اسناد تازه ویکی‌لیکس؛ زوایای پنهان در آرایش جنگی اعراب علیه ایران

مقام‌های آمریکایی با آگاهی از انتشار قریب‌الوقوع اسناد تازه، به نوبه خود سعی در خنثی ساختن عوارض آن داشته‌اند. از جمله ماه گذشته رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا در سه نوبت طی سه هفته متوالی، بدون آنکه مورد پرسش قرار گرفته باشد، نقطه‌نظرهای شخصی خود را در مخالفت با حمله نظامی علیه تأسیسات اتمی ایران اعلام داشت.

در آن تاریخ علت و ضرورت اظهارنظرهایی از این دست که در هر حال سیاست رسمی واشنگتن دایر بر «حفظ تمامی گزینه‌ها از جمله گزینه نظامی علیه ایران» را تضعیف می‌ساخت، از سوی پاره‌ای از ناظران منطقه مورد سؤال قرا گرفت و بدون پاسخ ماند.

یک ماه بعد و پس از انتشار اسناد تازه نشان داده شد که واشنگتن در یک اقدام پیشگیرانه در تلاش خنثی ساختن نگرانی‌های ناشی از افزایش خطر جنگ در منطقه بعد از انتشار اسناد محرمانه بوده است.

با انتشار اسناد تازه ادامه پرده‌پوشی مواضع کشورهایی مانند امارات، بحرین و عربستان سعودی در قبال «ضرورت حمله نظامی علیه ایران» ممکن نیست. اینک حتی برای مردم عادی نیز آشکار شده که اظهارات دو ماه قبل یوسف العتیبه سفیر امارات در واشنگتن دایر بر ضرورت مبادرت به جنگ علیه ایران، نظر مشترک تمامی رهبران کشورهای عربی، به جز سوریه و لبنان، از منامه تا ریاض و از امان تا قاهره است.

در درون حاکمیت عربستان نه تنها پادشاه کنونی که پادشاه و ولیعهد آینده نیز نسبت به حمایت از گزینه نظامی علیه ایران هم نظرند. این گزینه را هیئت حاکمه عربستان از ۲۰۰۵ تاکنون در هر فرصتی با رهبران کاخ سفید در میان نهاده اند.

نقش اسرائیل

اسناد تازه آشکار ساخت که تمایل رهبران کشورهای عربی برای استفاده از نیروی نظامی علیه ایران، به هیچ وجه کمتر از تمایل خفته اسرائیل در این زمینه نیست.

از این لحاظ چنانچه اسرائیل مدعی شود که ادامه سیاست‌های «کج‌دار و مریز دولت اوباما در قبال تهران» با شرایط حفظ امنیت ملی آن کشور سازگار نیست، و در نتیجه حمله نظامی به ایران در دستور کار مستقیم دولت قرار گیرد، عربستان سعودی نه تنها مسیر هواپیماها و موشک‌های اسرائیلی را مسدود نخواهند کرد که شاید با در اختیار قرار دادن پایگاه‌های هوایی شمال کشور، به انجام اقدامات نظامی اسرائیل مستقیماً بپیوندد.

بدون تردید طی کردن مسیر دو هزار و ۲۲۵ کیلومتری خاک اسرائیل تا مناطق مرکزی ایران بدون استفاده از کریدور هوایی عربستان سعودی امکان‌پذیر نیست و همراهی سعودی‌ها با اسرائیل در تدارک یک حمله نظامی علیه ایران تنها از راه تغییر برنامه سیستم پدافند هوایی سعودی‌ها و قبول هواپیماهای اسرائیلی به عنوان «خودی» میسر خواهد بود.

دولت احمدی‌نژاد

انتشار اسناد تازه در مورد توصیه کشورهای عربی به تدارک حمله نظامی علیه ایران، استدلال طولانی مدت دولت کنونی تهران دایر بر امکان‌ناپذیر بودن حمله نظامی علیه ایران را تا حدودی زیادی تضعیف ساخته و کفه امکان بروز جنگ را سنگین‌تر از پیش می‌سازد.

در صورتی که تدارک و مبادرت به جنگ علیه ایران امکان‌ناپذیر بود، کشورهای عربی منطقه که در خط مقدم جبهه قرار دارند و ممکن است هزینه سنگینی بابت آغاز جنگ بپردازند، حمله نظامی را قویاً توصیه نمی‌کردند.

از این لحاظ سیاست‌های دولت کنونی و به خصوص نحوه پیگیری برنامه‌های اتمی آن نیز در داخل نظام سیاسی ایران ممکن است بار دیگر مورد بازبینی قرار گیرد.

با انتشار اسناد تازه، کارنامه دولت آقای احمدی‌نژاد به دلیل عدم توفیق در جلب دوستی، همکاری و اطمینان خاطر کشورهای عربی و در نتیجه در خطر قرار دادن امنیت ملی ایران نمره مردودی گرفته است.

در اسناد تازه انتشار یافته، کشور های عربی خطر دولت کنونی ایران را بزرگتر از خطر القاعده معرفی کرده‌اند. بعد از حمله ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ القاعده به نیویورک و واشنگتن، آمریکا دو کشور افغانستان و عراق را مورد حمله نظامی قرار داد و رژیم‌های کابل و بغداد را ساقط ساخت.

اینک آشکار شده است که کشورهای عربی، ضمن حفظ مناسبات صوری با جمهوری اسلامی، از سال ۲۰۰۵ تاکنون به دنبال تکرار برنامه‌ای مشابه علیه تهران بوده‌اند.