کارشناس مسوول تالابها: ایران صاحب شورترین دریاچه جهان شد

 
کارشناس مسوول تالابها: ایران صاحب شورترین دریاچه جهان شد

در حالی که هر روز خبرهای نگران‌کننده‌ای از مرگ دریاچه ارومیه به گوش می‌رسد، این بار به گفته مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست گذشتن شوری نمک دریاچه ارومیه از حد فوق اشباع و رسیدن به 360 گرم بر لیتر که نابودی «آرتمیا» به عنوان مهمترین موجود این دریاچه را به همراه داشته است، موجب شده که ایران مقام اول شورترین دریاچه جهان را به خود اختصاص دهد!

به گزارش خبرنگار «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در حالی که دریاچه ارومیه به عنوان بیستمین دریاچه بزرگ جهان با مساحتی حدود 483 هزار هکتار یکی از مهمترین و با ارزش‌ترین اکوسیستم‌های آبی و بزرگترین دریاچه داخلی ایران به شمار می‌آید، جدیدترین آمارها نشان می‌دهد 3 هزار کیلومتر مربع  از این دریاچه که از سال 1354 در فهرست کنوانسیون حفاظت از تالابها (رامسر) ثبت شده است، به شوره‌زار تبدیل شده، سطح آب دریاچه ارومیه هم‌اکنون از حداکثر سطح تراز آن 7 متر کاهش یافته است و به پیش‌بینی کارشناسان سطح آب دریاچه ارومیه تا 2 ماه آینده از حداقل تراز سال گذشته نیز کمتر می‌شود و کارشناس مسوول تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست نیز تاکید کرد: 130هزار هکتار از دریاچه ارمیه به طور کامل شوره‌زار شده و دیگر قابل بازگشت نیست!

کارشناس مسوول تالاب‌های سازمان محیط زیست:
ایران صاحب شورترین دریاچه جهان شده است!

130هزار هکتار از دریاچه ارمیه به طور کامل شوره‌زار شده و دیگر قابل بازگشت نیست

علی‌رغم خشکسالی‌ها، هر سال 5 درصد بر تولیدات محصولات کشاورزی در استان‌های حاشیه دریاچه ارومیه افزوده شد!

مهندس باقرزاده کریمی، کارشناس مسوول تالاب‌ها و مشاور معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه شورترین دریاچه دایمی جهان «بحرالمیت» با غلظت نمک حدود 300 گرم بر لیتر بوده است به ایسنا گفت: این در حالیست که شوری دریاچه ارومیه هم‌اکنون با صفر شدن ورودی آب به آن با گذشتن از حد فوق اشباع به 360 گرم بر لیتر رسیده است که بدین ترتیب باید بگوییم ایران صاحب شورترین دریاچه جهان شده است!

وی با تاکید بر این که بحران دریاچه ارومیه زخم کهنه‌ای است که هم اکنون سر باز کرده است افزود: این امر نتیجه سه دهه توسعه ناپایدار و بی‌رویه در منطقه است که بارگذاری‌های غیرقابل تحملی را برای این حوزه ایجاد کرده است.

وی با اشاره به اینکه طی سالهای گذشته علی رغم خشکسالی هر سال 5 درصد بر تولیدات محصولات کشاورزی در استان‌های حاشیه دریاچه ارومیه افزوده شد تصریح کرد: این امر نشان دهنده آن است که فشار بر منابع آبی اعم از آبهای سطحی و زیرزمینی در این منطقه به شدت افزایش داشته است.

کارشناس مسوول تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه باید از میزان برداشت و توقعات از منابع آبی بکاهیم تصریح کرد:‌ کل بحران دریاچه ارومیه قابل حل نیست ولی تا جایی که مربوط به مسائل انسانی است می‌توان این بحران را مدیریت کرد.

وی گفت: نمی‌شود وزارت نیرو آب را رهاسازی کند اما آبی به دریاچه نرسد! این امر نشان دهنده برداشت‌های بی‌رویه و غیرمجاز است که در این خصوص باید نظارت‌های ویژه صورت گیرد.

کارشناس مسوول تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست افزود: تا زمانی که برداشت از منابع آبی تنظیم نشود، به تعادل نمی‌رسیم گفت متاسفانه مردم منطقه خشکسالی را در زندگی روزمره خود حس نمی‌کنند و کشاورز کار خود را انجام می‌دهد و تنها حاشیه‌نشین‌های دریاچه آنهم اخیرا بحران خشکسالی را احساس کرده‌اند.

