نورها و سایه ها، داستان ایران و یهودیان
+0
رأی دهید
-0
نورها و سایه ها، داستان ایران و یهودیان
نمایشگاهی از آثار تاریخی و فرهنگی یهودیان در سرزمین ایران که در برگیرنده پیشینه غنی و خیره کننده زندگی ۲۷۰۰ ساله یهودیان در ایران است، با آغاز سال نو میلادی در «موزه ملت یهود» در تل آویو، وابسته به دانشگاه تل آویو، گشایش یافته است.
نام «نورها و سایه ها، داستان ایران و یهودیان» برای نمایشگاه انتخاب شده است.
این نخستین بار در طول تاریخ است که چنین نمایشگاهی در این ابعاد، همه دوره های تاریخی زندگی یهودیان ایران را در برمی گیرد.
«موزه ملت یهود» که در عبری «خانه پراکندگی ها» نام دارد، و اشاره ای است به زندگی یهودیان در سرزمین هایی خارج از اسرائیل، سال ها در تدارک چنین نمایشگاهی بوده است.
کتابی وزین به زبان های عبری و انگلیسی با برگزیده ای از آثار به نمایش در آمده در نمایشگاه از سوی این موزه منتشر شده است که آثار علمی شماری از پژوهشگرانی را که کارشناس زندگی یهودیان ایران هستند در کنار تصاویری گاه خیره کننده، در برمی گیرد.
دانشگاههای مختلف جهان، بویژه از اسرائیل و آمریکا چند سال در تلاش های گردآوری و گزینش اسناد و مدارک و آثار مهم برای ارائه به چنین نمایشگاهی سهیم بوده اند.
برخی از آثار قرار گرفته در نمایشگاه را خانواده های یهودی ایرانی در سراسر جهان هدیه کرده اند، که شماری از آنها خیره کننده است؛ مانند کوزه های عظیم فلزی که متعلق به چند خانواده از یهودیانی است که از دیرباز به گردآوری اینگونه اشیا تاریخی علاقه داشته اند.
در همین حال، شماری از خانواده های یهودی که در دوران حکومت پهلوی، بسیاری از آثار مربوط به زندگی یهودیان ایران را از این کشور خارج کرده و اکثر آنها را در کلکسیون های شخصی خود در آمریکا و اروپا نگاهداری می کنند، اشیایی را به این نمایشگاه هدیه کرده اند.
یهودیان ایرانی در گردآوری آثار خود همت زیادی داشته و بسیاری از آنها را در سال های دور، با بهای ارزان از ایران خریداری کرده و خارج کرده اند.
قدیمی ترین اشیایی که در موزه دیده می شود، دست نوشته هایی بروی لوح های گلی است که قدمت آن به ۲۳۰۰ تا ۲۴۰۰ سال پیش باز می گردد و مربوط به معاملات تجاری است که در آن زمان میان یهودیان ایران صورت می گرفته است. بنظر می رسد که این لوحه های گلی دست نوشته، به مانند سند و گواهی برای انجام معامله میان طرفین بوده است.
نمونه ای از منشور کوروش کبیر نیز در نمایشگاه قرار گرفته است. برخی رسانه های اسرائیل مدعی شده بودند که منشور کوروش کبیر که به این نمایشگاه آورده شده است، اصل منشور است که از موزه بریتانیا به قرض گرفته شده است.
اما دست اندرکاران موزه ملت یهود تاکید می کنند که این لوح به نمایش درآمده، یک کپی است که در خود موزه بریتانیا از روی منشور اصلی کوروش تهیه شده است. نگاه هر فرد عادی به منشور نیز براحتی می تواند نشان دهد که این تنها یک کپی نه چندان موفق است.
منشور اصلی کوروش کبیر از چند ماه پیش، و درپی سال ها کشمکش میان جمهوری اسلامی ایران با موزه بریتانیا، با هواپیمای اختصاصی به ایران برده شد و به نمایش درآمد و محمود احمدی نژاد، رییس جمهوری ایران نیز در مراسمی از آن دیدار کرد. منشور همچنان درایران است.
نمایشگاه «نورها و سایه ها، داستان ایران و یهودیان»، نمونه های مهمی از زندگی یهودیان ایرانی در بخش های مختلف تاریخ ایران زمین را در معرض دید قرار داده است.
