بررسی روزنامه های صبح دوشنبه تهران – ۱۵ شهریور
تیترهای اول
اختلاف تازه دولت و مجلس" تیتر اول خبر است، "تقاضای استرداد لایحه برنامه پنجم" عنوان اصلی مردم سالاری، جام جم، ابتکار و جهان صنعت. سیاست روز نوشته "برنامه پنجم بر سر دوراهی"، فرهیختگان "درخواست استرداد لایحه برنامه پنجم" را آورده، تهران امروز از "کشمکش بر سر برنامه پنجم" خبر داده، دنیای اقتصاد در تیتر بزرگ خود نوشته "زمزمه استرداد برنامه پنجم" و آرمان خبر داده که "دولت لایحه برنامه پنجم را از مجلس پس می گیرد".
"کشور نیازمند تلاش علمی در همه عرصه هاست" به نقل از رهبر جمهوری اسلامی عنوان اصلی روزنامه های رسالت، حمایت و جمهوریاسلامی است، کیهان همین گزارش را با تیتر "با شجاعت وارد نقد علوم انسانی غرب شوید" برگزیده، خراسان نوشته "باید بر موانع جهاد علمی غلبه کنیم" و ایران "پیشرفت در همه عرصههای کشور چشمگیر است" را از همین مراسم انتخاب کرده است.
گزیده مقالات
نمایندگان ویژه رییس جمهور
حمید رضا شکوهی در سرمقاله مردم سالاری با اشاره به گفته های رهبر مبنی بر پرهیز از موازی کاری در سیاست خارجی نوشته به نظر می رسد اشاره صریح و روشن رهبر، در مورد انتخاب نمایندگان ویژه رئیس جمهور در سیاست خارجی باشد; انتصابی که واکنش های منفی فراوانی در پی داشت و حضور افرادی بدون تجربه در حوزه دیپلماسی، در این زمینه انتقاد برانگیز شد.
به نوشته این مقاله انتظار بود که دولت که ادعای التزام عملی به رهبری دارد، احکام نمایندگان ویژه منصوب شده را پس بگیرد، نه این که اعلام شود دو نماینده دیگر هم در راه هستند. این اقدام دولت، خاطره انتصاب اسفندیار رحیم مشایی به عنوان معاون اول رئیس جمهور را در تابستان گذشته زنده کرد که علی رغم دستور رهبر، رئیس جمهور از برکناری رحیم مشایی خودداری کرد تا زمانی که نامه رهبری از سوی حجت الا سلا م ابوترابی نایب رئیس مجلس علنی شد و آنگاه رحیم مشایی به عنوان رئیس دفتر رئیس جمهور برگزیده شد و البته در لوای این منصب تشریفاتی، 18 مقام دیگر هم گرفت و گاه نقش معاون اول رئیس جمهور را هم ایفا می کند.
سرمقاله مردم سالاری افزوده حال، رئیس جمهور در مورد انتخاب نمایندگان ویژه خود همان مسیر سال گذشته را در پیش گرفته است واین که این مسیر به کجا می انجامد روشن تر از آن است که نیازی به توضیح داشته باشد. احمدی نژاد روز به روز در میان اصولگرایان تنهاتر می شود و حلقه مخالفان و منتقدان اصولگرای دولت گسترش می یابد. آیا انتخاب نمایندگان ویژه رئیس جمهور می تواند پایان حرکت آقای احمدی نژاد در این مسیر انتقاد برانگیز باشد یا باید در انتظار اتفاقات تازه ای بود که میزان ولایت مداری آنان را اثبات کند.
حمله به خانه کروبی
ایران روزنامه دولت در نوشته ای علیه رقیبان دولت جبهه مشارکت را "حزب تعلیق شده" خوانده و نوشته این حزب که برای نجات فتنه و زنده کردن آن حتی طرح "ترور کروبی" را مطرح کرده بود، در اقدامی پیش دستانه طی نامهای به کروبی از شیخ اصلاحات حمایت کرد.
