بررسی روزنامه های صبح تهران؛ یکشنبه ۱۶ آبان
تیترهای اول
"هشدار دولت به طلا فروشان" تیتر اول خبر است، ایران از "مجازات سنگین برای فرار از مالیات" خبر داده، جام جم و آرمان از "سه هزار ممنوع الخروج مالیاتی" نوشته اند و تهران امروز "اخطار آخر به فراریان مالیاتی را با اهمیت ترین خبر امروز دیده است.
"نقض حقوق بشر در آمریکا به خودمان مربوط است" به نقل از کاخ سفید تیتر اول کیهان است، رسالت در عنوان اصلی خود نوشته "آمریکا بازداشتگاه بگرام و گوانتامو را تعطیل کند"،آفرینش از قول رییس مجلس نوشته "سران آمریکا از انتخابات درس بگیرند" و روزنامه جمهوری اسلامی از " هشدار سیصد گروه آزادی های مدنی درباره به وضعیت وخیم حقوق بشر در آمریکا" نوشته است.
"حملات تازه حامیان دولت علیه رئیس مجلس" تیتر یک مردم سالاریاست، ابتکار پرسیده "شیطنت انگلیسی یا گاف ایرانی" و حمایت "پیشنهاد مجلس ، اعتراض دولت" را در راس اخبار خود آورده است.
"سه ضلع محکم یک سناریوی اقتصادی" تیتر اول سیاست روز است، " پرداخت دستمزد بازنشستگی براساس حقوق 5 سال آخر" عنوان اول قدساست، دنیای اقتصاد نوشته "قیمت جدید برق از ماه آینده" وجهان صنعت نوشته "نرخ ارز شناور مدیریت شده ادامه مییابد".
خراسان از قول منوچهر متکی نوشته است: "درباره مبادله سوخت با 1+5 مذاکره نمی کنیم".
گزیده مقالات
اوباما در آسیا چکار دارد
دکتر رحمان قهرمانپور در سرمقاله تهران امروز نوشته سیاست آمریکا در آسیا به صورت سنتی مبتنی بر ایجاد موازنههاست. ایجاد موازنه میان هند و پاکستان، چین با ژاپن، کرهجنوبی با کره شمالی. صحنه آسیا در دوره بعد از جنگ سرد شاهد تحولاتی بوده و باعث شده در این سیاست سنتی آمریکا تغییراتی صورت گیرد.
به نظر این مقاله: افول نسبی موقعیت استرالیا و ژاپن در عرصه سیاست جهانی همراه شده است با ظهور چین و هند به عنوان دو قدرت در حال ظهور. امروزه این اجماع نظر وجود دارد که چین را نمیتوان با اتکا بر ژاپن یا استرالیا مهار کرد. این کشور با سرعتی باورنکردنی در حال قدرت گرفتن و به چالش کشیدن ارزشهای سنتی آمریکایی نظیر لیبرالدموکراسی است.
تهران امروز احتمال داده در سالهای آینده، آمریکا از نقطه اتکای سنتی خود در آسیا یعنی ژاپن در شرق دور به سمت هند در غرب آسیا حرکت کند. این حرکت همکاریهای تجاری و اقتصادی و نیز همکاریهای نظامی و امنیتی را دربرمیگیرد.
ابرقدرت پوشالی
کیهان در سرمقاله خود نوشته پیش از آنکه رئیس جمهور آمریکا نیویورک را به مقصد هند ترک کند، هزاران نفر از فعالان حقوق بشر در اعتراض به این سفر مقابل مقر سازمان ملل تجمع کرده و علیه سیاست های اوباما شعار دادند. مردم هند روز گذشته نیز در تظاهرات گسترده ای نسبت به حضور رئیس جمهور آمریکا در کشورشان اعتراض کردند. گزارش های رسیده حاکی از آن است که مردم اندونزی نیز در آستانه سفر اوباما به کشورشان تظاهرات گسترده ای را در اعتراض به این سفر آغاز کرده اند.
به نوشته این روزنامه این روزها جدای از اقتصاد ورشکسته و بیمار آمریکا و مشکلات داخلی که مردم این کشور را مقابل سردمداران کاخ سفید قرار داده، بواسطه موج بیداری که ریشه در ملتهای مسلمان داشته و برخاسته از انقلاب بزرگ اسلامی ایران است، آمریکا دیگر هیچ جایگاه و منزلتی بین ملتهای جهان ندارد.
همزمان کیهان با عنوان "حباب ترکید" نوشته آمریکایی که روزگاری خود را متولی حقوق بشر در جهان می دانست و داعیه دفاع از حقوق بشر این کشور گوش فلک را کر کرده بود و اساسا چیزی به نام « شورای حقوق بشر» را قبول نداشت و خود را محک و میزان این میدان قلمداد می کرد، این روزها در بخشی از رویه و وظیفه ادواری همان شورا خاطر نقض پیوسته حقوق بشر به شدت مورد انتقاد قرارمی گیرد.آمریکا به ابرقدرتی پوشالین بدل شده که دیگر هیچکس از هیبت مترسک گونه آن نمی ترسد.