یهودیان در طول تاریخ دو بار به ایران زمین پناه بردند؛ هر دو بار پس از جنگ هایی بوده که امپراطوری های خارجی علیه زندگی یهودیان در اسرائیل انجام داده و «معبد مقدس یهود» را در اورشلیم ویران کرده اند.
پس از نخستین ویرانی «معبد مقدس یهودی» که حدود ۲۷۰۰ سال پیش بود، یهودیان با رانده شدن از اسرائیل به سرزمین «بابل» برده شدند که جزو تصرفات امپراطوری هخامنشی در آمد.
اما کوروش کبیر با منشور آزادی خود، به یهودیان امکان داد که به اورشلیم بازگردند و سپاهیان خویش را نیز برای بازگشت امن با گروههایی از یهودیان روانه کرد اما یهودیان بسیاری که کاشانه خود را در ایران مستحکم کرده بودند، درایران ماندند.
یهودیان درطول تاریخ در همه جای ایران پراکنده بوده اند. به همین دلیل است که آثار قرار گرفته در نمایشگاه، شامل زندگی یهودیان در جای جای ایران است.
لباس ها و اشیا یهودیان و هنرشان شباهت زیادی با البسه و اشیا و آثار هنری دیگر ایرانیان در همان دوره در آن بخش دارد.
اما دست نوشته ها بروی بسیاری از آثاریهودیان به رسم الخط عبری است. کسی که رسم الخط عبری و زبان فارسی را نیز می داند، می تواند بسیاری از این آثار را بخواند زیرا هرچند برخی از جملات و واژگان به زبان عبری است اما برخی نیز تنها رسم الخط عبری دارد و کلمه ها و جملات در اصل، فارسی است.
گویش های مختلف یهودیان در نقاط گوناگون ایران، مانند یهودیان همدان و اصفهان و مشهد در آثار آنها و حکاکی هایشان هویدا است.
یهودیان شمال غرب ایران زمین اکثر آثار خود را به زبان «آرامی» نوشته اند که از باستانی ترین زبان های خاورمیانه است. بسیاری از کردهای یهودی ایرانی و یهودیان منطقه ارومیه هنوز نیز به زبان آرامی سخن می گویند اما این زبان در حال انقراض است زیرا نسل های کنونی شان دیگر آن زبان را بدست فراموشی سپرده اند.
در کنار اشیا و آثار، تصاویری نیز از آثار باستانی مربوط به یهودیان ایرانی در نقاط مختلف ایران، مانند آرامگاه استر و مردخای در نمایشگاه قرار گرفته است که در این مرحله زمانی می تواند مورد توجه خاص باشد.
افرادی با نام «بسیجی های دانشگاه بوعلی سینای» در همدان در برابر زیارتگاه استر و مردخای چند بار تجمع اعتراضی کرده و خواهان برداشته شدن عنوان زیارتگاه از این مکان باستانی شدند و نیز هشدار دادند که هر تعرضی به الاقصی در بیت المقدس با ویران شدن زیارتگاه استر و مردخای پاسخ خواهد گرفت.
اما سیامک مره صدق، نماینده کلیمیان ایران در مجلس در روزهای اخیر به وبسایت «نگرش سوم» در ایران گفت که مسوولان ایران به یهودیان اطمینان داده اند که این مکان باستانی امن خواهد ماند.
نمونه های از لباس های قدیمی یهودیان ایران، از جمله لباس سفید یک دختر کم سن و سال، که بنظر می رسد که در هشت نه سالگی نامزد شده باشد، در آیین نامزدی او، در نمایشگاه خیره کننده است. این لباس سفید مربوط به اوایل دوران قاجار است.
یکی از موزه داران در این زمینه به رادیو فردا می گوید که در آن زمان، بسیاری از خانواده های یهودی، دختران خود را در سن کم بنام هم نامزد می کردند تا هنگامی که بزرگ می شوند، به عروسی با فرد یهودی ملزم شوند و بتوانند به خواستگاران مسلمان بگویند که دخترشان نامزد دارد.
در پاسخ به این پرسش که چرا زمان کنونی برای برگزاری چنین نمایشگاه جامعی از زندگی یهودیان ایران تعیین شده است، دست اندرکاران نمایشگاه به رادیو فردا می گویند که تلاش های گردآوری آثار ویژه و برگزیده برای نمایشگاه در طول چند سال، و قبل از آنکه خصومت میان دولت های ایران و اسرائیل اوج گیرد، آغاز شد و این نمایشگاه با مسایل سیاسی هیچ ارتباطی ندارد اما در همین حال نشان می دهد که یهودیان ایرانی همواره توانسته اند که در طول تاریخ سازگاری دلپذیری میان یهودی بودن و ایرانی بودن خود ایجاد کنند.
