هند قصد پس‌گرفتن کوه نور و تخت طاوس را از بریتانیا و ایران ندارد

هند قصد پس‌گرفتن کوه نور و تخت طاوس را از بریتانیا و ایران ندارد

الماس کوه نور اکنون در برج لندن نگهداری می شود

دولت هند تصمیمی برای پس گرفتن الماس کوه نور از بریتانیا و تخت طاوس از ایران ندارد.

مقامات هندی اعلام کردند که چون معاهده "اعاده اموال فرهنگی یونسکو" شامل الماس کوه نور و تخت طاوس نمی شود، دولت این کشور تصمیمی مبنی بر پس گرفتن آنها از دولت های بریتانیا و ایران ندارد.

بنا بر گزارش خبرگزاری هند (پی تی آی)، وی نارایاناسامی، وزیر مشاور در امور برنامه ریزی هند در پاسخ به سوال مجلس عوام (لوک سبا) گفت که دولت هند تصمیمی برای بازپس گرفتن کوه نور و تخت طاوس ندارد.

نارایاناسامی گفت: "معاهده سال ۱۹۷۰ یونسکو که به اعاده میراث فرهنگی مربوط است شامل این اقلام نمی شود."

این اظهار نظر بعد از سخنان دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، در سفر اخیرش از هند صورت می گیرد.

آقای کامرون ماه گذشته در هند گفته بود:"اگر به یکی [از این درخواست ها] بله بگویید، ناگهان می بینید که موزه بریتانیا خالی شده است. متاسفانه باید بگویم که کوه نور همان جا که هست می ماند."

الماس ۱۰۵ قیراطی کوه نور در ایالت آندرا پرادش در جنوب هند استخراج شد و بعدها بر تاج سلطنتی بریتانیا نشست.

الماس کوه نور اکنون در برج لندن، قصری تاریخی در ساحل شمالی رود تیمز، نگهداری می شود.

این الماس درشت سال ها میان حاکمان متعدد هندو، مغول و بریتانیایی دست به دست می شد.

در سال ۱۷۲۹ میلادی نادرشاه پس از تسخیر هند، این الماس را که بر تاج محمدشاه هندی می‌درخشید، دید و گفت:" این کوهی از نور است." و از آن تاریخ نام کوه نور بر آن ماند.

پس از نادرشاه، کوه نور به دست مهارجه راجیتسینگ افتاد، سرانجام به تصرف شرکت هند شرقی در آمد و وقتی ملکه ویکتوریا در سال ۱۸۷۷ امپراتور هند شد، شرکت هند شرقی آن را به ملکه هدیه کرد.

تخت طاوس نیز تختی جواهرنشان بود که نادرشاه از سفر هند به ایران آورد.

مدتی است که تعدادی از نهادهای فرهنگی هند می کوشند دولت هند را وادار کنند که از بریتانیا بخواهد که الماس کوه نور را پس بدهد، اما دولت هند در این باره سکوت اختیار کرده است.

هم اکنون موسسه تحقیقاتی باستان شناسی هند نیز به یک شبکه بین المللی پیوسته است که خواهان بازگشت آثار ارزشمند هند به هند است- آثاری که در طول حکمرانی بریتانیا از این سرزمین خارج شده اند.

گاتام سنگوپتا، رئیس موسسه تحقیقاتی باستان شناسی، در ماه ژوئن گفت که لیست گنجینه های هند که خارج از این کشور نگهداری می شوند، "طولانی تر از آن است که بشود آن را پیگیری کرد".

به گفته او برای پس گرفتن آنها از نهادها و موسسات مختلف از جمله موزه بریتانیا، کلکسیون سلطنتی و موزه و گالری هنری برمینگام "یک کمپین دیپلماتیک و حقوقی" لازم است.

قانونی یا غیرقانونی؟

با این همه، مدیران موزه بریتانیا می گویند که از نظر آنها این اقلام به صورت قانونی به دست آمده اند.

بیژن روحانی، پژوهشگر آثار تاریخی، در این باره در گفت و گو با بی بی سی می گوید: "چون معاهده یونسکو شامل اقلامی که پیش از ۱۹۷۰ به کشورهای مختلف برده شده اند نمی شود، بنابراین از نظر قانونی هند نمی تواند ادعای مالکیت کوه نور یا تخت طاووس را بکند. با این همه، مواردی پیش آمده که کشورها خارج از این معاهده با هم به توافقاتی می رسند."

به گفته آقای روحانی " این معاهده شامل اشیا و آثاری که پیش از تاریخ ۱۹۷۰ از کشورها به طور غیرقانونی خارج شده باشند نمی‌شود. همچنین اشیایی که در حفاری‌های باستان‌شناسی توسط هیات‌های خارجی با توافق مقامات کشورهای مبداء از خاستگاه اصلی خود خارج شده اند شامل این معاهده نمی‌شوند."

بیژن روحانی می گوید: "روابط دیپلماتیک فرهنگی مثبت و خوب در خارج از چارچوب معاهدات تاثیر بیشتری دارد و کشورهای خواهان بازپس گیری عتیقه های خود را به نتیجه بهتری می رساند."

به گفته آقای روحانی "مصر با همین شیوه موفق شده است چندین هزار اثر تاریخی خود را پس بگیرد."

مصر همچنین درصدد پس گرفتن سنگ رزتاست که بیش از ۲۰۰ سال است در موزه بریتانیا قرار دارد.

این کشور خواهان بازپس گیری نیم تنه ۳۴۰۰ ساله نفرتی تی که در موزه برلین نمایش داده می شود نیز هست.

در حال حاضر یونان نیز تصمیم دارد از موزه بریتانیا سنگ های مرمر پارتنون را باز پس بگیرد و پرو در تکاپوی پس گرفتن گنجینه اینکا از دانشگاه ییل در ایالات متحده است.