در گزارش این روزنامه ادعا شده که ماجرای حمله به خانه رییس سابق مجلس ساختگی بود و از داخل خانه وی به مردم تیراندازی شد . این ادعا به ویژه در زمانی اهمیت می یابد که به نوشته روزنامه های مستقل امروز سپاه پاسداران این حمله را کار گروهی خودسر دانسته و آن را تقبیح کرده است.
روزنامه ایران که جبهه مشارکت را "حزب غیرقانونی" خوانده و از مجمع روحانیون مبارز به عنوان "یکی از متهمان فتنه 88" نام برده به عنوان اعتراض یادآور شده پس از این بیانیه اعضای جنجالی این حزب سیاسی همچون موسوی خویینیها، موسوی جمارانی، سید کاظم موسوی بجنوردی، موسوی لاری و سراج الدین موسوی به منزل کروبی رفتند و وی را به ادامه رویکردش ترغیب کرد.
خروج کارمندان از تهران
مریم باستانی در سرمقاله جهان صنعت با اشاره به تصمیم دولت برای خروج کارمندانش از تهران نوشته برنامهای که قرار بود ظرف مدت یک ماه منجر به خروج 144 شرکت شود و با وجود هشدار کارشناسان به اجرا گذاشته شد، اینک به برنامه ای مدت دار تبدیل شده است.
به نوشته این مقاله نمونه اینگونه طرحها در سالهای اخیر کم نیستند؛ از طرح انتقال پایتخت و انحلال سازمان مدیریت و برنامهریزی گرفته تا مصوبه تغییر ساعت همگی حاصل بیتوجهی به بدنه کارشناسی کشور برای اجرای چنین تصمیمهایی است. نتیجه تصمیم دولت به تغییر فوریت خروج از تهران از یک ماه به پایان سال و پاس دادن آن به برنامه پنجم چنین مینمایاند که این طرح نتیجهای که منجر به خروج 400 هزار کارمند از تهران شود دربرندارد.
به نوشته سرمقاله جهان صنعت اگر واقعا قرار است جمعیت تهران کاهش یابد تا خطرات ناشی از زلزله دردسرساز نشود، قطعا راهحل آن دستور به خروج یکشبه و یکماهه نیست. اگر دولت به برنامه چهارم عنایت بیشتری میکرد و طرح آمایش سرزمین را به اجرا میگذاشت شاید اینک اندکی از جمعیت تهران به شهرهای دیگر سرریز شده بود، بدون آنکه نیازی به مشوق یا دستور باشد. ضمن آنکه اشتغال هم به شهرهای کشور هدیه میشد تا امروز نیاز نباشد با دستکاری تعریف مبنای کار، نرخ بیکاری پایین نگه داشته شود.
سیاست تمرکز زدائی
رسالت در سرمقاله خود کاستن از جمعیت تهران را یک برنامه تمرکززدائی خوانده و نوشته تمرکز زدایی یک پروسه جدی در امر حکمرانی است و نمی توان فقط یک بخش آن را چونان یک پروژه بکار گرفت و تبعات دراز مدت و آثار فرعی گاه مهمتر از اصل آن را نادیده انگاشت. تمرکز زدایی فرآیندی است که دولت بر اساس آن می کوشد نظام تصمیم گیری خود را به نفع نزدیک تر شدن به مردم و شهروندان از تمرکز خارج سازد. تقسیم یا تفرق مدیریتی دولت در همین راستا صورت می گیرد وتفویض قدرت تصمیم گیری دولت به نفع مناطق و استان ها به همین منظور صورت می گیرد؛ حتی اگر بگوییم تمرکز زدایی مقدمه فدرالیسم است؛ از راه دور نیفتاده ایم.
به نوشته امیر محبیان در این مقاله تمرکز زدایی جمعیتی و حتی کارمندان فقط بخش های اجرایی و پر دردسر و البته فرعی این فرآیند است. در پس تمامی فرآیندهای تحت عنوان تمرکز زدایی یک تئوری سازمانی و یک تئوری مهم سیاسی و مهمتر از آن یک فلسفه سیاسی نهفته است. تنها یک دولت یا حکمرانی تمرکز زدایی شده می تواند فرآیند تمرکز زدایی را مدیریت کند. لازمه تمرکز زدایی جمعیتی، تمرکز زدایی مدیریتی و ضرورت اجتناب ناپذیر تمرکز زدایی مدیریتی، تمرکز زدایی سیاسی است.