کنفرانس دو روزه ای نیز روزهای دوشنبه و سه شنبه این هفته در دانشگاه تل آویو با شرکت پژوهشگران از سراسر جهان برگزار می شود که روز نخست آن به زندگی یهودیان، و روز دوم آن به سایه انداختن سیاست بر زندگی یهودیان ایران و «اتمی شدن» مناسبات دیرینه ملت یهودی با سرزمین و ملت ایران اختصاص می یابد.
در آیین گشایش نمایشگاه، صدها نفر از یهودیان ایرانی از کشورهای مختلف جهان حضور یافته بودند که برخی از آنها برای این نمایشگاه راهی اسرائیل شده بودند.
در شب گشایش نمایشگاه، صدها خانواده یهودی ایرانی نیز حضور داشتند، که به نوای موسیقی زنده ایرانی در صحن بیرونی نمایشگاه گوش می دادند.
برخی از یهودیان از دهه های قبل از انقلاب به اسرائیل رفته اند اما گروهی نیز از یهودیانی که درپی انقلاب ایران راهی اسرائیل شده اند، در این آیین دیده می شدند. قدیمی ترهایشان دلبستگی بیشتری به موسیقی ایرانی نشان می دهند.
سردیوید (داوود) آلیانس، تنها ایرانی تاریخ مجلس لردهای بریتانیا، که صاحب بزرگ ترین کارخانه های نساجی اروپا است و ثروت سرشار او در ابعاد میلیاردی است، از حامیان مالی برگزاری این نمایشگاه بوده است، که خود او نیز برای افتتاح نمایشگاه به اسرائیل رفته است.
چند خانواده ثروتمند یهودی دیگر ایرانی، از جمله خانواده های نظریان، که آنها نیز در شمار میلیاردرهای یهودی ایرانی هستند و کارخانه ها و صنایع مهمی در سراسر جهان دارند، در اهدای کمک مالی برای این نمایشگاه سهیم بوده اند. نام بنیاد نظریان در سرلوح نمایشگاه دیده می شود.
نمایشگاه «نورها و سایه ها، داستان ایران و یهودیان» تا پایان ماه آوریل و به مدت چهار ماه در تل آویو برقرارخواهد بود.
نام «نورها و سایه ها، داستان ایران و یهودیان» برای نمایشگاه انتخاب شده است.
این نخستین بار در طول تاریخ است که چنین نمایشگاهی در این ابعاد، همه دوره های تاریخی زندگی یهودیان ایران را در برمی گیرد.
«موزه ملت یهود» که در عبری «خانه پراکندگی ها» نام دارد، و اشاره ای است به زندگی یهودیان در سرزمین هایی خارج از اسرائیل، سال ها در تدارک چنین نمایشگاهی بوده است.
کتابی وزین به زبان های عبری و انگلیسی با برگزیده ای از آثار به نمایش در آمده در نمایشگاه از سوی این موزه منتشر شده است که آثار علمی شماری از پژوهشگرانی را که کارشناس زندگی یهودیان ایران هستند در کنار تصاویری گاه خیره کننده، در برمی گیرد.
دانشگاههای مختلف جهان، بویژه از اسرائیل و آمریکا چند سال در تلاش های گردآوری و گزینش اسناد و مدارک و آثار مهم برای ارائه به چنین نمایشگاهی سهیم بوده اند.
برخی از آثار قرار گرفته در نمایشگاه را خانواده های یهودی ایرانی در سراسر جهان هدیه کرده اند، که شماری از آنها خیره کننده است؛ مانند کوزه های عظیم فلزی که متعلق به چند خانواده از یهودیانی است که از دیرباز به گردآوری اینگونه اشیا تاریخی علاقه داشته اند.
در همین حال، شماری از خانواده های یهودی که در دوران حکومت پهلوی، بسیاری از آثار مربوط به زندگی یهودیان ایران را از این کشور خارج کرده و اکثر آنها را در کلکسیون های شخصی خود در آمریکا و اروپا نگاهداری می کنند، اشیایی را به این نمایشگاه هدیه کرده اند.
یهودیان ایرانی در گردآوری آثار خود همت زیادی داشته و بسیاری از آنها را در سال های دور، با بهای ارزان از ایران خریداری کرده و خارج کرده اند.
