احزاب سیاسی عراق بر سر تشکیل دولت جدید به توافق رسیدند

 
احزاب سیاسی عراق بر سر تشکیل دولت جدید به توافق رسیدند

ایاد علاوی (راست)، رهبر ائتلاف العراقیه همراه با جلال طالبانی (وسط) رییس جمهور و نوری المالکی، نخست وزیر عراق.

مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، روز پنجشنبه اعلام کرد که جناح های رقیب سیاسی در این کشور در مورد تقسیم سه پست نخست وزیری، ریاست جمهوری و ریاست پارلمان به توافق رسیده اند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، با این توافق، بن بست سیاسی هشت ماهه اخیر پس از انتخابات پارلمانی در عراق پایان یافته است.

مسعود بارزانی با اعلام توافق میان جناح های سیاسی در عراق گفت: نوری المالکی، رئیس ائتلاف « دولت قانون» همچنان سمت نخست وزیری را برعهده خواهد داشت، ریاست جمهوری عراق به کردها خواهد رسید و ائتلاف عمدتا سنی « العراقیه» به رهبری ایاد علاوی، ریاست پارلمان را بر عهده خواهند گرفت.

علیرضا نوری زاده، تحلیلگر مسایل خاورمیانه و روزنامه نگار، در گفت و گو با «رادیو فردا»، این توافق را تنها راه ممکن برای عراق توصیف می کند و می گوید: «قانونا آقای علاوی باید نخست وزیر می شد. هشت ماه آقای مالکی بر سر راه دولت توسط آقای علاوی سنگ انداخت، مشکل ایجاد کرد و جلوی تشکیل دولت را گرفت. سرانجام آمریکا و متحدانش، از جمله کشورهای عربی، به این نتیجه دست یافتند که آقای مالکی شر کمتر است.»

آقای نوری زاده اضافه می کند: «از این دیدگاه، بودن آقای مالکی در راس دولت، ولی مقید و محدود کردنش به مراتب بهتر از آن است که نگذارند او دولت تشکیل دهد و بعد با تمام خرابکاری های جمهوری اسلامی روبرو شوند.»

این تحلیلگر مسایل خاورمیانه اشاره می کند: «با توافق چهارشنبه شب، مقام نخست وزیری دیگر مانند گذشته، شکل دیکتاتوری نخواهد داشت و نخست وزیر موظف می شود در چهارچوب قانون اساسی، به پارلمان احترام بگذارد و ائتلاف العراقیه عملا موازنه قدرت را برقرار خواهد کرد و به نوعی، شریک واقعی آقای مالکی و بقیه خواهد بود.» 
 

بر اساس گزارش ها، آقای علاوی ریاست شورای عالی سیاستگذاری را عهده دار خواهد شد که نهادی تازه تاسیس است.

در مورد وظایف این شورا و نسبت وظایفش با نخست وزیر، مراد ویسی، کارشناس امور عراق، در گفت و گو با « رادیو فردا» اشاره می کند که شورای عالی سیاستگذاری عراق با هدف جلب رضایت و مشارکت ائتلاف العراقیه نسبت به فرایند تشکیل دولت در این کشور ایجاد شده است.

وی می افزاید: «در مورد شرح وظایف و اختیارات این شورا هنوز چیزی منتشر نشده است، ولی ایاد علاوی و فهرست العراقیه خواهان این بودند که این شورا، یک نهاد عالی نظارت کننده بر عملکرد دولت و نهادهای حکومتی، و به طور خاص، نخست وزیر باشد.»

آقای ویسی می گوید: «ائتلاف دولت قانون به ریاست آقای مالکی اعلام کرده بود که تشکیل این شورا نباید باعث کاهش اختیارات نخست وزیر و یا دخالت در امور اجرایی شود. هنوز هم معلوم نیست که کدام از این دو دیدگاه بر شورای عالی سیاستگذاری حاکم خواهد بود، ولی به نظر می رسد که این شورا اختیارات بیشتری خواهد داشت، چون آقای علاوی به دفعات اعلام کرده است به شرطی در دولت حضور پیدا می کند و این سمت را می پذیرد که مشارکت این دستگاه، مشارکتی واقعی باشد و نه نمایشی.»

آقای بارزانی در سخنان خود اشاره نکرد که رئیس جمهوری عراق چه کسی خواهد بود، اما سلیم جبوری، از رهبران العراقیه، گفت که جلال طالبانی همچنان این سمت را بر عهده خواهد داشت.

از زمان برگزاری انتخابات پارلمانی در عراق در روز هفت ماه مارس تا چهارشنبه شب، جناح های سیاسی در این کشور نتوانسته بودند به توافقی برای تقسیم قدرت دست یابند.

در این انتخابات، ائتلاف العراقیه به رهبری ایاد علاوی با اختلاف اندکی بر ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی پیروز شد، ولی نتوانست آرای لازم را برای تشکیل دولت بدست آورد.

مسعود بارزانی با اعلام این توافق که در پی سه روز مذاکره حاصل شد، از خدواند تشکر کرد و آن را یک پیروزی بزرگ برای تمامی عراقی ها دانست.

در این حال، علی الدباغ، سخنگوی دولت عراق، خبر داد که اعضای پارلمان این کشور در ساعت سه بعد از ظهر روز پنجشنبه رئیس قوه مقننه را انتخاب خواهند کرد.

به گفته وی، اسامه النجفی، از ائتلاف العراقیه، نامزد این سمت خواهد بود.

 بن بست هشت ماه اخیر با انتقاد آمریکا مواجه شده بود که از تمامی جناح های سیاسی در عراق می خواست تا هر چه زودتر دولت این کشور را تشکیل دهند.

علیرضا نوری زاده در مورد واکنش کشورهای عربی از توافق بدست آمده در عراق می گوید: استقبال این کشورها تاکنون بسیار خوب بوده است و در مورد واکنش جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که گرچه تهران شاید از نخست وزیری نوری المالکی خوشحال باشد، ولی این آقای مالکی همانی نیست که انتظارش را داشت.

به گفته وی، آقای مالکی دیگر نمی تواند به عنوان فرمانده کل قوا، هر کاری که دلش می خواهد انجام دهد.، اختیارات رئیس جمهوری بیشتر خواهد شد و جلال طالبی دیگر یک چهره نمادین نخواهد بود. ضمن آنکه پارلمان قدرت خواهد گرفت.