سرمقاله رسالت از قول متخصصان برنامهریزی ومدیریت منطقهای نوشته تمرکززدایی از اداره امور، یک فرآیند یکپارچه و تجربه ناپذیر است و نمیتوان آن را به انواع اداری، مالی و سیاسی تجزیه کرد؛ چرا که هیچکدام از این انواع فرضی بدون دیگری امکان تحقق نخواهند داشت. و بر اساس نتایج تحقیقات تاکید می کنند که مرکز زدایی از اداره امور یا حکومت فقط در صورتی ممکن است که در هر سه بعد سیاسی ،مالی و اداری انجام شود و تمرکز زدایی در یکی از ابعاد عملأ بی معنااست.
استرداد برنامه پنجم
ملیحه سادات حسینی در فرهیختگان نوشته در حالی که نمایندگان مجلس زیر سقف بهارستان مشغول تصویب طرح حمایت از خانواده بودند، محمود احمدینژاد با فرستادن نامهای به رئیس مجلس خواستار بازپسگیری لایحه برنامه پنجم توسعه از مجلس شد.
این گزارشگر بر اساس شنیدههای خود نوشته تغییر 90 درصدیای که امروز دولت آن را عمدهترین دلیل بازپسگیری این لایحه مطرح کرده در حالی است که تمام تغییرات از سوی اعضای کمیسیون تلفیق که به ریاست محمدرضا باهنر برگزار شده بر اساس قانون بوده و حتی نمایندگان دولت موافقت خود را اعلام کرده بودند. همچنین زمزمههای استرداد این لایحه در حالی است که برنامه پنجم توسعه باید سال گذشته تصویب و از آغاز امسال اجرا میشد، اما به دلیل تاخیر دولت در ارائه لایحه آن، مدت اجرای برنامه چهارم تمدید و بررسی برنامه پنجم در مجلس به سال جاری موکول شد.
فرهیختگان نوشته احتمال باز پسگیری لایحهای که با تاخیر و به گفته کارشناسان حوزه اقتصاد هیچ وجه اشتراکی برای نام گرفتن «برنامه» ندارد، در حالی است که بیش از 100 ساعت کار کارشناسی نمایندگان با استفاده از قوانین اساسی شکل و شمایل برنامه به آن بخشیده و از طرفی کار کارشناسی نمایندگان را در مدت زمان اندک و با تاخیر شش ماه دولت میتوان قدمی به سوی حل اختلافات دو قوه انگاشت.
راه های کاهش واردات
طهماسب مظاهری در سرمقاله آرمان ضمن اشاره به این که همه خیرخواهان خواستار کاهش واردات هستند راهکارهائی برای این عمل ارائه داده است.
به نوشته رییس سابق بانک مرکزی ابتدا باید از سیاستهای تورمی تا حد ممکن اجتناب شود و هر تصمیمی در دولت، با محک سنجش تورم زا بودن سنجیده شود و سیاستهای تورمی در حد اکل میته و ضرورت غیر قابل اجتناب مورد عمل قرار گیرد. دیگر این که در مواردی که ضرورت ایجاب میکند که سیاستها و تصمیماتی با بار تورمی اتخاذ شود، تورم حاصل از آن تصمیم برآورد شود و سیاستهای جبرانی برای کنترل و مهار آثار منفی تورم حاصله اتخاذ شود.
به نوشته سرمقاله آرمان تنها با اصلاح فضای کسب و کار به همراه مجموعه تصمیمات مالی و پولی و سیاستهای ارزی دولت است که تولید داخل، توان و ظرفیت مقابله با کالا و خدمات وارداتی را پیدا میکند. تداوم سیاستهای تورمی به همراه تثبیت نرخ ارز، و تداوم ابهام در فضای کسب و کار، به مرور انگیزه واردات را تشدید میکند. مسدود نمودن کانال ورود رسمی از طرق اداری و اجرایی، موجب کمبود طرف عرضه در بازار،افزایش قیمت کالا، زیادتر شدن سود و انگیزه قاچاق میشود.