انتخاب شهرداران و عملکرد شوراها
جاماسب محمدی بختیاری در سرمقاله ابتکار پرسیده طرح انتخاب شهرداران به کجا خواهد انجامید، و یادآوری کرده که برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی را به مجلس ارائه دادند مبنی بر اینکه انتخاب شهرداران از دایره اختیارات شوراها خارج وبه وزارت کشور محول گردد.اقدامی که نه تنها مخالفین را در اعتراض به این مسئله به واکنش واداشت، بلکه در درون اردوگاه اصول گرایانی که دو قوه مقننه و مجریه کشور را در ید خود دارند، زمزمههای مخالفت شنیده میشود.
به نوشته این مقاله نهاد نوپای شورا با پشت سر گذاشتن بیش از یک دهه از عمر خود حامل تجربیات گرانقدری است که میتواند با کاهش اشتباهات ویا ندانم کاریهای گذشته با افقی روشن بسوی آینده حرکت کند.به واقع شوراها تا کنون کارنامه موفق وقابل قبولی از خود ارائه نداده اند. اما با نگاهی به سوابق وعمر کوتاه این نهاد نوپا میتوان گفت هم معایبی داشته اند وهم محاسنی.
نویسنده ابتکار سپس تاکید کرده برای اصلاح نهاد شورا باید سیستم انتخابی آن به گونهای اصلاح شود که به سمت کیفی شدن هرچه بهتر بیانجامد و افراد دون پایه و فاقد توانایی مجالی برای خودنمایی و عرض اندام در این عرصه را نداشته باشند.
شرایط وحدت اصولگرایان
رسالت در سرمقاله خود به بررسی شرایط برای وحدت اصولگرایان پرداخته و نوشته نشستن و برخاستن و بدیهیات را در مورد خوبی وحدت بر زبان آوردن، کشتن وقت است به امید آنکه شاید از کنار هم نشستن به ناگهان جرقه وحدت زاده شود. باید صریح و روشن ابهامات و پرسشها را مطرح کرد. بر خلاف آنچه که عوامانه گفته میشود، دنیا از گفتن خراب نیست بلکه این نگفتنهاست که کینهها را در اعماق قلوب آبیاری میکند.
امیر محبیان با تاکید بر این که احمدینژاد نسبت به سایر گروهها و سایر گروهها نسبت به احمدینژاد ناگفتههایی دارند که شاید برای وحدت از گفتن آن خودداری میکنند اما لزومی به طرح علنی این مباحث نیست ولی در جلسات متوالی باید هر گونه شبههای بر طرف گردد. هر شبهه حل نشده در اذهان، مسائل بعدی و موانع جدی فرا رو خواهد بود.
به نوشته رسالت آن گاه که دکتر احمدی نژاد با چهرههای اصولگرا در کنار هم مینشینند، او نباید در مقام رئیسجمهور تصور شود، اگر در این نشستها وی در مقام ریاست جمهوری خود حضور یابد، امکانات و قدرت سیاسی و اجرایی او (ولو او چنین نخواهد) به عنوان ابزار چانهزنی تصور خواهد شد که خلاف عدل است و مردم گمان خواهند برد که رئیسجمهور آنان از امکانات ملی در جایگاه جناحی و انتخاباتی بهره میبرد.
پیش به سوی گذشته با ارز دو نرخی
محمدحسین مهرزاد در سرمقاله جهان صنعت نوشته پس از آنکه محمود احمدینژاد بر صفحه تلویزیون از واقعی کردن نرخ ارز سخن گفت، موجی از نگرانی در میان فعالان تجاری و بازرگانی کشور به راه افتاد. تقریبا تمامی کارشناسان اقتصادی - البته بجز حامیان دولت دهم- معتقدند پایین آوردن نرخ ارز آن هم به شکل دستوری نه تنها باری از دوش اقتصاد کشور بر نمیدارد بلکه صادرات و فعالیتهای تجاری را هم زمینگیر میکند.
به نوشته این مقاله در برابر این همه ابراز نگرانی کارشناسان و فعالان اقتصادی، دولت اعلام کرد کمیتهای ویژه برای این موضوع تشکیل شده و قرار است حلال مشکلات همین کمیته ویژه باشد. با این حال اما همچنان کسی به ادامه این کار خوشبین نبود و حتی برخی تحلیلگران بر این باور بودند که این اقدام دولت مقدمهای برای عقبگرد به برنامه اول توسعه خواهد بود.
