانی و آمریکایی را داده بود که با مخالفت هیأت ایرانی روبرو شد نوشته جمهوری اسلامی ایران هم پیش از مذاکرات تور هستهای بازدید از تأسیسات خود را برگزار کرد، اما باز هم غرب با این اقدام جمهوری اسلامی ایران مخالفت کرد. این اقدام ایران برای شفافسازی هر چه بیشتر در زمینه فعالیتهای هستهای خود بود.
سرمقاله سیاست روز به طعنه پرسیده اگر جمهوری اسلامی ایران به خواستههای 1+5 از جمله تعلیق غنی سازی خود تن میداد، باز هم این گروه از این دور مذاکرات دلسرد میشد؟ اگر ایران بر موضوع موشکهای رژیم صهیونیستی با کلاهک های هستهای تاکید نمیکرد و خواستار تعیین تکلیف وضعیت فعالیتهای هستهای نظامی اسرائیل نمیشد باز هم دلسردی به سراغ خانم اشتون میآمد؟! اگر جمهوری اسلامی ایران بر حق خود برای دستیابی به تکنولوژی هستهای صلحآمیز تاکید نمیکرد غرب باز هم دلسرد میشد؟
خلاصه این که همه این موارد اگر از سوی جمهوری اسلامی ایران مورد تأکید قرار نمیگرفت، غرب چه پیشنهاد دندانگیری به ایران میتوانست ارائه دهد؟
برخی برابرترند
حمید داوری در سرمقاله ابتکار نوشته این روزها بیش از هر زمان دیگر بحث و جدل بر سر اجرای قانون و قانون گریزی در میان افراد و نهادهای موثر در تقنین و اجرای قوانین به چشم میخورد. به حاشیه رفتن قانون و لوث شدن معیار قانون باعث میشود که باب تفسیر و اجتهاد برای همگان باز شود و هریک از ما برای "قانون شکنی" خود عنوانی مناسب اختراع کرده و به این اقدام عناوینی اطلاق نماییم که قبح شکستن قانون را از بین ببرد.
نویسنده بدون نام بردن از مقامات گریزان از قانون نوشته یکجا از متصلب بودن قانون سخن می رود و بر لزوم شکستن مرزها و دور زدن قوانینی که دست و پای مجریان را میبندند تاکید گذاشته می شود .در جای دیگراز شکستن سیکل بسته چندین ساله مدیریت سخن است و منظور مسدود ساختن مسیر قانون و مقررات جاری کشور و اقدام بنا به مصلحت خودمان این روند فزاینده به جائی رسیده که آسیب آن تشریفاتی شدن سند اداره کشور که "قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران" باشد.
به نوشته ابتکار این که برای خود و خانواده و نزدیکان مصونیت آهنین قایل باشیم و حریم خود را مرز قانون بدانیم. اینکه قوانین مصوب مجلس را به تشخیص خود عمل کنیم یا نکنیم و بدعتی در تفسیر به رای در قوانین بگذاریم، و در یک کلام اگر خود را "برابرتر" از دیگران در برابر قانون بدانیم، علاوه بر مخدوش کردن چهره قوانین کشور باعث رشد فزاینده بی قانونی و تمرد از قوانین خواهد شد.
کاری که دارد می رود
رسالت در سرمقاله خود از نسلی از فعالان اجتماعی و سیاسی و نظامی و اقتصادی ایران نوشته که در فاصله سی ساله بعد از انقلاب اوج فعالیت خود را به اتمام رساندند، بنا به شاخصهای متعددی، از درخشانترین نسلهای تاریخ این وطناند. آنها که عظیمترین تغییرات اجتماعی را در طول تاریخ این ملت رقم زدند، انقلاب بزرگی را سازمان دادن.
نویسنده این مقاله ادامه داده نسلی که ویرانههای استبداد و جنگ را ساختند، به نحوی که پیش از آن، سابقه نداشت. آنها، ایران را به پایه رقابتی همراه با جهان رساندند، و گزاف نیست، اگر بگوییم این ملت را به یک ابرقدرت تبدیل کردند. آنها، ادبیات و هنر و زیباییشناسی خاص خود را پدید آوردند. و خلاصه جهان را تکان داد و دارد می رود.