قدیمی ترین اشیایی که در موزه دیده می شود، دست نوشته هایی بروی لوح های گلی است که قدمت آن به ۲۳۰۰ تا ۲۴۰۰ سال پیش باز می گردد و مربوط به معاملات تجاری است که در آن زمان میان یهودیان ایران صورت می گرفته است. بنظر می رسد که این لوحه های گلی دست نوشته، به مانند سند و گواهی برای انجام معامله میان طرفین بوده است.
نمونه ای از منشور کوروش کبیر نیز در نمایشگاه قرار گرفته است. برخی رسانه های اسرائیل مدعی شده بودند که منشور کوروش کبیر که به این نمایشگاه آورده شده است، اصل منشور است که از موزه بریتانیا به قرض گرفته شده است.
اما دست اندرکاران موزه ملت یهود تاکید می کنند که این لوح به نمایش درآمده، یک کپی است که در خود موزه بریتانیا از روی منشور اصلی کوروش تهیه شده است. نگاه هر فرد عادی به منشور نیز براحتی می تواند نشان دهد که این تنها یک کپی نه چندان موفق است.
منشور اصلی کوروش کبیر از چند ماه پیش، و درپی سال ها کشمکش میان جمهوری اسلامی ایران با موزه بریتانیا، با هواپیمای اختصاصی به ایران برده شد و به نمایش درآمد و محمود احمدی نژاد، رییس جمهوری ایران نیز در مراسمی از آن دیدار کرد. منشور همچنان درایران است.
نمایشگاه «نورها و سایه ها، داستان ایران و یهودیان»، نمونه های مهمی از زندگی یهودیان ایرانی در بخش های مختلف تاریخ ایران زمین را در معرض دید قرار داده است.
یهودیان در طول تاریخ دو بار به ایران زمین پناه بردند؛ هر دو بار پس از جنگ هایی بوده که امپراطوری های خارجی علیه زندگی یهودیان در اسرائیل انجام داده و «معبد مقدس یهود» را در اورشلیم ویران کرده اند.
پس از نخستین ویرانی «معبد مقدس یهودی» که حدود ۲۷۰۰ سال پیش بود، یهودیان با رانده شدن از اسرائیل به سرزمین «بابل» برده شدند که جزو تصرفات امپراطوری هخامنشی در آمد.
اما کوروش کبیر با منشور آزادی خود، به یهودیان امکان داد که به اورشلیم بازگردند و سپاهیان خویش را نیز برای بازگشت امن با گروههایی از یهودیان روانه کرد اما یهودیان بسیاری که کاشانه خود را در ایران مستحکم کرده بودند، درایران ماندند.
یهودیان درطول تاریخ در همه جای ایران پراکنده بوده اند. به همین دلیل است که آثار قرار گرفته در نمایشگاه، شامل زندگی یهودیان در جای جای ایران است.
لباس ها و اشیا یهودیان و هنرشان شباهت زیادی با البسه و اشیا و آثار هنری دیگر ایرانیان در همان دوره در آن بخش دارد.
اما دست نوشته ها بروی بسیاری از آثاریهودیان به رسم الخط عبری است. کسی که رسم الخط عبری و زبان فارسی را نیز می داند، می تواند بسیاری از این آثار را بخواند زیرا هرچند برخی از جملات و واژگان به زبان عبری است اما برخی نیز تنها رسم الخط عبری دارد و کلمه ها و جملات در اصل، فارسی است.
گویش های مختلف یهودیان در نقاط گوناگون ایران، مانند یهودیان همدان و اصفهان و مشهد در آثار آنها و حکاکی هایشان هویدا است.
یهودیان شمال غرب ایران زمین اکثر آثار خود را به زبان «آرامی» نوشته اند که از باستانی ترین زبان های خاورمیانه است. بسیاری از کردهای یهودی ایرانی و یهودیان منطقه ارومیه هنوز نیز به زبان آرامی سخن می گویند اما این زبان در حال انقراض است زیرا نسل های کنونی شان دیگر آن زبان را بدست فراموشی سپرده اند.
در کنار اشیا و آثار، تصاویری نیز از آثار باستانی مربوط به یهودیان ایرانی در نقاط مختلف ایران، مانند آرامگاه استر و مردخای در نمایشگاه قرار گرفته است که در این مرحله زمانی می تواند مورد توجه خاص باشد.
