بررسی روزنامه های صبح تهران – چهارشنبه ۲۸ مهر
تیترهای اول
روزنامه های رسالت، حزب الله، سیاست روز، مردم سالاری، آفرینش، خبر و جمهوری اسلامی این جمله رهبر جمهوری اسلامی را در دیدار از قم در صدر اخبار خود آورده اند "خواص و عوام وحدت ملی را جدی بگیرند"، ایران با جمله "مقابله با فتنه 88 مردم و نظام را واکسینه کرد" همین خبر را منعکس کرده، کیهان نوشته "قم قیام کرد، روزی که در تاریخ ماندنی شد" و جام جم از "استقبال تاریخی قم" خبر داده است.
"آغاز عصر جدید اقتصادی" تیتر اول تهران امروز است، دنیای اقتصاد از "اصلاح همزمان قیمت هفت انرژی" خبر داده و جهان صنعت در عنوان اصلی خود نوشته "قیمت هفت حامل انرژی همزمان تغییر می کند".
ابتکار از "روایت یک مقام اطلاعاتی از تلاش برای اخلال اقتصادی در کشور" نوشته و آرمان از قول سخنگوی وزارت خارجه نوشته "سوخت ندادن به هواپیماها را تحمل نمی کنیم".
"حرم مطهر رضوی کانون توجه قلبها و اندیشه هاست" به نقل از واعظ طبسی تیتر اول قدس است.
گزیده مقالات
مصر، ضد دموکراسی
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود به تحلیل انتخابات ریاست جمهوری مصر پرداخته و نوشته اخوان المسلمین ابتدا تهدید کرده بود که انتخابات را تحریم خواهد کرد لکن بر اثر فشار افکار عمومی و همچنین رایزنی با چهرههای برجسته در تصمیم خود تجدیدنظر کرده، اما موضوع دیگر شگردهای رژیم مبارک برای حذف نامزدهای اخوان المسلمین و جلوگیری از ثبت نام چهرههای مستقل است که به یک "بازی همیشگی" تبدیل شده است.
به نظر این روزنامه نامزدهای حکومتی در میان مردم فاقد جایگاه و پایگاهند و مردم مصر تقریباً هم قسم شدهاند که به آنها رای ندهند اما تجربههای گذشته نشان میدهد که آنها سرانجام با معجزه دولت باز هم سر از صندوقهای رأی در میآورند.
روزنامه جمهوری اسلامی سرانجام از ناآرامی در شهر خبر داده و نوشته مراکز دانشگاهی مصر این روزها از تحرک سیاسی بیشتری برخوردارند ولی نظام سیاسی مصر با توسل به موج بازداشتها سعی دارد فضای کشور را در مسیر دلخواه خود سازماندهی کند. با اینحال، شدت و دامنه اعتراضات دانشجوئی علیه سیاست سرکوب خفقان رژیم قاهره، اوضاع را به کلی دگرگون ساخته است.
شمشیر زنگ زده
ابتکار در سرمقاله خود به نقد مماشات نمایندگان مجلس با دولت پرداخته و نوشته شمشیراستیضاح را یا ازغلاف بیرون نمی آورند یا هرازگاهی برای نمایش یاشاید هم برای آن که زنگ نزند وهوایی بخورد، بیرون میکشند و دور سر وزیری میچرخانند وبی آن که جداً آن را فرود آورند دوباره درغلاف فراموشی یا مصلحت جویی فرومی برند، بی تردید ازچنین مجلسی چه انتظاری میرود، جزاین است که قدم به قدم تا همه قدم به عقب بنشیند؟ مجلسیها با "امیدهای درازومقاومتهای کم" چگونه میخواهند دررأس بمانند؟
نویسنده مقاله از نمایندگان مجلس پرسیده کدام مصلحت ایجاب کرده که حق نظارت را ازخویش بگیرید وبه کام عامل ومجری بسپارید؟ چگونه میتوان هم عامل بود وهم ناظر؟ مگرمی شود داوری یک بازی را مثلا به مربی یا کاپیتان یکی ازتیمها ی بازیکن سپرد، آن هم تیمی که انگیزه پیروزی به هرقیمتی دارد؟
ابتکار با اشاره به تازه ترین تصمیم کمیسیون تلفیق مجلس هنگام بررسی برنامه پنجم پرسیده استدلال دولت درحذف نظارت دیوان محاسبات چیست؟ چرا ازاین موضوع واهمه دارد؟ کم کم درذهنها این سوال قوت میگیرد که خدای ناخواسته دولت میخواهد یواشکی کارهایی کند که ازچشمها پنهان بماند؟
اصولگرائی که سیلی می زند
کوروش شرفشاهی در سرمقاله مردم سالاری نوشته هر چند همه جورش را دیده بودیم اما این یکی دیگر نوبر است. یک مدعی اصولگرایی در صحن علنی مجلس سیلی بر گوش نماینده مردم در خانه ملت می نوازد و در رسانه ها اعلا م می کند که این سیلی ریشه در اصولگرایی دارد.