سرمقاله رسالت سپس ابراز تاسف کرده که آنچه باید از آنان میآموختیم، نیاموختیم، و آنها دارند میروند. نسل امروز، رسالت بزرگ و مهمی دارد: علاوه بر آنکه باید ”نبوغ“ و ”تعهد“ ویژه خود را به منصه ظهور برساند، و این ”بصیرت“ را در نسل بعد بازتولید کند، در عین حال، باید با سعه صدر، سر و راز ”نبوغ“ و ”تعهد“ نسل پیشین را دریابد، و آن را به ثبت برساند.
شرکت های دولتی در بورس سیاست روز
نازنین نامور در گزارش اصلی سیاست روز نوشته مبحث خصوصیسازی که برای نخستین بار در برنامه اول توسعه اقتصادی دیده شد اهدافی از جمله کاهش تصدیگری دولتی، استفاده بهینه از امکانات کشور با واگذاری به این بخش را دنبال میکرد. مقولهای که در بورساوراق بهادار تهران به راحتی قابل اجرا بود. برهمین اساس طرح واگذاری بخشی از این شرکتها به بازار سرمایه در دستور کار قرار گرفت.
این گزارش ابراز نظر کرده که شرکتهای دولتی با پیوستن به سازمان بورس اوراق بهادار و واگذاری سهام خود به بخش خصوصی به اهدافی همچون بازدهی بیشتر تولید، افزایش کمیت و تنوع کالا و خدمات، توسعه بازار سرمایه، گسترده شدن مالکیت سهام دست خواهند یافت. در این میان متولیان بورس اوراق بهادار برای ایجاد جذابیت برای این شرکتها مزایایی را به آنها اختصاص دادند. برخورداری از معافیتهای مالیاتی، ایجاد نقدینگی مناسب برای دارایی های غیرنقد صاحبان شرکت و سهام آن، اعتبار بانکی و حالا کسانی که معتقدند اتخاذ تصمیم واگذاری ها در بورس نتوانسته آنطور که باید موفق عمل کند.
در ادامه گزارش سیاست روز آمده تعداد واگذاری شرکتهای دولتی و به عبارتی خصوصیسازی در سال 87، از 30 شرکت در صدر فهرست اصل 44، تنها چهار شرکت کشتیرانی، پالایشگاه نفت اصفهان، شرکت مخابرات ایران و بانک ملت بوده است. این تعداد در سال 88 به رغم بستر مناسبتر چندان جهشی نداشته و تنها با یک شرکت بیشتر به 5 شرکت بانک تجارت، بانک صادرات، حفاری شمال، بیمه البرز و بیمه آسیا افزایش یافته است.
و خلاصه این که سال جاری نیز روند خصوصی سازی ادامه داشت؛ هرچند شتابی در روند حرکتی آن دیده نمیشد اما بازار سرمایه پذیرای سهام شرکتهایی چون همراه اول، پست بانک، بیمه دانا، بالاست، بیمه پارسیان بود.
چرا تهران انتخاب شد
تهران امروز در گزارش اصلی خود این سئوال را مطرح کرده که موسسه معتبر سیاستهای حمل و نقل و توسعه چرا تهران را به عنوان یکی از پنج شهر برای دریافت جایزه حمل و نقل پایدار شهری اعلام کرد. شاید به این دلیل که توان "تلفیق راهحلهای مختلف حملونقل" در این شهر بسیار کارآمد ارزیابی شده است.
به نوشته این روزنامه اقداماتی که به نظر این موسسه، تلفیقی موثر از بهرهبرداری از دوچرخه تا اتوبوس تندرو را در تهران ممکن نموده است، با وجود هشت میلیون نفر جمعیت با پیگیریهای مجدانه اش در زمینه توسعه پایدار حمل و نقل عمومی در منطقه مقام اول را دارد. توسعهای که زمینه ساز افزایش کیفیت زندگی شهروندان تهرانی از طریق سیستم حمل و نقل عمومی شده است که در دسترس، ایمن، مناسب و پاکیزه شده است در حالی که این شهر از کمبود منابع در رنج است.
در ادامه گزارش تهران امروز گزارشی از شبکه بی آر تی آمده که نشان می دهد در سال 2007 عزم خود را برای تکمیل شبکه حمل و نقل خود نشان داده، شبکهای که در حال حاضر 91 کیلومتر طول داشته و توان جابهجایی 4/ 1 میلیون نفر مسافر در روز را دارد. در سال 2009، 17 کیلومتر و در سال 2010، 5/ 21 کیلومتر افزوده شده است.