مدیریت واردات
محمود اسلامیان در سرمقاله دنیای اقتصاد با اشاره به دستور رهبر جمهوری اسلامی برای مدیریت واردات نوشته استفاده از واژه مدیریت واردات انتخاب عالمانهای است؛ زیرا ما ایرانیها به اشکالی در موضوعات گوناگون با افراط و تفریط مواجه میشویم. به نظر میرسد افراط و تفریط در یک مساله به علت بیحوصلگی و عدم مطالعه علمی آن موضوع به منظور دستیابی به یک راهحل فوری است.
به نوشته این بازرگان اصفهانی میخواهیم همه کارها را ضربتی حل کنیم. سرعت در انجام یک کار مهم است؛ مشروط به آنکه با مطالعه دقیق و همهجانبه به راهحل معقول رسیده باشیم. چرا که واردات به مفهوم ارتباط صنایع و تولیدات داخلی یک کشور با مجموعه تولیدات جهانی است. این امر باعث ایجاد فضای رقابتی و ارتقای کیفیت تولیدات داخلی میشود. در عین حال واردات، امکان تنظیم بازار داخل را به دولتها میدهد.
سرمقاله دنیای اقتصاد اضافه کرده بنابراین، واردات یک تیغ دو لبه است که با مدیریت دولت میتواند در خدمت مردم و تولیدکنندگان قرار گیرد. پرواضح است که حفظ اشتغال ملی که کالاهای وارداتی برای آن یک تهدید محسوب میشوند، خود الزاماتی دارد. چنانچه بتوانیم با تامین فضای مناسب کسبوکار قدرت رقابتی واحدهای داخلی را افزایش دهیم، مکانیزم واردات میتواند بهبوددهنده این فضا باشد.
راه هدفمند کردن سوخت
امیر سیاح در مقاله ای در آرمان از کاهش تدریجی سهمیه خودروهای شخصی و توسعه حمل و نقل عمومی در مقابل اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها دفاع کرده و نوشته این مسیری نسبتاً دقیق، روشن و شفاف و بسیار موثر برای هدفمندکردن یارانهها است و طی 4 سال گذشته هزینههای آن پرداخت شده و اکنون به نتیجه رسیده و با سه گام دیگر میتواند یارانه بنزین را کاملاً هدفمند کند اول کاهش سهمیه همه خودروهای شخصی به صفر طی پاییز و زمستان 89. بعد حذف تعداد بیشتری خودروی گران قیمت و سرانجام تسریع در تقویت حمل و نقل عمومی و نظارت موثرتر بر تاکسی ها، وانتبارها، ونها، آمبولانسها، مینیبوسها و دیگر خودروهای عمومی که بنزین ارزان دریافت میکنند.
به نظر نویسنده این مقاله قانون توسعه حمل و نقل و مدیریت مصرف سوخت، این روزها در کاستن از مصرف بنزین جواب داده و تا هدفمندکردن کامل یارانه بنزین، چندگام دیگر فاصله ندارد. کنار گذاشتن این سیاست که گامهای سخت و پرهزینه آن (سهمیه بندی و عملیاتی کردن کارت سوخت) در سالهای گذشته برداشته شده، کار درستی و منطقی نخواهد بود.
آرمان نوشته انتظار میرود دولت با پذیرش این منطق اعلام کند که در اجرای قانون هدفمندکردن یارانهها، اقتضایی عمل خواهد کرد و در مورد خاص بنزین، بجای پرداخت پول به حساب مردم، یارانه بی جای خودروهای شخصی را با برنامهای روشن و پیش بینی پذیر، طی 6 ماه آینده قطع میکند و همزمان ضمن توسعه و کارآمدسازی حمل و نقل عمومی، بر مصرف سهمیه بنزین خودروهای عمومی نظارت موثرتری خواهد کرد.
|