نویسنده این مقاله با تاکید بر این که همه روزه به اشکال مختلف واز سوی افراد متفاوت سیلی نواخته می شود پرسیده صدا و سیما صحنه هایی از زدو خورد نمایندگان یا فعالا ن سیاسی در کشورهای ژاپن، کره، ایتالیا و... را پخش کرده و الفاظ و جملا تی که در مورد این رفتارها به کار برده شده حکایت از آن دارد که چنین برخوردهایی حداقل دور از شان افراد فرهیخته و متمدن و در اذهان عمومی رفتاری قبیح و زشت است. لذا آیا ضارب یا حامیان احتمالی وی بر قبح چنین رفتار ناپسندی اذعان دارند؟
سرمقاله مردم سالاری در نهایت نوشته نماینده سیلی خورده ترجیح داده واکنش قانونی (نه مقابله به مثل!) نشان دهد و طی نامه ای به هیات رئیسه مجلس تقاضای بررسی داشته است. اکنون نتیجه چه خواهد بود؟ آیا در این مورد پرونده در دستگاه قضایی بررسی خواهد شد و حکم شرعی در این زمینه صادر خواهد شد و ضارب در برابر نمایندگان می ایستد تا حکم شرع اسلا م اجرا شود؟ آیا در حال حاضر هیات رئیسه مجلس مسوولیت سنگینی را بر عهده ندارد.
از یارانه نقدی، تورم نمی زاید
سعید لیلاز در سرمقاله آرمان نوشته تاثیر تورمی یارانه نقدی به شیوه پرداخت دولت و منبع تحصیل این یارانهها ربط دارد. چنانچه یارانههای نقدی از محل حذف یارانه حاملهای انرژی پرداخت شوند، موجب تورم نمیشود، آن چه عامل اصلی تورم در ایران است، نه حذف یارانهها که سرعت رشد نقدینگی و کسری بودجه است.
این اقتصاددان تاکید کرده اگر دولت انضباط مالی خود را حفظ نکرده، کسری بودجه داشته و پول جدید چاپ کند، با هدفمندی و بدون هدفمندی شاهد تورم خواهیم بود، چنان که در گذشته در دورههای متوالی افزایش رشد نقدینگی همواره موجب تورم شده است. تاثیر جو روانی تورم اولا رقم جو روانی تورم چندان تاثیرگذار نیست، ثانیا زودگذر است و ثالثا مقدار زیادی از این جو روانی را پشت سر گذاشتیم و به نظر نمیرسد این جو از این پس سهم چشمگیری داشته باشد.
سرمقاله آرمان یادآور شده سیاست پرداخت یارانه در چهل سال اخیر، تثبیت نرخ ارز در 10 سال اخیر و برخی سیاستهای اقتصادی باعث ایجاد عدم تعادل در قیمتها شده است. یعنی در حالی که قیمت کالاهای انرژی بر به نسبت نرخ جهانی پایین است، بهای کالاهایی که انرژیبر نیستند به نسبت نرخ جهانی بسیار بالاست.
پیمان شیکاگو را به یاد دنیا بیاوریم
حمید باستانی در سرمقاله جهان صنعت نوشته سالهای سال است که کشورهای مطرح و سازنده هواپیماهای تجاری با روندی غیرقانونی و نامتعارف دست به اعمال محدودیت برای ایران زدهاند و از ارایه قطعات و فروش هواپیما به ایران امتناع میکنند. همان کشورهایی که دم از حقوق بشر میزنند اما حقوق انسانی ایران را محترم نمیشمارند و با اعمال محدودیت در فروش هواپیماهای نو و قطعات مورد نیاز آن جان انسانها را به خطر میاندازند.