افرادی با نام «بسیجی های دانشگاه بوعلی سینای» در همدان در برابر زیارتگاه استر و مردخای چند بار تجمع اعتراضی کرده و خواهان برداشته شدن عنوان زیارتگاه از این مکان باستانی شدند و نیز هشدار دادند که هر تعرضی به الاقصی در بیت المقدس با ویران شدن زیارتگاه استر و مردخای پاسخ خواهد گرفت.
اما سیامک مره صدق، نماینده کلیمیان ایران در مجلس در روزهای اخیر به وبسایت «نگرش سوم» در ایران گفت که مسوولان ایران به یهودیان اطمینان داده اند که این مکان باستانی امن خواهد ماند.
نمونه های از لباس های قدیمی یهودیان ایران، از جمله لباس سفید یک دختر کم سن و سال، که بنظر می رسد که در هشت نه سالگی نامزد شده باشد، در آیین نامزدی او، در نمایشگاه خیره کننده است. این لباس سفید مربوط به اوایل دوران قاجار است.
یکی از موزه داران در این زمینه به رادیو فردا می گوید که در آن زمان، بسیاری از خانواده های یهودی، دختران خود را در سن کم بنام هم نامزد می کردند تا هنگامی که بزرگ می شوند، به عروسی با فرد یهودی ملزم شوند و بتوانند به خواستگاران مسلمان بگویند که دخترشان نامزد دارد.
در پاسخ به این پرسش که چرا زمان کنونی برای برگزاری چنین نمایشگاه جامعی از زندگی یهودیان ایران تعیین شده است، دست اندرکاران نمایشگاه به رادیو فردا می گویند که تلاش های گردآوری آثار ویژه و برگزیده برای نمایشگاه در طول چند سال، و قبل از آنکه خصومت میان دولت های ایران و اسرائیل اوج گیرد، آغاز شد و این نمایشگاه با مسایل سیاسی هیچ ارتباطی ندارد اما در همین حال نشان می دهد که یهودیان ایرانی همواره توانسته اند که در طول تاریخ سازگاری دلپذیری میان یهودی بودن و ایرانی بودن خود ایجاد کنند.
کنفرانس دو روزه ای نیز روزهای دوشنبه و سه شنبه این هفته در دانشگاه تل آویو با شرکت پژوهشگران از سراسر جهان برگزار می شود که روز نخست آن به زندگی یهودیان، و روز دوم آن به سایه انداختن سیاست بر زندگی یهودیان ایران و «اتمی شدن» مناسبات دیرینه ملت یهودی با سرزمین و ملت ایران اختصاص می یابد.
در آیین گشایش نمایشگاه، صدها نفر از یهودیان ایرانی از کشورهای مختلف جهان حضور یافته بودند که برخی از آنها برای این نمایشگاه راهی اسرائیل شده بودند.
در شب گشایش نمایشگاه، صدها خانواده یهودی ایرانی نیز حضور داشتند، که به نوای موسیقی زنده ایرانی در صحن بیرونی نمایشگاه گوش می دادند.
برخی از یهودیان از دهه های قبل از انقلاب به اسرائیل رفته اند اما گروهی نیز از یهودیانی که درپی انقلاب ایران راهی اسرائیل شده اند، در این آیین دیده می شدند. قدیمی ترهایشان دلبستگی بیشتری به موسیقی ایرانی نشان می دهند.
سردیوید (داوود) آلیانس، تنها ایرانی تاریخ مجلس لردهای بریتانیا، که صاحب بزرگ ترین کارخانه های نساجی اروپا است و ثروت سرشار او در ابعاد میلیاردی است، از حامیان مالی برگزاری این نمایشگاه بوده است، که خود او نیز برای افتتاح نمایشگاه به اسرائیل رفته است.
چند خانواده ثروتمند یهودی دیگر ایرانی، از جمله خانواده های نظریان، که آنها نیز در شمار میلیاردرهای یهودی ایرانی هستند و کارخانه ها و صنایع مهمی در سراسر جهان دارند، در اهدای کمک مالی برای این نمایشگاه سهیم بوده اند. نام بنیاد نظریان در سرلوح نمایشگاه دیده می شود.
نمایشگاه «نورها و سایه ها، داستان ایران و یهودیان» تا پایان ماه آوریل و به مدت چهار ماه در تل آویو برقرارخواهد بود.
|
|
|
|
|
|
|
|
|