وی با تاکید بر اینکه باید از بروکراسی برای حل معضلات دریاچه ارومیه پرهیز کرد و به ایسنا گفت: انتقال آب و بارورسازی ابرها کارهای اورژانسی است که می‌توان برای نجات دریاچه ارومیه انجام داد.

کارشناس مسوول تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد:‌ سطح تراز دریاچه ارومیه از متوسط سطح تراز 5/3 متر پایین‌تر است و بدین ترتیب 130 هزار هکتار از دریاچه ارومیه به طور کامل شوره زار شده و با شرایط فعلی دیگر قابل بازگشت نیست.

وی با اشاره به اینکه مهم‌ترین مشکل امسال در دریاچه ارومیه افزایش تبخیر به دلیل افزایش دما نسبت به سالهای گذشته است گفت: خیلی از اقدامات را می‌توان بدون هزینه انجام داد اما نجات دریاچه ارومیه نیازمند صرف زمان و اراده قطعی مسوولان است.

مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی:

شوری دریاچه ارومیه به 360 گرم بر لیتر رسید!

3 هزار کیلومتر مربع از اراضی دریاچه به شوره‌زار تبدیل شد

جمعیت آرتمیا ارومیه تقریبا به صفر رسیده است

وزارت جهاد کشاورزی به جای آن که عرصه‌های کشت آبی موجود را به آبیاری تحت فشار یا قطره‌ای تبدیل کند، عرصه‌های جدیدی در پای کوه‌ها با سیستم‌ تحت فشار ایجاد کرده است!

مهندس حسن عباس‌نژاد، مدیرکل محیط زیست آذربایجان غربی که مدیریت پارک ملی دریاچه ارومیه را نیز بر عهده دارد به ایسنا گفت: شوری دریاچه به حد فوق اشباع رسیده و هم‌اکنون با 20 گرم بر لیتر افزایش نسبت به ماه گذشته به 360 گرم بر لیتر رسیده است. از سوی دیگر 3 هزار کیلومتر مربع از اراضی دریاچه به شوره‌زار تبدیل شده است.

وی با اشاره به این که ورودی آب دریاچه ارومیه هم اکنون صفر است، افزود: در خصوص مدیریت زیست بومی دریاچه ارومیه در سطح ملی تصمیمات خوبی گرفته شده و ستاد اجرایی آن در سطح ملی تشکیل شده و حق آبه دریاچه ارومیه 1/3 میلیارد مترمکعب در سال تعیین شده است که سه استان آذربایجان غربی، شرقی و کردستان موظف به تامین این حق‌آبه شده‌اند. از سوی دیگر موضوع انتقال بین حوضه‌ای نیز در حال پیگیری است که در این خصوص گزینه‌های مختلفی مطرح شده است.

مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی با اشاره به این که باروری ابرها نیز از دیگر تصمیمات اتخاذ شده در این زمینه است، افزود: در عین حال مطلع شدیم که رییس‌جمهوری دستور انتقال 2 میلیارد مترمکعب آب را به این حوضه صادر کرده است که با توجه به حق‌آبه تعیین شده در این خصوص پیش‌بینی می‌کنیم وضعیت دریاچه ارومیه بهبود یابد.

وی با اشاره به این که مجموعه اقدامات انجام شده مثبت بوده است، گفت: اگر شرایط جوی به حالت عادی باز گردد قطعا وضعیت دریاچه ارومیه بهتر از سال‌های 81 و 82 خواهد شد.

مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی مهمترین مشکل دریاچه ارومیه کاهش نزولات آسمانی، استفاده بی رویه از آب‌های زیرزمینی و ورودی صفر آب از رودخانه‌های حوضه آبخیز دریاچه ارومیه عنوان کرد و به ایسنا گفت: کاهش نزولات آسمانی موجب افزایش فشار بر آب‌های زیرزمینی شده و همین امر موجب شده با تخلیه آب‌های زیرزمینی، آب شور جایگزین آن شود.

وی با اشاره به این که هم اکنون 21 رودخانه با 39 مسیل وارد دریاچه ارومیه می‌شوند گفت: در حال حاضر بر روی تمامی این رودخانه‌های منتهی به این دریاچه یا سد احداث شده و یا در دست احداث است.

مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی تاکید کرد: یکی از مشکلات عمده بهره‌برداری از سدهای احداث شده بر روی دریاچه ارومیه است که پیش‌بینی می‌شود 4 میلیارد متر مکعب آب از این سدها برای کشاورزی و سایر مصارف طی سال‌های آینده بهره‌برداری شود که این امر فشار مضاعفی را بر دریاچه ارومیه وارد می‌کند.

وی در خصوص تاثیر میانگذر دریاچه ارومیه بر خشک شدن آن گفت: به اعتقاد بنده احداث این میانگذر هیچ گونه تاثیری بر خشک شدن دریاچه ارومیه نداشته و تنها چرخه آب را بر هم زده و این امر موجب شده است رسوبات در بخش جنوبی دریاچه ارومیه انباشته شود.

مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی به افت شدید جمعیت آرتمیا در دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد میزان آرتمیا در دریاچه ارومیه به شدت کاهش یافته و تقریبا به صفر رسیده است، اما سیست آن تا 50 سال باقی می‌ماند که امید داریم با آبدار شدن مجدد دریاچه ارومیه شاهد حضور آرتمیا به عنوان مهمترین موجود این دریاچه باشیم.

وی در خصوص جزایر دریاچه ارومیه گفت: از سالیان قبل آب انبارهایی در این جزایر برای حیوانات آن احداث شده است و هر چند دبی چشمه‌ها در این جزایر بسیار کاهش یافته است، اما مشکل کم آبی در آن‌ها نداریم.

مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی افزود: در عین حال در صورت اتصال جزایر به خشکی و احتمال خروج قوچ و میش با توجه به مهاجرپذیر بودن این گونه، تهمیدات لازم در این خصوص اندیشیده شده، اما در عین حال نیازمند تقویت تجهیزات فیزیکی برای حفاظت هستیم.

وی در خصوص اقدامات وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش راندمان آب کشاورزی در منطقه گفت: متاسفانه در این خصوص اقدامات موثری صورت نگرفته به شکلی که 70 درصد آب کشاورزی در این منطقه هدر می‌رود که در این راستا باید وزارت جهاد کشاورزی نسبت به اصلاح سیستم‌ آبیاری اقدام کند.

مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی تاکید کرد: وزارت جهاد کشاورزی به جای آن که عرصه‌های کشت آبی موجود را به آبیاری تحت فشار یا قطره‌ای تبدیل کند، عرصه‌های جدیدی در پای کوه‌ها با سیستم‌ تحت فشار ایجاد کرده است که این امر فشار مضاعفی بر حوضه وارد می‌کند.

گفتنی است دریاچه ارومیه و جزایر متعدد آن به لحاظ ویژگی‌های منحصر به فرد اکولوژیکی از سال 1346 به عنوان منطقه حفاظت شده و از سال 1349 به عنوان پارک ملی مورد حفاظت قرار گرفته است.

این دریاچه از سال 1354 به عنوان ذخیره‌گاه بیوسفر در برنامه انسان و کره مسکون سازمان یونسکو معرفی و در آن ثبت شده است.

در سال 1354 دریاچه ارومیه و تعدادی از دریاچه‌های آب شیرین جنوبی آن به علت دارا بودن معیارهای جهانی کنوانسیون حفاظت از تالابها (رامسر 1971) در لیست تالاب‌های کنوانسیون قرار گرفته است و هم اکنون به دلیل مشکلات زیست محیطی در لیست تالاب‌های در معرض تغییرات شدید اکولوژیکی قرار دارد.

آرتمیا مهمترین موجود این دریاچه است و از گونه‌های تهدید شده جهانی پرندگان که در این منطقه ثبت شده‌اند می‌توان به پلیکان پاخاکستریف باکلان کوچک، غاز پیشانی سفید کوچک، عروس غاز، اردک مرمری، اردک سرسفید، اردک بلوطی، خروس کولی دشتی، میش مرغ، دلیجه کوچک اشاره کرد. همچنین در حدود 1500 گونه گیاه آوندی در حوزه ارومیه به ثبت رسیده است که متعلق به 85 خانواده می باشند. از این 1500 گونه 353 گونه ارزش اقتصادی و 290 گونه اهمیت اکولوژیک دارند.