نویسنده این مقاله با اشاره به تصمیم تازه کشورهای اروپائی در خودداری از دادن بنزین به هواپیماهای ایرانی نوشته اگر ایران از طریق دیپلماتیک طی سالهای گذشته در خصوص تحریم فروش هواپیما به ایران به مجامع جهانی شکایت میکرد امروز شاهد این گردنکشی غرب نمیبودیم.
به نوشته سرمقاله جهان صنعت بر این اساس و با احترام به تدابیر وزارت خارجه، باید از این مرجع قانونی بخواهیم که در کنار این موضوع به پیمان شیکاگو و توافقات آن هم توجه بیشتری نشان بدهد چرا که ایجاد محدودیت در بحث حمل و نقل هوایی براساس ماده 44 این پیمان سال 1944 خلاف است.
یارانهها و مسوولیت همگانی
محمود صدری در سرمقاله دنیای اقتصاد نوشته آغاز واریز یارانه نقدی به حساب متقاضیان به برخی تردیدها درباره اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها پایان داد و قطار اصلاح ساختار اقتصادی را به حرکت درآورد.
نویسنده این مقاله با اشاره به قانون هدفمند کردن یارانه ها نوشته اجزای این قانون به لحاظ نظری سازگارند و اگر همه این اجزا دقیق اجرا شوند، دخل و خرج دولت در بخشهای مرتبط با این قانون، متوازن خواهد شد. اما این تنها شرط لازم کامیابی دولت در اصلاح ساختار اقتصادی است و شرط کافی آن نیست. شرط کافی موفقیت این کار شامل دو مقدمه اجتماعی و اقتصادی است. از نظر اجتماعی، کمک شهروندان به دولت ضرورت دارد.
سرمقاله دنیای اقتصاد نتیجه گیری کرده پا به پای اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها و برای جلوگیری از تناقضهای آتی آن ضرورت تام دارد که دولت علاوه بر شتاب بخشیدن به خصوصیسازی، آثار پولی اجرای قانون از جمله به هم خوردن توازن بین نرخ سود رسمی و نرخ سود واقعی را از نظر دور ندارد؛ به تفاضل نرخ دلار رسمی و کشش واقعی بازار توجه کند و در نظر داشته باشد که صنایع و کشاورزی ایران برای جبران آثار کاهش یارانهها به درآمدزایی از طریق صادرات و بانکها برای سامان دادن به امور پولی افراد و بنگاه ها، به کم کردن شکاف نرخ سود واقعی و اسمی نیازمندند.
از رفتن ایپکس درس بگیریم
سیاست روز در گزارش اصلی خود نوشته با حضور ناموفق اینپکس در میدان بزرگ نفتی آزادگـان بـه نظـر میرســد تجدید نظر جدی در نحوه بستن قراردادها با شرکت های خارجی و مفاد آن باید مورد توجه قرار بگیرد تا منافع کشور دستخوش اشتباهات یا سودجویی شرکت های خارجی نشود.
این گزارش با اشاره به خبر انصراف شرکت ژاپنی از شرکت در میدان نفتی آزادگان نوشته واقعیت آن است که اینپکس ژاپن مدتها است (از سال 85) فعالیت جدی در آزادگان نداشته است و پس از واگذاری اغلب سهم خود در میدان عظیم آزادگان به شرکت نیکو، عملا نقشی در توسعه این میدان یا سرمایهگذاری های مورد نیاز برای این کار ایفا نکرده است.
انتهای گزارش سیاست روز با این سخن وزیر نفت تمام می شود که اینپکس مانند بقیه شرکت ها علاقمند به ماندن است اما غضب سلطه طلبها مشکلاتی برای آنها ایجاد میکند اگرچه اگر اینپکس سهم خود را تعیین تکلیف نکند از آن کاسته خواهد شد و البته اگر زمانی علاقمند باشند میتوانند برگردند".
گزارشگر نوشته: بلافاصله پس از این سخنان وزیر نفت بود که اینپکس تصمیم گرفت به وضعیت کجدار و مریز خود در آزادگان پایان دهد و اعلام کرد باقیمانده سهم خود را به شرکت ملی نفت خواهد فروخت و از این پروژه خارج خواهد شد.