جهان صنعت نوشته به هر روی تا همین دیروز همه در شوک بودند و منتظر آیندهای نامعلوم، اما قائممقام وزیر بازرگانی به سیاق اطلاعرسانی قطرهچکانی که اخیرا مد شده است از تعیین نرخ ارز به شیوه شناور مدیریت شده سخن گفت و این تنها یک معنی میتواند داشته باشد: پیش به سوی دو نرخی شدن دلار و بازگشت به گذشته!
و سرانجام این سئوال که: دولت دهم در حال پیمودن راهی است که رییس آن بارها بر نتایج این راه انتقاد کرده است. زمانی که احمدینژاد در برابر مردم رانتهای دولت هاشمی را مسبب کاخنشین شدن عدهای و اشرافیگری اعلام میکرد همین سال گذشته بود. حال چه بر سر اقتصاد آمده که این دولت به دنبال راه از پیش رفته است؟
قانون جدیدی برای نفت و گاز
دنیای اقتصاد در سرمقاله خود از طرح کمیسیون انرژی مجلس درباره نفت و گاز و اداره آن تحسین کرده و نوشته با وجود این و بر فرض نیاز به تصویب قانون جدید نفت، بهنظر میرسد بهدلیل پارهای اشکالات موجود در طرح پیشنهادی، متن ارائه شده قادر به محقق کردن اهداف مورد نظر پیشنهاددهندگان آن نخواهد بود. با مروری گذرا بر متن این طرح درخواهیم یافت که این طرح از حیث ساختار و محتوا، با قوانین متعارف نفتی، از نوع آنچه تا پیش از این در کشورهای نفتی، از جمله کشورمان ایران تدوین یافته است، تفاوتهای عدیده دارد.
نویسنده این مقاله از آن جمله نوشته یکی از مهمترین کارکردهای قانون نفت ارائه نقشه راهی برای انجام تعاملات بینالمللی، از جمله توجه به مقوله جلب و جذب سرمایهگذاران خارجی است اما بررسی طرح نشان میدهد، یا به برخی از این موضوعات اصلا پرداخته نشده یا توضیحات ارائه شده روشن و کافی نیست.
یکی از موارد انتقادی دنیای اقتصاد آن جاست که می نویسد: یکی از ابداعات این طرح ظهور بازیگر جدیدی در مجموعه سیاستسازی و نظارتی صنعت نفت کشور، یعنی «هیات امنای نفت و گاز» است که در آن آمده حق حاکمیت و مالکیت نسبت به منابع (مخازن) نفت خام و گاز طبیعی متعلق به حکومت اسلامی است که اعمال آن به عهده هیات امنایی خواهد بود که در این قانون ذکر میشود. در رابطه با ماهیت حقوقی، کارکرد، اختیارات، ساختار و چیدمان اعضای این هیات سوالات عدیدهای به ذهن متبادر می شود.
بحران آب در کشور
خراسان در گزارش اصلی خود نوشته سطح آب های زیرزمینی کشور طی ۱۰ سال گذشته ۵۰درصد افت داشته و این موضوع باعث شده است که کشور در مناطقی مانند خراسان رضوی، استان فارس و اصفهان با نشست زمین و رشد چند برابری پدیده بیابان زایی مواجه شود و در این میان خراسان یکی از اولین استان هایی است که با بحران افت سطح آب های زیرزمینی و به تبع آن نشست زمین مواجه شده است.
به نوشته این گزارش یک عضو هیئت علمی موسسه تحقیقاتی سازمان جنگل ها و مراتع گفته در حال حاضر بحرانی ترین وضعیت از نظر سرعت بیابان زایی در استان های فارس، اصفهان و خراسان رضوی و جنوب خراسان شمالی و بخش هایی از خراسان جنوبی دیده می شود که باید گفت باید مدیریت آب در دسترس باز مهندسی شود.
مطابق آماری که در گزارش خراسان آمده ۹۰درصد آب قابل استحصال به بخش کشاورزی اختصاص پیدا می کند در حالی که بازده آبی بخش کشاورزی تنها ۳۵ درصد است و این بدان معناست که ۶۵تا۷۰ درصد آبی که در بخش کشاورزی استفاده می شود، عملا وارد چرخه تولید نمی شود و هدر می رود. چنین است که می توان گفت بحران آب مهم ترین محدودیت توسعه در کشور است.
نقص ویزای ورزشکاران آمریکایی
روزنامه جمهوری اسلامی به نقل از منابع ورزشی نوشته به دلیل ناقص بودن ویزا، ورزشکاران آمریکایی و کانادایی که به منظور شرکت در مسابقات جهانی رزم آوران به کشور آمده بودند، از فرودگاه امام خمینی باز گردانده شدند.
به نوشته این روزنامه در این مسابقات که از روز پنجشنبه تا شنبه (دیروز) در اصفهان جریان داشت 10 کشور اروپائی، 8 کشور آسیائی و استرالیا و نیوزلند شرکت داشتند. ورزشکاران فلسطینی نیز در این مسابقات شرکت داده شدند.